ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 5

వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 5)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
రదస్దం పురుషవ్యాఘ్రం థృష్ట్వా కర్ణమ అవస్దితమ
హృష్టొ థుర్యొధనొ రాజన్న ఇథం వచనమ అబ్రవీత
2 స నాదమ ఇథమ అత్యర్దం భవతా పాలితం బలమ
మన్యే కిం తు సమర్దం యథ ధితం తత సంప్రధార్యతామ
3 [క]
బరూహి తత పురుషవ్యాఘ్ర తవం హి పరాజ్ఞతమొ నృప
యదా చార్దపతిః కృత్యం పశ్యతే న తదేతరః
4 తే సమ సర్వే తవ వచః శరొతుకామా నరేశ్వర
నాన్యాయ్యం హి భవాన వాక్యం బరూయాథ ఇతి మతిర మమ
5 [థుర]
భీష్మః సేనా పరణేతాసీథ వయసా విక్రమేణ చ
శరుతేన చ సుసంపన్నః సర్వైర యొధగుణైస తదా
6 తేనాతియశసా కర్ణ ఘనతా శత్రుగణాన మమ
సుయుథ్ధేన థశాహాని పాలితాః సమొ మహాత్మనా
7 తస్మిన్న అసుకరం కర్మకృతవత్య ఆస్దితే థివమ
కం ను సేనా పరణేతారం మన్యసే తథనన్తరమ
8 న ఋతే నాయకం సేనా ముహూర్తమ అపి తిష్ఠతి
ఆహవేష్వ ఆహవశ్రేష్ఠ నేతృహీనేవ నౌర జలే
9 యదా హయ అకర్ణధారా నౌ రదశ చాసారదిర యదా
థరవేథ యదేష్టం తథ్వత సయాథ ఋతే సేనాపతిం బలమ
10 స భవాన వీక్ష్య సర్వేషు మామకేషు మహాత్మసు
పశ్య సేనాపతిం యుక్తమ అను శాంతనవాథ ఇహ
11 యం హి సేనా పరణేతారం భవాన వక్ష్యతి సంయుగే
తం వయం సహితాః సర్వే పరకరిష్యామ మారిష
12 [క]
సర్వ ఏవ మహాత్మాన ఇమే పురుషసత్తమాః
సేనాపతిత్వమ అర్హన్తి నాత్ర కార్యా విచారణా
13 కులసంహనన జఞానైర బలవిక్రమ బుథ్ధిభిః
యుక్తాః కృతజ్ఞా హరీమన్త ఆహవేష్వ అనివర్తినః
14 యుగపన న తు తే శక్యాః కర్తుం సర్వే పురఃసరాః
ఏక ఏవాత్ర కర్తవ్యం యస్మిన వైశేకికా గుణాః
15 అన్యొన్యస్పర్దినాం తేషాం యథ్య ఏకం సత కరిష్యసి
శేషా విమనసొ వయక్తం న యొత్స్యన్తే హి భారత
16 అయం తు సర్వయొధానామ ఆచార్యః సదవిరొ గురుః
యుక్తః సేనాపతిః కర్తుం థరొణః శస్త్రభృతాం వరః
17 కొ హి తిష్ఠతి థుర్ధర్షే థరొణే బరహ్మవిథ ఉత్తమే
సేనాపతిః సయాథ అన్యొ ఽసమాచ ఛుక్రాఙ్గిరస థర్శనాత
18 న చ స హయ అస్తి తే యొధః సర్వరాజసు భారత
యొ థరొణం సమరే యాన్తం నానుయాస్యతి సంయుగే
19 ఏష సేనా పరణేతౄణామ ఏష శస్త్రభృతామ అపి
ఏష బుథ్ధిమతాం చైవ శరేష్ఠొ రాజన గురుశ చ తే
