ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 57

వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 57)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
కున్తీపుత్రస తు తం మన్త్రం సమరన్న ఏవ ధనంజయః
పరతిజ్ఞామ ఆత్మనొ రక్షన ముమొహాచిన్త్య విక్రమః
2 తం తు శొకేన సంతప్తం సవప్నే కపివరధ్వజమ
ఆససాథ మహాతేజా ధయాయన్తం గరుడ ధవజః
3 పరత్యుత్దానం తు కృష్ణస్య సర్వావస్దం ధనంజయః
నాలొపయత ధర్మాత్మా భక్త్యా పరేమ్ణా చ సర్వథా
4 పరత్యుత్దాయ చ గొవిన్థం స తస్మాయ ఆసనం థథౌ
న చాసనే సవయం బుథ్ధిం బీభత్సుర వయథధాత తథా
5 తతః కృష్ణొ మహాతేజా జానన పార్దస్య నిశ్చయమ
కున్తీపుత్రమ ఇథం వాక్యమ ఆసీనః సదితమ అబ్రవీత
6 మా విషాథే మనః పార్ద కృదాః కాలొ హి థుర్జయః
కాలః సర్వాణి భూతాని నియచ్ఛతి పరే విధౌ
7 కిమర్దం చ విషాథస తే తథ బరూహి వథతాం వర
న శొచితవ్యం విథుషా శొకః కార్యవినాశనః
8 శొచన నన్థయతే శత్రూన కర్శయత్య అపి బాన్ధవాన
కశీయతే చ నరస తస్మాన న తవం శొచితుమ అర్హసి
9 ఇత్య ఉక్తొ వాసుథేవేన బీభత్సుర అపరాజితః
ఆబభాషే తథా విథ్వాన ఇథం వచనమ అర్దవత
10 మయా పరతిజ్ఞా మహతీ జయథ్రదవధే కృతా
శవొ ఽసమి హన్తా థురాత్మానం పుత్రఘ్నమ ఇతి కేశవ
11 మత్ప్రతిజ్ఞావిఘాతార్దం ధార్తరాష్ట్రైః కిలాచ్యుత
పృష్ఠతః సైన్ధవః కార్యః సర్వైర గుప్తొ మహారదైః
12 థశ చైకా చ తాః కృష్ణ అక్షౌహిణ్యః సుథుర్జయాః
పరతిజ్ఞాయాం చ హీనాయాం కదం జీవేత మథ్విధః
13 థుఃఖొపాయస్య మే వీర వికాఙ్క్షా పరివర్తతే
థరుతం చ యాతి సవితా తత ఏతథ బరవీమ్య అహమ
14 శొకస్దానం తు తచ ఛరుత్వా పార్దస్య థవిజ కేతనః
సంస్పృశ్యామ్భస తతః కృష్ణః పరాఙ్ముఖః సమవస్దితః
15 ఇథం వాక్యం మహాతేజా బభాషే పుష్కరేక్షణః
హితార్దం పాణ్డుపుత్రస్య సైన్ధవస్య వధే వృతః
16 పార్ద పాశుపతం నామ పరమాస్త్రం సనాతనమ
యేన సర్వాన మృధే థైత్యాఞ జఘ్నే థేవొ మహేశ్వరః
17 యథి తథ విథితం తే ఽథయ శవొ హన్తాసి జయథ్రదమ
అద జఞాతుం పరపథ్యస్వ మనసా వృషభధ్వజమ
18 తం థేవం మనసా ధయాయఞ జొషమ ఆస్స్వ ధనంజయ
తతస తస్య పరసాథాత తవం భక్తః పరాప్స్యసి తన మహత
19 తతః కృష్ణ వచః శరుత్వా సంస్పృశ్యామ్భొ ధనంజయః
భూమావ ఆసీన ఏకాగ్రొ జగామ మనసా భవమ
