ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 122
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 122) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
తస్మిన వినిహతే వీరే సైన్ధవే సవ్యసాచినా
మామకా యథ అకుర్వన్త తన మమాచక్ష్వ సంజయ
2 [స]
సైన్ధవం నిహతం థృష్ట్వా రణే పార్దేన మారిష
అమర్షవశమ ఆపన్నః కృపః శారథతస తథా
3 మహతా శరవర్షేణ పాణ్డవం సమవాకిరత
థరౌణిశ చాభ్యథ్రవత పార్దం రదమ ఆస్దాయ ఫల్గునమ
4 తావ ఏనం రదినాం శరేష్ఠౌ రదాభ్యాం రదసత్తమమ
ఉభావ ఉభయతస తీక్ష్ణైర విశిఖైర అభ్యవర్షతామ
5 స తదా శరవర్షాభ్యాం సుమహథ్భ్యాం మహాభుజః
పీడ్యమానః పరామ ఆర్తిమ అగమథ రదినాం వరః
6 సొ ఽజిఘాంసుర గురుం సంఖ్యే గురొస తనయమ ఏవ చ
చకారాచార్యకం తత్ర కున్తీపుత్రొ ధనంజయః
7 అస్త్రైర అస్త్రాణి సంవార్య థరౌణేః శారథ్వతస్య చ
మన్థవేగాన ఇషూంస తాభ్యామ అజిఘాంసుర అవాసృజత
8 తే నాతిభృశమ అభ్యఘ్నన విశిఖా జయ చొథితాః
బహుత్వాత తు పరామ ఆర్తిం శరాణాం తావ అగచ్ఛతామ
9 అద శారథ్వతొ రాజన కౌన్తేయ శరపీడితః
అవాసీథథ రదొపస్దే మూర్చ్ఛామ అభిజగామ హ
10 విహ్వలం తమ అభిజ్ఞాయ భర్తారం శరపీడితమ
హతొ ఽయమ ఇతి చ జఞాత్వా సారస్దిస తమ అపావహత
11 తస్మిన సన్నే మహారాజే కృపే శారథ్వతే యుధి
అశ్వత్దామాప్య అపాయాసీత పాణ్డవేయాథ రదాన్తరమ
12 థృష్ట్వా శారథ్వతం పార్దొ మూర్ఛితం శరపీడితమ
రద ఏవ మహేష్వాసః కృపణం పర్యథేవయత
13 పశ్యన్న ఇథం మహాప్రాజ్ఞః కషత్తా రాజానమ ఉక్తవాన
కులాన్త కరణే పాపే జాతమాత్రే సుయొధనే
14 నీయతాం పరలొకాయ సాధ్వ అయం కులపాంసనః
అస్మాథ ధి కురుముఖ్యానాం మహథ ఉత్పత్స్యతే భయమ
15 తథ ఇథం సమనుప్రాప్తం వచనం సత్యవాథినః
తత కృతే హయ అథ్య పశ్యామి శరతల్పగతం కృపమ
16 ధిగ అస్తు కషాత్రమ ఆచారం ధిగ అస్తు బలపౌరుషమ
కొ హి బరాహ్మణమ ఆచార్యమ అభిథ్రుహ్యేత మాథృశః
17 ఋషిపుత్రొ మమాచార్యొ థరొణస్య థయితః సఖా
ఏష శేతే రదొపస్దే మథ్బాణైర అభిపీడితః
18 అకామయానేన మయా విశిఖైర అర్థితొ భృశమ
అవాసీథథ రదొపస్దే పరాణాన పీడయతీవ మే
19 శరార్థితేన హి మయా పరేక్షణీయొ మహాథ్యుతిః
పరత్యస్తొ బహుభిర బాణైర థశ ధర్మగతేన వై
20 శొచయత్య ఏష నిపతన భూయః పుత్రవధాథ ధి మామ
కృపణం సవరదే సన్నం పశ్య కృష్ణ యదాగతమ
21 ఉపాకృత్య తు వై విథ్యామ ఆచార్యేభ్యొ నరర్షభాః
పరయచ్ఛన్తీహ యే కామాన థేవత్వమ ఉపయాన్తి తే
