16
కాశీమజిలీ కథలు - తొమ్మిదవ భాగము
నయ్యిందువదన తొందరగా నన్నక్కడకు రప్పించుకొని దాని మాటలతెఱం గెఱింగించినది. అతండు దానిం దువ్వుచు నండజకులమార్తాండమా! భవద్దుండపాండిత్యప్రకర్షము తేటపడ నొక పాటపాడుము. ముద్దులమూటా! ఏదీ నీ స్వరప్రాగల్బ్యము గనుపరుపుము. అని ప్రార్ధించిన విని యా నీడజప్రపరంబు సంగీతభంగీతరంగితముగా నీశ్లోకము జదివినది.
శ్లో. ఓజోరంజనమేవ వర్ణరచనా శ్చిత్రా న కస్య ప్రియా
నానాలంకృతయశ్చ కస్య స మనస్సంతోష మాతస్వలే
కావ్వే కింతుసతాం చమత్కృతః సూక్తి ప్రబంధాస్ఫుటం
తీక్ష్ణాగ్రాహ్యమి తిశ్రుతిప్రణయినః కాంతకటాక్షాఇవ
శ్లో. సరస్వతీ విభ్రమదపన్‌ణానాం
సూక్తామృత క్షీరమహోదధీనాం
సన్మాన సోల్లాససుధాకరాణాం
కవీశ్వరాణాం జయతి ప్రకర్షః.
అని చదివిన విని వారిద్దరు బెద్దగా మురియుచు నా పక్షీంద్రమును ముద్దుపెట్టుకొని విహంగమ లలామా! నీ స్వరము హృదయంగమై యున్నది. మఱియు వినోదకరమైన కధ యేదైనం జెప్పి మాకు సంతోషముఁ గలుగఁజేయుమని కోరిన నా వికిరవరం బొక్క కథ యిట్లు చెప్పఁదొడంగెను.
173వ మజిలీ
విజయపాలుని కథ
కళింగదేశమున విజయపాలుఁడను నృపాలుఁడు తేజస్వినియను భార్యతో రాజ్యముఁ జేయుచుండెను. అప్పుడమిఱేఁడు దాక్షిణ్యవంతుఁడు పరాక్రమశాలి సత్యసంధుఁడని ప్రఖ్యాతివడసెను. అయ్యొడయునికడ సుమతి యను బ్రాహ్మణసచివుఁడు ఆంతరంగికమిత్రుండై మెలఁగుచుండెను. మిగుల గుణవంతుఁడగు సుమతి నిష్కాపట్యంబున రాజసేవ సేయుచుండెను. రాజదంపతులకడ సుమతికిఁ చాలచనువు గలిగి యున్నది. ఎంత పరిచయము మున్నను నతఁడు తఱి నెఱిఁగియే నడచుచుండెను.
ఒకనాఁడు రాజదంపతు లొకనాటకమును జూఁడబోయిరి. అందొక నటుని నాట్యము గుఱించి ప్రశంసింపుచుండ సుమతి యందలి స్ఖాలిత్యములఁ దెలియఁజేయుటకు రాజు నీకు నాట్యమందుఁ బరిచయమున్నదా? అని యడిగెను. కలదని యుత్తరముఁ జెప్పెను. ఏదీ మా యెదుట నీ నటనపాటవము జూపుమని యడిగిన నతండు దేవాసురమనుష్యనృత్యవిశేషంబులం జూపి వారి నాశ్చర్యపారావరమున నోలలాడించెను.