20 తతః పరణిహితే బరాహ్మే ముహూర్తే శుభలక్షణే
ఆత్మానమ అర్జునొ ఽపశ్యథ గగనే సహ కేశవమ
21 జయొతిర్భిశ చ సమాకీర్ణం సిథ్ధచారణసేవితమ
వాయువేగగతిః పార్దః ఖం భేజే సహ కేశవః
22 కేశవేన గృహీతః స థక్షిణే విభునా భుజే
పరేక్షమాణొ బహూన భావాఞ జగామాథ్భుత థర్శనాన
23 ఉథీచ్యాం థిశి ధర్మాత్మా సొ ఽపశ్యచ ఛవేత పర్వతమ
కుబేరస్య విహారే చ నలినీం పథ్మభూషితామ
24 సరిచ్ఛ్రేష్ఠాం చ తాం గఙ్గాం వీక్షమాణొ బహూథకామ
సథా పుష్పఫలైర వృక్షైర ఉపేతాం సఫటికొపలామ
25 సింహవ్యాఘ్ర సమాకీర్ణాం నానామృగగణాకులామ
పుణ్యాశ్రమవతీం రమ్యాం నానామృగగణాకులామ
26 మన్థరస్య పరథేశాంశ చ కింనరొథ్గీత నాథితాన
హేమరూప్యమయైః శృఙ్గైర నానౌషధి విథీపితాన
తదా మన్థారవృక్షైశ చ పుష్పితైర ఉపశొభితాన
27 సనిగ్ధాఞ జనచయాకారం సంప్రాప్తః కాలపర్వతమ
పుణ్యం హిమవతః పాథం మణిమన్తం చ పర్వతమ
బరహ్మ తుఙ్గం నథీశ చాన్యాస తదా జనపథాన అపి
28 సుశృఙ్గం శతశృఙ్గం చ శర్యాతి వనమ ఏవ చ
పుణ్యమ అశ్వశిరః సదానం సదానమ ఆర్దర్వణస్య చ
29 వృషథంశం చ శైలేన్థ్రం మహామన్థరమ ఏవ చ
అప్సరొభిః సమాకీర్ణం కింనరైశ చొపశొభితమ
30 తాంశ చ శైలాన వరజన పార్దః పరేక్షతే సహ కేశవః
శుభైః పరస్రవణైర జుష్టాన హేమధాతువిభూషితాన
31 చన్థ్రరశ్మిప్రకాశాఙ్గీం పృదివీం పురమాలినీమ
సముథ్రాంశ చాథ్భుతాకారాన అపశ్యథ బహులాకరాన
32 వియథ థయాం పృదివీం చైవ పశ్యన విష్ణుపథే వరజన
విస్మితః సహ కృష్ణేన కషిప్తొ బాణ ఇవాత్యగాత
33 గరహనక్షత్రసొమానాం సూర్యాగ్న్యొశ చ సమత్విషమ
అపశ్యత తథా పార్దొ జవలన్తమ ఇవ పర్వతమ
34 సమాసాథ్య తు తం శైలం శైలాగ్రే సమవస్దితమ
తపొనిత్యం మహాత్మానమ అపశ్యథ వృషభధ్వజమ
35 సహస్రమ ఇవ సూర్యాణాం థీప్యమానం సవతేజసా
శూలినం జటిలం గౌరం వల్కలాజినవాససమ
36 నయానామ్నాం సహస్రైశ చ విచిత్రాఙ్గం మహౌజసమ
పార్తవ్యా సహితం థేవం భూతసంఘైశ చ భాస్వరైః
37 గీతవాథిత్రసంహ్రాథైస తాలలాస్య సమన్వితమ
వల్గితాస్ఫొటితొత్క్రుష్టైః పుణ్యగన్ధైశ చ సేవితమ
38 సతూయమానం సతవైర థివ్యైర మునిభిర బరహ్మవాథిభిః
గొప్తారం సర్వభూతానామ ఇష్వాస ధరమ అచ్యుతమ
39 వాసుథేవస తు తం థృష్ట్వా జగామ శిరసా కషితిమ
పార్దేన సహధర్మాత్మా గృణన బరహ్మ సనాతనమ
40 లొకాథిం విశ్వకర్మాణమ అజమ ఈశానమ అవ్యయమ
