ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 13
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 13) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
తతః స పాణ్డవానీకే జనయంస తుములం మహత
వయచరత పాణ్డవాన థరొణొ థహన కక్షమ ఇవానలః
2 నిర్థహన్తమ అనీకాని సాక్షాథ అగ్నిమ ఇవొత్దితమ
థృష్ట్వా రుక్మరదం యుథ్ధే సమకమ్పన్త సృఞ్జయాః
3 పరతతం చాస్యమానస్య ధనుషొ ఽసయాశు కారిణః
జయాఘొషః శరూయతే ఽతయర్దం విస్ఫూర్జితమ ఇవాశనేః
4 రదినః సాథినశ చైవ నాగాన అశ్వాన పథాతినః
రౌథ్రా హస్తవతా ముక్తాః పరమద్నన్తి సమ సాయకాః
5 నానథ్యమానః పర్జన్యః సానిలః శుచి సంక్షయే
అశ్మవర్షమ ఇవావర్షత పరేషామ ఆవహథ భయమ
6 వయచరత స తథా రాజన సేనాం విక్షొభయన పరభుః
వర్ధయామ ఆస సంత్రాసం శాత్రవాణామ అమానుషమ
7 తస్య విథ్యుథ ఇవాభ్రేషు చాపం హేమపరిష్కృతమ
భరమథ రదామ్బుథే తస్మిన థృశ్యతే సమ పునః పునః
8 స వీరః సత్యవాన పరాజ్ఞొ ధర్మనిత్యః సుథారుణః
యుగాన్తకాలే యన్తేవ రౌథ్రాం పరాస్కన్థయన నథీమ
9 అమర్షవేగప్రభవాం కరవ్యాథగణసంకులామ
బలౌఘైః సర్వతః పూర్ణాం వీర వృక్షాపహారిణీమ
10 శొణితొథాం రదావర్తాం హస్త్యశ్వకృతరొధసమ
కవచొడుప సంయుక్తాం మాంసపఙ్క సమాకులామ
11 మొథొ మజ్జాస్ది సికతామ ఉష్ణీష వరఫేనిలామ
సంగ్రామజలథాపూర్ణాం పరాసమత్స్యసమాకులామ
12 నరనాగాశ్వసంభూతాం శరవేగౌఘవాహినీమ
శరీరథారు శృఙ్గాటాం భుజనాగసమాకులామ
13 ఉత్తమాఙ్గొపల తలాం నిస్త్రింశఝషసేవితామ
రదనాగహ్రథొపేతాం నానాభరణనీరజామ
14 మహారదశతావర్తాం భూమిరేణూర్మి మాలినీమ
మహావీర్యవతాం సంఖ్యే సుతరాం భీరు థుస్తరామ
15 శూర వయాలసమాకీర్ణాం పరాణివాణిజ సేవితామ
ఛిన్నచ ఛత్రమహాహంసాం ముకుటాణ్డజ సంకులామ
16 చక్రకూర్మాం గథా నక్రాం శరక్షుథ్ర ఝషాకులామ
బడ గృధ్రసృగాలానాం ఘొరసంఘైర నిషేవితామ
17 నిహతాన పరాణినః సంఖ్యే థరొణేన బలినా శరైః
వహన్తీం పితృలొకాయ శతశొ రాజసత్తమ
18 శరీరశతసంబాధాం కేశశైవలశాథ్వలామ
నథీం పరావర్తయథ రాజన భీరూణాం భయవర్ధినీమ
19 తం జయన్తమ అనీకాని తాని తాన్య ఏవ భారత
సరతొ ఽభయథ్రవన థరొణం యుధిష్ఠిరపురొగమాః
20 తాన అభిథ్రవతః శూరాంస తావకా థృఢకార్ముకాః