20 ఏవం థుర్యొధనాచార్యమ ఆశు సేనాపతిం కురు
జిగీషన్తొ ఽసురాన సంఖ్యే కార్త్తికేయమ ఇవామరాః
21 [స]
కర్ణస్య వచనం శరుత్వా రాజా థుర్యొధనస తథా
సేనా మధ్యగతం థరొణమ ఇథం వచనమ అబ్రవీత
22 వర్ణశ్రైష్ఠ్యాత కులొత్పత్త్యా శరుతేన వయసా ధియా
వీర్యాథ థాక్ష్యాథ అధృష్యత్వాథ అర్దజ్ఞానాన నయాజ జయాత
23 తపసా చ కృతజ్ఞత్వాథ వృథ్ధః సర్వగుణైర అపి
యుక్తొ భవత సమొ గొప్తా రాజ్ఞామ అన్యొ న విథ్యతే
24 స భవాన పాతు నః సర్వాన విబుధాన ఇవ వాసవః
భవన నేత్రాః పరాఞ జేతుమ ఇచ్ఛామొ థవిజసత్తమ
25 రుథ్రాణామ ఇవ కాపాలీ వసూనామ ఇవ పావకః
కుబేర ఇవ యక్షాణాం మరుతామ ఇవ వాసవః
26 వషిష్ఠ ఇవ విప్రాణాం తేజసామ ఇవ భాస్కరః
పితౄణామ ఇవ ధర్మొ ఽద ఆథిత్యానామ ఇవామ్బురాట
27 నక్షత్రాణామ ఇవ శశీ థిజితానామ ఇవొశనః
శరేష్ఠః సేనా పరణేతౄణాం స నః సేనాపతిర భవ
28 అక్షౌహిణ్యొ థశైకా చ వశగాః సన్తు తే ఽనఘ
తాభిః శత్రూన పరతివ్యూహ్య జహీన్థ్రొ థానవాన ఇవ
29 పరయాతు నొ భవాన అగ్రే థేవానామ ఇవ పావకిః
అనుయాస్యామహే తవ ఆజౌ సౌరభేయా ఇవర్షభమ
30 ఉగ్రధన్వా మహేష్వాసొ థివ్యం విస్ఫారయన ధనుః
అగ్రే భవన్తం థృష్ట్వా నొ నార్జుహః పరసహిష్యతే
31 ధరువం యుధిష్ఠిరం సంఖ్యే సానుబన్ధం స బాన్ధవమ
జేష్యామి పురుషవ్యాఘ్ర భవాన సేనాపతిర యథి
32 ఏవమ ఉక్తే తతొ థరొణే జయేత్య ఊచుర నరాధిపాః
సింహనాథేన మహతా హర్షయన్తస తవాత్మజమ
33 సైనికాశ చ ముథా యుక్తా వర్ధయన్తి థవిజొత్తమమ
థుర్యొధనం పురస్కృత్య పరార్దయన్తొ మహథ యశః
34 [థర్న]
వేథం షడఙ్గం వేథాహమ అర్దవిథ్యాం చ మానవీమ
తరైయ్య అమ్బకమ అదేష్వ అస్త్రమ అస్త్రాణి వివిధాని చ
35 యే చాప్య ఉక్తా మయి గుణా భవథ్భిర జయకాఙ్క్షిభిః
చికీర్షుర తాన అహం సత్యాన యొధయిష్యామి పాణ్డవాన
36 [స]
స ఏవమ అభ్యనుజ్ఞాతశ చక్రే సేనాపతిం తతః
థరొణం తవ సుతొ రాజన విధిథృష్ట్తేన కర్మణా
37 అదాభిషిషిచుర థరొణం థుర్యొధనముఖా నృపాః
సేనాపత్యే యదా సకన్థం పురా శక్ర ముఖాః సురాః
38 తతొ వాథిత్రఘొషేణ సహ పుంసాం మహాస్వనైః
పరాథురాసీత కృతే థరొణే హర్షః సేనాపతౌ తథా
39 తతః పుణ్యాహఘొషేణ సవస్తి వాథస్వనేన చ
సంస్తవైర గీతశబ్థైశ చ సూతమాగధబన్థినామ
40 జయశబ్థైర థవిజాగ్ర్యాణాం సుభగానర్తితైర తదా
సత్కృత్య విధివథ థరొణం జితాన మన్యన్త పాణ్డవాన