ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 164

వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 164)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
తస్మింస తదా వర్తమానే నరాశ్వగజసంక్షయే
థుఃశాసనొ మహారాజ ధృష్టథ్యుమ్నమ అయొధయత
2 స తు రుక్మరదాసక్తొ థుఃశాసన శరార్థితః
అమర్షాత తవ పుత్రస్య శరైర వాహాన అవాకిరత
3 కషణేన స రదస తస్య స ధవజః సహ సారదిః
నాథృశ్యత మహారాజ పార్షతస్య శరైశ చితః
4 థుఃశాసనస తు రాజేన్థ్ర పాఞ్చాల్యస్య మహాత్మనః
నాశకత పరముఖే సదాతుం శరజాలప్రపీడితః
5 స తు థుఃశాసనం బాణైర విముఖీకృత్య పార్షతః
కిరఞ శరసహస్రాణి థరొణమ ఏవాభ్యయాథ రణే
6 పరత్యపథ్యత హార్థిక్యః కృతవర్మా తథన్తరమ
సొథర్యాణాం తరయశ చైవ త ఏనం పర్యవారయన
7 తం యమౌ పృష్ఠతొ ఽనవైతాం రక్షన్తౌ పురుషర్షభౌ
థరొణాయాభిముఖం యాన్తం థీప్యమానమ ఇవానలమ
8 సంప్రహారమ అకుర్వంస తే సర్వే సప్త మహారదాః
అమర్షితాః సత్త్వవన్తః కృత్వా మరణమ అగ్రతః
9 శుథ్ధాత్మానః శుథ్ధవృత్తా రాజన సవర్గపురస్కృతాః
ఆర్యం యుథ్ధమ అకుర్వన్త పరస్పరజిగీషవః
10 శుక్లాభిజన కర్మాణొ మతిమన్తొ జనాధిపాః
ధర్మయుథ్ధమ అయుధ్యన్త పరేక్షన్తొ గతిమ ఉత్తమామ
11 న తత్రాసీథ అధర్మిష్ఠమ అశస్త్రం యుథ్ధమ ఏవ చ
నాత్ర కర్ణీ న నాలీకొ న లిప్తొ న చ వస్తకః
12 న సూచీ కపిశొ నాత్ర న గవాస్దిర గజాస్దికః
ఇషుర ఆసీన న సంశ్లిష్టొ న పూతిర న చ జిహ్మగః
13 ఋజూన్య ఏవ విశుథ్ధాని సర్వే శస్త్రాణ్య అధారయన
సుయుథ్ధేన పరాఁల లొకాన ఈప్సన్తః కీర్తిమ ఏవ చ
14 తథాసీత తుములం యుథ్ధం సర్వథొషవివర్జితమ
చతుర్ణాం తవ యొధానాం తైస తరిభిః పాణ్డవైః సహ
15 ధృష్టథ్యుమ్నస తు తాన హిత్వా తవ రాజన రదర్షభాన
యమాభ్యాం వారితాన థృష్ట్వా శీఘ్రాస్త్రొ థరొణమ అభ్యయాత
16 నివారితాస తు తే వీరాస తయొః పురుషసింహయొః
సమసజ్జన్త చత్వారొ వాతాః పర్వతయొర ఇవ
17 థవాభ్యాం థవాభ్యాం యమౌ సార్ధం రదాభ్యాం రదపుంగవౌ
సమాసక్తౌ తతొ థరొణం ధృష్టథ్యుమ్నొ ఽభయవర్తత
18 థృష్ట్వా థరొణాయ పాఞ్చాల్యం వరజన్తం యుథ్ధథుర్మథమ
యమాభ్యాం తాంశ చ సంసక్తాంస తథన్తరమ ఉపాథ్రవత
19 థుర్యొధనొ మహారాజ కిరఞ శొణితభొజనాన
