తెలుగు, బైబులు సామెతలు : ఒక తులనాత్మక పరిశీలనం మూడవ భాగం
రెండవ భాగం:
తెలుగు, బైబులు సామెతలు: ఒకట తులనాత్మకట పరిశీలనం
2. తెలుగు, బైబులు సామెతలు: ఉపదేశం
2. తెలుగు, బైబులు సామెతలు: ఉపదేశం
సామెతల ముఖ్య ప్రతిపాదనలు వివిధ రకాలు. కొన్ని నలుగురి గమనంలో ఉన్నదానిని ఉన్నట్లు చెప్పి ఊరుకటుంటాయి. మరికొన్నిటిలో ,ిాతబోధ, ఉపదేశం కటరతలామలకటమై సామెత వినగానే చటుకట్కున న్ఫురించే విధంగా ఉంటుంది. 'తినడానికి తిండి లేదు గాని తనవారికి తద్దినాలు', లేదా 'అప్పుచేని పప్పుకటూడు' అనగానే ఇకట్కట్లలో ఉన్నప్పుడే డాబునరి పనికిరాదు (నీరా 18:13) అనే ,ిాతోపదేశం ప్రత్యకట్షమై ఆకటటువకొంటుంది. ఈ కోవకటు చెందిన నమానార్థకటమైన తెలుగు, బైబులు సామెతలను ఈ అధ్యాయంలో పరిశీలిద్దాం.
'క్రియలు లేని విశ్వానము వ్యర్థమని' బైబులు చెబుతుంటే 'చెప్పుట కటంటే చేయుట మేలు' అని తెలుగు సామెత నెలవిన్తున్నది. తెలుగు సామెత 'గోడకి చెవులుంటాయి' అని ఊరుకటుంటే 'మనన్సులో కటూడ రాజును విమర్శించకటుము' అని బైబులు సామెత ,ిాతవు పలుకటుతున్నది. ఆ విధంగా ఈ వర్గంలో ఉన్నవన్నీ ప్రబోధాత్మకట సామెతలు.
1
తెలుగు సామెత : అందని మాని పండ్లకటు ఆశపడకటు
బైబులు సామెత : పరకాంత సొగనుకటు బ్రమయ వలదు (సామెతలు 6:25)
తెలుగు సామెతలో అందని మాని పండ్లకటు ఆశించడం వ్యర్థమన్న మాట ఉండగా బైబులు సామెత పరకాంత పొందును ప్రస్తావించి ఈ నీతిని ఉద్దీపింపజేనింది.
అధికట నంఖ్యలో ఋజువర్తనులున్నప్పటికీ అన్యకాంతలను మో,ిాంచే కాముకటులు ప్రతి నమాజంలోనూ ఉంటూనే ఉంటారు. వేశ్యాగమనం వేరు. వేరొకటని భార్యపై చిత్తం నిలిపి మన్మథాగ్నిలో శలభాలౌతూ పథకాలు రచిన్తూ మనశ్శాంతికి దూరమైపోవడం దుర్జన పద్ధతి. వేమన చెబుతున్నది అదే:
167
'పరనతి గమనంబు ప్రత్యకట్ష నరకటంబు
అరయ నిందకెల్ల నాలయంబు
పురుషుడు వినజంపు భ'ూపతి నొప్పించు'
ఇలాటివారిని నమాజం గర్హిన్తుంది. ఆ మగువ మగడు వింటే ప్రదయకాల రుద్రుడౌతాడు. ఇలాటిది చటవవిరుద్ధం కటూడా.
మనశ్శుద్ధి గలిగి పరకాంతా వ్యామో,ాంలో చికట్కుకొనకట వారిని తల్లులుగా ఎంచేవాడే నేర్పరి నజ్జనుడు. ఇదీ వేమన వాక్కే.
'తన్ను గన్నయటివ తల్లివంటిది నుమ్ము
అన్యకాంత! న్యాయమరని చూడ
కటన్నదాని జనులు కానంగలేరయా'
బైబులులో ఇశ్రాయేలు సార్వభౌముడు దావీదు మునిమాపువేద రాచనగరు మిద్దెపైకెక్కి స్నానమాడుతున్న బత్షెబ అనే నుందరాంగిని చూశాడు. ఆమె దావీదు కొలువులో నున్న ఒకట నేనాని భార్య. ఆమెపై మనన్సుపడి ఆ రాజు జరిగించిన అకటృత్యాలు ఇంతింత కాదు.
పరనతి పొందు అందనిదానికై అర్రులు చాచడం దుఃఖ,ాతువని ఈ రెండు సామెతలు ఘోషిన్తున్నాయి.
2
తెలుగు సామెత : అడును తొకట్కనేల? కాలు కటడుగనేల?
బైబులు సామెత : శవమును ముటవనేల? శుద్ధి చేనుకొననేల? (నీరా 34:25)
దారినపోయేవాడు తన మానాన తాను పోకట పంకాన్ని చూచి కటుతూ,ాలంతో కాలుపెటివ కాలు మలినమయ్యాకట అలానే ఇంటిదాకా వచ్చి కటడుక్కొనడం ఈ తెలుగు సామెతలోని ప్రత్యక్షార్థం. అలాటి వ్యక్తిని చూచి అందరూ నవ్వుతారు. విశేతార్థం చూన్తే కానిపనులకటు, లేనిపోని వ్యవ,ారాలకటూ పోకటుండా, చేతులు కాలాకట ఆకటుల కోనం పరిగెత్తే దున్థితి రాకటుండా ఆచితూచి నన్మార్గంలో చరించడం బుద్ధిమంతుల లకట్షణం అని తెలున్తుంది. ఈ నందర్భంలో నవయుగ కటవి చక్రటవర్తి జాషువా చేనిన ',ాచ్చరికట' శిరోధార్యం. అడును త్రొకట్కకట ముందే, దీపం ఆరకటముందే నన్మార్గంలో
168
నడుచుకొమ్మని ఉద్బోధిన్తున్నాడు కటవి:
'విశ్వనిర్మాత చల్లని వీకట్షణమున
నేటికిని గెంపుచార గాన్పింపలేదు
మూర్ఖలోకటమ దినమెల్ల ముగియలేదు
దీపమున్నది ,ాృదయంబు దిద్దుకొనుము'
బైబులు సామెతలో నైతం సామాన్యార్థం తేటతెల్లం. యూదులు బ,ు శౌచాచార పరాయణులు. వారికి అంటు, మైల మెండు. శుచికై వారు అనుష్ఠింపవలనిన మత కటర్మకాండలు అనంఖ్యాకటం. ఒక్కొకట్క రకటం అశుద్ధికి కటడగా ఉండవలనిన కాలపరిమితులు శుద్ధి నంస్కారాలు ఒక్కొకట్క రకటం. మృత కటదేబరాన్ని న్పృశించినవాడు నూర్యాన్తమయం వరకటు అశుద్ధుడు. ఆ నమయంలో ఎంత అత్యవనరమైన కార్యమైనా అలా ఉండవలనిందే. అందుకే ఇటువంటి నిర్దుతావచార దురంధరులు ప్రతి అడుగూ ఆచితూచి వేయవలని ఉంటుంది, ముఖ్యంగా తనను మైలపడజేనే వాటి విషయంలో. యూదుల శుద్ధీకటరణాచార విధుల నేపథ్యంలో ఈ బైబులు సామెత ఉనికిలోనికి వచ్చింది.
మొత్తమ్మీద ఈ రెండు సామెతలూ అనవనర విషయాల జోలికి వెద్ళకటుండా తీనుకోవలనిన జాగ్రత్తను గురించి తెలియజేన్తున్నాయి.
3
తెలుగు సామెత : అడునులో నాటిన న్తంభ'ము
అడవి గాచిన వెన్నెల
బైబులు సామెత : ఇనుకట మీద కటటివన ఇల్లు (మత్తయి 4:26)
ఎంత పెద్ద కటటవడం నిలవాలన్నా పునాది గటివగా ఉండాలి. భ'వంతి అందముగా, అన్ని ,ాంగులతో కటటివనా పునాది నరిగ్గా లేకటపోతే అది వ్యర్థమే. ఇనుకట మీద ఇంటిని కటడితే, అది గటివగా పటువ కటలిగి ఉండదు గదా! అదే విధముగా న్తంభ'ము ఎంత గటివదైనా ఎంత పటువకటలది అయినా నాటిన న్థలమును బటివ దాని ప్రయోజనం ఉంటుంది. బురదలో న్తంభ'ం నాటితే దానికి పటువ దొరుకటుతుందా? ఆ న్తంభ'ం
169
ఏమి ప్రయోజనం లేకటుండా పడి ఉండవలనినదే కటదా! మనకటు ప్రయోజనం కటలిగించని విషయాలు, పనులు లేదా నమాజానికి ఏ మాత్రం లాభ'ం చేకటూర్చని పనులు చేనేవారిని గురించి వారు చేనే పనులను గురించి మాట్లాడే నందర్భములో ఎకట్కువగా ఈ సామెతలను ఉపయోగిస్తారు. రెండు సామెతలు కటూడా ఫలవంతం కాని, ప్రయోజనం లేని పనులను గూర్చి చెబుతున్నాయి. కాబటివ పని మొదలు పెటేవటప్పుడు అది ఎంతవరకటు నమంజనం? ఎవరికి, ఏ రకటంగా ప్రయోజనం చేకటూరున్తుంది? అని ఆలోచించవలనిన అవనరాన్ని గుర్తుకటు తెన్తున్నాయి ఈ రెండు సామెతలు.
'నవరన భావాలంకటృత
కటవితా గోష్ఠియును, మధుర గానంబును దా
నవివేకి కెంత చెప్పినా
జెవిటికి నంకటూదినట్లు నిద్ధము నుమతీ' అని అంటాడు బద్దెన.
చెవిటివాని ఎదుట శ్రావ్యంగా శంఖమూదడం, నూకటరాల ఎదుట నవమౌక్తికాలు వెదజల్లడం, మూర్ఖునికి నీతి నూకట్తులు బోధించడం తదితర ఉపమానాలన్నీ ఈ కోవలోనివే. నాగరికటులు నడయాడే నైకటత న్థలాలలో, ఉద్యాన వనాల్లో పిండార బోనినటువ వెన్నెల కాన్తే అది నర్వజన మనోరంజకటమౌతుంది గానీ ఆస్వాదించి ఆనందించే మనిషే లేని కారడవిలో కాన్తే ఏమి ప్రయోజనం.
భాన్కర శతకటకారుడు ఈ సామెతల్లోని భావాన్ని నకారాత్మకటంగా వినిపించి కటర్తవ్య బోధ గావించాడు.
నిరిగల వానికెయ్యడల జేని నే మేలది నిష్ఫలంబగున్‌
నెరిగురి కాదు పేదలకటు నేర్పునజేనిన నత్ఫలంబగున్‌
వరపున వచ్చి మేఘుడొకట వర్షము వాడిన చేల మీదటన్‌
గురినిన గాకట యంబుధుల గుర్వగనేమి ఫలము భాన్కరా!
సామెతలు ప్రబోధత్మకాలు, కటర్తవ్య నుబోధకాలు. నిరర్థకటమైనవి ఇన్నిన్ని అంటూ చెప్పుకోవడం గాకట నత్ఫలితాన్నిచ్చే క్రియలను చేయడం శ్రేయోదాయకటం అని ఈ సామెతల ద్వారా తెలునుకోవచ్చు.
170
4
తెలుగు సామెత : అతి ర,ాన్యం బటవబయలు
బైబులు సామెత : ర,ాన్యమైనదేదియు బటవబయలు కాకటపోదు (లూకా 8:17)
సాధారణముగా మానవులు, వారికి నంబంధించిన అన్ని విషయాలను అందరితోనూ చెప్పరు. కటనీనం కొన్నింటినైనా ఎవరికీ తెలియకటుండా దాచి ఉంచుతారు. కొన్నిసార్లు చేయవలనిన పనులను అతి ర,ాన్యముగా చేన్తుంటారు. అలా చేయడం వల్ల తమ విషయాలు ఎవరికీ తెలియకటూడదనుకటుంటారు. కాని ఈ ర,ాస్యాన్ని కటప్పి పుచ్చడానికి చేనే అతి జాగ్రత్త వలన ఇతరులు తొందరగానే విషయాన్ని తెలునుకోగలుగుతారు. కాబటివ ఎప్పుడైనా ర,ాస్యాలు దాచేటప్పుడు మన ప్రవర్తన వల్ల, తీనుకటునే జాగ్రత్త వల్ల ఇతరులకటు విషయం తెలినిపోతుందనే విషయాన్ని దృషివలో ఉంచుకోవలనిన ఆవశ్యకటతను ఈ రెండు సామెతలు తెలియజేన్తున్నాయి. కాబటివ చేనే పనులేవైనా నిర్భయంగా అందరికీ తెలినేలా చేయడమే ఉత్తమమైన మార్గం అని ఈ సామెతలు పరోకట్షంగా తెలియజేన్తున్నాయి.
చేనిన దుషవ చేషవ నది చెప్పకట నేర్పున గప్పిపుచ్చి తా
మూనిన యంతటన్‌ బయలుముటవకట యుండదదెట్లన రాగిపై
బూనిన బంగరుం జెదరిపోవ గడంగిన నాడు నాటికిన్‌
దానిన రాగి గానబడదా జనులెల్లరెరుంగ భాన్కరా!
అంటూ పై సామెతలను భాన్కర శతకటకారుడు విశదీకటరిన్తున్నాడు.
5
తెలుగు సామెత : అనువుగానిచోట అధికటులమనరాదు
బైబులు సామెత : రాజు ఎదుట డంబము చూపకటుము,
గొప్పవారున్నచోట నిలవకటుము (సామెతలు 25:6)
వనుదేవుడంతటివాడు గాడిద కాద్ళు పటువకటున్నాడట. కార్యనిద్ధి జరగవలనిన చోట కొంత తగ్గి మనోరథమీడేర్చుకటుంటారు ఉత్తములు. మత్తగజమైనా నీటిలో మొనలిచే ఈడ్వబడుతుంది. నమయానమయ విచకట్షణ కటలిగి న్థల నందర్భ వివేచనతో మెలగమన్న ,ిాతవు పల్కుతున్నాయి ఈ సామెతలు.
171
'నెయ్యపు కిన్క' బూనిన నత్యభామ తన నాథుని శిరము 'జలజాతానన వానవాది నురపూజా భాజనమని' కటూడా చూడకట వామపాదంతో తొలగజేనింది కటదా. వెన్నుడు తాను ఘటనా ఘటన నమర్థుడైనా, లీలా మానుష వేషధారియైనా ఆగ్ర,ిాంచకట 'దానుని తప్పులు దండముతో నరి' అంటూ దాసో,ామన్నాడు. ప్రణయ కటల,ాంలో నేనధికటుడినని అ,ాం చూపితే రసాభానమవుతుంది.
అది అలా ఉంచి తెలుగు, బైబులు సామెతలు తా,ాతెరిగి ఆనుపానులు తెలిని ప్రవర్తించాలని ఉపదేశిన్తున్నాయి. రాజ నన్నిధిలో నిలుచున్నప్పుడు రాజు అడిగితే మటువ మర్యాదలతో జవాబివ్వాలి తప్ప పూనుకొని అ,ాంకటరించి ప్రేలకటూడదు. విద్వద్గోష్ఠిలో ప్రల్లదుల ప్రేలాపనలు అప,ాన్యం పాలవుతాయి.
కాగా మ,ాత్ములు అననుకటూల పరిన్థితుల్లో మిన్నకటుండడం వల్ల వారి మ,ాత్తుకేమీ భ'ంగం వాటిల్లదు. వేమన చెప్పినటువ పెద్ద కొండ అద్దంలో కొంచెంగా కటనిపించదా మరి?
6
తెలుగు సామెత : అపకారికి ఉపకారము నెపమెన్నకట చేయువాడు నేర్పరి.
బైబులు సామెత : అపకారికి ప్రత్యపకారము తలపెటవకటు (సామెతలు 20:22)
నీ శత్రువు ఆకటలిగొని యున్నచో అన్నము పెటువము. దప్పికటగొని యున్నచో దా,ామిమ్ము (సామెతలు 25:21)
ఇది తెలుగు సామెతా, బైబులు వాణీ ఉపదేశించే ఒకట ఉదాత్త ధర్మం. ఈ నత్యం కాలాతీతం. యేనుక్రీన్తు ఏనాడో బోధించి, ఆచరించి చూపిన ఘన నత్యాన్ని మన బద్దెన ఈ పద్య మందారంలో వెలయించాడు. ఉత్తమ భావాలు నంన్కృతితో గాని, దేశ కాలపరిన్థితులతో గానీ నంబంధం లేకటుండా మ,ాత్ముల నోట నుండి జాలువారుతుంటాయి. ఇలాటి ఉపదేశామృతం తుది లేని చైతన్య రరివలె శతాబ్దాల ఎల్లలు దాటి నిరంతరం ప్రవ,ిాన్తూనే ఉంటుంది.
ఉపకారం చేనినవాడికి ప్రత్యుపకారం చేయడం నర్వసామాన్యం. అపకారికి అపకారం చేయడానికి అదను కోనం చూడడమూ సాధారణమే. కటుడి ఎడమ కావడమే విశేషం. కటుకట్క నైతం పెటివన చెయ్యిని కటరవదు. ఇలాటి వికటృత చేషవలు మానవులకే
172
పరిమితమైన దౌర్భాగ్యం. అదే నమయంలో అపకారికి ఉపకారం చేయడమనేది అన్ని ధర్మాలలోకీ తలమానికటం. కీడుకటు ప్రతికీడు, ,ాత్యకటు ప్రతి,ాత్య చేయడం ద్వారా శత్రువును దెబ్బతీయడం, ,ాతమార్చడం మాత్రమే సాధ్యం. అయితే చంపదగిన శత్రువు తన చేతచిక్కితే సాదరంగా చేయగలిగిన మేలు చేని పంపితే శత్రువును కాదు, అతనిలోని శత్రుత్వాన్ని, విరోధ భావాన్ని ,ాతమార్చిన వారమవుతాము.
క్రీన్తు తనను నిలువనెక్కించి చిత్ర,ిాంనలు పెడుతున్నవారినుద్దేశించి 'వీరేం చేన్తున్నారో వీరికి తెలియదు, వీరిని కట్షమించు' అని విధాతను వేడుకొన్నాడు. ఇది కేవలం దైవ లకట్షణం. నర్వేశ్వరుడు మంచివారితో బాటు నమానంగా చెడ్డవారిపై కటూడా నూర్యరశ్మి ప్రకాశింపజేస్తాడు. వర్షం కటురిపిస్తాడు. నకటలైశ్వర్యాలను ప్రసాదిస్తాడు. ఆయనకటు శత్రువులు, మిత్రులు అంటూ లేరు. ఆయన నమవర్తి. ప్రకటృతిలో నైతం ఈ దైవ గుణం అడుగడుక్కీ గోచరిన్తుంది. రాతి దెబ్బతిని గున్నమామిడి కొమ్మ నుమధుర ఫలాన్నిన్తుంది. భ'ూమాత యెదను నాగటితో చీల్చి నాట్లు వేన్తే జీవనాధారమైన నన్యలక్ష్మిని సాక్షాత్కరింపజేన్తుంది.
పాండవులు ధర్మాత్ములు. వారు అరణ్యవానంలో ఉన్న నమయంలో కౌరవులు దుర్బుద్ధితో ఘోషయాత్ర పేరుతో పాండవులున్న ప్రాంతానికి వచ్చి చెరుపు చేయబూనుకటున్నప్పుడు గంధర్వులు వారిని బంధించారు. ధర్మరాజు ఆజ్ఞమేరకటు భీమార్జునులు వెళ్ళి కౌరవులను విడిపించి సాదరంగా ,ాన్తినకటు సాగనంపారు.
ఉపకారికి ఉపకారం మానవుని న,ాజగుణం. కట్షమ, దయ, అంతకటు మించి అపకారికి ఉపకారం ఈ లోకటంలో అన,ాజం. మనుషులు ఈ సౌజన్యాన్ని అపార్థం చేనుకొనే అవకాశం కటూడా ఉన్నది. అవతలివాడు మన మెతకటదనాన్ని ఆనరాగా చేనుకొని వంచిన్తున్నాడని తెలిని కటూడా అతనికి సాయం చేయబూనుకోవడం నన్మార్గం. మనలను దెబ్బతీనిన వాడిని తిరిగి దెబ్బతీయడం వల్ల ఎడతెగకట పగ కొనసాగుతూ ఉంటుంది. ఈ కటకట్షలు, కార్పణ్యాలు తరాలకటు తరాలు రావణుని కాష్ఠంలా రగులుతూనే ఉంటాయి. ఒకట్క ఉత్తముడు తన ఉదాత్త గుణం చేత కటయ్యాన్ని నెయ్యంగా మార్చుకోగలిగే ఔదార్యం ప్రదర్శించగలిగితే ఎన్ని తరాల పగైనా ఇటేవ నమనిపోతుంది. అటువంటివాడే నేర్పరి, జ్ఞాని, మ,ానుభావుడు. ఈ నత్యాన్నే ఈ సామెతలు చాటుతున్నాయి.
173
7
తెలుగు సామెత : అబద్ధాలాడితే ఆడపిల్లలు పుడతారు
బైబులు సామెత : అబద్ధములు ఆడకటుము (కీర్తనలు 34:13)
నత్యవాకట్పరిపాలనం సాటిలేని ధర్మం. మ,ాత్ములకటు ఐశ్వర్య లేమిచేత ఆభ'రణాదులు లేకటపోయినప్పటికీ ,ాస్తాలకటు నత్పాత్రదానము, శిరానికి గురుపాద నమన్కృతి, తదితర అలంకటరణలతో పాటు 'ముఖంబున నూనృతవాణి' శోభ'నిన్తుందని భ'ర్తృ,ారి ఉవాచ. పై రెండు సామెతలూ అనృతాన్ని గర్హిన్తున్నాయి.
పురుతాధికట్య నమాజాలలో నాటికీ నేటికీ కటూడా ఆడపిల్లను కటని పెంచి ఒకట అయ్య చేతిలో పెటేవవరకటూ తల్లిదండ్రుల వెతలు చెప్పశకట్యం కాదు. ఇది దుర్భరమనీ, శాప ఫలితమనీ ఎంచడం అనాదిగా వన్తున్నది. అందుకే అబద్ధాలాడితే ఆడ పిల్లలు పుడతారనే శికట్ష ద్వారా అబద్ధాలాడటాన్ని గర్హిన్తున్నది తెలుగు సామెత. దీనినే వేమన నొక్కి వక్కాణిన్తూ నేను ద్విజుడిని, అబద్ధాలాడినా నాకేమీ నషవం కటలగదు అనడం బుద్ధి,ీానమంటున్నాడు.
'కటల్లలాడు కటంటె కటషవంబు మరిలేదు
కటషవమెపుడొ కీడు కటలుగజేయు
ద్విజడననుట చూడ త్రిమ్మరితనమురా'
'నత్యం వద, ధర్మం చర' అనేవి నర్వకాలీన నత్కర్మలు. బైబులు సామెత దీనినే నమర్థిన్తున్నది. సొలోమోను రాజేంద్రుని నూకట్తుల్లో లెకట్కకటు మిక్కిలిగా అబద్ధాలను గర్హించేవి కటనిపిస్తాయి. యూద, క్రైన్తవ ధర్మశాస్త్రానికి ఆయువుపటువగా ఉన్న థాజ్ఞలలో ఒకటటి నీ సాటి వ్యక్తిని గురించి అబద్ధ సాకట్ష్యం పలుకటకటూడద న్నది (నిర్గమకాండము 20:16). అబద్ధాలాడేవాడునైతం ఇతరులు తనతో నత్యమే పలకాలని కోరుకటుంటాడు. చిల్లికటుండలో నీరు నిలువని రీతిగా అనత్యాలాడే వారి ఇంట లక్ష్మి ఉండదని పెద్దలు అంటారు. అనత్యవాది అనేకట ఈతి బాధలపాలౌతాడు. సాటివారు అతనిని నమ్మరు. అలాటి వ్యక్తికి దూరంగా ఉంటారు.
మనమాచరించిన కటర్మలన్నిటికీ తగిన ప్రతిఫలం అనుభ'వించవలనిందే. నత్యవ్రతంలో వానికెక్కిన ధర్మరాజు ద్రోణవధకై 'అశ్వత్థామ ,ాతః కటుంజరః' అని పలికిన అనృతం ఆ మ,ాత్ముని వ్యక్తిత్వంలో ఒకట మాయని మచ్చగా మిగిలిపోయింది.