22 యే తు విథ్యామ ఉపాథాయ గురుభ్యః పురుషాధమాః
ఘనన్తి తాన ఏవ థుర్వృత్తాస తే వై నిరయగామినః
23 తథ ఇథం నరకాయాథ్య కృతం కర్మ మయా ధరువమ
ఆచార్యం శరవర్షేణ రదే సాథయతా కృపమ
24 యత తత పూర్వమ ఉపాకుర్వన్న అస్త్రం మామ అబ్రవీత కృపః
న కదం చన కౌరవ్య పరహర్తవ్యం గురావ ఇతి
25 తథ ఇథం వచనం సాధొర ఆచార్యస్య మహాత్మనః
నానుష్ఠితం తమ ఏవాజౌ విశిఖైర అభివర్షతాణ
26 నమస తస్మై సుపూజ్యాయ గౌతమాయాపలాయినే
ధిగ అస్తు మమ వార్ష్ణేయ యొ హయ అస్మై పరహరామ్య అహమ
27 తదా విపలమానే తు సవ్యసాచిని తం పరతి
సైధవం నిహతం థృష్ట్వా రాధేయః సముపాథ్రవత
28 ఉపాయాన్తం తు రాధేయం థృష్ట్వా పార్దొ మహారదః
పరహసన థేవకీపుత్రమ ఇథం వచనమ అబ్రవీత
29 ఏష పరయాత్య ఆధిరదిః సాత్యకేః సయన్థనం పరతి
న మృష్యతి హతం నూనం భూరిశ్రవసమ ఆహవే
30 యత్ర యాత్య ఏష తత్ర తవం చొథయాశ్వాఞ జనార్థన
మా సొమథత్తేః పథవీం గమయేత సాత్యకిం వృషః
31 ఏకమ ఉక్తొ మహాబాహుః కేశవః సవ్యసాచినా
పరత్యువాచ మహాతేజాః కాలయుక్తమ ఇథం వచః
32 అలమ ఏష మహాబాహుః కర్ణాయైకొ హి పాణ్డవ
కిం పునర థరౌపథేయాభ్యాం సహితః సాతతర్షభః
33 న చ తావత కషమః పార్ద కర్ణేన తవ సంగరః
పరజ్వలన్తీ మహొల్కేవ తిష్ఠత్య అస్య హి వాసవీ
తవథర్దం పూజ్యమానైషా రక్ష్యతే పరవీరహన
34 అతః కర్ణః పరయాత్వ అత్ర సాత్వతస్య యదాతదా
అహం జఞాస్యామి కౌరవ్య కాలమ అస్య థురాత్మనః
35 [ధవ]
యొ ఽసౌ కర్ణేన వీరేణ వార్ష్ణేయస్య సమాగమః
హతే తు భూరిశ్రవసి సన్ధవే చ నిపాతితే
36 సాత్యకిశ చాపి విరదః కం సమారూఢవాన రదమ
చక్రరక్షౌ చ పాఞ్చాల్యౌ తన మమాచక్ష్వ సంజయ
37 [స]
హన్త తే వర్ణయిష్యామి యదావృత్తం మహారణే
శుశ్రూషస్వ సదిరొ భూత్వా థురాచరితమ ఆత్మనః
38 పూర్వమ ఏవ హి కృష్ణస్య మనొగతమ ఇథం పరభొ
విజేతవ్యొ యదా వీరః సాత్యకిర యూపకేతునా
39 అతీతానాగతం రాజన స హి వేత్తి జనార్థనః
అతః సూతం సమాహూయ థారుకం సంథిథేశ హ
రదొ మే యుజ్యతాం కాల్యమ ఇతి రాజన మహాబలః
40 న హి థేవా న గన్ధర్వా న యక్షొరగ రాక్షసాః
మానవా వా విజేతారః కృష్ణయొః సన్తి కే చన
41 పితామహపురొగాశ చ థేవాః సిథ్ధాశ చ తం విథుః
తయొః పరభావమ అతులం శృణు యుథ్ధం చ తథ యదా
42 సాత్యకిం విరదం థృష్ట్వా కర్ణం చాభ్యుథ్యతాయుధమ
థధ్మౌ శఙ్ఖం మహావేగమ ఆర్షభేణాద మాధవః
43 థారుకొ ఽవేత్య సంథేశం శరుత్వా శఙ్ఖస్య చ సవనమ