సర్వతః పరత్యగృహ్ణన్త తథ అభూల లొమహర్షణమ
21 శతమ ఆయుస తు శకునిః సహథేవం సమాథ్రవత
స నియన్తృధ్వజరదం వివ్యాధ నిశితైః శరైః
22 తస్య మాథ్రీ సుతః కేతుం ధనుః సూతం హయాన అపి
నాతిక్రుథ్ధః శరైశ ఛిత్త్వా షష్ట్యా వివ్యాధ మాతులమ
23 సౌబలస తు గథాం గృహ్య పరచస్కన్థ రదొత్తమాత
స తస్య గథయా రాజన రదాత సూతమ అపాతయత
24 తతస తౌ విరదౌ రాజన గథాహస్తౌ మహాబలౌ
చిక్రీడతూ రణే శూరౌ స శృఙ్గావ ఇవ పర్వతౌ
25 థరొణః పాఞ్చాలరాజానం విథ్ధ్వా థశభిర ఆశుగైః
బహుభిస తేన చాభ్యస్తస తం వివ్యాధ శతాధికైః
26 వివింశతిం భీమసేనొ వింశత్యా నిశితైః శరైః
విథ్ధ్వా నాకమ్పయథ వీరస తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
27 వివింశతిస తు సహసా వయశ్వ కేతుశరాసనమ
బీమం చక్రే మహారాజ తతః సైన్యాన్య పూజయన
28 స తన న మమృషే వీరః శత్రొర విజయమ ఆహవే
తతొ ఽసయ గథయా థాన్తాన హయాన సర్వాన అపాతయత
29 శల్యస తు నకులం వీరః సవస్రీయం పరియమ ఆత్మనః
వివ్యాధ పరహసన బాణైర లాడయన కొపయన్న ఇవ
30 తస్యాశ్వాన ఆతపత్రం చ ధవజం సూతమ అదొ ధనుః
నిపాత్య నకులః సంఖ్యే శఙ్ఖం థధ్మౌ పరతాపవాన
31 ధృష్టకేతుః కృపేనాస్తాంశ ఛిత్త్వా బహువిధాఞ శరాన
కృపం వివ్యాధ సప్తత్యా లక్ష్మ చాస్యాహరత తరిభిః
32 తం కృపః శరవర్షేణ మహతా సమవాకిరత
నివార్య చ రణే విప్రొ ధృష్టకేతుమ అయొధయత
33 సాత్యకిః కృతవర్మాణం నారాచేన సతనాన్తరే
విథ్ధ్వా వివ్యాధ సప్తత్యా పునర అన్యైః సమయన్న ఇవ
34 సప్త సప్తతిభిర భొజస తం విథ్ధ్వా నిశితైః శరైః
నాకమ్పయత శైనేయం శీఘ్రొ వాయుర ఇవాచలమ
35 సేనాపతిః సుశర్మాణం శీఘ్రం మర్మస్వ అతాడయత
స చాపి తం తొమరేణ జత్రు థేశే అతాడయత
36 వైకర్తనం తు సమరే విరాటః పరత్యవారయత
సహ మత్స్యైర మహావీర్యైస తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
37 తత పౌరుషమ అభూత తత్ర సూతపుత్రస్య థారుణమ
యత సైన్యం వారయామ ఆస శరైః సంనతపర్వభిః
38 థరుపథస తు సవయం రాజా భగథత్తేన సంగతః
తయొర యుథ్ధం మహారాజ చిత్రరూపమ ఇవాభవత
భూతానాం తరాసజననం చక్రాతే ఽసత్రవిశారథౌ
39 భూరిశ్రవా రణే రాజన యాజ్ఞసేనిం మహారదమ
మహతా సాయకౌఘేన ఛాథయామ ఆస వీర్యవాన