174
8
తెలుగు సామెత : అరగడియ భోగం, ఆరు నెలల రోగం
నంకటటాల విత్తు సానిదాని పొత్తు
మీద మెరుగులు లోన పురుగులు
బైబులు సామెత : వేశ్యలను కటూడువాడు కటుద్ళుపటివ పురుగులు పడి చచ్చును (నీరా 19:2,3)
నమాజం న్థూలంగా అన్నవస్త్రాదులకటు లోటులేని న్థితిలో కొనసాగుతున్నప్పుడు సా,ిాత్యాది లలిత కటదలు కటునుమిస్తాయి. ఇటువంటి అభిలషణీయమైన నాగరికటతా చి,ా్నలతో బాటు వేశ్యావృత్తి అనే జాడ్యం కటూడా అలాటి నమాజంలో పొడచూపుతుంది. విషయవాంఛలకై విత్తాన్ని వెదజల్లగల విటులున్నచోట పేటలకటు పేటలు వారకాంతలుంటారు. వేశ్యల తోడి పొందులోని అనర్థాలను తెలుగు సామెతలు, బైబులు సామెతా మొగమాటం లేకటుండా ప్రకటటిన్తున్నాయి. అందుకే వేమన
'తొత్తుతోడి పొందు తొర్రి పెనలమూట
లంజెతోడి పొందు లజ్జ చెడుపు
జాండ్రతోటి పొందు చావునకేయగు' అంటాడు
వెలయాలి తదుకటుబెదుకటుల అత్తరు ఘుమఘుమల తమకటంలో పడి పురుషులు కామాతురులై దీపశిఖ చుటూవ మూగే శలభాల వలె వారి పొందుకటు తపిస్తారు. ఆ నుఖానుభ'వం మూణ్ణాద్ళ ముచ్చటేయని వారు గ్ర,ిాంచరు. తనను నమ్ముకొన్న ఇల్లాలికి, పిల్లలకటు అన్యాయం చేన్తూ, అయినవారిచే మాటలు పడుతూ, ఇల్లు గుల్లచేనుకొంటూ వేశ్యాలోలత్వంలో మగ్గిపోతారు.
నోటికి రుచిగా ఉన్నది గదా అని పంచభ'కట్ష్య పరమాన్నాలూ ఆత్రుతగా భ'ుజించి ఆరు నెలలు అజీర్తి వాతాలతో మంచాన పడ్డ చందాన ఉంటుంది సానిదాని పొందు. తెలుగు సామెతల సారాంశం ఇదే.
బైబులులో మ,ాబలుడు నంసోను దెలీలా అనే వేశ్య పంచన చేరి నకటల విధాలా భ్ర'షువడైన గాథ లోకట ప్రనిద్ధం. బైబులు సామెత వేశ్యాగమనంలోని అనర్థాలను బ,ు కటటువుగా చెబుతున్నది. వెలయాలంటే వెల చెల్లిన్తే తాత్కాలికటంగా ఆలిగా ఉండే న్త్రీ.
175
సాధారణంగా ఆమె శరీరం రోగాల పుటవ. ఆమెను కటూడేవాడికి అవన్నీ మెడకటు చుటువకటుంటాయి. ప్రాణాంతకటం కాకటపోయినా భ'రించరాని బాధ కటలిగించే వ్యాధులు కొన్నయితే, అనతి కాలంలోనే అనువులను ,ారించివేనే ఎయిడ్స్‌ వంటివి మరికొన్ని. మొత్తంమీద వేశ్యాలోలత్వం అన్నివిధాలా అనర్థదాయకటమని గమనించమంటున్నాయి ఈ సామెతలు.
వేమన పద్యాలలో ఈ ప్రస్తావనలు తరచుగా వన్తుండడాన్ని బటివ అతడు తన యవ్వనంలో వేశ్యల విషయంలో అనుభ'వం గడించి ఉంటాడని పండితుల అభిప్రాయం. విటుని వద్ద ధనమున్నంత కాలం ఇచ్చకాలాడుతూ ఉండడం, అతని ఇల్లు, ఒద్ళు గుల్ల అయిన తరువాత సానిదాని తల్లి అతనిని మెడబటివ గెంటడం వేమన పద్యాలలో వ్యకట్తమవుతూ ఉంటుంది.
'బొల్లిమాటలాడు భోగము దానితో
దొల్లి డుల్ల నిల్లు గుల్లచేజి
వెళ్ళి రమ్మటంచు వెడలించునింటిని.'
బైబులులోని సామెతలు గ్రంథమంతటా జారన్త్రీకి దూరంగా ఉండమన్న ఉద్బోధలున్నాయి. అలానే మన తెలుగు సామెతలలో కటూడా లెకట్కకటు మిక్కిలిగా భోగము దానితో పొందు కటూడదన్న ,ాచ్చరికటలు, ,ిాతవులు ఉన్నాయి. అందుకే భోగందాని వలపూ, బొగ్గు తెలుపూ లేవంటారు.
9
తెలుగు సామెత : ఆలి మీద లంజరికటము ఆకటలిగాని భోజనము
బైబులు సామెత : భార్యను శంకింపకటుము (నీిరా 9:1)
భార్యాభ'ర్తల మధ్య ఉండే అనుబంధానికి లోకటంలో మరేదీ సాటిరాదు. ఆ అనుబంధానికి ఆయువుపటువ నమ్మకటం.
న్త్రీ పురుషులు తమ కాపురంలో కటలిని అనుభ'వించే మిటవపల్లాలు, వెలుగు నీడలు, కటషవనుఖాలు వారిద్దరి మధ్య వారికే తెలియని ఒకానొకట అనిర్వచనీయమైన మాననికట బంధాన్ని ఏర్పరుస్తాయి. ఇద్దరికీ రెండు శరీరాలు గానీ, మనసొకట్కటే ఆత్మ
176
ఒకట్కటే. 'నాతి చరామి' అని ఒకటరితో ఒకటరు ప్రమాణం చేనుకొన్నప్పుడే వారిద్దరూ ఏకటమైపోయారు. క్రైన్తవ నంప్రదాయంలో పురుషుని శరీరం అతని భార్య. భార్యకటు శిరన్సు భ'ర్త అని నమ్ముతారు. ఒకటరి భార్య అతని మాట వినడం లేదంటే అతని అవయవాలలో ముఖ్యమైనది మొరాయించి అతనికి అనువుగావడం లేదని అర్థం. భార్యగానీ, భ'ర్తగానీ తప్పటడుగు వేన్తే ఆ పాపంలో ఇద్దరిదీ భాగం.
తనమీద తనకటు నమ్మకటం లేని వ్యక్తి తన భార్యను నందే,ిాస్తాడు. దారి తప్పిన పడతులు నూటికి కోటికొకట్కరు తప్పించి ఏ ఆడదీ చేజేతులా కాపురాన్ని పాడుచేనుకొని అక్రటమ నంబంధాలకటు ఒడిగటవదు. నంసారమంటే,
పురుషుభాగ్యముననె పుణ్యవతి దొరకటు
పుణ్యవతికి నటెవ పుటువ నుఖము
నిరువురనుభ'వింప ,ిాతులును పుత్రులు
అషవభోగములును అమరు వేమ'
అని వేమన చెప్పిన చందాన ఉండాలి. ఉత్తి పుణ్యానికి ఒకటరినొకటరు శంకిన్తూ బ్రతుకటును నరకటం చేనుకొనే దంపతులుంటారు.
అందుకే బైబులులో కటూడా భార్యను శంకించరాదన్న ఉవాచ ఉన్నది. అది సామెతగా న్థిరపడింది. నమ్మకటం అనేది చెడితే భ'ర్త నోట అటువంటి అనుమానం వెలువడితే అభిమానవతుల బాధ వర్ణనాతీతం. ఒకటసారంటూ పురుషుడు తన భార్యకటు రంకటుతనం అంటగటివన తరువాత ఇకట వారిద్దరి నంబంధం ఎన్నటికీ గతంలోవలె ఉండదు. పురుతోత్తముడైన శ్రీరామచంద్రుడంతటివాడు తాను నమ్మకటపోయినా లోకాపవాదులకటు వెరచి శీలవతి కాదన్న నిందవేని నీతను కానలకటు పంపించాడు. ఆ సాధ్వి ఇకట జీవితంలో ఎన్నడూ భ'ర్తను చేరలేదు. భార్యాభ'ర్తల అనుబంధం బ,ు నున్నితమైనది.
అన్యోన్యంగా పరన్పరం అభిమానించుకొంటూ, నన్మానించుకొంటూ గడిచిపోయే కాపురం భ'ూతల న్వర్గం. కటడివెడు పాలలో ఒకట్క విషపు చుకట్క చందాన అనుమానం పెనుభ'ూతమై మననులో తిష్ఠవేనుకటున్నదంటే ప్రణయం ప్రదయంగా పరిణమించకట తప్పదు అని ఈ సామెతల నుండి గ్ర,ిాంచవచ్చు.
177
10
తెలుగు సామెత : ఇంటగెలిచి రచ్చగెలవాలి
బైబులు సామెత : నగరాన్ని జయించడం కటన్నా తన్ను తాను గెలవడం లెన్స (సామెతలు 16:32)
తెలుగు సామెతలోని ఒకట నూకట్ష్మమైన చమత్కారాన్ని ఆకటళింపు చేనుకొంటే బైబిలు సామెతతో దీని సామ్యం అవగతమవుతుంది. ఇంట గెలవడమంటే తన న్వగృ,ాంలో, న్వంత ఊరిలో అనే అర్థాలకటు తోడు తనపై తాను అదుపు సాధించడమనే గూఢార్థం కటూడా ఇమిడి ఉంది. ఇదే మరింత తేటతెల్లంగా బైబులు సామెతలో ఉన్నది.
రావణబ్ర,ా్మ ముల్లోకాలను జయించాడు. ఇంద్రాది దేవతలను పాదాక్రాంతం చేనుకటున్నాడు. కానీ తనలోని అరిషడ్వర్గాలను జయించలేకటపోయాడు. 'తన కోపమె తన శత్రువు' అని విజ్ఞులంటారు. అతడెంత వీరాధివీరుడైనప్పటికీ కోపతాపాలను జయించలేకట పోయాడు. సాఫల్యాలకటు, విజయాలకటు తోడుగా శమదమాది నులకట్షణాలున్నవాడే నిజమైన విజేత. నంయమనంతో మననును అదుపులో ఉంచుకోగలిగినప్పుడే సాధించిన పేరు ప్రతిష్ఠలు శోభిస్తాయి.
ఇంట గెలవడమనేదానిలో భార్య అనుకటూలవతిగా చరించడమనే నంగతిని కటూడా మననం చేనుకోవాలి. ఇది తెలుగు సామెతలో ప్రధాన ప్రతిపాదన. బయట పులి, ఇంట్లో పిల్లి చందాన ఉండడంలో పరిపూర్ణత లేదు. గుమ్మడి కాయ ఎంత పెద్దదైనా కటత్తిపీటకటు లోకటువ అన్నటువ మ,ా ప్రజావా,ిానిని తన ఉపన్యానంతో శానించగలిగిన నేత ఇంట్లో భార్యా విధేయుడుగా ఉండడం పొనగదు. ఉద్యోగ వ్యాపారాలలో ఉన్నతస్థాయికి ఎదిగిన వ్యక్తి భార్య చెప్పుకింది తేలుగా ఉండడం శోచనీయం.
బైబులు నైతం క్రైన్తవ నమాజానికి నాయకటుడిగా ఉండగోరే వ్యక్తి తన గృ,ాన్థ జీవితంలో భార్యాబిడ్డలను అదుపులో ఉంచుకొన గలిగినవాడై యుండాలి అనే నియమం ఉంది. రచ్చబండ మీద కటూర్చుని తీర్పులు చెప్పే ఊరిపెద్ద భార్య చేతిలో కీలుబొమ్మ అయితే రాణించడు. ఊరికి ఆదర్శంగా ఉండవలనిన కామందు తన పిల్లలను తుంటరి పనులు చేయకటుండా వారించలేకటపోవడం విడ్డూరమే. రాజులు,
178
నైన్యాధికారులు ముందు తమ అనుయాయులపై పూర్తిగా పటువ సాధించి వారిని అదుపాజ్ఞలలో ఉంచుకోలేకటపోతే వారి ఆధిపత్యం అంతంత మాత్రమే.
మొత్తంమీద రెండు సామెతల్లోనూ అంతరార్థం ఒకట వ్యక్తి తన రాగద్వేతాలను అదుపులో పెటువకటుంటూ, 'అతి'ని నర్వత్రా వర్జిన్తూ, తన నాలుకటను, మననును, ఇంద్రియాలనూ అదుపులో ఉంచుకొంటూ ఉండడం అత్యుత్తమం. అలా కానిపకట్షంలో కోరికటలు అదుపు తప్పి మనను పరిపరివిధాల పోతూ ఉంటే అలాటి వ్యక్తి బా,ా్యంగా ఎంత నఫలీకటృతుడైనా, ఎన్ని నేర్చినా అదంతా నిరర్థకటం అని గ్ర,ిాంచాలి.
11
తెలుగు సామెత : ఇంటికి గుటువ, మడికి గటువ
బైబులు సామెత : గుఱ్ఱమునకటు కొరడా, గాడిదకటు కటద్లెము, మూర్ఖుని వీపునకటు బెత్తము అవనరము (సామెతలు 26:3).
రౌతు మెత్తనైతే గుఱ్ఱం మూడు కాద్ళమీద నడున్తుందని సామెత. అంటే గుఱ్ఱాన్ని కొరడాతో దండించే రౌతు లేకటపోతే అది నరిగా నడవదు. గాడిదకటు కటద్లెం లేకటపోతే, లేకట గంతకటటవకటపోతే అది మాట వినదు. అలాగే బెత్తంతో దండించకటపోతే మూర్ఖుడు మాట వినడు. అంటే అదుపు చేయగలిగిన ఆయుధం లేనిదే గుఱ్ఱం, గాడిద, మూర్ఖుడు బుద్ధిగా పనిచేయరని అర్థం.
తెలుగు సామెతలో ఇంటికి గుటువ, మడికి గటువ అవనరమని ఉంది. గుటువ లేని నంసారం వీధిన బడుతుంది. నవ్వులపాలై నలుగురి చేత నిరనించబడుతుంది. నంసారానికి గుటువ, రోగానికి రటువ అని మరొకట సామెతలో కటూడా ఇంటికి గుటువ అవనరమనే భావం కటనిపిస్తోంది. ఇంటి నంగతులు ఇరుగు పొరుగువారితో చెప్పుకటుని వారు ఓదార్చుతారని భావిన్తే ఏదో సాయం చెస్తారని ఆశిన్తే, నిరాశ ఎదురుకావడమే కాకటుండా, ఇంటి గుటువ రచ్చకెక్కి మనం చులకటనైపోతాం. కాబటివ నంసారం గుటువగా సాగినపుడే నంఘంలో మర్యాద కటలుగుతుంది. మాకటవి లేవు, ఇవి లేవు. . . మా ఆయన అలాటివాడు, మా అత్త మామలు చాదన్తులూ. . . ఈ విధంగా ఇంటి విషయాలు బయటవేనుకటుంటే మనం అందరికీ లోకటువైపోతాం. కటడుపు చించుకటుంటే కాద్ళమీద పడుతుందన్న సామెతలో కటూడా ఇదే అర్థం ధ్వనిన్తుంది.
179
మడి అంటే పొలం, పొలానికి గటువ కావాలి. అంటే ,ాద్దని కటూడా అర్థం ఉంది. ఇంత వరకటు నా పొలం అని ఒకట పరిమాణం ఉంటే అంతవరకటు మనం బాగుచేనుకటుని, పండించుకటుని ఫలితాలను అనుభ'వించవచ్చు. 'గటువ' అంటే చుటూవ ఎత్తుగా పోనే కటటవ అని అర్థం. ఆ గటువ (కటటవ) లేకటపోతే మన పొలానికి పెటివన నీరు ప్రకట్క పొలానికి పోయే ప్రమాదం ఉంది. కాబటివ ,ాద్దు విషయంలోను, మన పొలంలోని నీరు, సారం వేరొకట పొలంలోనికి వెద్ళకటుండాను తప్పకటుండా మడికి గటువ అవనరం.
గుఱ్ఱానికి కొరడా లేకటపోయినా, గాడిదకటు గంత లేకటపోయినా, మూర్ఖునికి బెత్తం లేకటపోయినా ప్రమాదమే. అలాగే ఇంటికి గుటువ లేకటపోయినా, మడికి గటువ లేకటపోయినా ప్రమాదమే. కటనుకట ప్రమాదాల నుంచి బయటపడి సామాజికట జీవనం నవ్యంగా సాగాలంటే సామెతలలో చెప్పినట్లు అదుపు ఉండాలి.
12
తెలుగు సామెత : ఎవరు త్రవ్విన గోతిలో వారే పడతారు
బైబులు సామెత : ఎవడు త్రవ్విన గోతిలో వాడే పడును (సామెతలు 26:27 నీరా 27:26)
గుంటలు త్రవ్వడం, గోతులు తియ్యడం అనేవి జాతీయాలు. వీటికి ఎదుటివారికి కీడుచెయ్యడం అనే అర్థం వన్తుంది. ఎదుటివాణ్ణి పడగొటవడానికి చాటుమాటుగా గుంట త్రవ్వడం అంటే అతనికి తెలియకటుండా కటుట్ర పన్నడం అని భావం. ఎదుటివాడిని పడగొటవడానికి గుంట త్రవ్వితే దానిలో త్రవ్వినవాడే పడతాడని, ఎదుటివాడిని పాడు చెయ్యడానికి ప్రయత్నిన్తే తానే పాడైపోతాడని ఈ సామెతల భావం. ఇది ముమ్మాటికీ నిజం. బైబులులోనూ, తెలుగు సా,ిాత్యంలోనూ నేటి మానవ జీవితాలలోనూ ఈ సామెతలకటు అనేకట తార్కాణాలు కటనిపిన్తుంటాయి. ఉదా,ారణకటు ఎన్తేరు గ్రంథంలోని ,ామాను మొర్దెకటయిని చంపించబోయి తానే చనిపోవలని రావడం ఇందుకటు మంచి ఉదా,ారణం.
'చెఱపకటురా చెడేవు' అనే మరొకట తెలుగు సామెతను దీనికి నమానార్థకటంగా చెప్పుకోవచ్చు. మనం ఒకటరిని నాశనం చెయ్యాలని భావిన్తే, మనమే నాశనానికి
180
పరుగెత్తుతున్నటువ లెకట్క. ఒకటరిని పాడుచెయ్యడానికి పరుగెత్తేవాడు తానే పాడైపోయిన నంఘటనలు కోకొల్లలు. యేను కటూడా ఇదే విషయాన్ని పలుమారులు ప్రస్తావించాడు. మీరు ఏది చేన్తే, అదే మీకటు నంభ'విన్తుందని ప్రబోధించాడు. 'మీరు ఏ కొలతతో కొలుతురో ఆ కొలతతోనే మీకటు మరల కొలువబడు'నని యేను చెప్పాడు (లూకా 6:38).
'చేనుకటున్నమ్మకటు చేనుకటున్నంత మ,ాదేవ' అని ప్రజాబా,ుద్యంలో మరొకట సామెత ఉంది. ఎవరు ఎంత చేనుకటుంటే అంత ప్రయోజనం కటలుగుతుందని భావం. దీనిలో కటూడా మనం ఏది చేస్తామో దాని ఫలితాన్నే పొందుతామనే భావనే ఉంది. తనను కటటివవేయడానికి తానే తాడు తెచ్చుకటున్నటువ అనే సామెత కటూడా దీనికి నమానమైనదే. కాబటివ తాను త్రవ్వుకటున్న గోతిలో తానే పడ్డాడు అనే తెలుగు సామెత, బైబులు సామెత నిత్య జీవితాలలో క్రియారూపం దాలున్తున్నవే.
కాబటివ ఒకటరికి ,ాని చెయ్యాలని తలంచకటుండా ఉంటే తనకే ,ానీ కటలుగదని నమ్మవచ్చు. తాను ఇతరుల కోనం గుంట త్రవ్వితే, ఇతరులను మోనం చెయ్యాలని భావిన్తే తానే గుంటలో పడడం, మోనపోవడం ఖాయం అని కటూడా భావించవచ్చునని ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు చెబుతున్నాయి.
13
తెలుగు సామెత : ఎవరూ దొంగిలించలేనిది చదువొకట్కటే
బైబులు సామెత : వెండి బంగారములను చేకటూర్చుకొనుట కటంటె విజ్ఞానమును ఆర్జించుట మేలు (సామెతలు 3:14)
ప్రజల న్మృతి పథంలో అనుభ'వ పూర్వకటంగా ఉదయించి నలుగురి నోద్ళలో నానే నిత్య నత్యాలే కటవిపుంగవుల, నీతివేత్తల కటలాల నుండి సా,ిాత్యంగా జాలువారుతాయి. విద్యకటుండిన అనమాన విలువను ప్రన్తుతిన్తూ భ'ర్తృ,ారి నుడివిన ',ార్తుర్యాతినగోచరం' శ్లోకాన్ని కటమనీయమైన తెలుగులో ఏనుగు లకట్ష్మణ కటవి ఇలా తెనిగించాడు:
181
',ార్తకటుగాదు గోచర మ,ార్నివేశమున్‌ నుఖపుషివనేయు న
త్కీర్తి ఘటించు విద్య యను దివ్య ధనం బఖిలార్థ కోటికిం
బూర్తిగ నిచ్చిననె బెరుగు బోదు యుగాంతపు వేదనైన భ'ూ
భ'ర్తలు తద్ధనాధికటుల పటువన గర్వము మాను టొప్పగున్‌'
భ'ుజకీర్తులు, వడ్డాణాలు, చంద్ర,ారాలు తదితర ఆభ'రణ విశేతాలు, స్నానాదికాలు, చందనలేపనాలు, చిత్ర విచిత్ర కేశాలంకటరణ మొదలైనవేవీ అలంకారాన్నియ్యజాలవు. జ్ఞానపూరితమైన వాగ్భూషణమే నిజమైన భ'ూషణం. విద్యయే నిక్షేపంగా దాచిపెటువకొన్న ధనం. విద్యయే నుఖదాయకటం విద్యయే గురుతుల్యం న్వదేశీమిత్రుడు విదేశ బంధువు విద్యయే విద్యయే నృపాల పూజితం అంటూ విద్య విశిషవతను కొనియాడారు పండితులు. విద్యలేనివాడు వింత పశువు అన్నారు.
బైబులు సామెత ఇదే ఆదర్శాన్ని వక్కాణిన్తూ నువర్ణరత్నమణి మాణిక్యాలు విద్యకటు సాటిరావనీ, విజ్ఞాన నముపార్జనే అన్ని నంపదలకటన్నా మిన్నయనీ తీర్మానిన్తున్నది. ఈ సామెతకటు కటర్తయైన సొలోమోను తత్త్వసారాంశాన్ని తెలుపుతూ 'జ్ఞానమునకటు నీ చెవియొగ్గి ,ాృదయపూర్వకటముగా వివేచన నభ'్యనించిన యెడల. . . వెండిని వెదకినట్లు దాచబడిన ధనమును వెదకినట్లు దానిని వెదకిన యెడల ... విజ్ఞానము నీకటు లభించును' (సామెతలు 2:3-5) అని నిద్ధాంతీకటరించాడు.
తథాగతుని మ,ాపరి నిర్వాణ నమయంలో పరిపూర్ణ జ్ఞానోదయానికి ముందటి జాములో అతనిలోని అవిద్య నశించింది. ఆ పైననే అతడు నంబుద్ధుడైనాడు. యౌవనం దే,ాన్ని విడిచిపోవచ్చు, నిరి తరలిపోవచ్చు, నతీనుత బంధుగణం వినర్జించవచ్చు. తాను నముపార్జించిన విద్యను తన నుండి ఎడబాపగల వారెవరూ లేరు. వేరొకటరు దోచుకొనగలిగిన దానిని, మనలను విడిచిపోయే ఆస్కారమున్నదానినీ లెకట్కకటు మిక్కిలిగా నంపాదించి తుదకటు భ'ంగపాటు చెందడంకటంటే, ఎవరూ మననుండి అప,ారింపలేని విద్యాధనాన్ని నంపాదించడం విజ్ఞుల లకట్షణం.