రదమ అన్వానయత తస్మై సుపర్ణొచ్ఛ్రితకేతనమ
44 స కేశవస్యానుమతే రదం థారుక సంయుతమ
ఆరురొహ శినేః పౌత్రొ జవలనాథిత్య సంనిభమ
45 కామగైః సైన్యసుగ్రీవ మేఘపుష్పబలాహకైః
హయొథగ్రైర మహావేగైర హేమభాణ్డ విభూషితైః
46 యుక్తం సమారుహ్య చ తం విమానప్రతిమం రదమ
అభ్యథ్రవత రాధేయం పరవపన సాయకాన బహూన
47 చక్రరక్షావ అపి తథా యుధామన్యూత్తమౌజసౌ
ధనంజయరదం హిత్వా రాధేయం పరత్యుథీయయుః
48 రాధేయొ ఽపి మహారాజ శరవర్షం సముత్సృజన
అభ్యథ్రవత సుసంక్రుథ్ధొ రణే శైనేయమ అచ్యుతమ
49 నైవ థైవం న గాన్ధర్వం నాసురొరగ రాక్షసమ
తాథృశం భువి వా యుథ్ధం థివి వా శరుతమ ఇత్య ఉత
50 ఉపారమత తత సైన్యం స రదాశ్వనరథ్విపమ
తయొర థృష్ట్వా మహారాజ కర్మ సంమూఢచేతనమ
51 సర్వే చ సమపశ్యన్త తథ యుథ్ధమ అతిమానుషమ
తయొర నృవరయొ రాజన సారద్యం థారుకస్య చ
52 గతప్రత్యాగతావృత్తైర మణ్డలైః సంనివర్తనైః
సారదేస తు రదస్దస్య కాశ్యపేయస్య విస్మితాః
53 నభస్తలగతాశ చైవ థేవగన్ధర్వథానవాః
అతీవావహితా థరష్టుం కర్ణ శైనేయయొ రణమ
54 మిత్రార్దే తౌ పరాక్రాన్తౌ సపర్ధినౌ శుష్మిణౌ రణే
కర్ణశ చామరసంకాశొ యుయుధానశ చ సాత్యకిః
55 అన్యొన్యం తౌ మహారాజ శరవర్షైర అవర్షతామ
పరమమాద శినేః పౌత్రం కర్ణః సాయకవృష్టిభిః
56 అమృష్యమాణొ నిధనం కౌరవ్య జలసంధయొః
కర్ణః శొకసమావిష్టొ మహొరగ ఇవ శవసన
57 స శైనేయం రణే కరుథ్ధః పరథహన్న ఇవ చక్షుషా
అభ్యథ్రవత వేగేన పునః పునర అరింథమః
58 తం తు సంప్రేక్ష్య సంక్రుథ్ధం సాత్యకిః పరత్యవిధ్యత
మహతా శరవర్షేణ గజః పరతిగజం యదా
59 తౌ సమేత్య నరవ్యాఘ్రౌ వయాఘ్రావ ఇవ తరస్వినౌ
అన్యొన్యం సంతతక్షాతే రణే ఽనుపమ విక్రమౌ
60 తతః కర్ణం శినేః పౌత్రః సర్వపారశవైః శరైః
విభేథ సర్వగాత్రేషు పునః పునర అరింథమః
61 సారదిం చాస్య భల్లేన రదనీడాథ అపాహరత
అశ్వాంశ చ చతురః శవేతాన నిజఘ్నే నిశితైః శరైః
62 ఛిత్త్వా ధవజం శతేనైవ శతధా పురుషర్షభః
చకార విరదం కర్ణం తవ పుత్రస్య పశ్యతః
63 తతొ విమనసొ రాజంస తావకాః పురుషర్షభాః
వృషసేనః కర్ణసుతః శల్యొ మథ్రాధిపస తదా
64 థరొణపుత్రశ చ శైనేయం సర్వతః పర్యవారయన
తతః పర్యాకులం సర్వం న పరాజ్ఞాయత కిం చన
65 తదా సాత్యకినా వీరే విరదే సూతజే కృతే
హాహాకారస తతొ రాజన సర్వసైన్యేషు చాభవత
66 కర్ణొ ఽపి విహ్వలొ రాజన సాత్వతేనార్థితః శరైః
థుర్యొధన రదం రాజన్న ఆరురొహ వినిఃశ్వసన
67 మానయంస తవ పుత్రస్య బాల్యాత పరభృతి సౌహృథమ
