ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 120

వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 120)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
తథవస్దే హతే తస్మిన భూరిశ్రవసి కౌరవే
యదా భూయొ ఽభవథ యుథ్ధం తన మమాచక్ష్వ సంజయ
2 [స]
భూరిశ్రవసి సంక్రాన్తే పరలొకాయ భారత
వాసుథేవం మహాబాహుర అర్జునః సమచూచుథత
3 చొథయాశ్వాన భృశం కృష్ణ యతొ రాజా జయథ్రదః
అస్తమ ఏతి మహాబాహొ తవరమాణొ థివాకరః
4 ఏతథ ధి పురుషవ్యాఘ్ర మహథ అభ్యుథ్యతం మయా
కార్యం సంరక్ష్యతే చైష కురు సేనా మహారదైః
5 నాస్తమ ఏతి యదా సూర్యొ యదాసత్యం భవేథ వచః
చొథయాశ్వాంస తదా కృష్ణ యదా హన్యాం జయథ్రదమ
6 తతః కృష్ణొ మహాబాహూ రజతప్రతిమాన హయాన
హయజ్ఞశ చొథయామ ఆస జయథ్రదరదం పరతి
7 తం పరయాన్తమ అమొఘేషుమ ఉత్పతథ్భిర ఇవాశుగైః
తవరమాణా మహారాజ సేనాముఖ్యాః సమావ్రజన
8 థుర్యొధనశ చ కర్ణశ చ వృషసేనొ ఽద మథ్రరాట
అశ్వత్దామా కృపశ చైవ సవయమ ఏవ చ సైన్ధవః
9 సమాసాథ్య తు బీభత్సుః సైన్ధవం పరముఖే సదితమ
నేత్రాభ్యాం కరొధథీప్తాభ్యాం సంప్రైక్షన నిర్థహన్న ఇవ
10 తతొ థుర్యొధనొ రాజా రాధేయం తవరితొ ఽబరవీత
అర్జునం వీక్ష్య సంయాన్తం జయథ్రదరదం పరతి
11 అయం స వైకర్తన యుథ్ధకాలొ; విథర్శయస్వాత్మబలం మహాత్మన
యదా న వధ్యేత రణే ఽరజునేన; జయథ్రదః కర్ణ తదా కురుష్వ
12 అల్పావశిష్టం థివసం నృవీర; విఘాతయస్వాథ్య రిపుం శరౌఘైః
థినక్షయం పరాప్య నరప్రవీర; ధరువం హి నః కర్ణజయొ భవిష్యతి
13 సైన్ధవే రక్ష్యమాణే తు సూర్యస్యాస్తమయం పరతి
మిద్యాప్రతిజ్ఞః కౌన్తేయః పరవేక్ష్యతి హుతాశనమ
14 అనర్జునాయాం చ భువి ముహూర్తమ అపి మానథ
జీవితుం నొత్సహేరన వై భరాతరొ ఽసయ సహానుగాః
15 వినష్టైః పాణ్డవేయైశ చ స శైలవనకాననామ
వసుంధరామ ఇమాం కర్ణ భొక్ష్యామొ హతకణ్టకామ
16 థైవేనొపహతః పార్దొ విపరీతశ చ మానథ
కార్యాకార్యమ అజానన వై పరతిజ్ఞాం కృతవాన రణే
17 నూనమ ఆత్మవినాశాయ పాణ్డవేన కిరీటినా
పరతిజ్ఞేయం కృతా కర్ణజయథ్రదవధం పరతి
18 కదం జీవతి థుర్ధర్షే తవయి రాధేయ ఫల్గునః
అనస్తం గత ఆథిత్యే హన్యాత సైన్ధవకం నృపమ
19 రక్షితం మథ్రరాజేన కృపేణ చ మహాత్మనా
జయథ్రదం రణముఖే కదం హన్యాథ ధనంజయః
20 థరౌణినా రక్ష్యమాణం చ మయా థుఃశాసనేన చ
కదం పరాప్స్యతి బీభత్సుః సైన్ధవం కాలచొథితః
21 యుధ్యనే బహవః శూరా లమ్బతే చ థివాకరః
శఙ్కే జయథ్రదం పార్దొ నైవ పరాప్స్యతి మానథ
22 స తవం కర్ణ మయా సార్ధం శూరైశ చాన్యైర మహారదైః
యుధ్యస్వ యత్నమ ఆస్దాయ పరం పార్దేన సంయుగే