14
తెలుగు సామెత : ఓటి కటుండలో నీరు పోనినటువ
బైబులు సామెత : దూబర ఖర్చులతో నంసారమును నాశము చేనుకొనువానికి ఏమియు మిగలదు (సామెతలు 11:29)
182
నీరు నిలవాలంటే నరియైన పాత్రలో పొయ్యాలి. పగిలిన కటుండలో నీద్ళు పోన్తే నీద్ళు నిలవవు. ఎంత నంపాదిన్తున్నామని లెకట్క చూచుకోవడం కటంటే ఎలా ఖర్చుపెడుతున్నామని పరీకట్ష చేనుకోవడం ముఖ్యం. అ,ాోరాత్రులు కటషివంచి పనిచేని రెండు చేతులా నంపాదించి, వ్యర్థ్ధంగా ఖర్చుపెడితే కటషవమంతా నేలపాలైనటేవ. ఎంతో కటషవపడి నీద్ళు తెచ్చి పగిలిపోయిన ఓటి కటుండలో పోన్తే ఆ నీద్ళు నిలబడవు. దివారాత్రులు కటషవపడి నంపాదించిన సొమ్మును దుర్వ్యయం చేన్తే అది నిష్ప్రయోజనం! అటువంటి నందర్భాలను తెలియజేయడానికి ఈ తెలుగు సామెతను ఉపయోగిస్తారు.
దీనికి దీటైనదే బైబులు సామెత కటూడా. దుబారా ఖర్చులతో నంపాదనను నషవపరచుకొనే వారికి, చివరకటు మిగిలేది చింతలే. డబ్బు నంపాదించడం ఎంత ముఖ్యమో, దాన్ని నరియైన అవనరాలకటు నద్వినియోగం చేయడం కటూడా అంతే ముఖ్యం. దుబారా ఖర్చులు చేయకటూడదని, ఆ విధంగా ఖర్చు చేనుకటుంటూ పోతే మిగిలేది శూన్యమనీ ఈ బైబులు సామెత తెలియజేన్తుంది.
ఆధునికట యుగంలో చాలామంది దుర్వ్యయాన్ని అరికటటవలేకటపోతున్నారు. అనేకట దురభ్యాసాలకటు లోనై కటతావర్జితాన్ని వ్యర్థం చేనుకటుంటున్నారు. ఆడంబరాలకటు పోయి ఆన్తిపాన్తులు నాశనం చేనుకటుంటే చివరకటు మిగిలేది కటటికట పేదరికటమే. భార్యాబిడ్డలను, బంధువులను, ,ిాతులను, న్నే,ిాతులను బాధించి, అనవనరమైన ఖర్చులు పెడితే బాధలు తప్ప ఫలితం లేదు. ఎంత నంపాదించినా ఖర్చును నియంత్రించకటపోతే కటడగండ్లే. ఎన్ని నీద్ళు తెచ్చి ఓటి కటుండలో పోనినా అవి నేలపాలే. ఈ రెండు సామెతలు ఒకే అర్థాన్ని తెలియజేన్తున్నాయి.
15
తెలుగు సామెత : ఓడలు బండ్లగును, బండ్లు ఓడలగును
రాజు కింకటరుడగును, కింకటరుడు రాజగును
బైబులు సామెత : బానినలు గుర్రములనెక్కి తిరుగగా, రాకటుమారులు బానినలవలె కాలి నడకటన పోయిరి (ఉపదేశకటుడు 10:7)
అడవి నేద్యపు నేలయగును, నేద్యపు నేల అడవియగును (యెషయా 29:17)
183
మానవుడు కటషవజీవి. కటషవపడి పనిచేని తన ఐశ్వర్యాన్ని, నంపదలను పెంచు కటుంటాడు. ఆ క్రటమములో లేమి నుండి కటలిమి గలవానిగా మారతాడు. తనమీద తనకటు గల నమ్మకటముతో ప్రణాళికట ప్రకారము సాగే పనులతో కొద్ది కాలములోనే ఐశ్వర్యవంతుడవచ్చు. దీనిని నూచిన్తూ బండ్లు ఓడలవుతాయి, ఓడలు బండ్లవుతాయి అనే సామెత పుటివంది. బండి మనిషి సాధారణ జీవితానికి గుర్తు. ఓడ పరిమాణం లోనూ, విలువలోనూ పెద్దదే, బండి స్థాయి నుండి ఓడ స్థాయికి వెద్ళడమంటే బాగా ఎదిగినట్లే. అదే విధంగా కొందరు తమకటున్న కటలిమిని వృద్ధిపరచు కోవలనింది పోయి, అనవనర ఖర్చులకటు, భేషజాలకటు పోయి ఉన్నదంతా ,ారించివేస్తారు. కొద్ది కాలంలో సాధారణ జీవితానికి వచ్చేస్తారు. అప్పుడు ఓడలు బండ్లు అయినటేవ. అంటే నిరంతరం తనను తాను మెరుగుపరచుకోవడానికి కటషవపడనివాడు తప్పకటుండా పరాజయాన్ని చవిచూస్తాడు. ఈ విషయం ఐశ్వర్యంలోనే కాదు, ,ాోదాలోనూ, తెలివిలోనూ అన్ని విషయాలలో జరగవచ్చు. ఇంతటి లోతైన విషయాన్ని అర్థమయ్యే రీతిలో 'రాజు కింకటరుడగును, కింకటరుడు రాజగును' అనే మరొకట తెలుగు సామెత చెబుతుంది. ఇదే విషయాన్ని వేరే ఉపమానాలతో బైబులు సామెతలు కటూడా చెబుతున్నాయి.
16
తెలుగు సామెత : కటడుపు నిండితే గారెలు చేదు
బైబులు సామెత : తేనె కటూడా మితిమీరి భ'క్షింపరాదు, భ'క్షించినచో వాంతియగును (సామెతలు 25:16)
ఆకటలి వేనినవాడికి అన్నం రుచిన్తుంది గాని, కటడుపు నిండినవానికి ఏ పదార్థ్ధం రుచించదు. ఇటువంటి పరిన్థితులను వివరించడానికి ఈ తెలుగు సామెతను ప్రయోగిస్తారు. బైబులు సామెతలో కటూడా ఇదే అర్థం ఉంది. తేనె మంచిదే, తీయనైనదే. మితంగా తీనుకటుంటే నంతృప్తి కటలుగుతుంది. అలా కాకటుండ మితిమీరి భ'ుజిన్తే వాంతి చేనుకోవలని వన్తుంది. కటడుపు నిండినవానికి గారెలు పెటవడం ఎలాంటిదో తేనెను మితిమీరి త్రాగడం కటూడా అలాంటిదే.
'అతి నర్వత్ర వర్జయేత్‌' అన్నారు పెద్దలు. ఏదైనా సామాన్య న్థితి దాటనంత వరకటూ బాగానే ఉంటుంది. అతిగా పోయినట్లయితే అభానుపాలవుతుంది. ఇదే భావాన్ని ఈ రెండు సామెతలు నమానంగా వివరిన్తున్నాయి.
184
17
తెలుగు సామెత : కటన్నవారి కటంటె ఘనులు లేరు
బైబులు సామెత : తల్లిదండ్రులను గౌరవింపుము
(నిర్గమకాండము 20:12 నీరా 7:27)
తల్లిదండ్రులను నన్మానించడం పరమ ధర్మము అని అన్ని నంన్కృతులు
చెబుతున్నాయి. అయితే పెండ్లాము బెల్లమనీ తల్లిదండ్రులు అల్లమనీ ఎంచే తనయులు కోకొల్లలుగా ఉండడం విచారించవలనిన వాన్తవం.
మాతృదేవోభ'వ, పితృదేవోభ'వ అనే ఆర్యోక్తి తెలుగువారికి ఉగ్గుపాలతో పోనే ఆదర్శం. జననీ జన్మ భ'ూమిశ్చ న్వర్గాదపీ గరీయనీ అని దాశరథి నోట వెలువడిన అమృతవాకట్కు నకటల భ'రతావనికి ఆచంద్రతారార్కం తారకట మంత్రం.
బైబులు నృషివ క్రటమం ప్రకారం ఆది మానవుడు ఆదాముకటు తల్లీతండ్రీ దేవుడే. తానందరితో ఉండడం అదృశ్యరూపంలోనే గనకట ప్రత్యకట్ష దైవాలుగా మాతాపితల నుంచాడా భ'గవంతుడని పెద్దలంటారు. అందుకే బైబులు ధర్మశాస్త్రానికి పిండితార్థమైన పదియాజ్ఞలలో తల్లిదండ్రులను నన్మానించుమనే ఉవాచ సామెతగా వానికెక్కింది.
వృద్ధులైన తల్లిదండ్రులను కావడిలో మోనిన శ్రావణ కటుమారుడు ప్రాతఃన్మరణీయుడు. ధర్మవ్యాధుని చరిత్ర ఆదర్శప్రాయం, ఆచరణీయం. అతడు జంతు మాంన విక్రేత అయినప్పటికీ తల్లిదండ్రులను దేవతలనుగా చూచుకొంటున్న కారణాన ఆదర్శ పురుషుడైనాడు. జననీ జనకటులు అనవరతం పూజనీయులని ఈ సామెతలు ఘోషిన్తున్నాయి.
18
తెలుగు సామెత : కటషేవఫలి
కటషవపడి నుఖపడమన్నారు
బైబులు సామెత : కటషివంచి పనిచేయువాడు అధికారి యగును
(సామెతలు 12:24)
కటషివంచి పనిచేయువానికి అన్నియు నమృద్ధిగా లభించును (సామెతలు13:4)
185
కటృషితో నాన్తి దుర్భికట్షం అన్నారు. ఈ తెలుగు బైబులు సామెతలు ఇదే భావాన్ని ప్రతిపాదిన్తున్నాయి. పరిశ్రమ చేనిన వాడెన్నటికీ నిరుపేద కాడు. అంటే ఫలితం తప్పకట ఉంటుంది. అయితే మొదట ప్రయత్నించి శ్రమించి ఆ మీదట ఫలితం పొందవలని ఉంటుంది.
కటషవపడి పనిచేనినవాడికి ఆ కటతావనికి తగిన ప్రతిఫలం తప్పకట లభిన్తుంది అన్నది మానవ అనుభ'వం. వేనవికాలంలో చీమలు నిర్విరామంగా ఆ,ారాన్ని నిల్వ చేనుకొనేందుకటు శ్రమిస్తాయి. ఫలితంగా వర్షా కాలంలో వెచ్చగా తమ పుటవల్లో ఉండిపోయి నుఖాన్ని అనుభ'విస్తాయి. సాంసారికట జీవనంలో కటూడా ఇదే నత్యాన్ని వేమన కటనుగొన్నాడు:
'మగని కాలమందు మగున కటషివంచిన
నుతుల కాలమందు నుఖము పొందు'
కటడుపు కటటువకొని అ,ార్నిశలూ కాయకటషవం చేని పిల్లల్ని చదివించుకొంటారు. ఆ పిల్లలు ప్రయోజకటులై కటన్నవారిని నుఖపెడతారు.
కటలిమి లేముల వలె నుఖదుఃఖాలు కటూడా కావడి కటుండలే. ప్రకటృతి ధర్మం ప్రకారం కటషవం చేనినవాడు దాని ఫలం అనుభ'వించకట మానడు. ఇతావరాజ్యంగా పిత్రార్జితాన్ని గుటకాయ స్వా,ా చేనినవానికి ఇనుపగజ్జెల తల్లి న,ావానం అనివార్యం. ఉద్యోగిన్తేనే విజయం. అప్రయత్నంగా ప్రాప్తించే ఫలం అదృషవవశమే. ధీరుడు అటువంటిదానికి అర్రులు చాచడు.
బైబులు సామెతలు కటషవజీవికి అధికారం లభిన్తుందని సౌభాగ్యం అబ్బుతుందని చెబితే తెలుగు సామెతలు పరిశ్రమ వల్ల ఫలముంటుందనీ నుఖముంటుందనీ చెబుతున్నాయి. తరతరాల మానవ అనుభ'వాల నుండి పుటివన ఈ సామెతలలోని ప్రబోధం శిరోధార్యం.
186
19
తెలుగు సామెత : కీలెరిగి వాతపెటావలి
బైబులు సామెత : తగిన నమయములో మందలించవలెను (నీరా 20:1)
దారితప్పిన వ్యక్తిని, న్థితిని మరలా మంచిదారిలో పెటావలంటే అదను చూచి ఆ పని చేెయాలని ప్రతిపాదిన్తున్నాయి ఈ సామెతలు.
యువతీయువకటులు వాడిలో వేడిలో తమకిషవమైన దారిలో వడివడిగా వెళ్ళి పోతుంటారు. అడుగడుక్కీ వారిని అడ్డగిన్తూ, వారి మననెరగకటుండా మందలిన్తూపోతే పరిన్థితి విషమిన్తుంది గానీ దారికి రాదు. తెలుగు సామెత గ్రామీణ వైద్య విధానాలలో ఒకట ప్రక్రియ సాయంతో ఈ భావాన్ని ప్రతిపాదిన్తున్నది. గతంలో నాటు వైద్యులు కీద్ళవాతానికి నరిగ్గా కీలుపైన చర్మానికి ఎర్రగా కాలిన లో,ాంతో వాతపెటేవవారు కాబోలు. కీద్ళవాతం నొప్పి ఉన్నచోట అటూ ఇటూ కాకటుండా ఖచ్చితంగా వాతపెడితనే కార్యం నఫలమవుతుంది గానీ ఇషవం వచ్చిన చోటెల్లా వాతలు పెడితే తాపం, వాతలు తప్ప ప్రయోజనం ఉండదు. అందుకే నరైనచోట నరైన నివారణోపాయం ప్రయోగించాలన్నది శాన్త్రం.
చదువునంధ్యలు కౌమార్యంలో, పెండ్లి యవ్వనంలో, బరువు బాధ్యతలు దాంపత్యంలో, వైరాగ్యం వృద్ధాప్యంలో శోభిస్తాయి. అలా జరగనప్పుడు ,ిాతవు చెప్పే నందర్భాలలో ఈ నూత్రాన్ని మరింత జాగ్రత్తగా పాటించాలి. ఎవరినైనా మందలించి మంచి దారికి మళ్ళించాలంటే ఏదో మొకట్కుబడికటన్నటువ ముకట్తనరిగా అనందర్భంగా ఆ పని కానిన్తే ఫలితముండదు. ఎవరికెలా చెబితే నప్పుతుందో పరివర్తన కటలుగుతుందో గ్ర,ిాంచి నిర్వర్తించాలి అన్నది ఈ సామెతల సారం.
20
తెలుగు సామెత : కటుడిచేయి చేనే దానము ఎడమ చేయి ఎరుగరాదు
బైబులు సామెత : నీవు దానము చేయునప్పుడు నీ కటుడిచేయి చేయునది నీ ఎడమ చేతికి తెలియకటుండునట్లు ర,ాన్యముగా చేయుము
(మత్తయి 6:3)
187
బ,ుశః బైబులు సామెతను అనునరించి ఈ తెలుగు సామెత వెలుగులోకి వచ్చి ఉండవచ్చు. ఏది ఏమైనా ఉన్నదానిలో కొంత లేనివాద్ళకటు ఇవ్వడమనేది ఉత్తమ లకట్షణాలలో ఒకటటి. ఎంతనేపూ నావాద్ళకటు దాయాలి లేకట నావాద్ళకటు ఏమివ్వాలి అనుకటునేకటంటే, ఏమీ లేనివాద్ళకటు ఇవ్వడం వల్ల వాద్ళను నంతోషపెటివన వాద్ళము అవుతాము. మనకటు కటూడా ఎకట్కడ లేని నంతృప్తి లభిన్తుంది. కానీ, నేటి నమాజంలో చాలామంది తమ గొప్పను ప్రదర్శించడానికో, లేకట తాము గొప్ప దానగుణము కటలవారమని నలుగురు చెప్పుకోవడానికో దానధర్మాలు చేన్తుంటారు. కానీ అలా చేయడం వల్ల గొప్పదనమేముంది? ఎవరైనా అలాగే చేస్తారు. ఉత్తములు, గుణవంతులు ఎకట్కువగా గుప్తదానాలు చేస్తారు. వారు చేశారని ఎవరికీ తెలియనివ్వరు. తాము చేనేటప్పుడు కటుడి చేయి చేనేది ఎడమ చేతికి తెలియకటుండా ఉండాలంటే అనలు దానము ఎంత ర,ాన్యంగా చేయాలో అర్థమవుతుంది. ర,ాన్యంగా చేయుట వలన అందరి మెప్పు కోనమో, గొప్ప కోనమో కాకట ఇతరులను పైకి తేవాలనే ఉద్దేశ్యముతో చేనినట్లు అవుతుంది. అందుకే వేమన 'పెటివ చెప్పరాదు పేదకైన' అని అంటాడు.
మనం చేనే న,ాయాలు అందరికీ తెలున్తూ ఉండడంలో ఒకట ఇబ్బంది ఉంది. దానం చేనేవాడి ప్రతిష్ఠ పెరుగుతుంది గానీ దానం పుచ్చుకటునే వారిని అది ఒకట రకటంగా కించపరచినటేవ. ప్రియ వచనములతోడి దానము, నర్వత్రా కాంకట్షణీయమని మన నంప్రదాయ సా,ిాత్యం ఘోషిన్తున్నది. ఇచ్చేది అప్పు అయినా దానమిచ్చినటువ ఎంచుకొంటూ రుణగ్ర,ీాతను బిచ్చగాని వలె చూచే మ,ానుభావులున్నారు. తాను క్రొవ్వొత్తిలాగా కటరిగిపోతూ దానధర్మాలతో ఆర్తులను అదుకొనే పుణ్యాత్ములు కొందరైతే యేడాదికొకటసారి నలుగురికి, నంతర్పణ గావించి వార్తాపత్రికటల్లో వేయించుకొనే అయ్యలు మరికొందరు.
ఈ సామెతలు దాన గుణానికి నంబంధించి ఒకానొకట ఉదాత్త తత్త్వాన్ని నరదమైన మాటల్లో వక్కాణిన్తున్నాయి.
188
21
తెలుగు సామెత : కటూటికి పేద గానీ కటులమునకటు (గుణమునకటు) పేద కాదు
బైబులు సామెత : నిరుపేద అయినప్పటికీ పాపము చేయనివాడు గొప్పవాడు
(నీరా 20:21)
శ్రమైకట జీవన సౌందర్యం అతి విలకట్షణమైనది. ఆరుగాలాలూ కటండలు కటరిగించి పనిచేని చేతికి వచ్చిన నాలుగు రాద్ళతో కటలో గంజో త్రాగి నంతృప్తిగా జీవనం సాగించే కార్మికట కటర్షకాది శ్రమజీవుల్లో తరచుగా నిఖార్సైన నైతికట విలువలు ఉండడం గమనిన్తుంటాము. అలాటివారిని నీతి తకట్కువవారనీ, అలగా జనమనీ, పామరులనీ విమర్శిన్తుంటారు ధనికటులూ, ఆన్తిపరులూ. న్థూలంగా చూన్తే లోకటంలో నిరుపేదల్లో ఉండే నైతికట వర్తన ధనికటుల్లో అగుపించదు. గుణగణాలు అనేవి ధనధాన్యాదుల మూలంగా, కటులగోత్రాల మూలంగా రావు. పేదలకటు కటల్లలు, కటుత్సితాలు తెలియవు. ఏ పూటకాపూట కటడుపుకిన్ని మెతుకటులు పడితే నంతనించే అమాయకట ప్రాణులు వారు. వారికి ఆన్తులు కటూడబెటావలన్న అత్యాశ ఉండదు. నయగారాలు, వంచనలు వారికి అవనరం లేదు.
'నకట్క వినయములును, నయాగారములు బల్కి, కొడుకటు ధనము గూర్ప నడగుచుంద్రు' అంటూ వేమన ధన నముపార్జనకై అడ్డదారులు తొక్కే ధనికటులను ఆక్షేపించాడు. ఏపూటకాపూట కటడుపు నిండితే చాలనుకటునే పేదలకటు ఇలాటి మెరమెచ్చులు, మోసాల అవనరం ఉండదు.
ఇకటపోతే ధన నముపార్జనకై కాని పనులకటు పోవడం మాట అటుంచి దైనందిన జీవితంలో నత్యనంధత, కటుండబద్దలు కొటివనటువ మాట్లాడడం, న్నే,ా నంబంధాల విషయంలో ఋజువర్తనం, తాను ఇంత తిని ఎదుటి వ్యక్తికి కొంత పెటవడమనే ఔదార్యం తదితర నద్గుణాలు నైతం పేదలలో కటనిపిస్తాయి. వీటన్నిటిని బటివ కటూటికి పేద అయినా గుణానికి పేద కాదు అనే నానుడి న,ాజంగానే జన సామాన్యంలో జనించి అకట్షర నత్యంగా నిలిచింది.
189
22
తెలుగు సామెత : గంగిగోవు పాలు గరిటెడైనను చాలు, కటడివెడైన నేమి ఖరము పాలు?
బైబులు సామెత : ద్వేషంతో వడ్డించిన మంచి మాంనం కటంటే ప్రేమతో పెటివన పటెవడు శాకా,ారం మేలు (సామెతలు 15:17)
మనం ఇతరులకటు చేనేది న్వల్పమైనదైనా ఆప్యాయంగా, ఇషవంగా చేయాలని తెలుపుతూ, ధుమధుమలాడుతూ భారీ మొత్తంలో మేలు చేనేదైనా అందుకటు సాటిరాదన్న నుభాషితం పై రెండు సామెతలలోనూ ద్యోతకటమవుతున్నది.
తెలుగు సామెతలోని గంగిగోవు శబ్దం అత్యంత ప్రియమైనది. గోవు అన్నప్పుడే మనన్సుకటు ఒకట సానుకటూలమైన భావం న్ఫురిన్తుంది. తెల్లగా, సాధువుగా, ఎవరిపైకీ కొమ్ము వినరకట, అతి బలిషవమైనదైనా, అత్యంత సౌజన్యంగా ప్రవర్తించే ఆవు ప్రేమ, ఆప్యాయతలకటు, మాతృత్వానికి ప్రతీకట. 'గోవు' కటు గంగి శబ్దం జోడించడంతో ఆ పవిత్ర భావం ద్విగుణీకటృతమయినది. గంగి అంటే సాధువైనది, పూజ్యమైనది. కటల్మషపాదుడనే రాకట్షనుడు తన భ'ర్తను భ'క్షించబోతుండగా ఒకట బ్రా,ా్మణ న్త్రీ అతనిని ప్రాధేయపడుతూ 'అన్నా, చెల్లెల నయ్యెదన్‌ విడువు నీ కటన్నంబు వెటివంతు నా ,ాృన్నాథున్‌, ద్విజు, గంగికటుఱ్ఱి నకటటా ,ిాంనింపనేలయ్యా' అంటుంది (భాగవతము 9. 246).
అటువంటి గోమాత పాలు ఒకట్క గరిటెడు ఇచ్చినా కొండంత తృప్తి, ఫలం. ఆ ఇవ్వడంలో మాతృత్వపు మమకారం ఉటివపడుతుంది. గాడిదపాలు కటడవలకొద్దీ పోనినా ఫలమేమిటి? గంపల కొద్దీ ఉమ్మెత్త పూలు ఒకట్క తులనీదదం పాటిచెయ్యవు ధార్మికటులకటు. పగవాడు గంటల తరబడి ఇచ్చకాలు పలికినా, ఇంటి పెద్ద వాత్సల్యంతో పలికే ఒకట్క మందలింపు మాట కటన్నా దిగదుడుపే. ఇదే భావం బైబులు సామెత కటుటుంబ జీవన నరళికి మరింత దగ్గరైన ఉపమానంతో చెబుతున్నది. మమతాను రాగాలతో తల్లి, లేకట ప్రియ భాషణంతో ఇల్లాలు నరనన కటూర్చుని పచ్చడి మెతుకటులు వడ్డించినా కటడుపు నిండుతుంది. ఈనడించుకటుంటూ కటుకట్కకటు కటబదం వేనినటువ చిత్రాన్నాలు, మాంసా,ారాలు కటంచంలో వినురుతుంటే నజ్జనులకటు కటంటగింపుగా తోన్తుంది గానీ అన్నం తిన్న నంతుష్ఠ భావన కటలుగదు.
తెలుగు సామెతా, బైబులు సామెతా కటూడా, చేనేది కొంచెమైనా నత్సంకటల్పంతో చేన్తే పుణ్యముంటుంది గానీ, నిరానకట్తంగా, అన్యమనన్కంగా, మొకట్కుబడిగా చేనేది
190
రాణించదని ఘోషిన్తున్నాయి. ఆర్భాటంగా, పదుగురి మెప్పు కోనం మ,ా క్రటతువును జరిపించడంకటన్నా, నిర్మల ,ాృదయంతో నర్వేశ్వరుని న్మరించి ఒకట్క నమస్కారం పెటువకటుంటే ఆ రోజుకటు అది చాలు కటదా!