కృతాం రాజ్యప్రథానేన పరతిజ్ఞాం పరిపాలయన
68 తదా తు విరదే కర్ణే పుత్రాన వై తవ పార్దివ
థుఃశాసన ముఖాఞ శూరాన నావధీత సాత్యకిర వశీ
69 రక్షన పరతిజ్ఞాం చ పునర భీమసేనకృతాం పురా
విరదాన విహ్వలాంశ చక్రే న తు పరాణైర వయయొజయత
70 భీమసేనేన తు వధః పుత్రాణాం తే పరతిశ్రుతః
పునర్థ్యూతే చ పార్దేన వధః కర్ణస్య శంశ్రుతః
71 వధే తవ అకుర్వన యత్నం తే తస్య కర్ణ ముఖాస తథా
నాశక్నువంశ చ తం హన్తుం సాత్యకిం పరవరా రదాః
72 థరౌణిశ చ కృతవర్మా చ తదైవాన్యే మహారదాః
నిర్జితా ధనుషైకేన శతశః కషత్రియర్షభాః
కాఙ్క్షతా పరలొకం చ ధర్మరాజస్య చ పరియమ
73 కృష్ణయొః సథృశొ వీర్యే సాత్యకిః శత్రుకర్శనః
కృష్ణొ వాపి భవేల లొకే పార్దొ వాపి ధనుర్ధరః
శైనేయొ వా నరవ్యఘ్రశ చతుర్దొ నొపలభ్యతే
74 [ధృ]
అజయ్యం రదమ ఆస్దాయ వాసుథేవస్య సాత్యకిః
విరదం కృతవాన కర్ణం వాసుథేవ సమొ యువా
75 థారుకేణ సమాయుక్తం సవబాహుబలథర్పితః
కచ చిథ అన్యం సమారూఢః స రదం సాత్యకిః పునః
76 ఏతథ ఇచ్ఛామ్య అహం శరొతుం కుశలొ హయ అసి భాషితుమ
అసహ్యం తమ అహం మన్యే తన మమాచక్ష్వ సంజయ
77 [స]
శృణు రాజన యదా తస్య రదమ అన్యం మహామతిః
థారుకస్యానుజస తూర్ణం కల్పనా విధికల్పితమ
78 ఆయసైః కాఞ్చనైర్శ చాపి పట్టైర నథ్ధం స కూబరమ
తారా సహస్రఖచితం సింహధ్వజపతాకినమ
79 అశ్వైర వాతజవైర యుక్తం హేమభాణ్డ పరిచ్ఛథైః
పాణ్డురైర ఇన్థుసంకాశైః సర్వశబ్థాతిగైర థృఢైః
80 చిత్రకాఞ్చనసంనాహైర వాజిముఖ్యైర విశాం పతే
ఘణ్టాజాలాకుల రవం శక్తితొమరవిథ్యుతమ
81 వృతం సాంగ్రామికైర థరవ్యైర బహుశస్త్రపరిచ్ఛథమ
రదం సంపాథయామ ఆస మేఘగమ్భీర నిస్వనమ
82 తం సమారుహ్య శైనేయస తవ సైన్యమ ఉపాథ్రవత
థారుకొ ఽపి యదాకామం పరయయౌ కేశవాన్తికమ
83 కర్ణస్యాపి మహారాజ శఙ్ఖగొక్షీర పాణ్డురైః
చిత్రకాఞ్చనసంనాహైః సథశ్వైర వేగవత్తరైః
84 హేమకక్ష్యా ధవజొపేతం కౢప్త యన్త్రపతాకినమ
అగ్ర్యం రదం సుయన్తారం బహుశస్త్రపరిచ్ఛథమ
85 ఉపాజహ్రుస తమ ఆస్దాయ కర్ణొ ఽపయ అభ్యథ్రవథ రిపూన
ఏతత తే సరమ ఆఖ్యాతం యన మాం తవం పరిపృచ్ఛసి
86 భూయశ చాపి నిబొధ తవం తవాపనయజం కషయమ
ఏకత్రింశత తవ సుతా భీమసేనేన పాతితాః
87 థుర్ముఖం పరముఖే కృత్వా సతతం చిత్రయొధినమ
శతశొ నిహతాః శూరాః సాత్వతేనార్జునేన చ
88 భీష్మం పరముఖతః కృత్వా భగథత్తం చ మారిష
ఏవమ ఏష కషయొ వృత్తొ రాజన థుర్మన్త్రితే తవ