ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 31
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 31) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
పరతిఘాతం తు సైన్యస్య నామృష్యత వృకొథరః
సొ ఽభినథ బాహ్లికం షష్ట్యా కర్ణం చ థశభిః శరైః
2 తస్య థరొణః శితైర బాణైస తీక్ష్ణధారైర అయస్మయైః
జీవితాన్తమ అభిప్రేప్సుర మర్మణ్య ఆశు జఘాన హ
3 కర్ణొ థవాథశభిర బాణైర అశ్వత్దామా చ సప్తభిః
షడ్భిర థుర్యొధనొ రాజా తత ఏనమ అవాకిరత
4 భీమసేనొ ఽపి తాన సర్వాన పరత్యవిధ్యన మహాబలః
థరొణం పఞ్చాశతేషూణాం కర్మం చ థశభిః శరైః
5 థుర్యొధనం థవాథశభిర థరౌణిం చాష్టాభిర ఆశుగైః
ఆరావం తుములం కుర్వన్న అభ్యవర్తత తాన రణే
6 తస్మిన సంత్యజతి పరాణాన మృత్యుసాధారణీ కృతే
అజాతశత్రుస తాన యొధాన భీమం తరాతేత్య అచొథయత
7 తే యయుర భీమసేనస్య సమీపమ అమితౌజసః
యుయుధానప్రభృతయొ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
8 తే సమేత్య సుసంరబ్ధాః సహితాః పురుషర్షభాః
మహేష్వాస వరైర గుప్తం థరొణానీకం బిభిత్సవః
9 సమాపేతుర మహావీర్యా భీమప్రభృతయొ రదాః
తాన పర్త్యగృహ్ణాథ అవ్యగ్రొ థరొణొ ఽపి రదినాం వరః
10 మహాబలాన అతిరదాన వీరాన సమరశొభినః
బాహ్యం మృత్యుభయం కృత్వా తావకాః పాణ్డవాన యయుః
11 సాథినః సాథినొ ఽభయఘ్నంస తదైవ రదినొ రదాన
ఆసీచ ఛక్త్య అసి సంపాతొ యుథ్ధమ ఆసీత పరశ్వధైః
12 నికృష్టమ అసియుథ్ధం చ బభూవ కటుకొథయమ
కుఞ్జరాణాంచ సంఘాతైర యుథ్ధమ ఆసీత సుథారుణమ
13 అపతత కుఞ్జరాథ అన్యొ హయాథ అన్యస తవ అవాక్శిరాః
నరొ బాణేన నిర్భిన్నొ రదాథ అన్యశ చ మారిష
14 తత్రాన్యస్య చ సంమర్థే పతితస్య వివర్మణః
శిరః పరధ్వంసయామ ఆస వక్షస్య ఆక్రమ్య కుఞ్జరః
15 అపరే ఽపయ అపరాఞ జఘ్నుర వారణాః పతితాన నరాన
విషాణైశ చావనిం గత్వా వయభిన్థన రదినొ బహూన
16 నరాన్త్రైః కే చిథ అపరే విషాణాలగ్న సంస్రవైః
బభ్రముః శతశొ నాగా మృథ్నన్తః శతశొ నరాన
17 కాంస్యాయస తనుత్రాణాన నరాశ్వరదకుఞ్జరాన
పతితాన పొదయాం చక్రుర థవిపాః సదూలనడాన ఇవ
18 గృధ్రపత్రాధివాసాంసి శయనాని నరాధిపాః
హరీమన్తః కాలసంపక్వాః సుథుఃఖాన్య అధిశేరతే