తం సాత్యకిః శీఘ్రతరం పునర ఏవాభ్యవర్తత
20 తౌ పరస్పరమ ఆసాథ్య సమిప్పే కురు మాధవౌ
హసమానౌ నృశార్థూలావ అభీతౌ సమగచ్ఛతామ
21 బాల్యే వృత్తాని సర్వాణి పరీయమాణౌ విచిన్త్య తౌ
అన్యొన్యం పరేక్షమాణౌ చ హసమానౌ పునః పునః
22 అద థుర్యొధనొ రాజా సాత్యకిం పరత్యభాషత
పరియం సఖాయం సతతం గర్హయన వృత్తమ ఆత్మనః
23 ధిక కరొధం ధిక సఖే లొభం ధిన మొహం ధిగ అమర్షితమ
ధిగ అస్తు కషాత్రమ ఆచారం ధిగ అస్తు బలమ ఔరసమ
24 యత తవం మామ అభిసంధత్సే తవాం చాహం శినిపుంగవ
తవం హి పరాణైః పరియతరొ మమాహం చ సథా తవ
25 సమరామి తాని సర్వాణి బాల్యే వృత్తాని యాని నౌ
తాని సర్వాణి జీర్ణాని సాంప్రతం నౌ రణాజిరే
కిమ అన్యత కరొధలొభాభ్యాం యుధ్యామి తవాథ్య సాత్వత
26 తం తదా వాథినం రాజన సాత్యకిః పరత్యభాషత
పరహసన విశిఖాంస తీక్ష్ణాన ఉథ్యమ్య పరమాస్త్రవిత
27 నేయం సభా రాజపుత్ర న చాచార్య నివేశనమ
యత్ర కరీడితమ అస్మాభిస తథా రాజన సమాగతైః
28 [థుర]
కవ సా కరీడా గతాస్మాకం బాల్యే వై శినిపుంగవ
కవ చ యుథ్ధమ ఇథం భూయః కాలొ హి థురతిక్రమః
29 కిం ను నొ విథ్యతే కృత్యం ధనేన ధనలిప్సయా
యత్ర యుధ్యామహే సర్వే ధనలొభాత సమాగతాః
30 [సమ్జయ]
తం తదా వాథినం తత్ర రాజానం మాధవొ ఽబరవీత
ఏవంవృత్దం సథా కషత్రం యథ ధన్తీహ గురూన అపి
31 యథి తే ఽహం పరియొ రాజఞ జహి మాం మాచిరం కృదాః
తవత్కృతే సుకృతాఁల లొకాన గచ్ఛేయం భరతర్షభ
32 యా తే శక్తిర బలం చైవ తత కషిప్రం మయి థర్శయ
నేచ్ఛామ్య ఏతథ అహం థరష్టుం మిత్రాణాం వయసనం మహత
33 ఇత్య ఏవం వయక్తమ ఆభాష్య పరతిభాష్య చ సాత్యకిః
అభ్యయాత తూర్ణమ అవ్యగ్రొ నిరపేక్షొ విశాం పతే
34 తమ ఆయాన్తమ అభిప్రేక్ష్య పరత్యగృహ్ణాత తవాత్మజః
శరైశ చావాకిరథ రాజఞ శైనేయం తనయస తవ
35 తతః పరవవృతే యుథ్ధం కురు మాధవ సింహయొః
అన్యొన్యం కరుథ్ధయొర ఘొరం యదా థవిరథసింహయొః
36 తతః పూర్ణాయతొత్సృష్టైః సాత్వతం యుథ్ధథుర్మథమ
థుర్యొధనః పరత్యవిధ్యథ థశభిర నిశితైః శరైః
37 తం సాత్యకిః పరత్యవిథ్ధత తదైవ థశభిః శరైః
పఞ్చాశతా పునశ చాజౌ తరింశతా థశభిశ చ హ
38 తస్య సంధధతశ చేషూన సంహితేషుం చ కార్ముకమ
అచ్ఛినత సాత్యకిస తూర్ణం శరైశ చైవాభ్యవీవృషత
39 స గాఢవిథ్ధొ వయదితః పరత్యపాయాథ రదాన్తరమ