23 ఏవమ ఉక్తస తు రాధేయస తవ పుత్రేణ మారిష
థుర్యొధనమ ఇథం వాక్యం పత్యువాచ కురూత్తమమ
24 థృఢలక్ష్యేణ శూరేణ భీమసేనేన ధన్వినా
భృశమ ఉథ్వేజితః సంఖ్యే శరజాలైర అనేకశః
25 సదాతవ్యమ ఇతి తిష్ఠామి రణే సంప్రతి మానథ
నైవాఙ్గమ ఇఙ్గతి కిం చిన మే సంతప్తస్య రణేషుభిః
26 యొత్స్యామి తు తదా రాజఞ శక్త్యాహం పరయా రణే
యదా పాణ్డవముఖ్యొ ఽసౌ న హనిష్యతి సైన్ధవమ
27 న హి మే యుధ్యమానస్య సాయకాంశ చాస్యతః శితాన
సైన్ధవం పరాప్స్యతే వీరః సవ్యసాచీ ధనంజయః
28 యత తు శక్తిమతా కార్యం సతతం హితకారిణా
తత కరిష్యామి కౌరవ్య జయొ థైవే పరతిష్ఠితః
29 అథ్య యొత్స్యే ఽరజునమ అహం పౌరుషం సవం వయపాశ్రితః
తవథర్దం పురుషవ్యాఘ్ర జయొ థైవే పరతిష్ఠితః
30 అథ్య యుథ్ధం కురుశ్రేష్ఠ మమ పార్దస్య చొభయొః
పశ్యన్తు సర్వభూతాని థారుణం లొమహర్షణమ
31 కర్ణ కౌరవయొర ఏవం రణే సంభాషమాణయొః
అర్జునొ నిశితైర బాణైర జఘాన తవ వాహినీమ
32 చిచ్ఛేథ తీక్ష్ణాగ్రముఖైః శూరాణామ అనివర్తినామ
భుజాన పరిఘసంకాశాన హస్తిహస్తొపమాన రణే
33 శిరాంసి చ మహాబాహుశ చిచ్ఛేథ నిశితైః శరైః
హస్తిహస్తాన హయగ్రీవా రదాక్షాంశ చ సమన్తతః
34 శొణితాక్షాన హయారొహాన గృహీతప్రాస తొమరాన
కషురైశ చిచ్ఛేథ బీభత్సుర థవిధైకైకం తరిధైవ చ
35 హయవారణముహ్యాశ చ పరాపయన్త సహస్రశః
ధవజాశ ఛత్రాణి చాపాని చామరాణి శిరాంసి చ
36 కక్షమ అగ్నిమ ఇవొథ్ధూతః పరథహంస తవ వాహినీమ
అచిరేణ మహీం పార్దశ చకార రుధిరొత్తరామ
37 హతభూయిష్ఠ యొధం తత కృత్వా తవ బలం బలీ
ఆససాథ థురాధర్షః సైన్ధవం సత్యవిక్రమః
38 బీభత్సుర భీమసేనేన సాత్వతేన చ రక్షితః
స బభౌ భరతశ్రేష్ఠ జవలన్న ఇవ హుతాశనః
39 తం తదావస్దితం థృష్ట్వా తవథీయా వీర్యసంమతాః
నామృష్యన్త మహేష్వాసాః ఫల్గునం పురుషర్షభాః
40 థుర్యొధనశ చ కర్ణశ చ వృషసేనొ ఽద మథ్రరాట
అశ్వత్దామా కృపశ చైవ సవయమ ఏవ చ సైన్ధవః
41 సంరబ్ధాః సైన్ధవస్యార్దే సమావృణ్వన కిరీటినమ
నృత్యన్తం రదమార్గేషు ధనుర్జ్యాతలనిస్వనైః
42 సంగ్రామకొవిథం పార్దం సర్వే యుథ్ధవిశారథాః
అభీతాః పర్యవర్తన్త వయాథితాస్యమ ఇవాన్తకమ
43 సైన్ధవం పృష్ఠతః కృత్వా జిఘాంసన్తొ ఽరజునాచ్యుతౌ
సూర్యాస్తమయమ ఇచ్ఛన్తొ లొహితాయతి భాస్కరే
44 తే భుజైర భొగి భొగాభైర ధనూంష్య ఆయమ్య సాయకాన
ముముచుః సూర్యరశ్మ్య ఆభాఞ శతశః ఫల్గునం పరతి
45 తాన అస్తాన అస్యమానాంశ చ కిరీటీ యుథ్ధథుర్మథః
థవిధా తరిధాష్టధైకైకం ఛిత్త్వా వివ్యాధ తాన రణే
46 సింహలాఙ్గూల కేతుస తు థర్శయఞ శక్తిమ ఆత్మనః
శారథ్వతీ సుతొ రాజన్న అర్జునం పరత్యవారయత