19 హన్తి సమాత్ర పితా పుత్రం రదేనాభ్యతివర్తతే
పుత్రశ చ పితరం మొహాన నిర్మర్యాథమ అవర్తత
20 అక్షొ భగ్నొ ధవజశ ఛిన్నశ ఛత్రమ ఉర్వ్యాం నిపాతితమ
యుగార్ధం ఛిన్నమ ఆథాయ పరథుథ్రావ తదా హయః
21 సాసిర బాహుర నిపతితః శిరశ ఛిన్నం సకుణ్డలమ
గజేనాక్షిప్య బలినా రదః సంచూర్ణితః కషితౌ
22 రదినా తాడితొ నాగొ నారాచేనాపతథ వయసుః
సారొహశ చాపతథ వాజీ గజేనాతాడితొ భృశమ
23 నిర్మర్యాథం మహథ యుథ్ధమ అవర్తత సుథారుణమ
హా తాత హా పుత్ర సఖే కవాసి తిష్ఠ కవ ధావసి
24 పరహరాహర జహ్య ఏనం సమితక్ష్వేడిత గర్జితైః
ఇత్య ఏవమ ఉచ్చరన్త్యః సమ శరూయన్తే వివిధా గిరః
25 నరస్యాశ్వస్య నాగస్య సమసజ్జత శొణితమ
ఉపాశామ్యథ రజొ భౌమం భీరూన కశ్మలమ ఆవిశత
26 ఆసీత కేశపరామర్శొ ముష్టియుథ్ధం చ థారుణమ
నఖైర థన్తైశ చ శూరాణమాథ్వీపే థవీపమ ఇచ్ఛతామ
27 తత్రాచ్ఛిథ్యత వీరస్య స ఖడ్గొ బాహుర ఉథ్యతః
సధనుశ చాపరస్యాపి స శరః సాఙ్కుశస తదా
28 పరాక్రొశథ అన్యమ అన్యొ ఽతర తదాన్యొ విముఖొ ఽథరవత
అన్యః పరాప్తస్య చాన్యస్య శిరః కాయాథ అపాహరత
29 శబ్థమ అభ్యథ్రవచ చాన్యః శబ్థాథ అన్యొ ఽథరవథ భృశమ
సవాన అన్యొ ఽద పరాన అన్యొ జఘాన నిశితైః శరైః
30 గిరిశృఙ్గొపమశ చాత్ర నారాచేన నిపాతితః
మాతఙ్గొ నయపతథ భూమౌ నథీ రొధ ఇవొష్ణగే
31 తదైవ రదినం నాగః కషరన గిరిర ఇవారుజత
అధ్యతిష్ఠత పథా భూమౌ సహాశ్వం సహ సారదిమ
32 శూరాన పరహరతొ థృష్ట్వా కృతాస్త్రాన రుధిరొక్షితాన
బహూన అప్య ఆవిశన మొహొ భీరూన హృథయథుర్బలాన
33 సర్వమ ఆవిగ్నమ అభవన న పరాజ్ఞాయత కిం చన
సైన్యే చ రజసా ధవస్తే నిర్మర్యాథమ అవర్తత
34 తతః సేనాపతిః శీఘ్రమ అయం కాల ఇతి బరువన
నిత్యాభిత్వరితాన ఏవ తవరయామ ఆస పాణ్డవాన
35 కుర్వన్తః శాసనం తస్య పాణ్డవేయా యశస్వినః
సరొ హంసా ఇవాపేతుర ఘనన్తొ థరొణ రదం పరతి
36 గృహ్ణీతాథ్రవతాన్యొన్యం విభీతా వినికృన్తత
ఇత్య ఆసీత తుములః శబ్థొ థుర్ధర్షస్య రదం పరతి
37 తతొ థరొణః కృపః కర్ణొ థరౌణీ రాజా జయథ్రదః
విన్థానువిన్థావ అవన్త్యౌ శల్యశ చైనాన అవారయత
38 తే తవ ఆర్య ధర్మసంరబ్ధా థుర్నివార్యా థురాసథాః
శరార్తా న జుహుర థరొణం పాఞ్చాలాః పాణ్డవైః సహ
39 తతొ థరొణొ ఽభిసంక్రుథ్ధొ విసృజఞ శతశః శరాన