23
తెలుగు సామెత : గటివ గింజలు విడిచి పొటువకటు పోరాడినట్లు
బైబులు సామెత : ఆకటలి తీర్చజాలని రొటెవ మీద మీ ధనమును వెచ్చింపనేల? తృప్తి కటలిగింపని దానిపై మీ వేతనము ఖర్చు చేయనేల? (యెషయా 55:2)
నృషివ వైచిత్య్రమొకటటున్నది. ప్రాణులన్నీ తమ ప్రధానమైన అవనరాల కోనమే శ్రమిస్తాయి, అనుభ'విస్తాయి. మానవుడే ఏ కారణం చేతనో వ్యర్థమైనవాటి కోనం ప్రాకటులాడుతాడు. తుమ్మెద, రాజ,ాంన తదితర ప్రాణులు నర్వశ్రేష్ఠమైన వాటిని ఏ విధంగా ఎంచుకటుంటాయో బమ్మెర పోతన శ్రీ మ,ా భాగవతం (7:150) లో లలిత రమణీయంగా అభివర్ణించాడు గదా!
'మందార మకటరంద మాధుర్యమునదేలు
మధుపంబు వోవునే మదనములకటు
నిర్మల మందాకినీ వీచికటల దూగు
రాయంచ ననునె తరంగిణులకటు
లలిత రసాలపల్లవ ఖాదియై చొకట్కు
కోయిల నేరునే కటుటజములకటు
పూర్ణేందు చంద్రికా న్ఫురిత చకోరకట
మరుగునే సాంద్ర నీ,ారములకటు'
ప్ర,ా్లదుని దృషివకి యోగ్యమైనదొకట్కటే. ఋజుమార్గంలో ఆ విష్ణుభ'క్తి మార్గం వీడకట చరించడం. పవిత్ర గ్రంథం న,ిాతం -
'...ఏవి నత్యమైనవో, ఏవి మాన్యమైనవో, ఏవి న్యాయమైనవో ఏవి పవిత్రమైనవ ో ఏవి రమ్యమైనవో ఏవి ఖ్యాతి గలవో వాటి మీద ధ్యానముంచుడి (ఫిలిప్పీయులకటు
191
4:8) అని ఉద్బోధిన్తున్నది. రైతు ముప్పొద్దులా కటషివంచి పంట నిద్ధమయ్యాకట తప్ప, తాలు పోగుచేనుకొని గటివ గింజలను కటద్లంలో విడిచివెళితే అతనిని వెర్రివాడంటారు. కటషివంచి పనిచేని రకట్తం చెమటగా మార్చి కటూలి డబ్బులు నంపాదించిన కార్మికటుడు కటల్లు దుకాణంలో ఆ మొత్తాన్ని తగలబెటివ ఇల్లు చేరితే ఫలితమేమిటి? బైబులు సామెత ముఖ్యంగా మనిషి తన దుర్వ్యననాలకటు బానినై ధనాన్ని దుర్వినియోగం చేయడంపై దృషివ సారించింది.
ఈ సామెతల్లో దుర్వినియోగ దుర్వ్యాపార అభిశంనన మున్నది. పనికిమాలిన నుద్దులతో ప్రొద్దు పుచ్చకట తనకటు తనవారికి ప్రయోజనం చేకటూర్చే వ్యాపకటంలో నిమగ్నం కావాలనే నందేశమున్నది.
అయితే వీటన్నిటి వెనుకట ఉన్న ఆధ్యాత్మికట భావనను విన్మరించతగదు. ఇ,ాలోకట జీవన వ్యాపారాలలో చికట్కుకొని పరలోకట చింతన, దైవాన్వేషణాలను నిర్లకట్ష్యపెటివ వ్యర్థులవుతారు మానవులు. బుద్భుద ప్రాయమైన జీవితంలో చేయవలనిందొకట్కటే - బ్ర,ా్మతత్త్వం శోధించి దైవ సాన్నిధ్యానికై శ్రమించడం.
ధన నముపార్జనం, దారాపుత్రుల పైని భ్ర'మలు ఇవన్నీ కటంచి గరుడనేవలేనన్న తాత్త్వికట జ్ఞానం కటూడా ఈ సామెతలలో వ్యకట్తమవుతున్నది.
అయితే ముందు చెప్పినటువగా ఈ సామెతలలో దైనందిన జీవితంలో లేనిపోని డాబులకటు, భేషజాలకటు, దుర్వ్యననాలకటు పోకట ప్రధానమైన విషయాలనే పటివంచు కటుంటూ జీవించాలన్నది ప్రధాన నందేశంగా భావించవచ్చు.
24
తెలుగు సామెత : గ్రుడ్డివాడు గ్రుడ్డివానికి దారి చూపినటువ
బైబులు సామెత : గ్రుడ్డివాడు గ్రుడ్డివానికి త్రోవ చూపిన యెడల వారిద్దరు గుంటలో పడుదురు గదా (లూకా 6:39)
గ్రుడ్డివానికి ఏ వన్తువూ కటనిపించదు. అతడు దారిలో నరిగా నడవలేడు. అటువంటి అంధుడు మరొకటరికి యెలా దారి చూపిస్తాడు? వారిద్దరూ గుంటలో పడతారు కటదా. ఇదే విషయాన్ని పోతన భాగవతంలో ప్ర,ా్లదునితో పలికిస్తాడు
192
కాననివాని నూతగొని కాననివాడు విశిషవ వన్తువునే కానని భ'ంగి... అంటాడు. విశిషవమైన వన్తువును చూడడం గాని, దారిలో నడిచే వేరొకటరికి దారి చూపడం గాని కేవలం కటద్ళున్న వాద్ళకే సాధ్యమవుతుంది. అంధునకటు కొఱమె వెన్నెల? అంటాడు మనుచరిత్రలో ఆంధ్రకటవితా పితామ,ుడు అల్లసాని పెద్దన.
జాగ్రత్తగా పరిశీలిన్తే అనలీ అంధత్వం బా,ా్య నేత్రాలకటు కాదు, అంతర్నేత్రాలకేనని మన బుద్ధికి తోచకట మానదు. నీతి మార్గం తెలియనివాడు జ్ఞానమంటే, వినయమంటే ఏమిటో అంతుబటవనివాడు, వేరొకటనికి నీతిని గూర్చి, జ్ఞాన వినయాలను గూర్చి ఏమని బోధిస్తాడు? నన్మార్గమంటే ఏమిటో, ధర్మశాన్త్రమంటే ఏమిటో, అనలు ధర్మమంటే ఏమిటో అవగా,ాన లేనివాడు నన్మార్గాన్ని గూర్చి ధర్మశాన్త్ర పద్ధతిని గూర్చి ఏమని ప్రబోధిస్తాడు? యేను చెప్పిన సామెతలోని గూఢార్థం ఇదే. ఆనాటి శాన్త్రులు, పరినయులు ధర్మశాస్త్రాన్ని, నత్యమార్గాన్ని అవగా,ాన చేనుకొనకటుండా, కొన్నిటి యెడల అవగా,ాన ఉన్నా, ఆచరించకటుండా ప్రజలకటు వాటిని గూర్చి బోధించారు. దానిని యేను వ్యతిరేకించాడు. అవగా,ాన లేని శాన్త్రులను, పరినయ్యులను యేను గ్రుడ్డివారితో పోల్చాడు. వారు గ్రుడ్డివారైయుండి, గ్రుడ్డివారికి త్రోవ చూపువారని పేరు పెటావరు. నిజానికి కటద్ళున్నవాడే, అనగా జ్ఞాన నంస్కార నంపత్తి గలవాడే ఇతరులకటు దారి చూపిస్తాడు. యథార్థమైన ధర్మమార్గోపదేశం చేస్తాడు. అలాంటివాడే నిజమైన గురువు, అలాంటివాడే అనలైన జ్ఞాని. అంతేగాని నీతిన్యాయాల పట్ల, నత్యధర్మాల పట్ల నదవగా,ాన లేనివాడు అంధుడే. అతడు ఇతరులను నత్యమార్గాన నడిపించలేడు. ధర్మమార్గోపదేశం చెయ్యనూ లేడు. శాన్త్రులూ, పరినయులూ అలాంటివారే.
కాబటివ గుడ్డివాడు గుడ్డివాడికి దారి చూపడం అజ్ఞాని, అజ్ఞానికి బోధించడం వంటిది అని ఈ సామెతలు బోధిన్తున్నాయి .
25
తెలుగు సామెత : గోడకి చెవులుంటాయి
బైబులు సామెత : మనన్సులో గూడ రాజును విమర్శింపకటుము, ఏకాంతముననైన ధనికటులను దూయబటవకటుము, పక్షి నీ మాటలను వారి చెంతకటు కొనిపోవును (ఉపదేశకటుడు 10:20)
193
ఎవరి గురించి కటూడా చెడుగా మాట్లాడవద్దనీ, వీలైనంతవరకటు ఇతరులను గురించి మంచే మాట్లాడమనీ పెద్దలు చెబుతుంటారు. ఎందుకటంటే ఇతరులను నరిదిద్దడానికి ప్రయత్నిన్తే వారు నొచ్చుకోవచ్చు. లేకటపోతే విన్నవారెవరైనా వారికి మరింతగా కటల్పించి చెప్పవచ్చు. అందుకే ఎవరి గురించైనా మాట్లాడేటప్పుడు ,ాచ్చరించినట్లుగా పెద్దలు గోడలకటు చెవులుంటాయి అంటుంటారు. అంటే ఎవరో ఒకటరు విని చేరవేస్తారు కాబటివ జాగ్రత్తగా ఉండమని చెబుతున్నారని అర్థం. బైబులు సామెత కటూడా పదవులలో ఉన్నవారిని, ధనవంతులను ఏకాంతములో గానీ, మననులో కటూడా ఏమీ అనవద్దని చెప్పడం ద్వారా, ఇతరుల గురించి మాట్లాడేటప్పుడు ఎంత జాగ్రత్తగా వ్యవ,ారించాలో చెబుతుంది. పకటక్షులు కటూడా విషయాన్ని చేరవేస్తాయని తెల్పడం ద్వారా అధికారంలో ఉన్నవారికి, డబ్బున్నవారికి విషయాలను ఎవరైనా చేరవేస్తారు అని గ్ర,ిాంచమని చెబుతుంది. వారు అయినవాద్ళు కావచ్చు, కానివాద్ళు కావచ్చు. అందుకే ఇతరులను గురించి మాట్లాడేటప్పుడు అత్యంత జాగ్రత్తగా వ్యవ,ారించమని ,ాచ్చరిన్తున్నాయి ఈ రెండు సామెతలు.
నాలుకట ప్రకటృతి జీవన చక్రానికి చిచ్చుపెడుతుందని బైబులు ఉవాచ. మనన్సులో ఉన్నది మనోవీధి దాటి శబ్దరూపంలో బయటికి వెడలిందా, అదికట మనది కాదు. రెకట్కలున్న పక్షి వలె అది ఎకట్కడెకట్కడికి ఎగిరిపోతుందో ఏ ఏ విన్యాసాలు ప్రదర్శించి ప్రాణం మీదికి తెన్తుందో ఎవరూ చెప్పలేరు. అందుకే మీ నోటి మాటలు కొంచెంగా ఉండాలని బైబులు ,ాచ్చరిన్తుంది. ఏ మాట అంటే ఏమి తంటా వన్తుందోనని నోరు నొకట్కుకటుని ఉండాలనే అర్థంలో గాకట, విజ్ఞత గలిగి మాటలాడాలనే ఈ సామెతల భావం.
ఇకట బైబులు సామెతలో జన సామాన్యంపై నిఘా ఉంచే ప్రభ'ువుల గూఢచారి వ్యవన్థ ఛాయలు కటనిపిన్తున్నాయి. పూర్వకాలం జనపదాలలో చారులు నంచరిన్తూ ప్రజావాకట్కును ప్రభ'ువులకెరిగిన్తూ ఉండేవారు. అనవనరంగా నోరు పారవేనుకొంటే రాజాగ్ర,ాం చవిచూడవలని వచ్చేది. మొత్తంమీద తరువాత బాధ పడవలని వచ్చేమాట పలుకటకటుండా జాగ్రత్తపడి ఆచి తూచి ఒద్దికటగా మన మాటలుండాలని భావం.
194
26
తెలుగు సామెత : చికట్కుల గుఱ్ఱానికి కటకట్కుల కటద్లెము
బైబులు సామెత : గుఱ్ఱములు లొంగి యుండుటకటు కటద్లెము తగిలించినట్లు (యాకోబు 3:3)
సాధారణంగా గుఱ్ఱాలకటు కటద్లెం వేస్తారు. కారణం? కటద్లెం లేకటపోతే గుఱ్ఱాలు మాట వినవు. కొన్ని చికట్కుల్లో పడవేనే గుఱ్ఱాలుంటాయి. వాటికి కటకట్కులు ఎకట్కువగా ఉండే కటద్లెం వేస్తారు. ఏమాత్రం గుఱ్ఱం నకిలించి విదలించబోయినా ఆ నొకట్కులు అంగిట్లో, నాలుకట మీద గుచ్చుకొని గాయాలౌతాయి. చికట్కులు పెటేవ గుఱ్ఱానికి ఎకట్కువ కటకట్కులు ఉన్న కటద్లెం వేస్తారు. తద్వారా దానిని అదుపు చేయవచ్చు.
కొంతమంది మానవులు లోబడరు. పొగరుబోతుతనాన్ని ప్రదర్శించి అందరినీ తూలనాడుతూ ఉంటారు. అటువంటివారికి ఎదురుదెబ్బ తగిలి, తెగని నమన్య మెడకటు చుటువకొని వారు అదుపులోకి వచ్చినపుడు ఈ తెలుగు సామెత అర్థవంత మౌతుంది.
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే అర్థాన్ని బోధిన్తున్నది. గుఱ్ఱాలను లోబరచుకోవ డానికి కటద్లెం తగిలించినట్లుగా మనిషి తనను తాను అదుపులో ఉంచుకోవాలని ఉద్బోధిన్తున్నది ఈ బైబులు సామెత.
చికట్కుల గుఱ్ఱానికి కటకట్కుల కటద్లెము అనే తెలుగు సామెత, గుఱ్ఱములు లొంగి యుండుటకటు కటద్లెములు తగిలించినట్లు అనే బైబులు సామెత ఒకే అర్థాన్ని బోధిన్తున్నాయి.
'నిరి నిజమ్ముగ వటివ టకట్కరిది నుమ్ము' అంటాడు జాషువ కటవి తన 'ఫిరదౌని' కావ్యంలో. నిన్న మొన్నటిదాకా ,ిాందువుల పరాక్రటమాన్ని ఆశ్రయించిన రాజ్యలక్ష్మి, నేడు తురకట భ'ూధవుని ఖడ్గాన్ని వలచి, అతని అధీనమైపోయింది. ఈ నిరిని నమ్మరా దంటాడు జాషువ కటథానుగుణంగా.
ధనమే అన్నిటికీ మూలమని, అదే నర్వన్వమని, దాని కోనమే అ,ార్నిశలు తపిన్తే అది లోభ'మవుతుంది. ధనం అవనరమే, కాని ధనమొకట్కటే, లేకట ధన నంపాదన మొకట్కటే జీవిత పరమార్థం కాదని ఈ సామెతల ద్వారా గ్ర,ిాంచాలి.
195
27
తెలుగు సామెత : చిత్తశుద్ధి లేని శివపూజలేలరా!
బైబులు సామెత : అయోగ్యమైన బలులు అకట్కరలేదు (యెషయా 1:13)
చిత్తం అంటే ,ాృదయం అని అర్థం. ,ాృదయం శుద్ధి చేనుకోకటుండా ఎన్ని పూజలు చేనినా, ఎవరిని పూజించినా ఫలితం లేదనే నందర్భంలో ఈ తెలుగు సామెతను ఉపయోగిస్తారు. ఇకట్కడ ఆత్మశుద్ధి లేని ఆచారం, భాండశుద్ధి లేని పాకటం, చిత్తశుద్ధి లేని శివపూజలు వ్యర్థ్ధమని అర్థం. అన్నిటికటంటే ముఖ్యమైంది ,ాృదయ శుద్ధి. అది లేకటుండా ఎన్ని పూజలు చేనినా, వ్రతాలు చేనినా ఫలితం లేదు.
దేవుడు పైపై మెరుగులు చూడడు. ఆయన ,ాృదయాలను పరిశీలింపగల నమర్థ్ధుడు. ,ాృదయాన్ని నృషివంచి మానవునిలో పదిలపరచినవాడు. కాబటివ ,ాృదయశుద్ధి లేని పూజలు, అర్పించే నైవేద్యాలు నర్వేశ్వరుడు అంగీకటరించడు. ,ాృదయాన్ని శుద్ధి చేనుకొని, దుష్క్రియలు మానివేని పవిత్ర చిత్తంతో ప్రార్థిన్తే ఆయన అంగీకటరిస్తాడు.
బైబులు సామెతా, తెలుగు సామెతా నున్పషవంగా ఏకార్థ ప్రతిపాదకాలు. దేవుడు కోరేది టెంకాయ, నైవేద్యం కాదు. నిర్మలమైన మనన్సు, నత్ప్రవర్తన, పవిత్ర ,ాృదయం.
28
తెలుగు సామెత : చీమలు పెటివన పుటవలు పాములకిరవైనయట్లు
బైబులు సామెత : నరుడు కటషివంచి నుఖములు త్యజించి ఆర్జించిన ధనము అన్యులపాలైనచో పాముకొనునదేమున్నది? (నీరా 11:18)
చీమలు అవిశ్రాంతంగా కటషివంచి పుటవలు పెడతాయి. అంటే ఇల్లు కటటువకటుంటాయి. కాని వాటిలో చివరకటు పాములు నివనిస్తాయి. అంటే చీమలు వాటి కటషవ ఫలితాన్ని అవి అనుభ'వించలేవన్నమాట. ఈ న్థితిని వివరిన్తూ ఎందరో వేదాంతులు ఇదే భావాన్ని సామెతల రూపంలో, ప్రబోధాల రూపంలో తెలియజేశారు.
196
'చీమలు పెటివన పుటవలు పాములకిరవైనయట్లు పామరుడు తగన్‌,
కటూడబెటివన ధనమెల్ల, భ'ూమీశుల పాలజేరు భ'ువిలో నుమతీ' అంటాడు బద్దెన.
వేమన కటూడా
'ధనము కటూడబెటివ ధర్మంబు నేయకట
తాను తినకట లెన్సదాచుగాకట
తేనెటీగ గూర్చి తెరువరికీయదా' అంటాడు. అంటే ఎవరి కటతావన్ని వారు అనుభ'వించ కటుండా, ఇతరులు అనుభ'విన్తున్న పరిన్థితులలో ఈ తెలుగు సామెతను ఉపయోగిస్తారు. తేనెటీగ పువ్వు పువ్వును చేరి తేనెను న్వీకటరిన్తుంది. ఒకట చోట కటూడబెడుతుంది. కాని దానిని ఇతరులు అనుభ'విస్తారు. పినినారి ధనాన్ని కటూడబెడతాడు. దానిని పరులు అనుభ'విస్తారు. ఇది నమాజంలో నిరంతరం జరుగుతూ ఉన్నదే. ఆ న్థితిని వివరించడానికి పై సామెతను ప్రయోగిస్తారు.
చిన్నయనూరి మిత్రలాభ'ములో ఇటువంటివారి ధనాశ గురించి చెబుతూ వాయికటటివ, కటడుపుకటటివ, ధనము గడించువాడు పరులకటయి మోపు మోచువానియట్లు క్లేశమునకటు మాత్రము పాత్రము అంటాడు.
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే భావాన్ని వ్యక్తీకటరిన్తుంది. మానవుడు తాను తినకట నుఖవర్జన చేని నంపాదించిన విత్తం అన్యుల పాలైతే ఆ ధనం వల్ల అతనికి ప్రయోజనం ఏముంది? జీవితాంతం కటషివంచి ఆ కటషవ ఫలాన్ని తాను అనుభ'వించకటుండా, పరులకటు కటటవబెడితే లాభ'మేముంది? నర్వనుఖాలూ త్యాగం చేని కటూడబెటివన సొమ్మును తాను అనుభ'వించకటపోతే అలా నంపాదించుకొన్నవాడు ఇకట పొందే సౌఖ్యం ఏముంది? ప్రపంచాన్నంతా నంపాదించుకొని అనుభ'వించలేకటపోతే దానివల్ల లాభ'మేముంది? ఇటువంటి వారిని, ఇటువంటి పరిన్థితులనే ఈ బైబులు సామెత కటూడా వ్యకట్తపరున్తున్నది.
'దానము, భోగము, నాశము పూనికటతో మూడుగతులు భ'ువిధనమునకటున్‌, దానము, భోగము నెరుగని, దీనుని ధనమునకటు తృతీయమే (నాశమే) గతి' అంటాడు భ'ర్తృ,ారి తన నుభాషితాలలో. ఈ తెలుగు సామెత, బైబులు సామెత కటూడా ఇదే నత్యాన్ని బోధిన్తున్నాయి.
197
29
తెలుగు సామెత : చెప్పుట కటంటే చేయుట మేలు
బైబులు సామెత : క్రియలు లేని విశ్వానము వ్యర్థము (యాకోబు 1:17)
కేవలం చెప్పడం వల్ల ప్రయోజనం శూన్యమనీ, క్రియచేని చూపడం మేలని తెలిపే నందర్భంలో ఈ సామెతలను ఉపయోగిస్తారు. ఈ లోకటంలో అన్నిటికటంటే తేలికైన విషయం ఇతరులకటు నీతులు చెప్పడమే. క్రియాశూన్య వచనాల వల్ల ఎలాంటి మేలూ జరగదు. పూర్వాంధ్ర కటవి గురజాడ ఒటివ మాటలు కటటివపెటివ గటివమేలర తలపెటవవోయ్‌ అన్నారు. మదర్‌ థెరిస్సా పనిచేనే చేతుల్ని ప్రశంనించింది. చేనిన మంచిపని చిన్నదైనా అది ఎంతో గొప్ప ఫలితాన్నిన్తుందని విజ్ఞులంతా ప్రబోధించారు. కాబటివ అన్తమానం మాటలు చెప్పడం కటంటే చేతల ద్వారా చూపిన్తే మంచి ఫలితం ఉంటుంది.
కటనుకట క్రియా శూన్య వచనాలు మాని నత్క్రియలు చేయాలి. అలా చేయనివాడు అద్దంలో తన ముఖాన్ని తాను చూనుకటుని, అవతలికి పోయి తన రూపాన్ని మరచిపోయేవాని లాంటివాడే! కటనుకట చెప్పడం కటంటే చేని చూపడం మేలు. మాటలు కోటలు దాటతాయి. లేత సొరకాయను తురిమినంత సాఫీగా కొందరు కోతలు కోస్తారు. మ,ా భారతంలో ఉత్తర కటుమార ప్రగల్భాలు ఇలాటివే.
పరాత్పరుని పట్ల విశ్వానమే మనిషిని దైవానుగ్ర,ాపాత్రునిగా చేన్తుందనీ, విశ్వానమే దేవుడు ఒకట వ్యక్తిని నిర్దోషిగా ఎంచే మార్గమనీ ప్రవకట్తలు నుడివారు. అయితే ఆ విశ్వానం క్రియాశూన్యమైనదైతే ఇబ్బందే. ఎందుకటంటే అనలు విశ్వాన మున్నదో లేదో చెప్పడమెలా? విశ్వానమన్నది మనషుల చేత క్రియలను చేయిన్తుంది. తనకటు విశ్వానమున్నదని ఎవరైనా నోటితో అనగలరు. అతనిలో నత్క్రియలు కటనిపిన్తుంటే అతడన్నమాట నమ్మగలం. అందుకే యాకోబు భ'కట్తవరేణ్యుడు క్రియా శూన్యమైన విశ్వానం మృతతుల్యమని నెలవిచ్చాడు. పరిశుద్ధ గ్రంథంలో దర్శనమిచ్చే పుణ్య జీవులందరూ తమ విశ్వానం చొప్పున వివిధ మ,ాత్కార్యాలు నీతిక్రియలు చేని చూపారు. దేవుని మెప్పు పొందారు. తెలుగు, బైబులు సామెతలు రెండూ ఆచరణ లేని ఆదర్శాలను గర్హించి క్రియాశీలతను కొనియాడుతున్నాయి.