47 స విథ్ధ్వా థశభిః పార్దం వాసుథేవం చ సప్తభిః
అతిష్ఠథ రదమార్గేషు సైన్ధవం పరిపాలయన
48 అదైనం కౌరవశ్రేష్ఠాః సర్వ ఏవ మహారదాః
మహతా రదవంశేన సర్వతః పర్యవారయన
49 విస్ఫారయన్తశ చాపాని విసృజన్తశ చ సాయకాన
సైన్ధవం పర్యరక్షన్త శాసనాత తనయస్య తే
50 తత్ర పార్దస్య శూరస్య బాహ్వొర బలమ అథృశ్యత
ఋషూణామ అక్షయత్వం చ ధనుషొ గాణ్డివస్య చ
51 అస్త్రైర అస్త్రాణి సంవార్య థరౌణేః శారథ్వతస్య చ
ఏకైకం నవభిర బాణైః సర్వాన ఏవ సమర్పయత
52 తం థరౌణిః పఞ్చవింశత్యా వృషసేనశ చ సప్తభిః
థుర్యొధనశ చ వింశత్యా కర్ణ శల్యౌ తరిభిస తరిభిః
53 త ఏనమ అభిగర్జన్తొ విధ్యన్తశ చ పునః పునః
విధున్వన్తశ చ చాపాని సర్వతః పర్యవారయన
54 శలిష్టం తు సర్వతశ చక్రూ రదమణ్డలమ ఆశు తే
సూర్యాస్తమయమ ఇచ్ఛన్తస తరవమాణా మహారదాః
55 త ఏనమ అభినర్థన్తొ విధున్వానా ధనూంషి చ
సిషిచుర మార్గణైర ఘొరైర గిరిం మేఘా ఇవామ్బుభిః
56 తే మహాస్త్రాణి థివ్యాని తత్ర రాజన వయథర్శయన
ధనంజయస్య గాత్రేషు శూరాః పరిఘబాహవః
57 హతభూయిష్ఠ యొధం తత కృత్వా తవ బలం బలీ
ఆససాథ థురాధర్షః సైన్ధవం సత్యవిక్రమః
58 తం కర్ణః సంయుగే రాజన పరత్యవారయథ ఆశుగైః
మిషతొ భీమసేనస్య సాత్వతస్య చ భారత
59 తం పార్దొ థశభిర బాణైః పరత్యవిధ్యథ రణాజిరే
సూతపుత్రం మహాబాహుః సర్వసైన్యస్య పశ్యతః
60 సాత్వతశ చ తరిభిర బాణైః కర్ణం వివ్యాధ మారిష
భీమసేనస తరిభిశ చైవ పునః పార్దశ చ సప్తభిః
61 తాన కర్ణః పరతివివ్యాధ షష్ట్యా షష్ట్యా మహారదః
తథ యుథ్ధమ అభవథ రాజన కర్ణస్య బహుభిః సహ
62 తత్రాథ్భుతమ అపశ్యామ సూతపుత్రస్య మారిష
యథ ఏకః సమరే కరుథ్ధస తరీన రదాన పర్యవారయత
63 ఫల్గునస తు మహాబాహుః కర్ణం వైకర్తనం రణే
సాయకానాం శతేనైవ సర్వమర్మస్వ అతాడయత
64 రుధిరొక్షితసర్వాఙ్గః సూతపుత్రః పరతాపవాన
శరైః పఞ్చాశతా వీరః ఫల్గునం పరత్యవిధ్యత
తస్య తల లాఘవం థృష్ట్వా నామృష్యత రణే ఽరజునః
65 తతః పార్దొ ధనుశ ఛిత్త్వా వివ్యాధైనం సతనాన్తరే
సాయకైర నవభిర వీరస తవరమాణొ ధనంజయః
66 వధార్దం చాస్య సమరే సాయకం సూర్యవర్చసమ
చిక్షేప తవరయా యుక్తస తవరా కాలే ధనంజయః
67 తమ ఆపతన్తం వేగేన థరౌణిశ చిచ్ఛేథ సాయకమ
అర్ధచన్థ్రేణ తీక్ష్ణేన స ఛిన్నః పరాపతథ భువి
68 అదాన్యథ ధనుర ఆథాయ సూతపుత్రః పరతాపవాన
కర్ణొ ఽపి థవిషతాం హన్తా ఛాథయామ ఆస ఫల్గునమ
సాయకైర బహుసాహస్రైః కృతప్రతికృతేప్సయా
69 తౌ వృషావ ఇవ నర్థన్తౌ నరసింహౌ మహారదౌ
సాయకౌఘప్రతిచ్ఛన్నం చక్రతుః ఖమ అజిహ్మగైః
అథృశ్యౌ చ శరౌఘైస తౌ నిఘ్నతామ ఇతరేతరమ
