ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


స్వాధీనపతిక కుదాహరణము—


చ.

అలయక తీర్చుఁ గుంతలము లందముగాఁ దిలకంబు దీర్చుఁ బు
వ్వులు తుఱుమొప్పఁబెట్టుఁ దొడవు ల్దొడుగు న్సకలాంగకంబుల
న్వలు వమరంగఁగట్టు శుకవాణికి వేణుధరుండు కూర్మి ని
చ్చలుఁ జెలియా యిటేని దొలిజన్మమునం దిది యేమి నోఁచెనో.


వాసవసజ్జిక కుదాహరణము—


చ.

సుదతి నిజాస్యదీథితులు సోఁకి కరంగవిహారగేహముల్
పొదలు శరీరవాసనలఁ బొంపిరివోఁవఁగఁజేసి పానుపు
న్మృదువుగఁ జేసి క్రొవ్విరుల మేను నవీనవికాసలక్ష్మికా
స్పదముగఁ జేసె నీదగు ప్రసన్నసమాగతిఁ గోరి యచ్యుతా.


విరహోత్కంఠిత కుదాహరణము—


ఉ.

కోమలి కృష్ణుఁ డేమిటి కొకో తడవుండె నతండు సత్కళా
దాముఁడు కావ్యగీతరసతత్పరుఁడై యట నిల్వఁబోలు నేఁ
డేమియు లేదు ని న్నచటి కేమని పంపుదు వేఁడికొందు నా
కామునిఁ గన్నవాఁ డతఁడు గాన రయంబున వచ్చు వానిచేన్.


విప్రలబ్ధ కుదాహరణము—


ఉ.

వ్రేతలఁ జిక్కులంబఱుపు వెడ్డరికాఁ డిదె ప్రొద్దువోయె సం
కేతనివాస మశ్రుల నొగిం దడుపంబడియున్ దురాశ లే
లే తనలాగు గంటిమిగదే పద క్రమ్మఱఁ బోద మంచు న
బ్జాతదళాక్షి యీరెలుఁగుపాటునఁ దూలుచుఁ జెప్పెఁ బోటితోన్.


ఖండిత కుదాహరణము—


చ.

కొమరుఁడ రాత్రి యెక్కడనొకో విహరించితి నీకు నాకుఁ బ్రా
ణము లరయంగ నేకమని నన్నుఁ బ్రియంబున నీవు పల్కువా
క్యము నిజమయ్యె నీయొడలి యంగభవక్షతము ల్మదీయచి
త్తము నొగిలించె నంచు వనితామణి పల్కు నిశాటభంజనున్.


కలహాంతరిత కుదాహరణము—


ఉ.

ఇచ్చు సురద్రుమంబు క్రియ నేమని చెప్పినఁ ద్రోపుసేయఁ డే
యొచ్చెము లేదు శౌరిదెస నూరక నీ విట నెగ్గులాడి యీ