ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 118

వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 118)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
స బాహుర అపతథ భూమౌ స ఖడ్గః స శుభాఙ్గథః
ఆథధజ జీవలొకస్య థుఃఖమ ఉత్తమమ ఉత్తమః
2 పరహరిష్యన హృతొ బాహుర అథృశ్యేన కిరీటినా
వేగేనాభ్యపతథ భూమౌ పఞ్చాస్య ఇవ పన్నగః
3 స మొఘం కృతమ ఆత్మానం థృష్ట్వా పార్దేన కౌరవః
ఉత్సృజ్య సాత్యకిం కరొధాథ గర్హయామ ఆస పాణ్డవమ
4 నృశంసం బత కౌన్తేయ కర్మేథం కృతవాన అసి
అపశ్యతొ విషక్తస్య యన మే బాహుమ అచిచ్ఛిథః
5 కిం ను వక్ష్యసి రాజానం ధర్మపుత్రం యుధిష్ఠిరమ
కిం కుర్వాణొ మయా సంఖ్యే హతొ భూరిశ్రవా ఇతి
6 ఇథమ ఇన్థ్రేణ తే సాక్షాథ ఉపథిష్టం మహాత్మనా
అస్త్రం రుథ్రేణ వా పార్ద థరొణేనాద కృపేణ వా
7 నను నామ సవధర్మజ్ఞస తవం లొకే ఽభయధికః పరైః
అయుధ్యమానస్య కదం రణే పరహృత వాన అసి
8 న పరమత్తాయ భీతాయ విరదాయ పరయాచతే
వయసనే వర్తమానాయ పరహరన్తి మనస్వినః
9 ఇథం తు నీచాచరితమ అసత పురుషసేవితమ
కదమ ఆచరితం పార్ద తవయా కర్మ సుథుష్కరమ
10 ఆర్యేణ సుకరం హయ ఆహుర ఆర్య కర్మ ధనంజయ
అనార్యకర్మ తవ ఆర్యేణ సుథుష్కరతరం భువి
11 యేషు యేషు నరః పార్ద యత్ర యత్ర చ వర్తతే
ఆశు తచ ఛీలతామ ఏతి తథ ఇథం తవయి థృశ్యతే
12 కదం హి రాజవంశ్యస తవం కౌరవేయొ విశేషతః
కషత్రధర్మాథ అపక్రాన్తః సువృత్తశ చరితవ్రతః
13 ఇథం తు యథ అతిక్షుథ్రం వార్ష్ణేయార్దే కృతం తవయా
వాసుథేవ మతం నూనం నైతత తవయ్య ఉపపథ్యతే
14 కొ హి నామ పరమత్తాయ పరేణ సహ యుధ్యతే
ఈథృశం వయసనం థథ్యాథ యొ న కృష్ణ సఖొ భవేత
15 వరాత్యాః సంశ్లిష్ట కర్మాణః పరకృత్యైవ విగర్హితాః
వృష్ణ్యన్ధకాః కదం పార్ద పరమాణం భవతా కృతాః
16 ఏవమ ఉక్త్వా మహాబాహుర యూపకేతుర మహాయశాః
యుయుధానం పరిత్యజ్య రణే పరాయమ ఉపావిశత
17 శరాన ఆస్తీర్య సవ్యేన పాణినా పుణ్యలక్షణః
యియాసుర బరహ్మలొకాయ పరాణాన పరాణేష్వ అదాజుహొత
18 సూర్యే చక్షుః సమాధాయ పరసన్నం సలిలే మనః
ధయాయన మహొపనిషథం యొగయుక్తొ ఽభవన మునిః
19 తతః స సర్వసేనాయాం జనః కృష్ణ ధనంజయౌ
గర్హయామ ఆస తం చాపి శశంస పురుషర్షభమ
20 నిన్థ్యమానౌ తదా కృష్ణౌ నొచతుః కిం చిథ అప్రియమ
పరశస్యమానశ చ తదా నాహృష్యథ యూపకేతనః
21 తాంర అదా వాథినొ రాజన పుత్రాంస తవ ధనంజయః
అమృష్యమాణొ మనసా తేషాం తస్య చ భాషితమ
22 అసంక్రుథ్ధ మనా వాచా సమారయన్న ఇవ భారత
ఉవాచ పాణ్డుతనయః సాక్షేపమ ఇవ ఫల్గునః
23 మమ సర్వే ఽపి రాజానొ జానన్త్య ఏతన మహావ్రతమ
న శక్యొ మామకొ హన్తుం యొ మే సయాథ బాణగొచరే
24 యూపకేతొ సమీక్ష్య తవం న మాం గర్హితుమ అర్హసి
న హి ధర్మమ అవిజ్ఞాయ యుక్తం గర్హయితుం పరమ
25 ఆత్తశస్త్రస్య హి రణే వృష్ణివీరం జిఘాంసతః
యథ అహం బాహుమ అచ్ఛైత్సం న స ధర్మొ విగర్హితః
26 నయస్తశస్త్రస్య బాలస్య విరదస్య వివర్మణః
అభిమన్యొర వధం తాత ధార్మికః కొ న పూజయేత
27 ఏవమ ఉక్తస తు పార్దేన శిరసా భూమిమ అస్పృశత