70 పార్దొ ఽహమ అస్మి తిష్ఠ తవం కర్ణొ ఽహం తిష్ఠ ఫల్గున
ఇత్య ఏవం తర్జయన్తౌ తౌ వాక్శల్యైస తుథతాం తదా
71 యుధ్యేతాం సమరే వీరౌ చిత్రం లఘు చ సుష్ఠు చ
పరేక్షణీయౌ చాభవతాం సర్వయొధసమాగమే
72 పరశస్యమానౌ సమరే సిథ్ధచారణవాతికైః
అయుధ్యేతాం మహారాజ పరస్పరవధైషిణౌ
73 తతొ థుర్యొధనొ రాజంస తావకాన అభ్యభాషత
యత్తా రక్షత రాధేయం నాహత్వా సమరే ఽరజునమ
నివర్తిష్యతి రాధేయ ఇతి మామ ఉక్తవాన వృషః
74 ఏతస్మిన్న అన్తరే రాజన థృష్ట్వా కర్ణస్య విక్రమమ
ఆకర్ణముక్తైర ఇషుభిః కర్ణస్య చతురొ హయాన
అనయన మృత్యులొకాయ చతుర్భిః సాయకొత్తమైః
75 సారదిం చాస్య భల్లేన రదనీడాథ అపాహరత
ఛాథయామ ఆస చ శరైస తవ పుత్రస్య పశ్యతః
76 స ఛాథ్యమానః సమరే హతాశ్వొ హతసారదిః
మొహితః శరజాలేన కర్తవ్యం నాభ్యపథ్యత
77 తం తదా విరదం థృష్ట్వా రదమ ఆరొప్య సవం తథా
అశ్వత్దామా మహారాజ భూయొ ఽరజునమ అయొఘయత
78 మథ్రరాజస తు కౌన్తేయమ అవిధ్యత తరింశతా శరైః
శారథ్వతస తు వింశత్యా వాసుథేవం సమార్పయత
ధనంజయం థవాథశభిర ఆజఘాన శిలీముఖైః
79 చతుర్భిః సిన్ధురాజశ చ వృషసేనశ చ సప్తభిః
పృదక పృదన మహారాజ కృష్ణ పార్దావ అవిధ్యతామ
80 తదైవ తాన పరత్యవిధ్యత కున్తీపుత్రొ ధనంజయః
థరొణపుత్రం చతుఃషష్ట్యా మథ్రరాజం శతేన చ
81 సైన్ధవం థశభిర భల్లైర వృషసేనం తరిభిః శరైః
శారథ్వతం చ వింశత్యా విథ్ధ్వా పార్దః సమున్నథత
82 తే పరతిజ్ఞా పరతీఘాతమ ఇచ్ఛన్తః సవ్యసాచినః
సహితాస తావకాస తూర్ణమ అభిపేతుర ధనంజయమ
83 అదార్జునః సర్వతొ ధారమ అస్త్రం; పరాథుశ్చక్రే తరాసయన ధార్తరాష్ట్రాన
తం పరత్యుథీయుః కురవః పాణ్డుసూనుం; రదైర మహార్హైః శరవర్షాణ్య అవర్షన
84 తతస తు తస్మింస తుములే సముత్దితే; సుథారుణే భారత మొహనీయే
నాముహ్యత పరాప్య స రాజపుత్రః; కిరీటమాలి విసృజన పృషత్కాన
85 రాజ్యప్రేప్సుః సవ్యసాచీ కురూణాం; సమరన కలేశాన థవాథశ వర్షవృత్తాన
గాణ్డీవముక్తైర ఇషుభిర మహాత్మా; సర్వా థిశొ వయావృణొథ అప్రమేయైః
86 పరథీప్తొల్కమ అభవచ చాన్తరిక్షం; థేహేషు భూరీణ్య అపతన వయాంసి
యత పిఙ్గల జయేన కిరీటమాలీ; కరుథ్ధొ రిపూన ఆజగవేన హన్తి
87 కిరీటమాలీ మహతా మహాయశాః; శరాసనేనాస్య శరాన అనీకజిత
హయప్రవేకొత్తమ నాగధూర గతాన; కురుప్రవీరాన ఇషుభిర నయపాతయత
88 గథాశ చ గుర్వీః పరిఘాన అయస్మయాన; అసీంశ చ శక్తీశ చ రణే నరాధిపాః
మహాన్తి శస్త్రాణి చ భీమథర్శనాః; పరగృహ్య పార్దం సహసాభిథుథ్రువుః
89 స తాన ఉథీర్ణాన స రదాశ్వవారణాన; పథాతిసంఘాంశ చ మహాధనుర్ధరః
విపన్నసర్వాయుధజీవితాన రణే; చకార వీరొ యమ రాష్ట్రవర్ధనాన