ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

ఔత్సుక్యనిద్రలు

క.

కడువేడుక పడి మనమునఁ
దడ వోర్వమి యుత్సుకత్వదశ ప్రియుఁ గలలోఁ
బొగడను చింత నిమీలన
మడరఁగ నిద్ర యనుపేర నభినుతి నొందున్.


ఔత్సుక్యమున కుదాహరణము—


క.

ఎలమిఁ గైచేసి గోపిక
లలరన్ హరిఁ జూచువేడ్క లంతంతకు నొ
త్తిల నెట్టకేల కోర్చిరి
నలినాక్షాగమవిలంబనము హృదయములన్.


నిద్ర కుదాహరణము—


క.

ఒడికం బగు హరిఁ గలలోఁ
బొడగని యుపగూహనేచ్ఛఁ బొరయుటఁజుండీ
వెడమొగిచినకన్నులతోఁ
బడఁతి బయల్పొదువఁ దొడఁగెఁ బాణిపుటములన్.

అపస్మారసుప్తులు

క.

భావింప మోహదుఃఖా
ద్యావేశము తాపకారి యగుచు నపస్మా
రావహ మగు నేమిటనుం
బోవని సుఖనిద్రపేరు భువి సుప్తి యగున్.


అపస్మారమున కుదాహరణము—


చ.

అలఘుతరోగ్రవక్త్రుఁ డగు నంగభవుం గలలోనఁ గాంచి తొ
య్యలి తనుఁ గావు కావు మను నస్ఫుటవాక్యము లుగ్గడింపుచుం
బిలుచుఁ బికద్విరేభములఁ బిల్వదు చేరువ నున్న బోటులం
దలరుచి లేచి త్రిమ్మరు గదాధర కైకొనఁ బంత మిత్తఱిన్.


సుప్తి కుదాహరణము—


క.

నలినోదరు మృదులాంకము
తలగడగా నిద్రనొంది తరుణి ప్రభాతం
బొలసిన సుఖపరవశతం
దెలియ దతఁడు మేను సఱచి తెలుపుచునుండున్.

ప్రబోధామర్షములు

క.

తెలిసి కనువిచ్చి గొబ్బున
నలవడఁ జూచుట ప్రబోధ మది మఱి యపరా
ధులయెడఁ జూచుచుఁ బైకొను
నలుక యమర్ష మని తెలియుఁ డది భావజ్ఞుల్.


ప్రబోధమున కుదాహరణము—


క.

నిద్రాసమయంబున బల
భద్రావరజుండు పాణిపంకజముల ను
ద్యద్రాజవదనకుచములు
ముద్రించినఁ దెఱచె నేత్రములు సంప్రీతిన్.


అమర్షమున కుదాహరణము—


క.

భానుఁ డపరగిరి దాఁటిన
మీనాంకుఁడు గోపసతులమీఁద నమర్షా
నూనమతి నిక్షుచాపము
తా నందె ముకుందుఁ డచటఁ దడయుట తగు(నే).