పాణినా చైవ సవ్యేన పరాహిణొథ అస్య థక్షిణమ
28 ఏతత పార్దస్య తు వచస తద శరుత్వా మహాథ్యుతిః
యూపకేతుర మహారాజ తూష్ణీమ ఆసీథ అవాఙ్ముఖః
29 [అర్జ]
యా పరీరిథ ధర్మరాజే మే భీమే చ వరథాం వరే
నకులే సహథేవే చ సా మే తవయి శలాగ్రజ
30 మయా తు సమనుజ్ఞాతః కృష్ణేన చ మహాత్మనా
గచ్ఛ పుణ్యకృతాఁల లొకాఞ శిబిరౌశీనరౌ యదా
31 [స]
తత ఉత్దాయ శైనేయొ విముక్తః సౌమథత్తినా
ఖడ్గమ ఆథాయ చిచ్ఛిత్సుః శిరస తస్య మహాత్మనః
32 నిహతం పాణ్డుపుత్రేణ పరమత్తం భూరిథక్షిణమ
ఇయేష సాత్యకిర హన్తుం శలాగ్రజమ అకల్మషమ
33 నికృత్తభుజమ ఆసీనం ఛిన్నహస్తమ ఇవ థవిపమ
కరొశతాం సర్వసైన్యానాం నిన్థ్యమానః సుథుర్మనాః
34 వార్యమాణః స కృష్ణేన పార్దేన చ మహాత్మనా
భీమేన చక్రరక్షాభ్యామ అశ్వత్దామ్నా కృపేణ చ
35 కర్ణేన వృషసేనేన సైన్ధవేన తదైవ చ
విక్రొశతాం చ సైన్యానామ అవధీత తం యతవ్రతమ
36 పరాయొపవిష్టాయ రణే పార్దేన ఛిన్నబాహవే
సాత్యకిః కౌరవేన్థ్రాయ ఖడ్గేనాపాహరచ ఛిరః
37 నాభ్యనన్థన్త తత సైన్యాః సాత్యకిం తేన కర్మణా
అర్జునేన హతం పూర్వం యజ జఘాన కురూథ్వహమ
38 సహస్రాక్షసమం తత్ర సిథ్ధచారణమానవాః
భూరిశ్రవసమ ఆలొక్య యుథ్ధే పరాయగతం హతమ
39 అపూజయన్త తం థేవా విస్మితాస తస్య కర్మభిః
పక్షవాథాంశ చ బహుశః పరావథంస తస్య సైనికాః
40 న వార్ష్ణేయస్యాపరాధొ భవితవ్యం హి తత తదా
తస్మాన మన్యుర న వః కార్యః కరొధొ థుఃఖకరొ నృణామ
41 హన్తవ్యశ చైష వీరేణ నాత్ర కార్యా విచారణా
విహితొ హయ అస్య ధాత్రైవ మృత్యుః సాత్యకిర ఆహవే
42 [సాత్యకి]
న హన్తవ్యొ న హన్తవ్య ఇతి యన మాం పరభాషద
ధర్మవాథైర అధర్మిష్ఠా ధర్మకఞ్చుకమ ఆస్దితాః
43 యథా బాలః సుభథ్రాయాః సుతః శస్త్రవినాకృతః
యుష్మాభిర నిహతొ యుథ్ధే తథా ధర్మః కవ వొ గతః
44 మయా తవ ఏతత పరతిజ్ఞాతం కషేపే కస్మింశ చిథ ఏవ హి
యొ మాం నిష్పిష్య సంగ్రామే జీవన హన్యాత పథా రుషా
స మే వధ్యొ భవేచ ఛత్రుర యథ్య అపి సయాన మునివ్రతః
45 చేష్టమానం పరతీఘాతే స భుజం మాం స చక్షుషః
మన్యధ్వం మృతమ ఇత్య ఏవమ ఏతథ వొ బుథ్ధిలాఘవమ
యుక్తొ హయ అస్య పరతీఘాతః కృతొ మే కురుపుంగవాః
46 యత తు పార్దేన మత సనేహాత సవాం పరతిజ్ఞాం చ రక్షతా
స ఖడ్గొ ఽసయ హృతొ బాహుర ఏతేనైవాస్మి వఞ్చితః
47 భవిరవ్యం చ యథ భావి థైవం చేష్టయతీవ చ
సొ ఽయం హతొ విమర్థే ఽసమిన కిమ అత్రాధర్మచేష్టితమ
48 అపి చాయం పురా గీతః శలొకొ వాల్మీకినా భువి
పీడాకరమ అమిత్రాణాం యత సయాత కర్తవ్యమ ఏవ తత
49 [స]
ఏవమ ఉక్తే మహారాజ సర్వే కౌరవ పాణ్డవాః
న సమ కిం చిథ అభాషన్త మనసా సమపూజయన
50 మన్త్రైర హి పూతస్య మహాధ్వరేషు; యశస్వినొ భూరిసహస్రథస్య
మునేర ఇవారణ్య గతస్య తస్య; న తత్ర కశ చిథ వధమ అభ్యనన్థత
51 సునీల కేశం వరథస్య తస్య; శూరస్య పారావత లొహితాక్షమ
అశ్వస్య మేధ్యస్య శిరొ నికృత్తం; నయస్తం హవిర్ధానమ ఇవొత్తరేణ
52 స తేజసా శస్త్రహతేన పూతొ; మహాహవే థేహవరం విసృజ్య
ఆక్రామథ ఊర్ధ్వం వరథొ వరార్హొ; వయావృత్య ధర్మేణ పరేణ రొథసీ