థుర్యొధనొ మహారాజ థాశార్హ శరపీడితః
40 సమాశ్వస్య తు పుత్రస తే సాత్యకిం పునర అభ్యయాత
విసృజన్న ఇషుజాలాని యుయుధాన రదం పరది
41 తదైవ సాత్యకిర బాణాన థుర్యొధన రదం పరతి
పరతతం వయసృజథ రాజంస తత సంకులమ అవర్తత
42 తత్రేషుభిః కషిప్యమాణైః పతథ్భిశ చ సమన్తతః
అగ్నేర ఇవ మహాకక్షే శబ్థః సమభవన మహాన
43 తత్రాభ్యధికమ ఆలక్ష్య మాధవం రదసత్తమమ
కషిప్రమ అభ్యపతత కర్ణః పరీప్సంస తనయం తవ
44 న తు తం మర్షయామ ఆస భీమసేనొ మహాబలః
అభ్యయాత తవరితః కర్ణం విసృజన సాయకాన బహూన
45 తస్య కర్ణః శితాన బాణాన పరతిహన్య హసన్న ఇవ
ధనుః శరాంశ చ చిచ్ఛేథ సూతం చాభ్యహనచ ఛరైః
46 భీమసేనస తు సంక్రుథ్ధొ గథామ ఆథాయ పాణ్డవః
ధవజం ధనుశ చ సూతం చ సంమమర్థాహవే రిపొః
47 అమృష్యమాణః కర్ణస తు భీమసేనమ అయుధ్యత
వివిధైర ఇషుజాలైశ చ నానాశస్త్రైశ చ సంయుగే
48 సంకులే వర్తమానే తు రాజా ధర్మసుతొ ఽబరవీత
పాఞ్చాలానాం నరవ్యాఘ్రాన మత్స్యానాం చ నరర్షభాన
49 యే నః పరాణాః శిరొ యే నొ యే నొ యొధా మహాబలాః
త ఏతే ధార్తరాష్ట్రేషు విషక్తాః పురుషర్షభాః
50 కిం తిష్ఠత యదా మూఢాః సర్వే విగతచేతసః
తత్ర గచ్ఛత యత్రైతే యుధ్యన్తే మామకా రదాః
51 కషత్రధర్మం పురస్కృత్య సర్వ ఏవ గతజ్వరాః
జయన్తొ వధ్యమానా వా గతిమ ఇష్టాం గమిష్యద
52 జిత్వా చ బహుభిర యజ్ఞైర యక్ష్యధ్వం భూరిథక్షిణైః
హతా వా థేవసాథ భూత్వా లొకాన పరాప్స్యద పుష్కలాన
53 తే రాజ్ఞా చొథితా వీరా యొత్స్యమానా మహారదాః
చతుర్ధా వహినీం కృత్వా తవరితా థరొణమ అభ్యయుః
54 పాఞ్చాలాస తవ ఏకతొ థరొణమ అభ్యఘ్నన బహుభిః శరైః
భీమసేనపురొగాశ చ ఏకతః పర్యవారయన
55 ఆసంస తు పాణ్డుపుత్రాణాం తరయొ ఽజిహ్మా మహారదాః
యమౌ చ భీమసేనశ చ పరాక్రొశన్త ధనంజయమ
56 అభిథ్రవార్జున కషిప్రం కురూన థరొణాథ అనానుథ
తత ఏనం హనిష్యన్తి పాఞ్చాలా హతరక్షిణమ
57 కౌరవేయాంస తతః పార్దః సహసా సముపాథ్రవత
పాఞ్చాలాన ఏవ తు థరొణొ ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాన
58 పాఞ్చాలానాం తతొ థరొణొ ఽపయ అకరొత కథనం మహత
యదా కరుథ్ధొ రణే శక్రొ థానవానాం కషయం పురా
59 థరొణాస్త్రేణ మహారాజ వధ్యమానాః పరే యుధి
నాత్రసన్త రణే థరొణాత సత్త్వవన్తొ మహారదాః