198
30
తెలుగు సామెత : డబ్బు పాపిష్ఠిది
బైబులు సామెత : ధనకాంక్షే నర్వానర్థములకటు మూలము (1 తిమోతి 6:10)
ధనన్సును చేబూని పలుజనపదాలను ఓడించి ధనం విస్తారంగా నంపాదించి నందుకటు అర్జునునికి ధనంజయుడనే పేరు వచ్చింది. ధనం అనే పదానికి ఆలమంద అనే అర్థం కటూడా ఉంది. పూర్వం నాణేలకటు బదులుగా గోవులే క్రటయ విక్రటయ సాధనాలుగా ఉండేవి. భారతంలో ఉత్తర గోగ్ర,ాణానికి గోధనాన్ని వృద్ధి చేనుకోవాలన్న కౌరవుల దురాశ కటూడా ఒకట కారణం. ధనాశ అనేది పిశాచివలె పటివ విడువకట పీడిన్తుంది. ఎంతటివారైనా డబ్బు మీద కోరికటతో ఎలాటి అడ్డ్డదారి తొకట్కడానికైనా వెనుకాడరు. ధనమదం ఆధ్యాత్మికట చింతనను నశింపజేన్తుంది. అందుకే
'ధనమదంబు చేత దైవంబు నెరుగరు
కటుటిల భావమొంది క్రటూరజనులు' అంటున్నాడు వేమన.
'ధనమొచ్చిన మదమెచ్చును
మదమెచ్చిన దుర్గుణంబు మానకట ,ాచ్చున్‌' అనే వాన్తవాన్ని వేమన కటూడా గుర్తించాడు.
డబ్బు పాపిష్ఠిది. డబ్బు కోనం మనుషులు పడే పాట్లు తొక్కే అడ్డదార్లు లెకట్కకటు మిక్కిలి. ధని గనుకట ధర్మపథంలో పటువదల లేనివాడైతే వాడు ధర్మకటంటకటుడై ధన గర్వంతో పాతకాలను మూటగటువకటుంటాడు.
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే భావాన్ని తెలియజేన్తున్నది. ధనకాంక్షే నర్వానర్థాలకటు మూలమంటున్నది. ధనం అవనరమే. అయితే దాని కోనమే జీవించడం మంచిది కాదు. దాని కోనం పెడదారిలో పాదమిడడం ప్రమాదకటరం. ఈ ధనకాంకట్షనే లోభ'మంటారు. లోభ'మే అన్ని కీడులకటు మూలమంటాడు చిన్నయనూరి మిత్రలాభ'ంలో. కాబటివ ధనమే నమన్తమని భావించి, తదనుగుణంగా జీవిన్తే ప్రమాదమే.
199
31
తెలుగు సామెత : తప్పులు వెదకటువాడు తండ్రి, ఒప్పులు వెదకటువాడు ఓర్వలేనివాడు
బైబులు సామెత : తనయుని ప్రేమించు తండ్రి వానిని శిక్షించి తీరును
(సామెతలు 13:24)
'నుతో లాలనా వినశ్యతి' అన్నారు ఆర్యులు. అతి గారాబంతో నుతులు చెడిపోతారు. తనయుని మేలుగోరే తండ్రి దండించైనా కొడుకటుని ఉత్తమ మార్గంలో ఉంచుతాడు. పరునికి అటువంటి అవనరమేమున్నది? వారు కేవలం శ్లాఘనీయమైనది కటనిపించినపుడు మెచ్చుకటుని వదిలి వేస్తారు. గర్హనీయమైనది గోచరమైతే మిన్నకటుండి పోతారు. పిల్లలకటు న,ాజ చాపల్యం వలన దండించే తండ్రికటన్నా లాలించే పరులే ప్రియులుగా కటనిపిస్తారు. తెలుగు బైబులు సామెతలు రెండూ తండ్రి దండించేది కొడుకటు క్షేమానికేననీ, అది అవ్యాజానురాగ ఫలితమేననీ నొక్కి చెబుతున్నాయి.
పౌలు భ'కట్తుడు రాన్తూ తండ్రి దండింపని కటుమారుడెవరు? అని ప్రశ్నించాడు. దండన ప్రన్తుతం దుఃఖకారణమే గాని అది శాశ్వత ఫలమిన్తుంది (,ాబ్రీయులకటు 12:7-11). దేవుని చేతినుండి వచ్చే శికట్షను మనం నిరనించామా, మనం కొరగాని వారిమే కానీ కటుమారులం కామని తేల్చి చెప్పాడు.
'చాకి కోకటలుదికి చీకాకటు పడజేని
మైలదీని లెన్స మడుపు జేయు
బుద్ధి చెప్పువాడు గుద్దిన నేమయా!'
వేమన చెప్పినటువగా చాకటలివాడు వస్త్రాన్ని నబ్బుతో క్షారంతో ఏటి ఒడ్డున బండకేని బాది బాది బాధిస్తాడు. అది దానికటంటిన మైల వదలగొటేవందుకే. అలానే శ్రేయోభిలాషి యైన తండ్రి బెత్తము వాడి బాలుని నన్మార్గంలో నడుపుతాడు.
పరాయివారు పిల్లవాడు చెడు దారిన ఉన్నా అది నవ్యమైనదేనంటూ ఇచ్చకాలాడి అతడు అదే మార్గంలో విచ్చలవిడిగా కొనసాగేందుకటు దో,ాదం చేస్తారు. ,ిాతుడు మేలుగోరి గాయం చేస్తాడు, పగవాడు లెకట్కలేనన్ని ముద్దులు పెడతాడు అనే బైబులు నూక్తి పై తెలుగు సామెతకటు ప్రతిబింబం.
బెత్తం వాడని తండ్రి కటుమారుని బద్ధ శత్రువని ఈ సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి.
200
32
తెలుగు సామెత : తలకటు మించిన బరువు వలదు
బైబులు సామెత : నీకటు మించిన బరువు మోయవలదు (నీరా 13:1)
మానవుడు ఆశావాది. ఎప్పటికటప్పుడు కొంత ప్రగతి సాధించాలనే చూన్తుంటాడు. అందుకోగలిగిన లక్ష్యాలు నిర్దేశించుకొంటూ అంచెలంచెలుగా సామర్థ్యాన్ని అభివృద్ధి పరచుకొంటూ పోవడం నమంజనం. కొందరైతే పరుగెత్తి పాలు త్రాగాలన్నటువగా అత్యాశకటు పోయి ఆయానం కొనితెచ్చుకటుంటారు. ఇది తగదని పై రెండు సామెతలు ,ిాతవు పలుకటుతున్నాయి.
విధి వశాన మోయరాని బరువు మోయవలని వచ్చిన నిర్భాగ్యులుంటారు. తండ్రి మరణిన్తే తరుణప్రాయంలోనే కటుటుంబ భారం నంక్రటమించినవారు యౌవనంలోనే వైధవ్యం నంప్రాప్తిన్తే పనిపిల్లల ఆలనా పాలనా చూచుకోవలని వచ్చిన యువతులు ఉంటారు. తన ప్రమేయం లేకటుండా వచ్చిపడినదాన్ని వదిలించుకోలేకట మనన్సు రాకట నతమతమయ్యేవారు అలాటివారే.
పనిగటువకటుని తన సామర్థ్యాన్ని ఎకట్కువగా అంచనా వేనుకటుని దూనుకటుపోయే ప్రయత్నం చేని చతికిలబడే వారిని ఈ సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి. భ'గీరథుడు ఆకాశ గంగనైతే అవనికి రప్పించాడు గానీ ఆ దూకటుడికి భ'ూమి బద్దలయ్యే ప్రమాదానికి విరుగుడుకై సాంబశివుణ్ణి ఆశ్రయించాల్సి వచ్చింది. ఎంత చెటువకటు అంత గాలి. తన పరిమితులెరిగి కార్యం తలపెడితే శ్రేయన్కరం. కొందరికి కాదు లేదు చేయలేను అని చెప్పడానికి మొగమాటం. వ్యక్తిత్వ వికాన నిపుణులు దీనినొకట అవలకట్షణంగా పేర్కొంటారు. మృదువుగా నిరాకటరించడం కటూడా ఒకట కటద. తనపైనే కొండంత పనిభారముండగా ఇతరుల పనులు నెత్తిన వేనుకోవడం తలకటు మించిన బరువు నెత్తికెత్తుకోవడమే.
33
తెలుగు సామెత : తినకటుండా రుచులు, దిగకటుండా లోతులు తెలియవు
బైబులు సామెత : నీవు చెప్పనున్న నంగతి బాగుగా తెలినికొనిన పిమ్మట మాటలాడుము (నీరా 18:19)
201
కొంతమంది ఏమీ తెలియకటుండా, లోతుపాతులు అర్థం కాకటుండా ఒకట వన్తువు యొకట్క నిజన్వరూపం, దాని న్వభావం, ఆకార వికారాలు తెలియకటుండానే మాట్లాడతారు. విషయం ఆమూలాగ్రం అవగతం కాకటుండానే, అనాలోచితంగా మాట్లాడుతారు. స్వానుభ'వంతోనే దేనిని గురించియైనా చెప్పాలి. అలా కాకటుండా పై పై మాటలు, అర్థంపర్థం లేని మాటలు మాట్లాడిన మనిషి విలువ తగ్గిపోతుంది. స్థాయి దిగజారుతుంది. పదార్థాన్ని తినకటుండా దాని రుచి తెలియదు. ప్రవా,ాంలో, నదీజలాల్లో దిగకటుండా అది ఎంత లోతు ఉన్నదో తెలియదు. ఇలా అనుభ'వం లేకటుండా అమాయకటంగా అజ్ఞానంగా మాట్లాడే నందర్భాలలో ఈ తెలుగు సామెత ప్రాచుర్యం పొందుతుంది!
బైబులు సామెత కటూడా దీనికి నమానమైన భావాన్ని న్ఫురింపజేనేదే. కొందరు తాము మాట్లాడుతున్న విషయాల గురించి ఆ విషయ పరిజ్ఞానం లేకటుండా మాట్లాడుతారు. న్నే,ిాతుల నంభాషణలలో, వకట్తల ఉపన్యాసాలలో ఒక్కొకట్కసారి ఈ ధోరణి కటనిపిన్తుంది. అలా కాకటుండ మనం మాట్లాడే విషయం యొకట్క పూర్వాపరాలు మనకటు కటూలంకటషంగా తెలియాలి. బాగోగులు అర్థం కావాలి. లాభ'నతావలు, దానిలో ఉన్న కటషవనుఖాలు పూర్తిగా మనం తెలునుకొని, దాన్ని గురించి ఇతరులతో మాట్లాడాలి. అదే విషయాన్ని బైబులు సామెత బయలుపరున్తూ ఉంది. నీవు చెప్పదలచుకటున్న విషయాన్ని పూర్తిగా తెలునుకొని మాట్లాడమంటున్నది.
'తినకటుండా రుచి, దిగందే లోతూ తెలియద'నడంలోనూ, 'నీవు చెప్పనున్న నంగతి బాగుగా తెలినుకొనిన పిమ్మట మాటలాడుము' అనడంలోనూ ఉన్న భావార్థాలు నమానమే. ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు రెండూ ఒకే భావాన్ని తెలియజేన్తున్నాయి.
34
తెలుగు సామెత : తేనె తీనినవాడు చేయి నాకటకటుండునా?
బైబులు సామెత : కటద్ళము తొక్కించునపుడు ఎద్దునోటికి చికట్కము పెటవరాదు (ద్వితీయోపదేశకాండము 25:4)
ఈ రెండు సామెతలలోనూ నేవకట వృత్తిలో ఉన్న పరిజనం పట్ల, పశువుల పట్ల దయ, ఔదార్యం కటనపరచవలనిన అవనరం వ్యకట్తమవుతున్నది. బైబులు సామెత
202
వ్యవసాయ రంగంలో తారనపడే ఆ,ా్లదకటరమైన చిత్తరువును కటద్ళెదుట ఉంచుతున్నది. ఎద్దులు కటద్ళం నూరున్తూ బిరబిరా తిరుగుతూ మధ్య మధ్యలో ఆ కొత్త గడ్డిని చప్పరిన్తూ ఉంటాయి. అది కటూడా వాటికి దకట్కనియ్యకటుండా నోటికి చికట్కం పెటవడం పినినిగొటువ తనానికి పరాకాష్ఠ.
తెలుగు సామెతలో ఇదే భావం ద్యోతకటమవుతున్నప్పటికీ ఇది వ్యవసాయ రంగం నుండి దైనందిన వ్యవ,ారంలోకి మనలను తెన్తున్నది. తేనెతుటెవ మనదే. తేనె తీయడం కోనం కటూలికి మనిషిని పిలిపించుకొన్నాం. తేనె అంతా గిన్నెలోకి పిండి గిన్నె అంచుకటు చేతులకటంటి ఉన్న తేనె రానిన తరువాత కటూడా ఇంకా కొంత తేనె వేద్ళ మధ్యలో ఉండిపోతే దానిని నోటితో కటడిగివేయడమే గత్యంతరం. అలాకాకట ఆ కటూలివాడు తన చేయి నాకితే నాకేదో ద్రో,ాం చేశావంటూ పోట్లాటకటు దిగడం అర్థం లేని పని. అందుకే వేమన -
'స్నాననంధ్య జపము జరియించు భ'ుజియించు
నిష్ఠ లెన్నియైన నెరపుగాని
ఒకటని కీయడేమి నుకటృతంబు కటలుగునో'
అంటూ వాపోయాడు. ఇంట్లో పనికి చిన్న పిల్లల్ని పెటువకటుంటారు కొందరు. ఆ పనివారు వంట మొదలుకొని అన్ని పనులూ చేస్తారు. మాంసాది భ'క్ష్యాలు, భోజ్యాలు వారు వండుతారు, యజమాని కటుటుంబం వాటిని ఆరగిన్తుంది గానీ వంట పిల్ల లేశమంతయినా ఆ వంటకాలు నోట బెటవడానికి ఉండదు. ఆ పిల్ల తమ పిల్లలవంటిదేనని ఆ గృ,ాన్థులు యోచించరు.
అత్తరు కటర్మాగారంలో పనిచేనేవారి బటవలు నువాననలీనవా? మనుషుల్లోని స్వార్థబుద్ధిని అధిక్షేపిన్తూ పెద్దలు నున్నితంగా చెప్పిన నుద్దులు ఈ రెండు సామెతలు.
35
తెలుగు సామెత : దారినపోయే తగులాటాన్ని దాపుకటు కొనితెచ్చుకొన్నటువ
బైబులు సామెత : ఇతరుల తగవులో తలదూర్చుట దారినపోవు కటుకట్క చెవులు పటువకొనుట వంటిది (సామెతలు 26:17)
203
పిచ్చితనంతో నీవు చెరలాటలాడడం ఫరవా లేదు. కాని పిచ్చితనం నీతో చెరలాటలాడడం ఆరంభిన్తే మొదటికే మోనం. నిం,ాం తీరికటగా మ్రాగన్నుగా ఉన్నంతనేపూ చిటెవలుకట దాని జూలు పటువకొని లాగుతుంది. శ్రుతి మించిందా ఒకట్క పంజా వేటుకటు కటూడా నరిపోదు. ఎవరి పని వారు బుద్ధిగా చూచుకటుంటూ, తనది కానిదానిలో తలదూర్చకటుండడం విజ్ఞుల లకట్షణమని తెలుగు సామెత చెబుతున్నది. ఈ నత్యాన్నే ఒకింత బలంగా సామ్యంతో న,ా చెప్పి మెప్పిన్తున్నది బైబులు సామెత.
ఇద్దరు వ్యకట్తులు పోట్లాడుకొంటుంటే వారిని వేరుచేని సామరన్యం కటుదుర్చుదామని వెదతాడు ఒకట బుద్ధిమంతుడు. వారిద్దరూ పరన్పర కటల,ాం మాని ముందు వీడి దే,ాశుద్ధి చేస్తారు. మరీ ముఖ్యంగా భార్యాభ'ర్తల తగవులో తలదూర్చడమంత వెర్రితనం లేదు. అన్నదమ్ముల విరోధంలో జోకట్యం చేనుకొని అగ్రజుడు వాలిని తెగటార్చిన రామునికి చుటువకటున్న బ్ర,ా్మ ,ాత్యా పాతకటం ఆ అవతార పురుషుణ్ణి పటివ కటుదిపింది.
పేడమీద రాయివేన్తే ముఖమంతా చిందుతుంది. మూర్ఖుని మనన్సు రంజింప బూనుకటుంటే బెడినికొడుతుంది. పరుల జోలికి పోవడం పాటిగాదు. తన మానాన తాను నిద్రిన్తున్న కటుకట్క చెవులు పటువకటుని లాగితే అది కటరవకట నంతోషిన్తుందా, పికట్క బలం చూపవలనిన గతి పటివన్తుంది. నుమతీ శతకట పద్యరత్న ప్రబోధం ఈ నందర్భంలో న్మరణీయం:
'ఎప్పటికెయ్యది ప్రన్తుత
మప్పటి కా మాటలాడి యన్యులమనములర
నొప్పింపకట తానొవ్వకట
తప్పించుకటు తిరుగువాడు ధన్యుడు నుమతీ'
నమయోచిత ప్రవర్తనతో తనకటు కాని పితలాటకాన్ని నెత్తిన పూనుకోవడంలోని అజ్ఞానాన్ని ఈ సామెతలు ఎండగడుతున్నాయి.
36
తెలుగు సామెత : దీపముండగానే ఇల్లు చకట్కబెటువకోవాలి
బైబులు సామెత : వెలుగు ఉండగానే నడువుడి (యో,ాను 12:35)
204
నమయముండగానే, కాలం మీరిపోకటుండానే అన్నీ చకట్కబెటువకోవాలనే నందర్భంలో ఈ సామెతలను ఉపయోగిస్తారు. చేతులు కాలిన తరువాత ఆకటులు పటువకటుని ఏం లాభ'ం? అనే సామెత కటూడా ఇటువంటి ముందు జాగ్రత్తను నూచించేదే. ప్రతిదానికీ ఒకట నమయముంటుంది. చదువుకొనడానికి, పెళ్ళి పేరంటాలు జరుపుకోవడానికి, పని చేయడానికి, ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి నిర్ణీత నమయాలున్నా యి. చదువుకటునే నమయంలో అశ్రద్ధగా తిరిగి, వయన్సు మీరిపోయి, చదువుకోలేని నమయంలో చింతిన్తే లాభ'ం ఉండదు. మొదటినుంచీ ఆరోగ్యం పట్ల శ్రద్ధ తీనుకోకటుండా, శరీరం వ్యాధిగ్రన్థమై, ఔషధాలు కటూడా పనిచేయని న్థితిలో గతాన్ని తలచి వగచినందువల్ల వచ్చే ఫలితం శూన్యం! శరీరంలో బలం ఉన్నప్పుడే పనిచేని, నాలుగు రాద్ళు నంపాదించి, పొదుపు చేనుకోవాలి. అలా కాకటుండా బలం ఉన్నప్పుడు సోమరిగా పడుకొని, బల,ీానమైపోయి, దారిద్య్రంతో మ్రగ్గుతున్నప్పుడు పనిచెయ్యలేకట, నంపాదించలేకట పోతున్నానని చింతిన్తే ఫలితం శూన్యం! జీవం ఉండగానే నన్మార్గంలో నడిచి, నద్గతిని పొందడానికి నంనిద్ధపడాలి. అన్నీ పోయి అంధకారం అలముకటున్నప్పుడు ఆవేదన పడితే ప్రయోజనం ఉండదు. నమయాన్ని నద్వినియోగం చేనుకటున్నవాడే నమస్తాన్ని పొందగలడు అని ఈ సామెతలు బోధిన్తున్నాయి.
37
తెలుగు సామెత : దీపాన్ని ముద్దు పెటువకటుంటే మీసాలు కాలవా?
బైబులు సామెత : ఒడిలో అగ్నినుంచుకొనిన యెడల వన్త్రములు కాలకటుండునా? నిప్పుల మీద నడిచిన పాదములు కటమలకటుండునా? (సామెతలు 6:27,28)
కటర్ణుని మరణానంతరం కటుంతీమాత పరివేదనను తమ 'పశ్చాత్తాపము' కావ్య ఖండికటలో జాషువా కటవి రనవత్తరంగా అభివర్ణించాడు:
'ఎందుకటు గంటినో తెలియదీ యినబింబ నమానమూర్తి, నా
క్రటందన మాచరించు కటనుగాయను, కటుండలమండితాంగు, గా
ళింది కొనంగితిన్‌, జవుకటళించెడు దుఃఖము గ్రుకట్కుకొంటి, నీ
కటుందు గతించునే! తలచుకొన్న న,ిాంచునె మాతృ గర్భములర'
205
దుర్వాన మ,ార్షి వరప్రభావాన్ని పరీక్షించనెంచింది కటుంతీకటన్య. వర ప్రభావాన భానుడు ప్రనన్నుడై కోటిప్రభ'లతో దీపించే కటర్ణుణ్ణి పుత్రునిగా ప్రసాదించాడు. లోకాపవాదుకటు వెరచి ఆ శిశువును ఆమె కాళిందికటర్పించగా నూత దంపతులు అతనిని పెంచుకటున్నారు. గతంలో తెరచాటున జరిగిపోయిన కటర్ణ జన్మగాథ కటుంతీదేవికి శోకట కారణమయింది. ఆకటర్షణీయంగా ఉన్నది గదా అని దీపశిఖను ముద్దాడితే మూతీ, మీసాలు కాలకటమానవు. పర్యవసానాలను గురించి ఆలోచించకటుండా చేనిన పనికి ఫలితార్థం అనుభ'వించవలనిందే అంటూ ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు ఘోషిన్తున్నాయి.
విజ్ఞులు కార్యారంభ'ంలోనే పరిణామాలను బేరీజు వేనుకొని కార్యోన్ముఖులౌతారు. ఫలితాలు అంచనా వేయలేకట తొందరపడి తరువాత దురపిల్లితే ప్రయోజనం ఉండదు. శౌరి కౌరవుల చెంతకటు రాయబారానికేగుతున్న నందర్భంలో కటృష్ణ 'చిచ్చొడిగటివనటువ' ఇంతవరకటు అవమాన భారాన్ని న,ిాన్తున్నానంటుంది. అగ్ని కటణాలను ఒడిలో ఉంచుకటుంటే వస్త్రాలు కాలకటుండా ఎలా ఉంటాయి?
మొత్తమ్మీద పర్యవసానాలను తెలునుకొని దేనికైనా పూనుకొనమని ఈ సామెతలు తెలియజేన్తున్నాయి.
38
తెలుగు సామెత : దుర్గంధ కటునుమానికటంటే నిర్గంధ కటునుమం మేలు
బైబులు సామెత : బుద్ధి,ీానుల ముఖన్తుతులను ఆలకించుట కటంటే విజ్ఞానులచే చీవాట్లు తినుట మేలు (ఉపదేశకటుడు 7:5)
పువ్వులు వాటి నువాననలతో మనన్సును ఆ,ా్లదపరుస్తాయి. శరీరానికి ఉత్తేజాన్ని ఇస్తాయి. భ'రించరాని వాననలు వెదజల్లే పువ్వులను ఎవరూ చూడడానికి ఇషవపడరు. వాటి దగ్గరకటు కటూడా వెద్ళరు. వాటికటంటే చూడచకట్కగా ఉండి ఎటువంటి వానన లేని పువ్వులు ఎన్నో రెట్లు మంచివి.
అల్పులు, బుద్ధి,ీానులు ఇతరులను ప్రనన్నం చేనుకోవడానికి వారి నుండి ఏవో మేలులు పొందడానికి వారిని పొగడ్తలతో ముంచెత్తుతారు. అవి వారి మనన్సు
206
నుండి వచ్చినవి కటూడా కాదు, ఏవో పబ్బం గడుపుకోవడానికి చెప్పే మాటలే! వీటిని దుర్గంధ కటునుమం వాననతో పోల్చవచ్చు. ఇలాంటి వెగటు పుటేవ ముఖన్తుతుల కటంటే ఉత్తములతోను, జ్ఞానులతోను మన తప్పులను ఎత్తి చూపించుకటుని చీవాట్లు తినడం మంచిది. ఎందుకటంటే ఆ చీవాట్ల వల్ల మన తప్పులు మనం తెలునుకటునే అవకాశం లభిన్తుంది. తప్పులు తెలినినప్పుడే కటదా నరిదిద్దుకోవడానికి ప్రయత్నం జరిగేది. అవి ఎదగడానికి తోడ్పడతాయి. ఏ ప్రయోజనము లేని ముఖన్తుతుల కటంటే నన్మార్గములో నడిపే చీవాట్లే మేలైనవి కటదా. ఇదే విషయాన్ని తెలుగు సామెత పోలికట రూపంలో తెలియజేన్తుంది. మూర్ఖులకటు దూరంగా ఉండాలని జ్ఞానులతో తిరగడం వల్ల వారి లకట్షణాలు కొన్నైనా అబ్బుతాయని ఈ సామెతల ద్వారా మనకటు తెలున్తుంది.