40 శిఖణ్డీ తు తతః కరుథ్ధః సౌమథత్తిం విశాం పతే
నవత్యా సాయకానాం తు కమ్పయామ ఆస భారత
41 రాక్షసౌ భీమకర్మాణౌ హైడిమ్బాలమ్బుసావ ఉభౌ
చక్రాతే ఽతయథ్భుతం యుథ్ధం పరస్పరవధైషిణౌ
42 మాయా శతసృజౌ థృప్తౌ మాయాభిర ఇతరేతరమ
అన్తర్హితౌ చేరతుస తౌ భృశం విస్మయకారిణౌ
43 చేకితానొ ఽనువిన్థేన యుయుధే తవ అతిభైరవమ
యదా థేవాసురే యుథ్ధే బలశక్రౌ మహాబలౌ
44 లక్ష్మణః కషత్రథేవేన విమర్థమ అకరొథ భృశమ
యదా విష్ణుః పురా రాజన హిరణ్యాక్షేణ సంయుగే
45 తతః పరజవితాశ్వేన విధివత కల్పితేన చ
రదేనాభ్యపతథ రాజన సౌభథ్రం పౌరవొ నథన
46 తతొ ఽభియాయ తవరితొ యుథ్ధాకాఙ్క్షీ మహాబలః
తేన చక్రే మహథ యుథ్ధమ అభిమన్యుర అరింథమః
47 పౌరవస తవ అద సౌభథ్రం శరవ్రాతైర అవాకిరత
తస్యార్జునిర ధవజం ఛత్రం ధనుశ చొర్వ్యామ అపాతయత
48 సౌభథ్రః పౌరవం తవ అన్యైర విథ్ధ్వా సప్తభిర ఆశుగైః
పఞ్చభిస తస్య వివ్యాధ హయాన సూతం చ సాయకైః
49 తతః సంహర్షయన సేనాం సింహవథ వినథన ముహుః
సమాథత్తార్జునిస తూర్ణం పౌరవాన్త కరం శరమ
50 థవాభ్యాం శరాభ్యాం హార్థిక్యశ చకర్త స శరం ధనుః
తథ ఉత్సృజ్య ధనుశ ఛిన్నం సౌభథ్రః పరవీరహా
ఉథ్బబర్హ సితం ఖడ్గమ ఆథథానః శరావరమ
51 స తేనానేక తారేణ చర్మణా కృతహస్తవత
భరాన్తాసిర అచరన మార్గాన థర్శయన వీర్యమ ఆత్మనః
52 భరామితం పునర ఉథ్భ్రాన్తమ ఆధూతం పునర ఉచ్ఛ్రితమ
చర్మ నిస్త్రింశయొ రాజన నిర్విశేషమ అథృశ్యత
53 స పౌరవ రదస్యేషామ ఆప్లుత్య సహసా నథన
పౌరవం రదమ అస్దాయ కేశపక్షే పరామృశత
54 జఘానాస్య పథా సూతమ అసినాపాతయథ ధవజమ
విక్షొభ్యామ్భొ నిధిం తార్క్ష్యస తం నాగమ ఇవ చాక్షిపత
55 తమ ఆకలితకేశాన్తం థథృశుః సర్వపార్దివాః
ఉక్షాణమ ఇవ సింహేన పాత్యమానమ అచేతనమ
56 తమ ఆర్జునివశం పరాప్తం కృష్యమాణమ అనాదవత
పౌరవం పతితం థృష్ట్వా నామృష్యత జయథ్రదః
57 స బర్హిణమహావాజం కిఙ్కిణీశతజాలవత
చర్మ చాథాయ ఖడ్గం చ నథ్న పర్యపతథ రదాత
58 తతః సైన్ధవమ ఆలొక్య కార్ష్ణిర ఉత్సృజ్య పౌరవమ
ఉత్పపాత రదాత తూర్ణం శయేనవన నిపపాత చ
59 పరాసపట్టిశనిస్త్రింశాఞ శత్రుభిః సంప్రవేరితాన
చిచ్ఛేథాదాసినా కార్ష్ణిశ చర్మణా సంరురొధ చ
60 స థర్శయిత్వా సైన్యానాం సవబాహుల్బలమ ఆత్మనః