60 వధ్యమానా మహారాజ పాఞ్చాలాః సృఞ్జయాస తదా
థరొణమ ఏవాభ్యయుర యుథ్ధే మొహయన్తొ మహారదమ
61 తేషాం తూత్సాథ్యమానానాం పాఞ్చాలానాం సమన్తతః
అభవథ భైరవొ నాథొ వధ్యతాం శరశక్తిభిః
62 వధ్యమానేషు సంగ్రామే పాఞ్చాలేషు మహాత్మనా
ఉథీర్యమాణే థరొణాస్త్రే పాణ్డవాన భయమ ఆవిశత
63 థృష్ట్వాశ్వనరసంఘానాం విపులం చ కషయం యుధి
పాణ్డవేయా మహారాజ నాశంసుర విజయం తథా
64 కచ చిథ థరొణొ న నః సర్వాన కషపయేత పరమాస్త్రవిత
సమిథ్ధః శిశిరాపాయే థహన కక్షమ ఇవానలః
65 న చైనం సంయుగే కశ చిత సమర్దః పరతివీక్షితుమ
న చైనమ అర్జునొ జాతు పరతియుధ్యేత ధర్మవిత
66 తరస్తాన కున్తీసుతాన థృష్ట్వా థరొణ సాయకపీడితాన
మతిమాఞ శరేయసే యుక్తః కేశవొ ఽరజునమ అబ్రవీత
67 నైష యుథ్ధేన సంగ్రామే జేతుం శక్యః కదం చన
అపి వృత్రహణా యుథ్ధే రదయూదప యూదపః
68 ఆస్దీయతాం జయే యొగొ ధర్మమ ఉత్సృజ్య పాణ్డవ
యదా వః సంయుగే సర్వాన న హన్యాథ రుక్మవాహనః
69 అశ్వత్దామ్ని హతే నైష యుధ్యేథ ఇతి మతిర మమ
తం హతం సంయుగే కశ చిథ అస్మై శంసతు మానవః
70 ఏతన నారొచయథ రాజన కున్తీపుత్రొ ధనంజయః
అన్యే తవ అరొచయన సర్వే కృచ్ఛ్రేణ తు యుధిష్ఠిరః
71 తతొ భీమొ మహాబాహుర అనీకే సవే మహాగజమ
జఘాన గథయా రాజన్న అశ్వత్దామానమ ఇత్య ఉత
72 భీమసేనస తు సవ్రీడమ ఉపేత్య థరొణమ ఆహవే
అశ్వత్దామా హత ఇతి శబ్థమ ఉచ్చైశ చకార హ
73 అశ్వత్త్మామేతి హి గజః ఖయాతొ నామ్నా హతొ ఽభవత
కృత్వా మనసి తం భీమొ మిద్యా వయాహృతవాంస తథా
74 భీమసేన వచః శరుత్వా థరొణస తత్పరమప్రియమ
మనసా సన్నగాత్రొ ఽభూథ యదా సైకతమ అమ్భసి
75 శఙ్కమానః స తన మిద్యా వీర్యజ్ఞః సవసుతస్య వై
హతః స ఇతి చ శరుత్వా నైవ ధైర్యాథ అకమ్పత
76 స లబ్ధ్వా చేతనాం థరొణః కషణేనైవ సమాశ్వసత
అనుచిన్త్యాత్మనః పుత్రమ అవిషహ్యమ అరాతిభిః
77 స పార్షతమ అభిథ్రుత్య జిఘాంసుర మృత్యుమ ఆత్మనః
అవాకిరత సహస్రేణ తీక్ష్ణానాం కఙ్కపత్రిణామ
78 తం వై వింశతిసాహస్రాః పాఞ్చాలానాం నరర్షభాః
తదా చరన్తం సంగ్రామే సర్వతొ వయకిరచ ఛరైః
79 తతః పరాథుష్కరొథ థరొణొ బరాహ్మమ అస్త్రం పరంతపః
వధాయ తేషాం శూరాణాం పాఞ్చాలానామ అమర్షితః
80 తతొ వయరొచత థరొణొ వినిఘ్నన సర్వసొమకాన
శిరాంస్య అపాతయచ చాపి పాఞ్చాలానాం మహామృధే
