పుట:రసాభరణము.pdf/40

⁠

మాల్యశృంగారమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

హరికృతకుసుమసమంచిత కరపదకటకంబు లమరెఁ గాంతకు నిందిం దిరబృందనినదఝణఝం కరణము లవి యప్రయత్నకలితము లయ్యెన్.

⁠

⁠

చతుర్విధశృంగారమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

హరివేషము దనయంతః కరణంబున కెంతప్రియమొ కాని సువర్ణాం బరమును మణికటకముఁ గ స్తురియును వనమాలికయును సుదతి ధరించెన్.

⁠

క.⁠

నైపథ్యము వాగ్వృత్తియు నేపారఁగఁ గ్రియయుఁ గూడెనే సంకీర్ణం బై పరఁగు రెండురెండు స మీపంబుల నిలిచెనేని మిశ్రము గృతులన్.

⁠

⁠

సంకీర్ణశృంగారమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

దర్పణముఁ జూచి తిలకము దీర్పఁగ నగవులకు వెనుకదెస నిల్చినఁ దా నేర్పడఁ గని సరసోక్తు లె లర్ప నతివ లేచి కుచములం బొదివె హరిన్.

⁠

⁠

నైపథ్యక్రియాత్మకమిశ్రమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

అభినవశృంగారముతోఁ బ్రభగల జంబీరఫలము బాలకి చేతన్ రభసమున నందికొనియెద విభగమనా మరునితండ్రి కెదురేగెదవే.

⁠

⁠

వాగ్వృత్తిక్రియాత్మకమిశ్రమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

హరిమురళీనాదమునకుఁ గరతాళధ్వనులు చెలఁగఁగాఁ గలకంఠ స్వరములఁ బాడుచు నాడిరి గురుతరమోదమున దివ్యగోపిక లెల్లన్.

⁠

.................

వ.⁠

మఱి భావోదయాది చతుష్టయం బెట్టి దనిన—

⁠

క.⁠

తనరఁగ భావోదయమును జను భావశమంబు భావసంధియు బుధరం జన మగుభావశబలతయు మునుకొని సంచారిభావములు దీపించున్.

⁠

ఉ.⁠

ఏ దఁట యొక్కభావ ముదయించు మనంబున నివ్విధంబు భా వోదయ, ముద్భవించునది యొప్ప శమించుట భావశాంతి, స మ్మోద మొగిన్ రసద్వయము ముట్టి జనించుట భావసంధి, (యా) హ్లాదవిధేయభావశబలత్వ మగు న్బహుభావసూచనన్.

⁠

⁠

భావోదయమున కుదాహరణము—

⁠

క.⁠

తెఱవాలికకన్నులక్రొ మ్మెఱుఁగులుఁ గుచకఠినతయును మెచ్చులె హరికి న్నెఱమీనై తాఁబేలై వఱలె నతం డనిన నింతి వదనము వంచెన్.

⁠