మనసః పరమాం యొనిం ఖం వాయుం జయొతిషాం నిధిమ
41 సరష్టారం వారిధారాణాం భువశ చ పరకృతిం పరామ
థేవథానవ యక్షాణాం మానవానాం చ సాధనమ
42 యొగినాం పరమం బరహ్మ వయక్తం బరహ్మవిథాం నిధిమ
చరాచరస్య సరష్టారం పరతిహర్తారమ ఏవ చ
43 కాలకొపం మహాత్మానం శక్ర సూర్యగుణొథయమ
అవన్థత తథా కృష్ణొ వాఙ్మనొబుథ్ధికర్మభిః
44 యం పరపశ్యన్తి విథ్వాంసః సూక్ష్మాధ్యాత్మ పథైషిణః
తమ అజం కారణాత్మానం జగ్మతుః శరణం భవమ
45 అర్జునశ చాపి తం థేవం భూయొ భూయొ ఽభయవన్థత
జఞాత్వైకం భూతభవ్యాథిం సర్వభూతభవొథ్భవమ
46 తతస తావ ఆగతౌ శర్వః పరొవాచ పరహసన్న ఇవ
సవాగతం వాం నరశ్రేష్ఠావ ఉత్తిష్ఠేతాం గతక్లమౌ
కిం చ వామ ఈప్సితం వీరౌ మనసః కషిప్రమ ఉచ్యతామ
47 యేన కార్యేణ సంప్రాప్తౌ యువాం తత సాధయామి వామ
వరియతామ ఆత్మనః శరేయస తత సర్వం పరథథాని వామ
48 తతస తథ వచనం శరుత్వా పరత్యుత్దాయ కృతాఞ్జలీ
వాసుథేవార్జునౌ శర్వం తుష్టువాతే మహామతీ
49 నమొ భవాయ శర్వాయ రుథ్రాయ వరథాయ చ
పశూనాం పతయే నిత్యమ ఉగ్రాయ చ కపర్థినే
50 మహాథేవాయ భీమాయ తర్యమ్బకాయ చ శమ్భవే
ఈశానాయ భగఘ్నాయ నమొ ఽసత్వ అన్ధకఘాతినే
51 కుమార గురవే నిత్యం నీలగ్రీవాయ వేధసే
విలొహితయ ధూమ్రాయ వయాధాయానపరాజితే
52 నిత్యం నీలశిఖణ్డాయ శూలినే థివ్యచక్షుషే
హన్త్రే గొప్త్రే తరినేత్రాయ వయాధాయ వసురేతసే
53 అచిన్త్యాయామ్బికా భర్త్రే సర్వథేవ సతుతాయ చ
వృషధ్వజాయ పిఙ్గాయ జటినే బరహ్మచారిణే
54 తప్యమానాయ సలిలే బరహ్మణ్యాయాజితాయ చ
విశ్వాత్మనే విశ్వసృజే విశ్వమ ఆవృత్య తిష్ఠతే
55 నమొ నమస తే సేవ్యాయ భూతానాం పరభవే సథా
బరహ్మ వక్త్రాయ శర్వాయ శంకరాయ శివాయ చ
56 నమొ ఽసతు వాచస్పతయే పరజానాం పతయే నమః
నమొ విశ్వస్య పతయే మహతం పతయే నమః
57 నమః సహస్రశిరసే సహస్రభుజ మన్యవే
సహస్రనేత్ర పాథాయ నమొ ఽసంఖ్యేయకర్మణే
58 నమొ హిరణ్యవర్ణాయ హిరణ్యకవచాయ చ
భక్తానుకమ్పినే నిత్యం సిధ్యతాం నౌ వరః పరభొ
59 ఏవం సతుత్వా మహాథేవం వాసుథేవః సహార్జునః
పరసాథయామ ఆస భవం తథా హయ అస్త్రొపలబ్ధయే
60 తతొ ఽరజునః పరీతమనా వవన్థే వృషభధ్వజమ
థథర్శొత్ఫుల్ల నయనః సమస్తం తేజసాం విధిమ
61 తం చొపహారం సవకృతం నైశం నైత్యకమ ఆత్మనః
థథర్శ తర్యమ్బకాభ్యాశే వాసుథేవ నివేథితమ