తమ ఉథ్యమ్య మహాఖడ్గం చర్మ చాద పునర బలీ
61 వృథ్ధక్షత్రస్య థాయాథం పితుర అత్యన్తవైరిణమ
ససారాభిముఖః శూరః శార్థూల ఇవ కుఞ్జరమ
62 తౌ పరస్పరమ ఆసాథ్య ఖడ్గథన్త నఖాయుధౌ
హృష్టవత సంప్రజహ్రాతే వయాఘ్రకేసరిణావ ఇవ
63 సంపాతేష్వ అభిపాతేషు నిపాతేష్వ అసి చర్మణొః
న తయొర అన్తరం కశ చిథ థథర్శ నరసింహయొః
64 అవక్షేపొ ఽసి నిర్హ్రాథః శస్త్రాన్తర నిథర్శనమ
బాహ్యాన్తర నిపాతశ చ నిర్విశేషమ అథృశ్యత
65 బాహ్యమ ఆభ్యన్తరం చైవ చరన్తౌ మార్గమ ఉత్తమమ
థథృశాతే మహాత్మానౌ స పక్షావ ఇవ పర్వతౌ
66 తతొ విక్షిపతః ఖడ్గం సౌభథ్రస్య యశస్వినః
శరావరణ పక్షాన్తే పరజహార జయథ్రదః
67 రుక్మపక్షాన్తరే సక్తస తస్మింశ చర్మణి భాస్వరే
సిన్ధురాజబలొధూతః సొ ఽభజ్యత మహాన అసిః
68 భగ్నమ ఆజ్ఞాయ నిస్త్రింశమ అవప్లుత్య పడాని షట
సొ ఽథృశ్యత నిమేషేణ సవరదం పునర ఆస్దితః
69 తం కార్ష్ణిం సమరాన ముక్తమ ఆస్దితం రదమ ఉత్తమమ
సహితాః సర్వరాజానః పరివవ్రుః సమన్తతః
70 తతశ చర్మ చ ఖడ్గం చ సముత్క్షిప్య మహాబలః
ననాథార్జున థాయాథః పరేక్షమాణొ జయథ్రదమ
71 సిన్ధురాజం పరిత్యజ్య సౌభథ్రః పరవీరహా
తాపయామ ఆస తత సైన్యం భువనం భాస్కరొ యదా
72 తస్య సర్వాయసీం శక్తిం శల్యః కనకభూషణామ
చిక్షేప సమరే ఘొరాం థీప్తామ అగ్నిశిఖామ ఇవ
73 తామ అవప్లుత్య జగ్రాహ స కొశం చారథొరసిమ
వైనతేయొ యదా కార్ష్ణిః పతన్తమ ఉరగొత్తమమ
74 తస్య లాఘవమ ఆజ్ఞాయ సత్తం చామితతేజసః
సహితాః సర్వరాజానః సింహనాథమ అదానథన
75 తతస తామ ఏవ శల్యస్య సౌభథ్రః పరవీరహా
ముమొచ భుజవీర్యేణ వైడూర్య వికృతాజిరామ
76 సా తస్య రదమ ఆసాథ్య నిర్ముక్తభుజగొపమా
జఘాన సూతం శల్యస్య రదాచ చైనమ అపాతయత
77 తతొ విరాటథ్రుపథౌ ధృష్టకేతుర యుధిష్ఠిరః
సాత్యకిః కేకయా భీమొ ధృష్టథ్యుమ్న శిఖణ్డినౌ
యమౌ చ థరౌపథేయాశ చ సాధు సాధ్వ ఇతి చుక్రుశుః
78 బాణశబ్థాశ చ వివిధాః సింహనాథాశ చ పుష్కలాః
పరాథురాసన హర్షయన్తః సౌభథ్రమ అపలాయినమ
తన నామృష్యన్త పుత్రాస తే శత్రొర విజయలక్షణమ
79 అదైనం సహసా సర్వే సమన్తాన నిశితైః శరైః
అభ్యాకిరన మహారాజ జలథా ఇవ పర్వతమ
80 తేషాం చ పరియమ అన్విచ్ఛన సూతస్య చ పరాభవాత
ఆర్తాయనిర అమిత్రఘ్నః కరుథ్ధః సౌభథ్రమాభ్యయాత