చేథిపాఞ్చాలపాణ్డూనామ అకరొత కథనం మహత
40 తస్య జయాతలనిర్ఘొషః శుశ్రువే థిక్షు మారిష
వజ్రసంఘాత సంకాశస తరాసయన పాణ్డవాన బహూన
41 ఏతస్మిన్న అన్తరే జిష్ణుర హత్వా సంశప్తకాన బలీ
అబ్యయాత తత్ర యత్ర సమ థరొణః పాణ్డున పరమర్థతి
42 తం శరౌఘమహావర్తం శొణితొథం మహాహ్రథమ
తీర్ణః సంశప్తకాన హత్వా పరత్యథృశ్యత ఫల్గునః
43 తస్య కీర్తిమతొ లక్ష్మ సూర్యప్రతిమ తేజసః
థీప్యమానమ అపశ్యామ తేజసా వానరధ్వజమ
44 సంశప్తకసముథ్రం తమ ఉచ్ఛొష్యాస్త్ర గభస్తిభిః
స పాణ్డవ యుగాన్తార్కః కురూన అప్య అభ్యతీతపత
45 పరథథాహ కురూన సర్వాన అర్జునః శస్ర తేజసా
యుగాన్తే సర్వభూతాని ధూమకేతుర ఇవొత్దితః
46 తేన బాణసహస్రౌఘైర గజాశ్వరదయొధినః
తాడ్యమానాః కషితిం జగ్ముర ముక్తశస్త్రాః శరార్థితాః
47 కే చిథ ఆర్తస్వరం చక్రుర వినేథుర అపరే పునః
పార్ద బాణహతా ఏక్చిన నిపేతుర విగతాసవః
48 తేషామ ఉత్పతతాం కాంశ చిత పతితాంశ చ పరాఙ్ముఖాన
న జఘానార్జునొ యొధాన యొధవ్రతమ అనుస్మరన
49 తే విశీర్ణరదాశ్వేభాః పరాయశశ చ పరాఙ్ముఖాః
కురవః కర్ణ కర్ణేతి హాహేతి చ విచుక్రుశుః
50 తమ ఆధిరదిర ఆక్రన్థం విజ్ఞాయ శరణైషిణామ
మా భైష్టేతి పరతిశ్రుత్య యయావ అభిముఖొ ఽరజునమ
51 స భారత రదశ్రేష్ఠః సర్వభారత హర్షణః
పరాథుశ్చక్రే తథ ఆగ్నేయమ అస్త్రమ అస్త్రవిథాం వరః
52 తస్య థీప్తశరౌఘస్య థీపచాప ధరస్య చ
శరౌఘాఞ శరజాలేన విథుధావ ధనంజయః
అస్త్రమ అస్త్రేణ సంవార్య పరాణథథ విసృజఞ శరాన
53 ధృష్టథ్యుమ్నశ చ భీమశ చ సాత్యకిశ చ మహారదః
వివ్యధుః కర్ణమ ఆసాథ్య తరిభిస తరిభిర అజిహ్మగైః
54 అర్జునాస్త్రం తు రాధేయః సంవార్య శరవృష్టిభిః
తేషాం తరయాణాం చాపాని చిచ్ఛేథ విశిఖైస తరిభిః
55 తే నికృత్తాయుధాః శూరా నిర్విషా భుజగా ఇవ
రదశక్తీః సముత్క్షిప్య భృశం సింహా ఇవానథన
56 తా భుజాగ్రైర మహావేగా విసృష్టా భుజగొపమాః
థీప్యమానా మహాశక్త్యొ జగ్ముర ఆధిరదిం పరతి
57 తా నికృత్య శితైర బాణైస తరిభిస తరిభిర అజిహ్మగైః
ననాథ బలవాన కర్ణః పార్దాయ విసృజఞ శరాన
58 అర్జునశ చాపి రాధేయం విథ్ధ్వా సప్తభిర ఆశుగైః
కర్ణాథ అవరజం బాణైర జఘాన నిశితైస తరిభిః
59 తతః శత్రుంజయం హత్వా పార్దః షడ్భిర అజిహ్మగైః