తదైవ పరిఘాకారాన బాహూన కనకభూషణాన
81 తే వధ్యమానాః సమరే భారథ్వాజేన పార్దివాః
మేథిన్యామ అన్వకీర్యన్త వాతనున్నా ఇవ థరుమాః
82 కుఞ్జరాణాం చ పతతాం హయౌఘానాం చ భారత
అగమ్యరూపా పృదివీ మాంసశొణితకర్థమా
83 హత్వా వింశతిసాహస్రాన పాఞ్చాలానాం రదవ్రజాన
అతిష్ఠథ ఆహవే థరొణొ విధూమొ ఽగనిర ఇవ జవలన
84 తదైవ చ పునః కరుథ్ధొ భారథ్వాజః పరతాపవాన
వసు థానస్య భల్లేన శిరః కాయాథ అపాహరత
85 పునః పఞ్చశతాన మస్త్యాన షట సహస్రాంశ చ సృఞ్జయాన
హస్తినామ అయుతం హత్వా జఘానాశ్వాయుతం పునః
86 కషత్రియాణామ అభావాయ థృష్ట్వా థరొణమ అవస్దితమ
ఋషయొ ఽభయాగమంస తూర్ణం హవ్యవాహపురొగమాః
87 విశ్వామిత్రొ జమథగ్నిర భారథ్వాజొ ఽద గౌతమః
వసిష్ఠః కశ్యపొ ఽతరిశ చ బరహ్మలొకం నినీషవః
88 సికతాః పృశ్నయొ గర్గా బాలఖిల్యా మరీచిపాః
భృగవొ ఽఙగిరసశ చైవ సూక్ష్మాశ చాన్యే మహర్షయః
89 త ఏనమ అబ్రువన సర్వే థరొణమ ఆహవశొభినమ
అధర్మతః కృతం యుథ్ధం సమయొ నిధనస్య తే
90 నయస్యాయుధం రణే థరొణ సమేత్యాస్మాన అవస్దితాన
నాతః కరూరతరం కర్మ పునః కర్తుం తవమ అర్హసి
91 వేథవేథాఙ్గవిథుషః సత్యధర్మపరస్య చ
బరాహ్మణస్య విశేషేణ తవైతన నొపపథ్యతే
92 నయస్యాయుధమ అమొఘేషొ తిష్ఠ వర్త్మని శాశ్వతే
పరిపూర్ణశ చ కాలస తే వస్తుం లొకే ఽథయ మానుషే
93 ఇతి తేషాం వచః శరుత్వా భీమసేన వచశ చ తత
ధృష్టథ్యుమ్నం చ సంప్రేక్ష్య రణే స విమనాభవత
94 స థహ్యమానొ వయదితః కున్తీపుత్రం యుధిష్ఠిరమ
అహతం వా హతం వేతి పప్రచ్ఛ సుతమ ఆత్మనః
95 సదిరా బుథ్ధిర హి థరొణస్య న పార్దొ వక్ష్యతే ఽనృతమ
తరయాణామ అపి లొకానామ ఐశ్వర్యార్దే కదం చన
96 తస్మాత తం పరిపప్రచ్ఛ నాన్యం కం చిథ విశేషతః
తస్మింస తస్య హి సత్యాశా బాల్యాత పరభృతి పాణ్డవే
97 తతొ నిష్పాణ్డవామ ఉర్వీం కరిష్యన్తం యుధాం పతిమ
థరొణం జఞాత్వా ధర్మరాజం గొవిన్థొ వయదితొ ఽబరవీత
98 యథ్య అర్ధథివసం థరొణొ యుధ్యతే మన్యుమ ఆస్దితః
సత్యం బరవీమి తే సేనా వినాశం సముపైష్యతి
99 స భవాంస తరాతునొ థరొణాత సత్యాజ జయాయొ ఽనృతం భవేత
అనృతం జీవితస్యార్దే వచన న సపృశ్యతే ఽనృతైః
100 తయొః సంవథతొర ఏవం భీమసేనొ ఽబరవీథ ఇథమ
శరుత్వైవ తం మహారాజ వధొపాయం మహాత్మనః
