శ్రీరస్తు
కేయూరబాహుచరిత్రము
ద్వితీయాశ్వాసము
.
క. శ్రీరమణకటాక్షసుధా, సారవివర్ధితవిశిష్టసంపత్సస్యా
ధారు సదాచారు యశ, స్తారకితదశాశు గుండదండాధీశున్.1
ఉ. తనమేనల్లుని సోమదత్తు బహుతంత్రప్రౌఢు ధీమంతుఁ జ
య్యన నచ్చోటికిఁ బిల్వఁగాఁ బనిచి యేకాంతంబునన్ రాజ
వర్తనముం జారులచేత విన్నవియు మీఁదం దాను జేయం దలం
చిన కార్యంబులుఁ జెప్పె విస్మితరుచిశ్రీవక్త్రుఁడై వానికిన్.2
క. మతియుతుఁడు గాదె లాట, క్షితిపతి యిటుఁ గార్యగుప్తి సేయఁగవలదే
మతి యింత లేక బహుజన, పతి నయ్యెద ననుట పిన్నపనియే తలఁపన్.3
వ. అనవుడు సోమదత్తుఁ డాసచివోత్తముతో నిట్లనియె.4
క. పొసఁగఁ బరికింప నేర్చిన, వసుమతిపై బుద్ధి గలుగువారలు బ్రాఁతే
యసదృశగుణబహురత్నా, వసుంధరా యనుట నేఁటివచనమె చెపుమా.5
క. ఏల వెఱఁగంద నొకరుని, పాలిటిదే బుద్ధి వైశ్యబాలిక వినవే
ప్రాలసరితైల మమ్మియుఁ, దా లాభముఁ గొనదె తొల్లి తజ్ఞులు మెచ్చన్.6
వ. అక్కథ యించుక యవధరింపు మని యిట్లనియె.7
క. కాంచీపురమున నొకరుఁడు, కాంచనగుప్తుఁ డను బుద్ధిగల వైశ్యుఁ డని
ర్వంచనుఁడు సుతున కరయం, బంచెం బరిణయము సేయ బాలిక నొకతెన్.8
చ. పనిచిన వారు వైశ్యకులబాలలఁ జూచుచుఁ నప్పురాంగణం
బున నొకక్రేవ నొక్కరుఁడు మూటెఁడుప్రాలకు నూనెసంతలో
గొనఁ జను దెంచి బియ్యమునకున్ సరి తైలము వోయుమన్న నా
తనిపలు కెవ్వరున్ వినక తద్దయు నవ్వుచు గేలి సేయుచున్.9
క. ప్రా లేడుమానికెలకుం, దైలము మానెడు పురమ్ముధారణ గలుగన్
బ్రాలసరి తైల మడిగిన, జాలియ యగుఁగాని నీకుఁ జము రే లబ్బున్.10
క. అని పలుక మఱియు నడుగం, గని యచ్చట నున్న వైశ్యకన్య యొకతె యా
తనిఁ జీరి కలదు నూనియ, కొనియెదవే రమ్ము ప్రాలకును సరిలెక్కన్.11