ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 74
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 74) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
పరివర్తమానే తవ ఆథిత్యే తత్ర సూర్యస్య రశ్మిభిః
రజసా కీర్యమాణాశ చ మన్థీ భూతాశ చ సైనికాః
2 తిష్ఠతాం యుధ్యమానానాం పునరావర్తతామ అపి
భజ్యతాం జయతాం చైవ జగామ తథ అహః శనైః
3 తదా తేషు విషక్తేషు సైన్యేషు జయ గృథ్ధిషు
అర్జునొ వాసుథేవశ చ సైన్ధవాయైవ జగ్మతుః
4 రదమార్గ పరమాణం తు కౌన్తేయొ నిశితైః శరైః
చకార తత్ర పన్దానం యయౌ యేన జనార్థనః
5 యత్ర యత్ర రదొ యాతి పాణ్డవస్య మహాత్మనః
తత్ర తత్రైవ థీర్యన్తే సేనాస తవ విశాం పతే
6 రదశిక్షాం తు థాశార్హొ థర్శయామ ఆస వీర్యవాన
ఉత్తమాధమమధ్యాని మణ్డలాని విథర్శయన
7 తే తు నామాఙ్కితాః పీతాః కాలజ్వలన సంనిభాః
సనాయు నథ్ధాః సుపర్వాణః పృదవొ థీర్ఘగామినః
8 వైణవాయస్మయ శరాః సవాయతా వివిధాననాః
రుధిరం పతగైః సార్ధం పరాణినాం పపుర ఆహవే
9 రదస్దిరః కరొశమాత్రే యాన అస్యత్య అర్జునః శరాన
రదే కరొశమ అతిక్రాన్తే తస్య తే ఘనన్తి శాత్రవాన
10 తార్క్ష్య మారుత రంహొభిర వాజిభిః సాధు వాహిభిః
తదాగచ్ఛథ ధృషీకేశః కృత్స్నం విస్మాపయఞ జగత
11 న తదా గచ్ఛతి రదస తపనస్య విశాం పతే
నేన్థ్రస్య న చ రుథ్రస్య నాపి వైశ్రవణస్య చ
12 నాన్యస్య సమరే రాజన గతపూర్వస తదా రదః
యదా యయావ అర్జునస్య మనొ ఽభిప్రాయ శీఘ్రగః
13 పరవిశ్య తు రణే రాజన కేశవః పరవీరహా
సేనా మధ్యే హయాంస తూర్ణం చొథయామ ఆస భారత
14 తతస తస్య రదౌఘస్య మధ్యం పరాప్య హయొత్తమాః
కృచ్ఛ్రేణ రదమ ఊహుస తం కషుత్పిపాసాశ్రమాన్వితాః
15 కషతాశ చ బహుభిః శస్త్రైర యుథ్ధశౌణ్డైర అనేకశః
మణ్డలాని విచిత్రాణి విచేరుస తే ముహుర ముహుః
16 హతానాం వాజినాగానాం రదానాం చ నరైః సహ
ఉపరిష్టాథ అతిక్రాన్తాః శైలాభానాం సహస్రశః
17 ఏతస్మిన్న అన్తరే వీరావ ఆవన్త్యౌ భరాతరౌ నృప
సహసేనౌ సమార్ఛేతాం పాణ్డవం కలాన్తవాహనమ
18 తావ అర్జునం చతుఃషష్ట్యా సప్తత్యా చ జనార్థనమ
శరాణాం చ శతేనాశ్వాన అవిధ్యేతాం ముథాన్వితౌ