101 గాహమానస్య తే సేనాం మాలవస్యేన్థ్ర వర్మణః
అశ్వత్దామేతి విఖ్యాతొ గజః శక్ర గజొపమః
102 నిహతొ యుధి విక్రమ్య తతొ ఽహం థరొణమ అబ్రువమ
అశ్వత్దామా హతొ బరహ్మన నివర్తస్వాహవాథ ఇతి
103 నూనం నాశ్రథ్థధథ వాక్యమ ఏష మే పురుషర్షభః
స తవం గొవిన్థ వాక్యాని మానయస్వ జయైషిణః
104 థరొణాయ నిహతం శంస రాజఞ శారథ్వతీ సుతమ
తవయొక్తొ నైష యుధ్యేత జాతు రాజన థవిజర్షభః
సత్యవాన హి నృలొకే ఽసమిన భవాన ఖయాతొ జనాధిప
105 తస్య తథ వచనం శరుత్వా కృష్ణ వాక్యప్రచొథితః
భావిత్వాచ చ మహారాజ వక్తుం సముపచక్రమే
106 తమ అతద్య భయే మగ్నొ జయే సక్తొ యుధిష్ఠిరః
అవ్యక్తమ అబ్రవీథ రాజన హతః కుఞ్జర ఇత్య ఉత
107 తస్య పూర్వం రదః పృద్వ్యాశ చతురఙ్గుల ఉత్తరః
బభూవైవం తు తేనొక్తే తస్య వాహాస్పృశన మహీమ
108 యుధిష్ఠిరాత తు తథ వాక్యం శరుత్వా థరొణొ మహారదః
పుత్రవ్యసనసంతప్తొ నిరాశొ జీవితే ఽభవత
109 ఆగః కృతమ ఇవాత్మానం పాణ్డవానాం మహాత్మనామ
ఋషివాక్యం చ మన్వానః శరుత్వా చ నిహతం సుతమ
110 విచేతాః పరమొథ్విగ్నొ ధృష్టథ్యుమ్నమ అవేక్ష్య చ
యొథ్ధుం నాశక్నువథ రాజన యదాపూర్వమ అరింథమ
111 తం థృష్ట్వా పరమొథ్విగ్నం శొకొపహతచేతసమ
పాఞ్చాలరాజస్య సుతొ ధృష్టథ్యుమ్నః సమాథ్రవత
112 య ఇష్ట్వా మనుజేన్థ్రేణ థరుపథేన మహామఖే
లబ్ధ్వా థరొణ వినాశాయ సమిథ్ధాథ ధవ్యవాహనాత
113 సధనుర జైత్రమ ఆథాయ ఘొరం జలథనిస్వనమ
థృఢజ్యమ అజరం థివ్యం శరాంశ చాశీవిషొపమాన
114 సంథధే కార్ముకే తస్మిఞ శరమ ఆశీవిషొపమమ
థరొణం జిఘాంసుః పాఞ్చాల్యొ మహాజ్వాలమ ఇవానలమ
115 తస్య రూపం శరస్యాసీథ ధనుర్జ్యా మణ్డలాన్తరే
థయొతతొ భాస్కరస్యేవ ఘనాన్తే పరివేశినః
116 పార్షతేన పరామృష్టం జవలన్తమ ఇవ తథ ధనుః
అన్తకాలమ ఇవ పరాప్తం మేనిరే వీక్ష్య సైనికాః
117 తమ ఇషుం సంహితం తేన భారథ్వాజః పరతాపవాన
థృష్ట్వామన్యత థేహస్య కాలపర్యాయమ ఆగతమ
118 తతః స యత్నమ ఆతిష్ఠథ ఆచార్యస తస్య వారణే
న చాస్యాస్త్రాణి రాజేన్థ్ర పరాథురాసన మహాత్మనః
119 తస్య తవ అహాని చత్వారి కషపా చైకాస్యతొ గతా
తస్య చాహ్నస తరిభాగేన కషయం జగ్ముః పతత్రిణః
120 స శరక్షయమ ఆసాథ్య పుత్రశొకేన చార్థితః
వివిధానాం చ థివ్యానామ అస్త్రాణామ అప్రసన్నతామ