తెలుగు సామెత కీడుచేనే వారికటన్నా మేలు చేయనివారు మేలని చెబితే, బైబులు సామెత కీడుచేనే వారి ప్రశంనలు పొందడం కటంటే మేలు చేయువారి చీవాట్లు తినడం మెరుగని చెప్పడం గమనార్హం.
39
తెలుగు సామెత : దుషువనకటు దూరముగా నుండుము
బైబులు సామెత : మూర్ఖునకటు దూరముగా నుండుము (సామెతలు 14:7)
మూర్ఖుడు, మూడు తలల విషనాగు ఎదురుపడితే ముందు మూర్ఖుణ్ణి చంపి ఆ పిమ్మట నర్పం నంగతి చూడమన్నారు పెద్దలు. ఊరంతా ఒకటదారిన పోతే వేరొకట దారిన పోతాడు ఉలిపికటటెవ. అటువంటివానికి అనిశం దూరంగా ఉండడం ఉత్తమోత్తమమని పై రెండు సామెతలు నూత్రీకటరిన్తున్నాయి.
నీతమ్మవారు రావణునికి భార్య కావడమే నబబంటాడు మూర్ఖుడు. పాండవులకటు ఐదూద్ళు మాత్రం ఎందుకియ్యాలని ప్రశ్నిస్తాడు. అందుకే మూర్ఖుణ్ణి రోటనుంచి దంచినా వాని మూర్ఖత్వం వదలదంటుంది బైబులు. మూర్ఖునికటన్నా మృగమే మేలంటాడు వేమన:
'మృగము మృగమనుచు మృగమును దూషింత్రు
మృగము కటన్న చెడ్డ మూర్ఖుడగును
మృగముకటున్న గుణము మూర్ఖునకేదయా'
207
మరి మూర్ఖునితో సాంగత్యం చేయగోరి వాణ్ణి నంన్కరించడమెలా? విద్యా గంధమబ్బితే విమలుడౌతాడా?
',ీానుడెన్ని విద్యలిల నభ'్యనించిన
ఘనుడు గాడు మొరకటు జనుడెగాని
పరిమదములు గర్దభ'ము మోయ ఘనమౌనె' అని కటూడా అంటాడు వేమన.
అందువల్ల మూర్ఖుని విషయంలో మనం పాటించదగిన ఏకైకట మార్గాంతరం వానినుండి దూరంగా తొలగిపోవడమేనని ఉపదేశిన్తున్న ఈ సామెతలు శిరోధార్యాలు.
40
తెలుగు సామెత : నమ్మకటద్రో,ాం చేయకటు
నమ్మించి గొంతుకోయకటు
బైబులు సామెత : నిన్ను నమ్మి నీ ప్రకట్కనే కాపురముండు తోటి నరుని గొంతు కోయుటకటు కటుట్రలు పన్నకటు (సామెతలు 3:29)
మ,ాకటవి షేక్స్పియర్‌ విరచిత జూలియన్‌ నీజర్‌ నాటకటంలో నభామంటపంలో ప్రజాప్రతినిధులు కటుట్రపన్ని ముందు వెనుకటల నుండి బాకటులతో నీజర్‌ శరీరాన్ని తూట్లు తూట్లుగా పొడుస్తారు. వారందరిలోకీ బ్రూటన్‌ అనేవాడు నీజరుకటు ప్రాణమిత్రుడు, మననెరిగిన నేన్తం. అతడు నైతం కటత్తి దూని మరొకట్క పోటు పొడిచేనరికి 'బ్రూటన్‌, నీవు కటూడానా!' అంటూ ఆ జగజ్జేత నీజర్‌ వితాదాశ్చర్యాలు ముప్పిరిగొన్న మోముతో కటుప్పకటూలిపోతాడు. అతనికటనలు జీవించాలన్న ఆశే ఆ కట్షణంలో నశిన్తుంది. నమ్మినవాడు నటేవట ముంచితే కటలిగే వేదన చెప్పనలవి కాదు. తెలుగు, బైబులు సామెతలు రెండూ దీనినే చెబుతున్నాయి.
ఎదురై కటత్తిదూనే శత్రువును ఎదిరించగలము. ,ిాతుడై పంచన జేరి వెన్నుపోటు పొడిచే వాని నుండి తప్పించుకొనడం కటషవం.
అగ్నికీలను జలధారలు చల్లార్చాలి. ఆ జలమే భ'గ్గున మండిన్తే ఏమి గతి? నడినంద్రంలో తుఫానులో అల్లాడే నావను నావికటుడు దరికి చేర్చాలి. నావికటుడే నావను నటేవట ముంచితే దిక్కేది. రకట్షకటుడే భ'కట్షకటుడు కాగా, కటంచే చేను మేయగా
208
మార్గాంతరమేది? మానవులు సాధారణ రాగద్వేతాల జీవన నరళిలో ఒకటరిపై ఒకటరు కటకట్షలు పూని ,ాని తలపెడుతుంటారు. కారణం తెలిన్తే, ఎదుటివాడు తనకెందుకటు కీడు చేన్తున్నాడో అవగతమైతే అదొకట తీరు. అనుకోని దికట్కునుండి అనువైనవారి నుండి అనూ,ా్యంగా వాటిల్లే కీడు వినాశాన్నేగాకట ,ాృదయ వేదనను కటూడా రగిలిన్తుంది.
న్వత,ాగా మనిషి దుర్మార్గుడై కాని పనులెన్ని చేనినా, ఎటివవారైనా చేయకటూడనిది నమ్మకట ద్రో,ాం. మనిషన్నవానిలో ఉండే మనస్సాక్షి అతడెంత కటరివనాత్ముడైనా నమ్మించి గొంతుకోనే పనికి పాల్పడకటుండా చేన్తుంది. అలాంటి కటనీన మానవత్వం లేకటుండా నమ్మినవారిని నటేవట ముంచేవాడికి పుటవగతులుండవు అనే నీతిబోధ ఈ సామెతలలో ద్యోతకటమవుతున్నది.
41
తెలుగు సామెత : నిదానమే ప్రధానం
బైబులు సామెత : తొందరపడువాడు దారి తప్పును (సామెతలు 19:2)
నిదానమంటే నిగ్ర,ాము, నంయమనము, ఆతురతపడకట నిదానించుట అని అర్థం.
చేయవలనినపనిని, కార్యాన్ని కటూలంకటషంగా పరికించి సాధ్యాసాధ్య వివేచన గావించి నెమ్మనముతో పటాటోపము లేకట ఆలోచనా పూర్వకటంగా చేయడం బుద్ధి జీవుల లకట్షణం. తత్తరపడకట కార్యము తుదముటివంచడం మ,ాత్ముల గుణం.
యేను నాయకటుడు ఒకట ఊరిలో ఉండగా మత పెద్దలు ఆయనను ఇరుకటున పెటావలని తప్పు చేనిన ఒకట తరుణిని ఆయన ఎదుట నిలిపి -
'వ్యభిచరించుచుండ బటివ తెచ్చితిమీమె
పాపురాలు నరకట పాత్రురాలు
ధర్మశాన్త్రములను మర్మంబునెరిగిన
వాడవీవు తెలుప వలయునిల' (కట్షమాపణ, పద్యకావ్యం, యం.పి. జానుకటవి).
అని అడిగారు. ప్రభ'ువు వారి కటుటిల బుద్ధులకటు క్రటుంగుతూ తలవంచి నేలపై ఏదో
209
వ్రాన్తున్నాడు. ప్రేకట్షకటులలో ఉత్కంరవ, పరినయ్యులలో కోపతాపాలు పరిధులు దాటుతున్నాయి. ఆయన తల యెత్తి,
'కొటవగ వచ్చును భామను
మొటవమొదట యెటివ పాపమును జేయనివా
డటువల నేయుడు మీరని
పటువ విడకట ప్రభ'ుడు నేల వ్రాయుచునుండెన్‌'
నంయమనమనగా ఇది. ముందూ వెనుకటలు లేకటుండా లంఘించేవాడు చికట్కుల్లో పడతాడు. మార్గనిర్దేశనం లేకటుండా తొందరపడి అడుగు కటదిపేవాడు మార్గం తప్పుతాడు. ఆచి తూచి అడుగు వేన్తూ బ్రతుకటును నరద మార్గంలో సాగించుకోవడం ఆచరణీయం అని ఈ సామెతల ప్రబోధం.
42
తెలుగు సామెత : నిప్పు నడుమ పెటివన పూరి కాలకటుండునా?
బైబులు సామెత : నిప్పును రొమ్ముమీద పెటువకొన్నచో బటవలు కాలకటుండునా' (సామెతలు 6:27)
గొంగళిలో కటూర్చుని, వెంట్రుకటలున్నాయని ఎద్దేవా చెయ్యడం ఎంత అవివేకటమో, నిప్పుల నడుమ పెటివన గడ్డి కాలకటుండా ఉంటుందనుకోవడం కటూడా అంతే అవివేకటం. 'కాలికి చుటువకటున్న పాము కటరవకట మానదు' అనేది దీనితో నరితూగే ఇంకొకట తెలుగు సామెత. అనలు నిప్పు జోలికి పోకటూడదు. నిప్పు మనల్ని కాల్చేలోపే మనం దానిని ఆర్పివేయకటపోతే, అది మనలను అంతం చేన్తుంది. నిప్పుల మధ్య ఏది ఉన్నా, తప్పకట బూడిదగా మారవలనిందే గాని, వన్తువు వన్తువుగా ఉండదు. బైబులు సామెత కటూడా ఇదే అర్థాన్ని అందిన్తూ ఉంది. నిప్పును ఎకట్కడ పెటువకటున్నా అది కాల్చివేన్తుంది. నిప్పుకటు 'జ్వలనము' అనేది పర్యాయపదం. జ్వలనము అంటే ద,ిాంచేదని అర్థం.
కాబటివ నిప్పు నడుమ పెటివన పూరి కాలకటుండునా అనే తెలుగు సామెత, నిప్పును రొమ్ము మీద పెటువకటున్నచో బటవలు కాలకటుండునా అనే బైబులు సామెత నమానార్థకాలు. ప్రమాదకారకాలైన వన్తువుల, వ్యకట్తుల జోలికి వెద్లవద్దని ఈ సామెతలు బోధిన్తున్నాయి.
210
43
తెలుగు సామెత : పరుగెత్తి పాలు త్రాగుట కటంటె నిలబడి నీద్లు త్రాగుట మేలు
బైబులు సామెత : శ్రీమంతుడవై ఆందోదన చెందుటకటంటె పేదవై ప్రశాంతముగా నుండుట మేలు (సామెతలు 15:16)
ఎకట్కువగా నంపాదించగోరి శ్రమ జెందుటకటంటె తకట్కువగా నంపాదించి విశ్రాంతినొందుట మేలు (ఉపదేశకటుడు 4:6)
తెలుగు సామెత తెలుగువారి నాలుకటపై అ,ార్నిశలూ నాట్యమాడే లోకోక్తి. తాపత్రయంతో ఏదేదో చేనెయ్యాలని సామర్థ్యానికీ, తా,ాతుకటూ మించిన కార్యాలు తలపెటేవ వారినుద్దేశించి పెద్దలు పలికే మాట ఇది. ఇది కాకట ధన నంపాదనే ధ్యేయంగా పెటువకటుని కటుత్తుకట బంటి నంపదలార్జించి చరమాంకటంలో మనశ్శాంతి చెడి వగచే నిర్భాగ్యులకటు ఇది విశేషంగా వర్తిన్తుంది.
నవయుగ కటవి చక్రటవర్తి జాషువా కటలాన వెలని తెలుగు సా,ిాత్యంలో చిరన్మరణీయుడైన 'ఫిరదౌని' చరిత్ర ఇందుకటు తిరుగులేని తార్కాణం. ఉపదేశకటుడు గ్రంథంలో ఉద,ారించిన బైబులు సామెత ధన నంపాదనకై నమకటటివ శ్రమించడంలోని ప్రమాదాన్ని ఎత్తి చూపుతున్నది. గజనీ నుల్తాను మాట నమ్మి ఫిరదౌని కటృతి రచనలో రకట్తన్వేదాలు ఖర్చు చేశాడు. కటృతి యొకట బెబ్బులివలే అతని శరీర పటుత్వమును ,ారించింది. కాని ఇనాము దకట్కలేదు. నిర్వేదనం చెంది కటవి ఇలా వాపోయాడు,
'ముత్యముల కికట్క యైన నముద్రమున
బెకట్కుమారులు మున్కలు వేనినాడ
భాగ్య,ీానుడ ముత్యమ్ము పడయనయితి
వనధి నను మ్రింగి నోరు వచ్చినది తుదకటు'
ఆ మ,ా వేదనతోనే నత్కవీంద్రుడు తనువు చాలించాడు.
పోనీ లక్ష్మీ కటటాకట్షం నిద్ధించిదనుకొందామా, దానితోబాటు ప్రాప్తించే ఈతి బాధలు కోకొల్లలు. ఆన్తినాశించి అయినవారూ కానివారూ బంధువులమంటూ రాబందుల్లా వచ్చి చేరుతారు. నకట్క వినయాలు శుష్కప్రియాలు ఒలకటబోన్తూ చీకాకటు పరుస్తారు. చోరభ'యం, అపాత్ర దాన నమన్య, చంచలమైన నిరిని నిలుపుకోలేకట తాపత్రయాలు!
211
వీటిలో మునకటలు వేన్తూ ఆ గృ,ాన్తు పడే బాధలు చెప్పనలవి కాదు. ఇన్ని ఈతి బాధల పాల్బడడం కటన్నా అవనరమైన ధనవనరులతో ప్రశాంత జీవనం మేలన్న పై సామెతల ,ిాతోపదేశం నర్వదా శిరోధార్యం.
44
తెలుగు సామెత : ప్రార్థించే పెదవులకటన్నా పనిచేనే చేతులు మిన్న
బైబులు సామెత : చేతిపనివారి రోజువారి పనియే వారి ప్రార్థనము (నీరా 42:13)
శ్రమైకట జీవన సౌందర్యానికి పెద్దపీట వేన్తున్నాయి ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు. కొందరు నడుము బిగించి కార్యం తలకెత్తుకటుంటే తమ చేతులకటు మటివ అవుతుందని వెరచి అనలు కార్యోన్ముఖులు కాకటుండా మిన్నకటుండిపోతారు. అలాటివారికి అటు మెప్పు గాని ఇటు విమర్శలు గానీ అంటవు. వీరు తమ పీరవాల నుండి దిగివచ్చి పనులు చెయ్యరు. మడిగటువకటున్నటూవ ఒద్ళువంచి చాకిరికి మళ్ళితే మైలబడిపోతా మన్నటువ ఉంటారు. కార్యశూరులు కావాలి గానీ అరణ్యాలలో కొండ గు,ాలలో తపమాచరించే వారి వల్ల నమాజానికేమి ఉపయోగం లేదని నూచిన్తున్నాయి ఈ సామెతలు.
యోగులలో కటర్మయోగులు వేరు. తాము చేపటివన కార్యాన్ని తమ వృత్తిని మనసారా నెరవేర్చే శ్రమ జీవులు ఆధ్యాత్మికట గురువులకటు ఎంతమాత్రం తీనిపోరు అనే నత్యం జనం గుర్తించరు. శ్రమజీవి చిందించే చెమటలో కటల్తీ లేదు. స్వాములలో దొంగలెరవో భ'కట్తులెవరో గుర్తించడం కటషవం.
నంన్కృత పండితుడొకటడు నావలో నది దాటిని కటథ లోకట ప్రనిద్ధం. పడవవానితో 'ఏమోయీ, నీకటు తర్కశాన్త్రం తెలునునా? యోగమెరుగుదువా? జ్యోతిషమందు ప్రవేశమున్నదా?' అని ప్రశ్నించి 'నీ జీవితం వ్యర్థమోయీ' అంటూ మోర ఎత్తి కటూర్చున్నాడట. పడవకటు చిల్లి పడి మునిగిపోనుండగా పడవవాడు 'స్వామీ, తమకటు ఈత వచ్చునాండీ?' అడిగిన వైనం నవ్వు తెప్పించేదే అయినా పై సామెతలు ఇందులో సార్థకటమవుతున్నాయి.
212
అనాదిగా ,ౖాందవ నమాజం పునాదులు శ్రమ విభ'జనపై నిలిచి ఉన్నాయి. క్రటతువులను నిర్వర్తించే బాపనయ్యలు లేకటున్నా నమాజం కొనసాగుతుంది గానీ కటుండలు చేనే కటుమ్మరి, బుటవలల్లే మేదరి లేకటుంటే జన జీవనం జరుగుతుందా? మృత పశు కటదేబరాన్ని బయటికి మోనుకటుపోయే చండాలురే లేకటుంటే అంటు వ్యాధులతో జనపదాలు అన్తవ్యన్తమైపోవా?
బైబులు సామెతలోని నందేశం అతి పునీతమైనది. పద్మాననం వేనుకటుని నోరు తిరగని ప్రార్థనా శ్లోకాలు వల్లించడమంత పవిత్రమైనదే దినదినం కార్మికట కటర్షకటులు ఒద్లువంచి చేనే పని.
45
తెలుగు సామెత : పిండి కొలది రొటెవ
బైబులు సామెత : కటటెవ కొలది మంట (నీరా 28:10)
ఒకట దర్భను మండించి భ'ూనభోంతరాదాలు వ్యాపించే అగ్ని,ాోత్రం వెలగాలని చూడడం అత్యాశ. చిటికెడు పిండితో భ'ూదేవంత రొటెవ చేయాలనుకోవడం పేరాశ. ఎవరి తా,ాతుకటు నరిపడిన ఆశలు, ఆకటలి వారికటుండాలనే ,ిాతవు ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతల్లో వ్యకట్తమవుతున్నది.
రాచవారి బిడ్డను రాకటుమారుడే చేపడతాడు. పాలికాపు పటివని పేదవాడే పరిణయమాడతాడు. నిరుపేద తండ్రి గంతకటు తగ్గ బొంత చందాన తాను తూగగలిగిన నంబంధం కోనమే చూస్తాడు. తోటలో పిల్ల కోటలో రాణి కావాలని కటలలు కటనడం ఔచిత్యమనిపించుకోదు. ఎంత చెటువకటు అంత గాలి కటదా!
జలధిని లంఘించి లంకాపురి చేరి నీతాన్వేషణం చేపటావలి. నుగ్రీవ నుషేణ జాంబవంతాది వానరవీరులు తామొకట్కకట్కరూ ఇన్ని ఆమడులు మాత్రం లంఘించ గలమని తమ అశకట్తతను వెల్లడిస్తారు. అంత దూరం ఆకాశ మార్గాన ఎగిరి వెద్ళగలిగిన వాడు వాయునందనుడొకట్కడే. ఇలా తమ బలపరాక్రటమాల, శక్తి సామర్థ్యాల అంచనా ఎరిగి ప్రవర్తిల్లేవాడే బుద్ధిమంతుడు.
213
పేదవాడు ఎవరిమీదైనా కోపగించుకటుంటే పండ్లు కొరికి, పెదవి కొరికి తనను తాను బాధించుకొనడమే మిగులుతుంది. రాజు తలుచుకొంటే మాత్రం దెబ్బలకటు కొదువ ఉండదు. సాధ్యాసాధ్య విచకట్షణ కటలిగి కార్యాలు తలపెటావలి. ఉటివకెకట్కలేనమ్మ న్వర్గానికై అర్రులు చాచిందట!
ముచ్చటగా మూడు పదాలతో పై రెండు సామెతలూ సామాన్యులు పాటించ వలనిన జీవన నరళిని కటద్ళెదుట ఉంచుతున్నాయి. ప్రతివాడూ తన పరిధిలో తన న్థితిని గుర్తెరిగి ఆకాశానికి నిచ్చెనలు వేయకట గుటువగా జీవనం గడపాలని ఈ రెండిటి సారాంశం. అలా కాకట అప్పుచేని పప్పుకటూడు చందాన లేనిపోని భేషజాలకటు, బడాయిలకటు పోతే భ'ంగపాటే.
'కానలేడు నుదురు కటర్ణములర వీపును
నెరులు కానలేడు నెత్తిమీద
తన్నె కానలేడు దైవము నెరుగునా' అని అంటాడు వేమన.
మనషన్నవాడు తన నొనటిని, చెవులను, వీపును, నడినెత్తిని తానే చూడలేడు. అలాటిది దేవుణ్ణి చూడాలని కటుతూ,ాలపడడంలో అర్థమేముంది. ఎవరికేది సాధ్యమో ఎవరికేది ప్రాప్తమో అంతవరకే అని గ్ర,ిాంచమని ఈ సామెతల ఉద్బోధ.
46
తెలుగు సామెత : మబ్బును చూచి ముంత ఒలకటబోనుకోకటు
బైబులు సామెత : దూరమున ఉన్న న,ాోదరుని కటంటే దగ్గరనున్న మిత్రుడు మేలు (సామెతలు 27:10)
బైబులులోని పై సామెతలో దూరం, న,ాోదరుడు - దగ్గర, మిత్రుడు అనే విషయాలు గమనింపదగినవి. తోడబుటివనవాడు, రకట్తనంబంధి అయినవాడు చాలా దూరంగా ఉన్నాడు. నిజానికి ప్రేమ ఉన్నా అతడు దూరాన ఉండడం వల్ల అవనరంలో, ఆపదలో తన న,ాోదరుని ఆదుకోలేడు. మనకటు దగ్గరలో మన పొరుగున ఉన్నవాడు బంధువు, రకట్తనంబంధి కాకటపోయినా, అతడు అవనరంలో, ఆపదలో, మనలను ఆదుకటునే అవకాశం ఉంది. కటనుకట తకట్షణ న,ాయం కోనం దగ్గర ఉన్న పొరుగువానినే
214
ఆశ్రయించాలని దీని అర్థం. పొరుగువానితో నఖ్యం కటలిగి జీవిన్తే, శరీర నంబంధమైన దూరపు బాంధవ్యంకటన్నా ఎకట్కువ న,ాయం కటలుగుతుందని గ్ర,ిాంచవచ్చు. అందుకే బైబులు 'తన పొరుగువాని ద్వేషించేవాడు బుద్ధి,ీానుడు' అని చెబుతుంది.
ఇదే భావాన్ని తెలుగు సామెత న,ాజ నుందరంగా చెబుతున్నది. తెలుగు సామెతలోని 'మబ్బు'ను బైబులు సామెతలోని 'దూరమున ఉన్న న,ాోదరుని'కి, ముంతను దగ్గరనున్న మిత్రునికి అన్వయించుకోవాలి.
47
తెలుగు సామెత : మొక్కై వంగనిది మానై వంగునా?
బైబులు సామెత : బాలుడు నడువవలనిన త్రోవను వానికి నేర్పుము. వాడు పెద్దవాడైనప్పుడు దాని నుండి తొలగిపోడు (సామెతలు 22:6)
బాల్యంలో భ'యభ'కట్తులు నేర్పకటుండా, వినయ విద్యా వివేకాలను బోధింపకటుండా పిల్లవాద్ళను నిర్లకట్ష్యంగా వదిలివేని, వాద్ళు పెద్దవాద్ళై, మాట వినకటుండా, వినయం లేకటుండా విచ్చలవిడిగా తిరుగుతున్నప్పుడు అటువంటివాద్ళను చూచి ఈ సామెతలను గుర్తు చేనుకటుంటారు.
ఒకట చిన్న మొకట్కను గానీ, తీగెను గానీ మన ఇషవం వచ్చినట్లు వంచి, మళ్ళించవచ్చు. అది విరిగిపోకటుండా మనం ఎలా నిర్దేశిన్తే అలా సాగి పెరిగి పెద్దదై ఫలిన్తుంది. అదే పెద్ద మ్రానైపోయిన తరువాత వంచాలంటే వంగదు నరికటదా, దాని వల్ల ప్రమాదం కటూడా నంభ'విన్తుంది. అందుకే వేమన 'చెటువ ముదరనిచ్చి చిదిమిన పోవునా?' అని అంటాడు.