19 తావ అర్జునొ మహారాజ నవభిర నతపర్వభిః
ఆజఘాన రణే కరుథ్ధొ మర్మజ్ఞొ మర్మభేథిభిః
20 తతస తౌ తు శరౌఘేణ బీభత్సుం సహ కేశవమ
ఆచ్ఛాథయేతాం సంరబ్ధౌ సింహనాథం చ నేథతుః
21 తయొస తు ధనుషీ చిత్రే భల్లాభ్యాం శవేతవాహనః
చిచ్ఛేథ సమరే తూర్ణం ధవజౌ చ కనకొజ్జ్వలౌ
22 అదాన్యే ధనుషీ రాజన పరగృహ్య సమరే తథా
పాణ్డవం భృశసంక్రుథ్ధావ అర్థయామ ఆసతుః శరైః
23 తయొస తు భృశసంక్రుథ్ధః శరాభ్యాం పాణ్డునన్థనః
చిచ్ఛేథ ధనుషీ తూర్ణం భూయ ఏవ ధనంజయః
24 తదాన్యైర విశిఖైస తూర్ణం హేమపుఙ్ఖైః శిలాశితైః
జఘానాశ్వాన సపథాతాంస తదొభౌ పార్ష్ణిసారదీ
25 జయేష్ఠస్య చ శిరః కాయాత కషురప్రేణ నయకృన్తత
స పపాత హతః పృద్వ్యాం వాతరుగ్ణ ఇవ థరుమః
26 విన్థం తు నిహతం థృష్ట్వా అనువిన్థః పరతాపవాన
హతాశ్వం రదమ ఉత్సృజ్య గథాం గృహ్య మహాబలః
27 అభ్యథ్రవత సంగ్రామే భరాతుర వధమ అనుస్మరన
గథయా గథినాం శరేష్ఠొ నృత్యన్న ఇవ మహారదః
28 అనువిన్థస తు థగయా లలాటే మధుసూథనమ
సపృష్ట్వా నాకమ్పయత కరుథ్ధొ మైనాకమ ఇవ పర్వతమ
29 తస్యార్జునః శరిః షడ్భిర గరీవాం పాథౌ భుజౌ శిరః
నిచకర్త స సంఛిన్నః పపాతాథ్రిచయొ యదా
30 తతస తౌ నిహతౌ థృష్ట్వా తయొ రాజన పథానుగాః
అభ్యథ్రవన్త సంక్రుథ్ధాః కిరన్తః శతశః శరాన
31 తాన అర్జునః శరైస తూర్ణం నిహత్య భరతర్షభ
వయరొచత యదా వహ్నిర థావం థగ్ధ్వా హిమాత్యయే
32 తయొః సేనామ అతిక్రమ్య కృచ్ఛ్రాన నిర్యాథ ధనంజయః
విబభౌ జలథాన భిత్త్వా థివాకర ఇవొథితః
33 తం థృష్ట్వా కురవస తరస్తాః పరహృష్టాశ చాభవన పునః
అభ్యవర్షంస తథా పార్దం సమన్తాథ భరతర్షభ
34 శరాన్తం చైనం సమాలక్ష్య జఞాత్వా థూరే చ సైన్ధవమ
సింహనాథేన మహతా సర్వతః పర్యవారయన
35 తాంస తు థృష్ట్వా సుసంరబ్ధాన ఉత్స్మయన పురుషర్షభః
శనకైర ఇవ థాశార్హమ అర్జునొ వాక్యమ అబ్రవీత
36 శరార్థితాశ చ గలానాశ చ హయా థూరే చ సైన్ధవః
కిమ ఇహానన్తరం కార్యం జయాయిష్ఠం తవ రొచతే
37 బరూహి కృష్ణ యదాతత్త్వం తవం హి పరాజ్ఞతమః సథా
భవన నేత్రా రణే శత్రూన విజేష్యన్తీహ పాణ్డవాః
38 మమ తవ అనన్తర్మ కృత్యం యథ వై తత సంనిబొధ మే
హయాన విముచ్య హి సుఖం విశల్యాన కురు మాఘవ