121 ఉత్స్రష్టుకామః శస్త్రాణి విప్రవాక్యాభిచొథితః
తేజసా పరేర్యమాణశ చ యుయుధే సొ ఽతిమానుషమ
122 అదాన్యత స సమాథాయ థివ్యమ ఆఙ్గిరసం ధనుః
శరాంశ చ శరవర్షేణ మహతా సమవాకిరత
123 తతస తం శరవర్షేణ మహతా సమవాకిరత
వయశాతయచ చ సంక్రుథ్ధొ ధృష్టథ్యుమ్నమ అమర్షణః
124 తం శరం శతధా చాస్య థరొణశ చిచ్ఛేథ సాయకైః
ధవజం ధనుశ చ నిశితైః సారదిం చాప్య అపాతయత
125 ధృష్టథ్యుమ్నః పరహస్యాన్యత పునర ఆథాయ కార్ముకమ
శితేన చైనం బాణేన పరత్యవిధ్యత సతనాన్తరే
126 సొ ఽతివిథ్ధొ మహేష్వాసః సంభ్రాన్త ఇవ సంయుగే
భల్లేన శితధారేణ చిచ్ఛేథాస్య మహథ ధనుః
127 యచ చాస్య బాణం వికృతం ధనూంషి చ విశాం పతే
సర్వం సంఛిథ్య థుర్ధర్షొ గథాం ఖడ్గమ అదాపి చ
128 ధృష్టథ్యుమ్నం తతొ ఽవిధ్యన నవభిర నిశితైః శరైః
జీవితాన్తకరైః కరుథ్ధైః కరుథ్ధ రూపం పరంతపః
129 ధృష్టథ్యుమ్న రదస్యాశ్వాన సవరదాశ్వైర మహారదః
అమిశ్రయథ అమేయాత్మా బరాహ్మమ అస్త్రమ ఉథీరయన
130 తే మిశ్రా బహ్వ అశొభన్త జవనా వాతరంహసః
పారావత సవర్ణాశ చ శొణాశ చ భరతర్షభ
131 యదా స విథ్యుతొ మేఘా నథన్తొ జలలాగమే
తదా రేజుర మహారాజ మిశ్రితా రణమూర్ధని
132 ఈషా బన్ధం చక్రబన్ధం రదబన్ధం తదైవ చ
పరణాశయథ అమేయాత్మా ధృష్టథ్యుమ్నస్య స థవిజః
133 స ఛిన్నధన్వా విరదొ హతాశ్వొ హతసారదిః
ఉత్తమామ ఆపథం పరాప్య గథాం వీరః పరామృశత
134 తామ అస్య విశిఖైస తీక్ష్ణైః కషిప్యమాణాం మహారదః
నిజఘాన శరైర థరొణః కరుథ్ధః సత్యపరాక్రమః
135 తాం థృష్ట్వా తు నరవ్యాఘ్రొ థరొణేన నిహతాం శరైః
విమలం ఖడ్గమ ఆథత్త శతచన్థ్రం చ భానుమత
136 అసంశయం తదా భూతే పాఞ్చాల్యః సాధ్వ అమన్యత
వధమ ఆచార్య ముఖ్యస్య పరాప్తకాలం మహాత్మనః
137 తతః సవరదనీడస్దః సవరదస్య రదేషయా
అగచ్ఛథ అసిమ ఉథ్యమ్య శతచన్థ్రం చ భానుమత
138 చికీర్షుర థుష్కరం కర్మ ధృష్టథ్యుమ్నొ మహారదః
ఇయేష వక్షొ భేత్తుం చ భారథ్వాజస్య సంయుగే
139 సొ ఽతిష్ఠథ యుగమధ్యే వై యుగసంనహనేషు చ
శొణానాం జఘనార్ధేషు తత సైన్యాః సమపూజయన
140 తిష్ఠతొ యుగపాలీషు శొణాన అప్య అధితిష్ఠతః
నాపశ్యథ అన్తరం థొణస తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
141 కషిప్రం శయేనస్య చరతొ యదైవామిష గృథ్ధినః