ఈ నందర్భంలో ఒకట కటథ కటూడా జన బా,ుద్యంలో ఉంది. ఒకట తల్లికి ఒకట్కడే కటుమారుడు. తండ్రి లేడు. పేద కటుటుంబం. పిల్లవాడు చిన్నవాడు. ఒకటరోజు అతడు ఎకట్కడి నుండో ఒకట నూదిని దొంగిలించి తెచ్చాడు. తల్లి దాన్ని ఆనందంగా న్వీకటరించింది. మరొకటనాడు ఒకట తోటకటూర కటటవను దొంగతనం చేని తెచ్చాడు. తల్లి నంతోషంగా దాన్ని తీనికొని వండి పెటివంది. పిల్లవాడు ఈ విధంగా దొంగగా మారి చిన్న చిన్న దొంగతనాలు, దోపిడీలు చెయ్యడం ప్రారంభించాడు. తల్లికి అతని వల్ల వచ్చే రాబడి మాత్రమే కటనిపించింది గాని అతడెటువంటి జీవితాన్ని గడుపుతున్నాడో,
215
ఏమవుతున్నాడో ఆమెకటు ఏమాత్రం కటనిపించలేదు. ఒకటనాడు ఒకట పెద్ద దోపిడీ, ,ాత్య చేనిన నేరాలలో అతగాడు పటువబడ్డాడు. నేరం పెద్దది కాబటివ శికట్ష కటూడా పెద్దదిగానే ఉంది. అతనికి ఉరిశికట్ష వేశారు. చివరి కోరికట చెప్పమన్నారు అధికారులు. ఒకటసారి వాద్ళ అమ్మను చూడాలని ఉందని చెప్పాడు నేరన్తుడైన ఆ కటుమారుడు. తల్లి వచ్చింది. కటుమారుడు వెద్ళాడు. ఆమె దుఃఖంతో కటుమారుణ్ణి కౌగలించుకో బోయింది. కటుమారుడు ఏ మాత్రం ప్రతిన్పందన లేకటుండా ఆమె చెవిని అమాంతం కొరికివేశాడు. తల్లి తల్లడిల్లింది. ఇదేమిటని ప్రశ్నించింది. తోటకటూర కటటవ తెచ్చిన నాడే అది తప్పని నీవు చెప్పిఉంటే నేనిలా తయారయ్యేవాణ్ణి కాదు. నా ఈ దున్థితికి నీవే కారణం అని చెప్పి కటుమారుడు వెళ్ళిపోయాడు. మొకట్కగా ఉన్నప్పుడే అతణ్ణి తల్లి గద్దించి మంచి మార్గంలో పెడితే అతడు మంచివాడయ్యేవాడే. ఇప్పుడేం చెయ్యాలి? మొకట్కయి వంగనిది మ్రానై వంగదు కటదా!
సొలొమోను సామెతలు నిత్య నత్యాలకటు అద్దం పడుతుంటాయి. సామెతలు 22:6 లో బాలుడు నడువవలనిన త్రోవను వానికి నేర్పుము. వాడు పెద్దవాడైనప్పుడు దాని నుండి తొలగిపోడు అని ఉంది. అంటే తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలకటు విద్యా వివేకాలు, నడువవలనిన త్రోవలు చిన్ననాడే అలవడేటట్లు చేయాలి. అలా చేయ కటుండా, పిల్లవాడు పెద్దవాడై దారి తప్పిన తరువాత చేనేదేమీ ఉండదు. ఏదైనా చేనినా వాడు వినడు. తెలుగు, బైబులు సామెతలు ఈ జీవిత నత్యాన్నే వివరిన్తున్నాయి.
48
తెలుగు సామెత : లంజకటు పెటివనపెటువ గోడకటు పూనిన నున్నం
భోగం దాని వలపు బొగ్గు తెలుపు లేవు
బైబులు సామెత : వేశ్యకటు ,ాృదయము నర్పింపకటుము
నీ ఆన్తియంతయు గుల్లయగును (నీరా 9:6)
ఆలిని విడిచి పర న్త్రీ పొందుకై తిరిగేవాడు ఇంటి పెరడులో తియ్యనైన ఊటబావిని విడిచి దారుల పకట్కన నిలిచిన వర్షపు నీటి గుంటలకటు పోయేవానితో నమానం. బైబులు సామెతల గ్రంథం తొలి అధ్యాయం నుండి పరన్త్రీ భ్ర'మలో, ముఖ్యంగా వారకాంతల ఉన్మాదంలో పడిపోయేవారికి అనేకానేకట ,ాచ్చరికటలున్నాయి.
216
వేశ్యలు అనేకట వయ్యారాలు పోతూ ప్రేమ నటిస్తారు. వారు కేవలం వెలదులు. వారికి ఈ రోజు ఒకటడు, రేపు మరొకటడు. ఎవరి చేత ధనపు నంచి ఉంటే వాడే ప్రియుడు. భోగం దాని వలపు ఎండమావి. తెల్లని బొగ్గు ఉంటుందంటే ఎంత విడ్డూరమో వారకాంత వలచిందంటే అంత విడ్డూరం. ఆమె ఇషవమంతా విటుడు తెచ్చే డబ్బు పైనే. ఒకటసారంటూ ధనకటనకాలను వేశ్యపాలు చేన్తే అవి ఇకట తిరిగి వచ్చే ప్రస్తావన లేదు. తెలుగు సామెతలో లోకట వ్యవ,ారమొకటదానితో దీనిని పోల్చడం నమయోచితంగా ఉంది. నున్నం మన పాత్రలో ఉన్నంతవరకే మనది. దానిని గోడకటు పూశామో, అది ఇకట ఒకట్క చుకట్క కటూడా తిరిగి రాదు.
బైబులు సామెతలో కటూడా ఇదే భావం ద్యోతకటమవుతున్నది. వేశ్యాలోలత్వం నర్వదా గర్హనీయంగా బైబులు పేర్కొంట్నుది. జారన్త్రీ నడత పాతాదానికి నడిపిన్తుందనీ, ఆమె ఇచ్చకాలు రెండంచుల కటత్తివంటివనీ పరిపరివిధాల యువతకటు ప్రబోధాలు ఉన్నాయి. పడుపు న్త్రీ మో,ాంలో తమ బ్రతుకటులు, కాపురాలు నర్వనాశనం చేనుకొన్నవారు కోకొల్లలు. వయను మీరుతున్న ఇల్లాలిని నిరనించి వయనులో ఉన్న పరన్త్రీలకటు, వారకాంతలకటు మో,ిాతులయ్యే వారు దుర్మార్గులు. తన కటుటుంబం, పిల్లాపాపలు అనుభ'వించవలనిన నంపదలను వారు చేజేతులా వేశ్యలపాలు చేస్తారు. డబ్బు నిండుకటుని, దే,ాం వ్యాధిగ్రన్థమైనాకట అదే వేశ్య ఛీత్కరించి గెంటివేన్తే మళ్ళీ తన భార్య పంచకే చేరుతాడు.
బత్తిలేకట లంజె పలుమారు పిలిచిన
బత్తికాదు లయపు మిత్తిగాని
మిత్తి చొరగనిల్లు మ్రింగకటపోవునా? అంటాడు వేమన.
పురుషులలో ఈ చిత్తచాపల్యం అతి ప్రమాదకటరమైనది. వారు అజ్ఞానంగా వేశ్యను నమ్మి నమన్తం ఆమెకటు నమర్పించుకొని ఫకీరులౌతారు. ఇటువంటివారిని మాలవాడలోని మాంసాన్ని మరిగిన కటుకట్కలతో పోల్చాడు వేమన.
'ఆలు రంభ'యైన నతి శీలవతియైన
జాలపురుషుడేల జాడమాను
మాలవాడ కటుకట్క మరగిన విడుచునా!'
217
49
తెలుగు సామెత : వైద్యుడు మొదట తన వ్యాధిని పోగొటువకోవాలి
బైబులు సామెత : వైద్యుడా, నీకటు నీవే వైద్యము చేనుకొనుము (లూకా 4:23)
దగ్గుతూ, ఆయానపడుతూ నాడిపటివ చూచే వైద్యుణ్ణి చూన్తుంటే రోగికి దిగులే, గుండె గుబులే. చెముడు బాగు చేనుకటుందామని వైద్యుడి దగ్గరికి పోతే ఆ మ,ాను భావుడికి బ్ర,ా్మచెముడైతే చిక్కే. శకటునం చెప్పే బల్లి కటుడితిలో పడి చచ్చిందంటే నవ్వొన్తుంది. అయితే తెలుగు సామెతలో పండిన ,ాన్యరసాన్ని పకట్కనబెడితే పైకి తేలే నైతికార్థం గమనించదగినది. ఎదుటివానికి ఏదైనా చెప్పే ముందు తనను తాను నరిచేనుకటుంటే ఆ ,ిాతోపదేశానికి అర్థముంటుంది. ప్రొద్దన్తమానం దొమ్మరి గుడినెల్లో దూరేవాడు శ్రీరంగ నీతులు చెబితే ఎలా?
'వైద్యుడా, నీకటు నీవే వైద్యము చేనుకొనుము' అని జన సామాన్యంలో వాడుకటలో ఉన్న సామెతను తన న్వగ్రామానికి వచ్చిన తరుణంలో యేనుక్రీన్తు ఉటంకించాడు. ఆయన బాల్యం గడిపిన ఊరు నజరేతు. యేను బాల్యమిత్రులెందరో ఆ దినాన ప్రార్థనా మందిరంలో ఉన్నారు. అన్య ప్రాంతాలలో ప్రవకట్తగా గుర్తింపు తెచ్చుకటున్న ప్రభ'ువు తన న్వన్థలంలో మొదటసారిగా బోధకటుడుగా నిలిచి దైవోపదేశమిన్తున్న తరుణం. అకట్కడ చేరినవారంతా ఇతడు మనకటు తెలినినవాడే కటదా అంటూ చెవులు కొరుకట్కుంటున్న తరుణంలో ఆయన వారితో, 'నా విషయంలో మీరు 'వైద్యుడా, నీకటు నీవే వైద్యం చేనుకో' అనే సామెతను ఉపయోగిస్తారు' అని అన్నాడు. అకట్కడివారి ధోరణి అమ్మ పుటివల్లు మేనమామ ఎరుగడా అన్నటువగా ఉంది. తమ మధ్య పెరిగిన వ్యక్తిని గురువుగా వారంగీకటరించలేకటపోతున్నారు. నీవు మాకటు చెప్పేముందు నీ నంగతి ముందు నీవు చూచుకో అన్నటువగా ఉంది వారి వాలకటం. ఇది చెప్పిన తరువాత యేను లోకటుల న,ాజ ప్రవృత్తిని వర్ణిన్తూ 'ప్రవకట్త ఎవడూ న్వదేశంలో ఘనుడు కాదు' అన్నాడు. బైబులు సామెత నేపథ్యం ఇది.
తెలుగు, బైబులు సామెతలు రెండూ ఒకే అర్థాన్ని ప్రతిపాదిన్తున్నాయి. మన ఇల్లు చకట్కబెటువకటున్న తరువాతే ఊరి పెత్తనాలెన్నైనా. తనలో లొనుగులుంచుకటుని ఎదుటివారిని నరిదిద్దబోతే తిరస్కారమెదురయ్యే ప్రమాదము.
218
తెలుగు, బైబులు సామెతలు ముకట్తకటంరవంతో ప్రసాదించిన ఉపదేశామృతం గ్రోలినవాడు ధన్యుడు. అది మనిషిని నన్మార్గంలో నడిపిన్తుంది. అందని పండ్లకటు ఆశపడవద్దంటూ, పరకాంత జోలికి పోవడంలోని ప్రమాదాన్ని వివరించినదొకట జంట. అననుకటూలమైన చోట అనగా రాజు ఎదుట గొప్పలకటు పోవద్దంటుంది మరొకట సామెతల జంట. ఇంట గెలిచి రచ్చ గెలవమనీ, అపకారికి ఉపకారం చేయమనీ ,ిాతవు పలుకటుతున్నాయి. కటషివంచి ఆపైన నుఖపడమనీ, దానం గుప్తంగా ఉండాలనీ, మాతా పితలే ప్రత్యకట్ష దైవాలనీ, శ్రద్ధగా విద్య గడించాలనీ, పూజలకటు చిత్తశుద్ధి ప్రాణమనీ, క్రియాన,ిాత విశ్వానం శ్రేష్ఠమనీ, ధనకాంకట్ష అనర్థాలకటు ,ాతువనీ, వెలుగుండగానే కార్యాలు చకట్కబెటువకోవాలనీ, నమ్మకటద్రో,ామంత ఘోరం వేరొకటటి లేదనీ, తొందరపాటు తగదనీ, నంయమనంతో వ్యవ,ారించాలనీ అనేకట విధాలుగా నమానార్థకాలైన తెలుగు, బైబులు సామెతలు మానవాళికి తమ అమరవాణిని వినిపించాయి.
219
రెండవ భాగం:
తెలుగు, బైబులు సామెతలు: ఒకట తులనాత్మకట పరిశీలనం
3. తెలుగు, బైబులు సామెతలు: సార్వత్రికట నత్యాలు
3. తెలుగు, బైబులు సామెతలు: సార్వత్రికట నత్యాలు
సార్వత్రికట నత్యాలు ఎప్పుడైనా, ఎకట్కడైనా - తెలుగు నేల మీదనైనా, ఇశ్రాయేలు కొండల మీదనైనా - ఒకే విధంగా ఉంటాయి.
ప్రన్తుతం పాశ్చాత్య దేశాలలో యువతీ యువకటులు మొదట పరిచయాలు కటలిగి, న్నే,ా నంబంధాలు పెరిగిన తరువాతనే వివా,ాం గురించి ఆలోచించడం కటద్దు. అది వారికి వాన్తవం. మన నంన్కృతిలో అది చెల్లదు. కాని 'ఆకటలి రుచి ఎరుగద'న్నది ఎకట్కడైనా, ఎప్పుడైనా ఆమోదయోగ్యమైన నత్యమే. పుటివనవాడు పెండ్లాడకట తప్పదు అన్నది సార్వత్రికటం కాదు. కాని 'పుటివనవాడు గిటవకట మానడన్న'ది మాత్రం సార్వత్రికటం. ఈ అధ్యాయంలో పరిశీలించినది ఇలాటి సామెతల జతలనే.
1
తెలుగు సామెత : అద్దంలో కటనిపించేది మన ముఖమే
బైబులు సామెత : నీటిలో మన ముఖము కటనిపించునట్లు ఇతరులలో మన భావములనే చూతుము (సామెతలు 27:19)
తెలుగు సామెతలో చెప్పిన అద్దమూ, బైబులు సామెతలో చెప్పిన నీరూ ప్రతిబింబించే గుణం కటలిగినవి. తమకటు అభిముఖంగా ఏది ఉంటే దానినే అవి ప్రతిబింబిస్తాయి. అలాగే మనుషులు ఎదుటివారిలో తమ ప్రతిబింబాలనే చూచుకటుంటారు అని ఈ సామెతలు తెలుపుతున్నాయి.
ఉదా,ారణకటు ధర్మరాజుకటు లోకటమంతటా దుర్మార్గుడొకట్కడూ కటనిపించలేదట. దుర్యోధనునికి జగమంతా దుర్మార్గంగానే కటనిపించిందట.
అలాగే కాముకటుడు పరన్త్రీ తనను చూచి పలకటరింపుగా నవ్వితే తనపై ఇషవంతోనే నవ్విందనుకటుంటాడు. దోషభ'రిత ,ాృదయమున్నవానికి ఎవరెలా మాట్లాడినా తన దోషమే న్ఫురిన్తూ ఉంటుంది.
220
నరకానుర వధ ఘటవంలో నత్యభామ రూపు రేఖా విలాసాలను క్రటమాలంకారంలో రాకేందు బింబమై రవి బింబమై యొప్పు నీరజాతేకట్షణ నెమ్మొగంబు అంటూ భాగవతం థమన్కంధం 183వ పద్యంలో అభివర్ణిస్తాడు పోతనామాత్యుడు. శత్రుభావం వ,ిాంచి పోరునలుపుతున్న రాకట్షన వీరులకటు ఆమె ముఖం మధ్యందిన మార్తాండుని వలె తీకట్షణంగానూ, ముచ్చటగా ప్రియనఖి శౌర్యాన్ని తిలకిన్తున్న శ్రీకటృష్ణునికి రాకేందుబింబం వలెనూ కటనబడినదట. మనం మన మనోభావాలకటు అనుగుణంగా ఎదుటివారిని చూస్తాము అనడానికి ఇది ఇంకొకట ఉదా,ారణం. దీనినే ఈ సామెతలు తెలుపుతున్నాయి.
పరేంగితజ్ఞుడైనవాడు ఇతరుల మనోభావాలనెరిగి ప్రవర్తిస్తాడు. తనకొకట అభిప్రాయమున్నప్పటికీ పరులకటు వారి అభిప్రాయాలు వారికటుంటాయని గ్ర,ిాంచిన వాడే విజ్ఞుడు. అలా ఎదుటి వ్యక్తి మననెరిగి తదనుగుణంగా ఆ భావాలను గౌరవిన్తూ నడుచుకొనే వ్యక్తి మన్ననకటు పాత్రుడౌతాడు అని ఈ సామెతలు పరోకట్షంగా ప్రబోధిన్తున్నాయి.
2
తెలుగు సామెత : ఆకటలి రుచి ఎరుగదు
ఆకొన్నకటూడే అమృతము
కాలే కటడుపుకటు మాడోమక్కో
బైబులు సామెత : ఆకటలిగా ఉన్నపుడు చేదు కటూడా తీయగా ఉండును
(సామెతలు 27:7)
సాధారణంగా ఆకటులలములు, పచ్చగడ్డి తదితరాలను మనిషి ఆ,ారంగా ఉపయోగించడు. క్షామం నెలకొన్నప్పుడు ప్రజలు దేనినీ విడిచిపెటవరు. మైదానంలో పెరిగే ఏ పచ్చని తీగె అయినా, ఏ కాయ అయినా ఉచితా,ారమే.
కొన్నిసార్లు నమృద్ధి ఒకట నమన్య అయి కటూర్చుంటుంది. అన్నీ తిన్నగా అమరుతూ ఉంటే జీవితం వడ్డించిన విన్తరిలాగా ఉంటే క్రటమంగా ఒక్కొకట్క దాని మీద ఆనక్తి నన్నగిల్లుతుంది. విచ్చలవిడిగా విషయవాంఛలలో మునిగితేలిన భోగులు ఎటవకేలకటు విరక్తి చెంది విరాగులుగా, యోగులుగా మారిన నందర్భాలూ లేకటపోలేదు. ఇకట్కడ
221
బైబులు, తెలుగు సామెతల్లో ఈ నాణేనికి ఆవలివైపు న్థితిని ప్రస్తావించడం చూన్తున్నాము. ఆకటలి బలీయమైనది. దానికి రుచులతో పని ఉండదు. అందుకే పేదలు కటలో, గంజో తాగి కటడుపు నింపుకటుంటారు. బియ్యం కటడిగిన నీద్ళు కటూడా వారి పాలిట పరమాన్నమే. నూకటలతో గంజి కాచి ఇంత ఉప్పువేని, దొరికితే ఒకట మిరపకాయ నంజుకటుని భ'ుజిస్తారు. అదే ధనికటులైతే ఎకట్కడ చిన్న లోపమొచ్చినా పద్ళేన్ని పకట్కకటు నెటేవస్తారు.
ఆకటలి రుచి ఎరుగదు అనే మాటకటు జోడు గుఱ్ఱం వంటిది 'నిద్ర నుఖమెరుగదు' అనేది. శారీరకట శ్రమ చేని అలనిసొలనినవాడు బండరాతి మీదనైనా నరే ఆదమరచి నిద్రపోతాడు. కటడుపులో చల్ల కటదలకటుండా సౌఖ్యంగా జీవించే ఆసామికి పటువ పరుపులపై కటూడా నిద్రపటవదు. ఈ నత్యమెరిగినవారు పేదల కటక్షుద్బాధను గమనించి వారితో తమకటున్నదానిలో కొంత వారితో పంచుకోవడం నద్ధర్మం.
మొత్తంమీద అవనరం అనేది మనుషులను ఎంత దీనన్థితికైనా నడిపిన్తుందనేదే ఈ సామెతల్లోని ప్రధాన ప్రతిపాదన. కటడుపు మాడినవాడికి మాడిన అన్నం చెకట్కలు కటూడా మృతావన్నమే. అలాటివాడు రుచుల కోనం చూడడు. దొరికిందే మ,ాభాగ్యంగా న్వీకటరించి ఆరగిస్తాడు అని ఈ సామెతలు ఒకట జీవిత వాన్తవాన్ని తెలుపుతున్నాయి.
3
తెలుగు సామెత : ఆకటును నలిపినప్పుడే నువానన బయటపడేది
బైబులు సామెత : గోధుమ గింజ చనిపోయిననే తప్ప ఫలించదు
(యో,ాను 12:24)
ఆకటును నలిపినపుడే దాని అనలైన నువానన తెలున్తుంది. శ్రమైకట జీవనంలో ఉన్న సౌరభాన్ని వర్ణించడంలో ఈ సామెతను ఉపయోగిస్తారు. రాపిడి పెటవనిదే వజ్రానికైనా మెరుగు రాదు. నిప్పులో కాల్చి నమ్మెటతో నరిచేయనిదే ఇనుము ఉపయోగకటరమైన పనిముటువ కాదు. పుటం వేయనిదే బంగారం పనికిరాదు. అలాగే యాతనలు అనుభ'వించి జయించనిదే జీవిత మాధుర్యం అందదు. ఇది శ్రమానుభ'వంతో గానీ అనుభ'వైకటవేద్యం కాదు.
222
క్రొవ్వొత్తి కాలుతుంటేనే వెలుగులు చిమ్మగలదు. ఆ వెలుగులు చీకటటిని చీల్చివేని బ్రతుకటులను వికటనింపజేయగలవు. క్రొవ్వొత్తి కాలకటుండా ఉంటే వెలుగూ లేదు, ప్రగతీ లేదు. కాబటివ కటతావలనే నుఖాలుగా భావించి ఉత్సా,ాంతో ముందుకటు పోయిననాడే పురోగతి! కటతావలకటు, కటడగండ్లకటు భ'యపడి పారిపోతే అది తిరోగతే!
విత్తనం చావనంతవరకటు అది ఒకటటిగానే ఉంటుంది. భ'ూమిలో పడి చనిపోయి, అంకటురంగా రూపమెత్తినట్లయితే అది విస్తారంగా ఫలిన్తుంది. ప్రాణం పట్ల తీపి ఉండి కటతావలకటు ముఖం చాటువేనేవాడి జీవితంలో ఎదుగూ బొదుగూ ఉండదు.
ఆకటును పిండితేనే నువానన గుభాళిన్తుంది. గోధుమ గింజ మరణిన్తేనే పునర్జన్మతో విస్తారంగా ఫలిన్తుంది అని అందరు గ్ర,ిాంచాలి.
4
తెలుగు సామెత : ఆరునెలలు న,ావానం చేన్తే వారు వీరౌతారు
బైబులు సామెత : జ్ఞానితో చెలిమి చేయువాడు జ్ఞానియగును మూర్ఖులతో న,ావానం చేయువాడు నాశనమగును (సామెతలు 13:20)
న,ావాన దోషమనే పదాన్ని మనం వింటూనే ఉంటాం. మంచిగాని, చెడుగాని న,ావానం వల్ల నంప్రాప్తిన్తుంది. న్నే,ిాతులు మంచివారైతే అతడు మంచివాడుగా తయారౌతాడు. న్నే,ిాతులు చెడ్డవారైతే తాను కటూడా చెడ్డవాడుగా మారతాడు. అందుకే నీ న్నే,ిాతుల పేర్లు చెప్పు, నీవెలాంటివాడివో నేను చెబుతాను అనే ఆంగ్ల నానుడి పుటివ ఉంటుంది. అందువలన న,ావాన ప్రభావం మానవుల మీద అధికటంగా ఉంటుందని చెప్పవచ్చు. న,ావానులు, మిత్రులు మంచివారైతే నత్ఫలితాలొస్తాయి. అందుకే సాధు నంఘంబు నకటలార్థ సాధకటంబు అని నీతిశాన్త్ర కారుడు బోధిన్తున్నాడు. నత్యసౌరభాలు అలవడతాయి. బుద్ధిమాంద్యము నశిన్తుంది. నద్వర్తనం అలవడుతుంది. కటనుకట మంచి మిత్రబృందం వల్ల మంచే జరుగుతుంది.