జహార సథ్యొ భల్లేన విపాటస్య శిరొ రదాత
60 పశ్యతాం ధార్తరాష్ట్రాణామ ఏకేనైవ కిరీటినా
పరముఖే సూతపుత్రస్య సొథర్యా నిహతాస తరయః
61 తతొ భీమః సముత్పత్య సవరదాథ వైనతేయవత
వరాసినా కర్ణ పక్షాఞ జఘాన థశ పఞ్చ చ
62 పునః సవరదమ ఆస్దాయ ధనుర ఆథాయ చాపరమ
వివ్యాధ థశభిః కర్ణం సూతమ అశ్వాంశ చ పఞ్చభిః
63 ధృష్టథ్యుమ్నొ ఽయ అసి వరం కర్మ చాథాయ భాస్వరమ
జఘాన చన్థ్ర వర్మాణం బృహత కషత్రం చ పౌరవమ
64 తతః సవరదమ ఆస్దాయ పాఞ్చాల్యొ ఽనయచ చ కార్ముకమ
ఆథాయ కర్ణం వివ్యాధ తరిసప్తత్యా నథన రణే
65 శైనేయొ ఽపయ అన్యథ ఆథాయ ధనుర ఇన్థ్రాయుధథ్యుతి
సూతపుత్రం చతుఃషష్ట్యా విథ్ధ్వా సింహ ఇవానథత
66 భల్లభ్యాం సాధు ముక్తాభ్యాం ఛిత్త్వా కర్ణస్య కార్ముకమ
పునః కర్ణం తరిభిర బాణైర బాహ్వొర ఉరసి చార్పయత
67 తతొ థుర్యొఘనొ థరొణొ రాజా చైవ జయథ్రదః
నిమజ్జమానం రాధేయమ ఉజ్జహ్రుః సాత్యకార్ణవాత
68 ధృష్టథ్యుమ్నశ చ భీమశ చ సౌభథ్రొ ఽరజున ఏవ చ
నకులః సహథేవశ చ సాత్యకిం జుగుపూ రణే
69 ఏవమ ఏష మహారౌథ్రః కషయార్దం సర్వధన్వినామ
తావకానాం పరేషాం చ తయక్త్వా పరాణాన అభూథ రణః
70 పథాతిరదనాగాశ్వైర గజాశ్వరదపత్తయః
రదినొ నాగపత్త్యశ్వై రదపత్తీ రదథ్విపైః
71 అశ్వైర అశ్వా గజైర నాగా రదినొ రదిభిః సహ
సంసక్తాః సమథృశ్యన్త పత్తయశ చాపి పత్తిభిః
72 ఏవం సుకలిలం యుథ్ధమ ఆసీత కరవ్యాథహర్షణమ
మహథ్భిస తైర అభీతానాం యమ రాష్ట్రవివర్ధనమ
73 తతొ హతా నరరదవాజి కుఞ్జరైర; అనేకశొ థవిపరదవాజి పత్తయః
గజైర గజా రదిభిర ఉథాయుధా రదా; హయైర హయాః పత్తిగణైశ చ పత్తయః
74 రదైర థవిపా థవిరథవరైర మహాహయా; హయైర నరా వరరదిభిశ చ వాజినః
నిరస్తజిహ్వా థశనేక్షణాః కషితౌ; కషయం గతాః పరమదిత వర్మ భూషణాః
75 తదా పరైర బహు కరణైర వరాయుధైర; హతా గతాః పరతిభయ థర్శనాః కషితిమ
విపొదితా హయగజపాథతాడితా; భృశాకులా రదఖుర నేమిభిర హతాః
76 పరమొథనే శవాపథ పక్షిరక్షసాం; జనక్షయే వర్తతి తత్ర థారుణే
మహాబలాస తే కుపితాః పరస్పరం; నిషూథయన్తః పరవిచేరుర ఓజసా
77 తతొ బలే భృశలులితే పరస్పరం; నిరీక్షమాణే రుధిరౌఘసంప్లుతే
థివాకరే ఽసతం గిరిమ ఆస్దితే శనైర; ఉభే పరయాతే శిబిరాయ భారత