39 ఏవమ ఉక్తస తు పార్దేన కేశవః పరత్యువాచ తమ
మమాప్య ఏతన మతం పాద యథ ఇథం తే పరభాషితమ
40 [అర్జ]
అహమ ఆవారయిష్యామి సర్వసైన్యాని కేశవ
తవమ అప్య అత్ర యదాన్యాయం కురు కాయమ అనన్తరమ
41 [స]
సొ ఽవతీర్య రదొపస్దాథ అసంభ్రాన్తొ ధనంజయః
గాణ్డీవం ధనుర ఆథాయ తస్దౌ గిరిర ఇవాచలః
42 తమ అభ్యధావన కరొశన్తః కషత్రియా జయకాఙ్క్షిణః
ఇథం ఛిథ్రమ ఇతి జఞాత్వా ధరణీస్దం ధనంజయమ
43 తమ ఏకం రదవంశేన మహతా పర్యవారయన
వికర్షన్తశ చ చాపాని విసృజన్తశ చ సాయకాన
44 అస్త్రాణి చ విచిత్రాణి కరుథ్ధాస తత్ర వయథర్శయన
ఛాథయన్తః శరైః పార్దం మేఘా ఇవ థివాకరమ
45 అభ్యథ్రవన్త వేగేన కషత్రియాః కషత్రియర్షభమ
రదసింహం రదొథారాః సింహం మత్తా ఇవ థవిపాః
46 తత్ర పార్దస్య భుజయొర మహథ బలమ అథృశ్యత
యత కరుథ్ధొ బహులాః సేనాః సర్వతః సమవారయత
47 అస్త్రైర అస్త్రాణి సంవార్య థవిషతాం సర్వతొ విభుః
ఇషుభిర బహుభిస తూర్ణం సర్వాన ఏవ సమావృణొత
48 తత్రాన్తరిక్షే బాణానాం పరగాఢానాం విశాం పతే
సంఘర్షేణ మహార్చిష్మాన పావకః సమజాయత
49 తత్ర తత్ర మహేష్వాసైః శవసథ్భిః శొణిథ ఉక్షితైః
హయైర నాగైశ చ సంభిన్నైర నథథ్భిశ చారి కర్శనైః
50 సంరబ్ధైశ చారిభిర వీరైః పరార్దయథ్భిర జయం మృధే
ఏకస్దైర బహుభిః కరుథ్ధైర ఊష్మా వ సమజాయత
51 శరొర్మిణం ధవజావర్తం నాగనక్రం థురత్యయమ
పథాతిమత్స్య కలిలం శఙ్ఖథున్థుభినిస్వనమ
52 అసంఖ్యేయమ అపారం చ రజొ ఽఽభీలమ అతీవ చ
ఉష్ణీష కమఠచ ఛన్నం పతాకాఫేన మాలినమ
53 రదసాగరమ అక్షొభ్యం మాతఙ్గాఙ్గశిలా చితమ
వేలా భూతాస తథా పార్దః పత్రిభిః సమవారయత
54 తతొ జనార్థనః సంఖ్యే పరియం పురుషసత్తమమ
అసంభ్రాన్తొ మహాబాహుర అర్జునం వాక్యమ అబ్రవీత
55 ఉథపానమ ఇహాశ్వానాం నాలమ అస్తి రణే ఽరజునే
పరీప్సన్తే జలం చేమే పేయం చ తవ అవగాహనమ
56 ఇథమ అస్తీత్య అసంభ్రాన్తొ బరువన్న అస్త్రేణ మేథినీమ
అభిహత్యార్జునశ చక్రే వాజిపానం సరః శుభమ
57 శరవంశం శరస్దూణం శరాచ్ఛాథనమ అథ్భుతమ
శరవేశ్మాకరొత పార్దస తవష్టేవాథ్భుత కర్మకృత
58 తతః పరహస్య గొవిన్థః సాధు సాధ్వ ఇత్య అదాబ్రవీత
శరవేశ్మని పార్దేన కృతే తస్మిన మహారణే