తథ్వథ ఆసీథ అభీసారొ థరొణం పరార్దయతొ రణే
142 తస్యాశ్వాన రదశక్త్యాసౌ తథా కరుథ్ధః పరాక్రమీ
సర్వాన ఏకైకశొ థరొణః కపొతాభాన అజీఘనత
143 తే హతా నయపతన భూమౌ ధృష్టథ్యుమ్నస్య వాజినః
శొణాశ చ పర్యముచ్యన్త రదబన్ధాథ విశాం పతే
144 తాన హయాన నిహతాన థృష్ట్వా థవిజాగ్ర్యేణ స పార్షతః
నామృష్యత యుధాం శరేష్ఠొ యాజ్ఞసేనిర మహారదః
145 విరదః స గృహీత్వా తు ఖడ్గం ఖడ్గభృతాం వరః
థరొణమ అభ్యపతథ రాజన వైనతేయ ఇవొరగమ
146 తస్య రూపం బభౌ రాజన భారథ్వాజం జిఘాంసతః
యదా రూపం పరం విష్ణొర హిరణ్యకశిపొర వధే
147 సొ ఽచిరథ వివిధాన మార్గాన పరకారాన ఏకవింశతిమ
భరాన్తమ ఉథ్భ్రాన్తమ ఆవిథ్ధమ ఆప్లుతం పరసృతం సృతమ
148 పరివృత్తం నివృత్తంచ ఖడ్గం చర్మ చ ధారయన
సంపాతం సముథీర్ణం చ థర్శయామ ఆస పార్షతః
149 తతః శరసహస్రేణ శతచన్థ్రమ అపాతయత
ఖడ్గం చర్మ చ సంబాధే ధృష్టథ్యుమ్నస్య స థవిజః
150 తే తు వైతస్తికా నామ శరా హయ ఆసన్న ఘాతినః
నికృష్ట యుథ్ధే థరొణస్య నాన్యేషాం సన్తి తే శరాః
151 శారథ్వతస్య పార్దస్య థరౌణేర వైకర్తనస్య చ
పరథ్యుమ్న యుయుధానాభ్యామ అభిమన్యొశ చ తే శరాః
152 అదాస్యేషుం సమాధత్త థృఢం పరమసంశితమ
అన్తేవాసినమ ఆచార్యొ జిఘాంసుః పుత్ర సంమితమ
153 తం శరైర థశభిస తీక్ష్ణైశ చిచ్ఛేథ శినిపుంగవః
పశ్యతస తవ పుత్రస్య కర్ణస్య చ మహాత్మనః
గరస్తమ ఆచార్య ముఖ్యేన ధృట్షథ్యుమ్నమ అమొచయత
154 చరన్తం రదమార్గేషు సాత్యకిం సత్యవిక్రమమ
థరొణకర్ణాన్తర గతం కృపస్యాపి చ భారత
అపశ్యేతాం మహాత్మానౌ విష్వక్సేన ధనంజయౌ
155 అపూజయేతాం వార్ష్ణేయం బరువాణౌ సాధు సాధ్వ ఇతి
థివ్యాన్య అస్త్రాణి సర్వేషాం యుధి నిఘ్నన్తమ అచ్యుతమ
అభిపత్య తతః సేనాం విష్వక్సేన ధనంజయౌ
156 ధనంజయస తతః కృష్ణమ అబ్రవీత పశ్య కేశవ
ఆచార్య వరముఖ్యానాం మధ్యే కరీడన మధూథ్వహః
157 ఆనన్థయతి మాం భూయః సాత్యకిః సత్యవిక్రమః
మాథ్రీపుత్రౌ చ భీమం చ రాజానం చ యుధిష్ఠిరమ
158 యచ ఛిక్షయానుథ్ధతః సన రణే చరతి సాత్యకిః
మహారదాన ఉపక్రీడన వృష్ణీనాం కీర్తివర్ధనః
159 తమ ఏతే పరతినన్థన్తి సిథ్ధాః సైన్యాశ చ విస్మితాః
అజయ్యం సమరే థృష్ట్వా సాహు సాధ్వ ఇతి సాత్వతమ
యొధాశ చొభయతః సర్వే కర్మభిః సమపూజయన