62 తతొ ఽభిపూజ్య మనసా శర్వం కృష్ణం చ పాణ్డవః
ఇచ్ఛామ్య అహం థివ్యమ అస్త్రమ ఇత్య అభాషత శంకరమ
63 తతః పార్దస్య విజ్ఞాయ వరార్దే వచనం పరభుః
వాసుథేవార్జునౌ థేవః సమయమానొ ఽభయభాషత
64 సరొ ఽమృతమయం థివ్యమ అభ్యాశే శత్రుసూథనౌ
తత్ర మే తథ ధనుర థివ్యం శరశ చ నిహితః పురా
65 యేన థేవారయః సర్వే మయా యుధి నిపాతితాః
తత ఆనీయతాం కృష్ణౌ స శరం ధనుర ఉత్తమమ
66 తదేత్య ఉక్త్వా తు తౌ వీరౌ తం శర్వం పార్షథైః సహ
పరస్దితౌ తత సరొ థివ్యం థివ్యాశ్చర్య శతైర వృతమ
67 నిర్థిష్టం యథ వృషాఙ్కేన పుణ్యం సర్వార్దసాధకమ
తజ జగ్మతుర అసంభ్రాన్తౌ నరనారాయణావ ఋషీ
68 తతస తు తత సరొ గత్వా సూర్యమణ్డల సంనిభమ
నాగమ అన్తర్జలే ఘొరం థథృశాతే ఽరజునాచ్యుతౌ
69 థవితీయం చాపరం నాగం సహస్రశిరసం వరమ
వమన్తం విపులాం జవాలాం థథృశాతే ఽగనివర్చసమ
70 తతః కృష్ణశ చ పార్దశ చ సంస్పృశ్యాపః కృతాఞ్జలీ
తౌ నాగావ ఉపతస్దాతే నమస్యన్తౌ వృషధ్వజమ
71 గృణన్తౌ వేథవిథుషౌ తథ బరహ్మ శతరుథ్రియమ
అప్రమేయం పరణమన్తౌ గత్వా సర్వాత్మనా భవమ
72 తతస తౌ రుథ్ర మాహాత్మ్యాథ ధిత్వా రూపం మహొరగౌ
ధనుర బాణశ చ శత్రుఘ్నం తథ థవంథ్వం సమపథ్యత
73 తతొ జగృహతుః పరీతౌ ధనుర బాణం చ సుప్రభమ
ఆజహ్రతుర మహాత్మానౌ థథతుశ చ మహాత్మనే
74 తతః పార్శ్వాథ వృషాఙ్కస్య బరహ్మ చారీ నయవర్తత
పిఙ్గాక్షస తపసః కషేత్రం బలవాన నీలలొహితః
75 స తథ గృహ్య ధనుఃశ్రేష్ఠం తస్దౌ సదానం సమాహితః
వయకర్షచ చాపి విధివత స శరం ధనుర ఉత్తమమ
76 తస్య మౌర్వీం చ ముష్టిం చ సదానం చాలక్ష్య పాణ్డవః
శరుత్వా మన్త్రం భవ పరొక్తం జగ్రాహాచిన్త్య విక్రమః
77 సరస్య ఏవ చ తం బాణం ముమొచాతిబలః పరభుః
చకార చ పునర వీరస తస్మిన సరసి తథ ధనుః
78 తతః పరీతం భవం జఞాత్వా సమృతిమాన అర్జునస తథా
వరమ ఆరణ్యకం థత్తం థర్శనం శంకరస్య చ
మనసా చిన్తయామ ఆస తన మే సంపథ్యతామ ఇతి
79 తస్య తన మతమ ఆజ్ఞాయ పరీతః పరాథాథ వరం భవః
తచ చ పాశుపతం ఘొరం పరతిజ్ఞాయాశ చ పారణమ
80 సంహృష్టరొమా థుర్ధర్షః కృతం కార్యమ అమన్యత
వవన్థతుశ చ సంహృష్టొ శిరొభ్యాం తౌ మహేశ్వరమ
81 అనుజ్ఞాతౌ కషణే తస్మిన భవేనార్జున కేశవౌ
పరాప్తౌ సవశిబిరం వీరౌ ముథా పరమయా యుతౌ
ఇన్థ్రా విష్ణూ యదా పరీతౌ జమ్భస్య వధకాఙ్క్షిణౌ