లోకటంతీరు ఎరుగని బాలుడు తండ్రిచాటు బిడ్డగా ఎదిగి విశాల ప్రపంచంలోకి అడుగుపెటివన తరువాత తనకి తారనపడే వారిలోని కటుద్ళు కటుత్సితాలు తెలియకట అలాటివారిని నమ్ముతాడు. పయోముఖ విషకటుంభాలను ప్రాణమిత్రులని భ్ర'మిన్తూ తాను కటూడా భ్ర'షువడౌతాడు. ఇది జగమెరిగిన నత్యం. తెలుగు సామెత నూచన ప్రాయంగా ఉంటే, బైబులు సామెత వాచ్యంగా ఉండడం ఇకట్కడ గమనార్హం.
223
5
తెలుగు సామెత : ఆరోగ్యమే మ,ాభాగ్యము
బైబులు సామెత : దే,ారోగ్యమును మించిన నంపద లేదు (నీరా 30:16)
శరీర రుగ్మతలు మానవ మనుగడలో అవిభాజ్యమైన అంతర్భాగాలు. కటషవం తెలియకటుండా పెరిగిన గౌతముడు యుకట్తవయనులో గ్ర,ిాంచిన నత్యమిదే. జన్మమే దుఃఖభోజనం. జరామరణాలు ప్రియా వియోగం తదితర దుఃఖ కారణాలలో అనారోగ్యం కటూడా ఉంది. ఇకటపోతే తెలుగు, బైబులు సామెతలు రెండూ అన్ని నిరుల కటన్నా ఆరోగ్యనిరి మిన్నయని తెలుపుతున్నాయి.
దే,ాన్ని దాని పరిమితులు దాటి కటషవపెటివనా అత్యాశకటు పోయి పీకటలబంటి మెక్కినా దుర్వ్యననాలకటు దానులై కటలుషభ'ూయిషవం చేనినా నున్నితమైన దై,ిాకట నమతుల్యం దెబ్బతిని అన్వన్థత ఏర్పడకట తప్పదు. 'అతి నర్వత్ర వర్జయేత్‌' అన్నది ఆరోగ్య రకట్షణకటు మూలాధారం.
తెలుగు, బైబులు సామెతలలో ప్రస్తావించిన మ,ాభాగ్యము నంపద అనే పదాలను పరిశీలిన్తే ధననమృద్ధి కటన్నా మించిన వరం శారీరకట న్వన్థత అన్నది అవగతమవు తున్నది. వేదకి తినీ తినకా ధననముపార్జన యావలో ఆరోగ్యాన్ని విన్మరించి కోట్లు కటూడబెటివన తరువాత కటడుపారా ఇషవ పదార్థాలు తిందామన్నా నుఖసౌఖ్యాలు అనుభ'వించుదామన్నా శరీరం న,ాకటరించదు. ధనం వెచ్చించి నలభీముల వంటి వంటగాద్ళను నియమించి నవకాయ పిండివంటలు వండించినా తినే ప్రాప్తముండదు. డబ్బు విరజిమ్మి ,ాంనతూలికాతల్పాలు తెచ్చుకటున్నా నిద్ర రాదు. ఎన్ని ఉన్నా వాటిని అనుభ'వించే యోగముండాలి. దీనికి కీలకటం ఆరోగ్యం. నంపదలు పలురకాలు. ఆరోగ్య నంపద ఉంటే అన్ని నంపదలనూ అందిపుచ్చుకోవచ్చునన్నదే ఈ సామెతలు చెప్పేది.
224
6
తెలుగు సామెత : ఈ పొద్దు చిన్నకట్కకైన గతి, రేపు పెద్దకట్కకటు
బైబులు సామెత : నేడు అతని వంతు రేపు నీ వంతు (నీరా 38:22)
సాటి మనిషి ఆపదలో ఉన్నప్పుడు మనం క్షేమంగా ఉన్నాము కటదా అని నిశ్చింతగా ఉండిపోయి, వారిని పటివంచుకొనకట ఉపేక్షించడంలోని అనర్థాన్నీ, స్వార్థగుణాన్నీ ఈ సామెతలు అధిక్షేపిన్తున్నాయి.
'జర్మనీలో నాజీలు మొదట కటమ్యూనినువలను వేటాడారు, నేను కటమ్యూనినువను కాదు గదా అని నోరెత్తలేదు.
ఆ తరువాత వారు యూదులపై మారణ,ాోమం సాగించారు. నేను యూదుణ్ణి కాదు కటనుకట పెదవి విప్పలేదు.
అటుపైన వారు కార్మికట నంఘాల వారిని పీడించారు. నేను కార్మికట నంఘాలకటు చెందినవాడిని కాను కటనుకట మిన్నకటుండిపోయాను.
వారు కేథలికట్కుల కోనం వచ్చారు. నేను కేథలికట్కును కాను కటనుకట చూన్తూ ఊరుకటున్నాను.
ఈసారి వారు నా కోనం వచ్చారు. అప్పటికి ఇకట నాకోనం నిలబడేవారెవరూ మిగలలేదు' - అని వాపోయాడు మారివన్‌ నియొమోలర్‌ ఒకట కటవితలో.
సాటివారికి ఆపద కటలిగినప్పుడు పటివంచుకోకటుండా ఉండిపోవడం నంఘజీవిగా మానవునికి తగని పని. కటరుణ చూపినవాడే కటరుణకటు పాత్రుడవుతాడు. కటషవమనేది కాన్త ముందూ వెనుకటగా అందరికీ నంప్రాప్తిన్తుంది.
బ్రిటిషువారు రాజ్యకాంకట్షతో భ'రత ఖండంలోని ఒక్కొకట్క నంస్థానాన్నీ కటబళిన్తూ వన్తున్నారు. పొరుగు రాజ్యం తెల్లవాడి ఫిరంగులకటు బలియై కటుప్పగూలితే శత్రువు కటడతేరాడని నంతోషించారు గానీ, తమ వంతు వన్తుందని గ్ర,ిాంచలేకటపోయారు నాటి రాజులు.
చిన్నకట్కను భ'ర్త పుటివంటికి తరిమాడు. ఆమెను తూలనాడి ఆక్షేపించి, అప్పటికి నిక్షేపంగా కాపురం చేనుకటుంటున్న పెద్దకట్కను ఆకాశానికెత్తేవారు రేపు ఆ పెద్దకట్కను కటూడా ఆమె భ'ర్త ,ిాంనించే తరుణం రావచ్చునని గ్ర,ిాంచరు.
225
బైబులు సామెతలో న్థూలంగా ఇదే అర్థం గోచరిన్తున్నప్పటికీ మరణం తథ్యమనే సార్వత్రికట నత్యం కటూడా ఇందులో తొంగిచూన్తున్నది. ముందూ వెనుకటగా అందరూ పోయేవారే. ఈ లోకటమెవరికీ శాశ్వతం కాదు. మరణం అంచున ఉన్నవారిని చూచి మనకటున్న ఆరోగ్యం, నదుపాయాలను గుణించి గర్వించేవారు తెలివిమాలినవారు. ముందూ వెనుకటగా అందరూ కటతావలను అనుభ'వించేవారే, పోయేవారే అంటున్నాయి ఈ రెండు సామెతలూ.
7
తెలుగు సామెత : ఉప్పు లేని పప్పు
బైబులు సామెత : ఉప్పు లేని చప్పిడి కటూడు (యోబు 6:5)
వేమన యోగి కాకటమునుపు పూర్వాశ్రమంలో భోగిగా ఉండేవాడని రాద్ళబండి అనంత కటృష్ణ శర్మ తదితర పరిశోధకటులు అభిప్రాయపడ్డారు. రుచులను గురించి వేమన న,ాజ నుందరమైన పద్యాలు వ్రాయడం కటూడా బ,ుశః ఇలా ఊ,ిాంచడానికి దో,ాదం చేని ఉంటుంది.
'నేయిలేని కటూడు నీయాన కటనువది
కటూరలేని తిండి కటుకట్కతిండి
ప్రియము లేని కటూడా పిండపు కటూడురా'
భోజనం షడ్రసోపేతంగా లేకటున్నా చవులూరించేదిగా ఉండాలి. 'వివా,ా భోజనంబు' అందరికీ అందని మాని పండయినా ఎవరి పరిధిలో వారు ఉప్పుతో ఉల్లిపాయలతో నోటికి ,ిాతవైన ఆ,ారమే భ'ుజించడానికి ప్రయత్నిస్తారు. తెలుగువారి భాగ్యమేమిటో గానీ ఎంత లేమిని అనుభ'వించేవారింట అయినా ఆవకాయ, నేతిచుకట్క ఉండకట మానవు. వేమన అంటున్నది అదే. కటమ్మని నేయి వడ్డించుకొనని భోజనం భోజనమే కాదు. కటూరలేని అన్నాన్ని ఊ,ిాంచలేము. ఇల్లాలు ప్రకట్కనే కటూర్చుని విననకటర్రతో వినరుతూ కొనరి కొనరి ప్రియంగా వడ్డిన్తుంటే ఆరగించేవాడే రాజేంద్ర భోగి.
ఇవేమీ లేకటుండా ఉప్పు కటూడా లేని పప్పును తినడమంటే నిస్సారమైన, నంతోషం లేని జీవితాన్ని జీవించడం. బైబులు సామెత కటూడా ఇటువంటి నేపథ్యం నుండే పుటివ ఈ అర్థాన్నే బోధిన్తున్నది.
226
బైబులు సామెత బాధానర్పద్రషువడైన యోబు పలికిన మాట. అరిషవం ముంచుకటు రాకటమునుపు తాను నోటపెటవనొల్లని పదార్థాలిప్పుడు తనకటు తప్పనినరి ఆ,ారమైనవని చెప్పే నందర్భంలో అతడు వాడిన సామెత ఇది. జి,ా్వకటు ,ిాతము గాని ముద్దనెవరూ నోటబెటవరు. తన బ్రతుకటలా నిస్సారమై చివికి చప్పిడిగా ఉందని యోబు వాపోతున్నాడు.
8
తెలుగు సామెత : ఎంత చెటువకటు అంత గాలి
బైబులు సామెత : ప్రాయమును బటివ పరాక్రటమముండును
(న్యాయాధిపతులు 8:2)
ఈ తెలుగు సామెత సామర్థ్యానికి నంబంధించినది. ఎవరి శకట్త్యనుసారం వారు పనిచేస్తారు. ఎకట్కువ బలం గలవాడు పదిమందిని జయిన్తే తకట్కువ బలం గలవాడు ఇద్దరినే జయిస్తాడు. అటువంటి నందర్భాలలో ఎంత చెటువకటు అంత గాలి అనే ఈ తెలుగు సామెతను ఉపయోగిస్తారు.
కొందరు తోటివారితో 'ఈ మాత్రం చెయ్యలేవా, ఈ కొద్ది మొత్తం ఖర్చుపెటవలేవా?' అంటారు. వారి పరిన్థితులు వారివి. వారి శక్తిసామర్థ్యాలు వారివి. 'ఎంత చెటువకటు అంత గాలి' అనడంలోని భావం ఇదే.
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే భావాన్ని విశదీకటరిన్తున్నది. ఎవరి ప్రాయాన్ని బటివ, శక్తి సామర్థ్యాలను బటివ వారి పరాక్రటమముంటుందని చెబుతున్నది. దైవ వరప్రసాదిత పరాక్రటమశాలి గిద్యోను జాతికటంటకటులైన జెబ,ు, నల్మున్నా అనే ఇద్దరు మిద్యాను నర్దారులను నంకటుల నమరం నలిపి ప్రాణాలతో పటువకటుంటాడు. తాబోరు కొండవద్ద మీరు వధించిన వారు ఎలాటివారు? అని వారిని ప్రశ్నిస్తాడు. వారు మొండి ధైర్యంతో తమకటు మరణం తథ్యమని భావించి 'వారు నీలాగానే ఉన్నారు' అని జవాబిస్తారు. వారు గతంలో వధించినది తన సోదరులనే అని గ్ర,ిాంచిన గిద్యోను కటుపితుడై వారిని ఖడ్గంతో ఖండించమని తన పెద్ద కటుమారుని ఆదేశిస్తాడు. అతడింకా లేబ్రాయపు వాడు గనుకట అందుకటు భ'యపడి వెనుకటడుగు వేశాడు. అది చూచి బంధితులైన శత్రురాజులిద్దరూ 'వాడు కటుర్ర, మావంటివారిని వాడేం వధించగలడు?' అంటూ ఆక్షేపించిన నందర్భంలో ఈ సామెతను ఉపయోగించారు. అంతట గిద్యోను తానే లేచి కటత్తిదూని వారిద్దరినీ తెగనరికాడు. కటనుకట ప్రాయాన్ని బటివ పరాక్రటమముంటుంది. ఎవరి శక్తి సామర్థ్యాలను బటివ వారు ప్రవర్తిస్తారు, పరాక్రటమిస్తారు.
227
ఒకటరితో ఒకటరు పోటీ పడకటూడదు. ఒకటరి శక్తిని బటివ వేరొకటరిని అంచనా వేయకటూడదు. ఎవరి పరిధి వారిదే. ఇటువంటి నమయాలలోనే 'ఎంత చెటువకటు అంత గాలి' అనే తెలుగు సామెతను, 'ప్రాయమును బటివ పరాక్రటమముండును' అనే బైబులు సామెతను నమతుల్యాలుగా నమానార్థకాలుగా వాడుతుంటారు.
9
తెలుగు సామెత : ఒంటి కటంటే జంట మేలు
బైబులు సామెత : ఏకాకిగా ఉండుట కటంటే ఇద్దరు కటలిని ఉండుట మేలు
(ఉపదేశకటుడు 4:9)
మానవుడు నంఘజీవి. నలుగురితో కటలినినప్పుడే అతని బుద్ధి వికటనిన్తుంది. కొన్నిసార్లు అందరికీ కటూడా ఒంటరితనం బాగుందనిపిన్తుంది. కానీ ఆ ఒంటరితనంలో ఒక్కోసారి నిర్లిప్తత ఏర్పడవచ్చు. నిరానకట్తత చోటు చేనుకోవచ్చు. లేకటుంటే కొన్ని క్రటూరమైన ఆలోచనలు చేయవచ్చు. కటనీనం చుటూవ ఎవరైనా ఉంటే వారు గమనిన్తున్నారేమో అని అయినా అలాటి ఆలోచనలు చేయరు. అందుకే పెద్దలు ఒంటరిగా కటంటే జంటగా ఉండడం మేలన్నారు. జంటగా ఉండడం వల్ల ఒకటరికొకటరం అన్న ధైర్యం మనన్సులో బాధను పంచుకోవడానికి తోడు ఒకటరుండడం ఎంతో ఊరటనిన్తుంది. ఇద్దరు కటలిని చేన్తే పని తేలికట కటూడా అవుతుంది. ఏ పని అయినా కటూడా ఇతరుల సాన్ని,ిాత్యంలో ,ుతారుగా ఆడుతూ, పాడుతూ చేయవచ్చు. అదే విషయాన్ని తెలుగు సామెత, బైబులు సామెత కటూడా నరదమైన భాషలో న్పషవం చేన్తున్నాయి. జంటగా పనిచేయడం వల్ల ఎకట్కువ పని తకట్కువ నమయంలో చేయగలుగుతారు. జంటగా ఉండడంలోని మేలుని నొక్కి చెబుతున్నాయి రెండు సామెతలూనూ.
పై రెండు సామెతల్లోనూ భార్యాభ'ర్తల జత గురించి ప్రత్యేకించి ప్రస్తావన లేకటున్నప్పటికీ ఒకట వయన్సు వచ్చాకట ఈడూ జోడూ చూచి ముడివేయడంగా కటూడా దీనిని భావించవచ్చు. నృషివకటర్త మనిషి రూప కటల్పనానంతరం నరుడు ఒంటరిగా ఉండుట మంచిది కాదని యోచించినటువగా బైబులు చెబుతున్నది. న,ాధర్మచారిణి లేకటుంటే పురుషుడు పరిపూర్ణుడు కాడని ఇందులోని భావం. ప్రకటృతి, పురుషుడు
228
ఏకటమైతేనే జీవనసారం. అర్థనారీశ్వరుడు ఆడమగ నైజాల ఏకట శరీర నంగమం. వేదనలో, నిరాశలో, ఒత్తిడిలో ఉన్న మగడిని ఊరడించి తరుణోపాయం నూచించే మగువ నిజంగా దేవుడిచ్చిన వరం.
ఆలోచనల విషయంలో కటూడా ఒకటడు తన ధోరణిలోనే వెళ్ళిపోతూ ఇతర పార్శ్వం చూడడు. రెండవ మనిషికి అది చటుకట్కున గోచరిన్తుంది. దిద్దుకోవడానికి అవకాశ ముంటుంది. ఆ నత్యాన్నే ఈ సామెతలు తేటతెల్లం చేన్తున్నాయి.
10
తెలుగు సామెత : ఒకట ఒరలో రెండు కటత్తులిమడవు
బైబులు సామెత : ఎవరును ఇద్దరు యజమానులను నేవింపలేరు (మత్తయి 6:24)
'కటంటికి నిద్ర వచ్చునె...' అని ప్రారంభించి శ్రీనాథ మ,ా కటవి తన భీమఖండంలో 'కటంటకటుడైన శాత్రవుడొకటండు తనంతట తాను కటల్గినన్‌' అంటాడు. తనతో నమానుడైన శత్రువు ఒకటడుంటే కటంటికి నిద్ర రాదట. వంటకటం రుచింపదట. ఇంకే నుఖమూ తృప్తినివ్వదట. పై తెలుగు సామెత కటూడా ఒకట ఒరలో రెండు కటత్తులిమడవని వివరిన్తున్నది.
ఇది న్పర్థలతో వైషమ్యాలతో నడున్తున్న లోకటం. ఒకటరి కటంటే మరొకటరు ప్రజ్ఞావంతులనిపించుకోవాలని, ఒకటరి కటంటే మరొకటరు పండితప్రకాండులని పేరు పొందాలని అందరూ తాపత్రయపడుతున్న కాలం! ఎదుటివాని గొప్పతనాన్ని, సౌమనస్యాన్ని అర్థం చేనుకోలేకట, అర్థం చేనుకటున్నా అంగీకటరించలేకట, అనూయా ద్వేతాలతో క్రింద మీదౌతున్న ఈ లోకటంలో, ఇద్దరు నమాన ప్రతిభాపాటవాలు గలవారు ఒకటరినొకటరు న,ిాంపలేరు నరికటదా, కొన్నిసార్లు ఒకటరి మీద ఒకటరు కటత్తులు దూనుకటుంటారు కటూడా. ఇటువంటి నందర్భాలను పై తెలుగు సామెత జ్ఞప్తికి తెన్తుంది.
లోకటులు కటూడా ఒకే నమయంలో ఇద్దరు వ్యకట్తులకటు నమాన గౌరవస్థానాలు కటల్పించడానికి నానాయాతనలూ పడతారు. ఒకటవేద కటల్పించినా ఎవరికి చిన్న లోటు కటలిగినా, అతడు అందరి మీదా విరుచుకటు పడతాడు. తోడివారిలో తనకటు తలవంపులు వచ్చాయని మండిపడతాడు. ఇందువల్లనే ఒకట ఒరలో రెండు కటత్తులు ఇమడలేవనే తెలుగు సామెత ప్రాధాన్యతను నంతరించుకటుంది.
229
ఎవరును ఇద్దరు యజమానులను నేవింపలేరు అనే బైబులు సామెత కటూడా తెలుగు సామెతలోని భావాన్నే న్ఫురింపజేన్తుంది. ఒకట మనిషి ఇద్దరు యజమానులకటు కొలువు చేని ఆ ఇద్దరినీ ఏకట రీతిలో మెప్పించడం అసాధ్యం. అతడు ఒకట యజమాని పట్ల విధేయతా విశ్వాసాలు, వేరొకటరి పట్ల ఉదానీతన, నిరానకట్తతలు చూపించడం న,ాజం. అది మానవ నైజం. క్రీన్తు నోటి వెంట వెలువడిన ఈ సామెతలోని ఇద్దరు యజమానులు దైవము, ధనము. దైవం మనిషిని నిస్వార్థపరునిగా చేన్తే, ధనం మనిషిని స్వార్థపరుణ్ణి చేన్తుంది. అందువలన ఎవరూ ఏకట కాలంలో ఈ ఇద్దరు యజమానులను ఏకటరీతిలో నేవించలేడు.
బైబులు సామెతలోని మనిషిని ఇద్దరు యజమానులను, తెలుగు సామెతలోని 'ఒకట' రెండు కటత్తులుగా భావించుకటుంటే ఈ రెండు సామెతలు నమానార్థకాలవుతాయి.
11
తెలుగు సామెత : కటడివెడు పాలకటు ఒకట మజ్జిగ బొటువ
బైబులు సామెత : గంపెడు బొగ్గులకటు ఒకట నిప్పురవ్వ (నీరా 11:32)
'కటూరిమిగల దినములలో
నేరములెన్నడు తోచవు మరి యా
కటూరిమి విరనంబమైన
నేరములే దోచుచుండు నికట్కము నుమతీ '
కటుటుంబం నల్లేరుపై బండి నడకటలా దీర్ఘకాలం సాగిపోతూ ఉంటుంది. అందరూ ఆప్యాయతలు పంచుకటుంటూ అన్యోన్యంగా ఉంటారు. ఎప్పుడో ఎకట్కడో పుడుతుంది మునలం. ఇకట మొదలవుతాయి కీచులాటలు. ఉమ్మడి పరివారం నిటవనిలువునూ చీలి ఆన్తిపంపకాలు, ఆక్షేపణలు, పగలు రగులుకటుంటాయి.
పైని చెప్పిన బైబులు సామెతలోనూ, తెలుగు సామెతలోనూ ప్రధానంగా ఉన్నది ఒకటటే. పెద్ద ఎత్తున మన్నన, మంచితనం ఉన్న నంబంధం చెడడానికి ఒకట్క చెప్పుడు మాట చాలు. దాయాదుల పోరు, యుద్ధాలు, రకట్తపాతాలు మొదలవుతాయి. గృ,ానీమలో ఇల్లాద్ళందరికీ చిరపరిచితమైన సామ్యం ఈ నత్యానికి ఆనరాగా
230
నిలిచింది. గిన్నె నిండా పాలుంటాయి. ఆ ఇల్లాలు నాలుగు మజ్జిగ చుకట్కలు వేని మూత బెడుతుంది. అంతే, తెల్లవారేనరికటల్లా గిన్నెడు పాలూ రసాయనికటంగా మళ్ళీ వెనక్కి వచ్చే వీలు లేకటుండా నిర్ణయాత్మకటంగా మారిపోతాయి. బొగ్గులు - నిప్పురవ్వ సామ్యం, పాలు - విషపు చుకట్క సామ్యం చెప్పేది కటూడా అదే. బాణనంచా నిలువచేనిన గిడ్డంగిలో చిన్న నిప్పురవ్వ చాలు, పెను నంక్షోభ'ం నృషివంచడానికి.
అదే విధంగా మానవ నంబంధాల విషయంలో నిబిడీకటృతమైన నత్యమేమిటంటే చిరకాల న్నే,ా ను,ాృద్భావాలు ఒకట్క అపార్థం మూలంగా నమనిపోయే అవకాశం ఉంది. ఒకట నీలివార్త విన్నప్పుడు ఇద్దరూ ఒకటసారి కటలిని నంప్రదించుకటుంటే ఇటేవ పరిత్కారమైపోతుంది. అయితే అలా ఎటునుంచో విన్నవార్త మననునెంతగా కటలచివేన్తుందంటే ప్రాణ మిత్రులిరువురూ బద్ధ శత్రువులైపోతారు. ఈ విధంగా అమృత భాండంలో రాలిపడే విషపు చుకట్కల విషయంలో జాగరూకటత అవనరం అని ఈ సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి.
12
తెలుగు సామెత : కటడివెడు పాలకటు ఒకట విషపు చుకట్క
బైబులు సామెత : ఈగలు పడి చచ్చిన బుడ్డిలోని పరిమద తైలమంతయు పాడగును. ఈ రీతిలోనే కొద్దిపాటి బల,ీానత నరుని మ,ా జ్ఞానమును కటూడా నాశము చేయును (ఉపదేశకటుడు 10:1)
చెరువంత సాంబారు గుండిగలో ఒకట్క బల్లి పడితే అంతా ఒలకటబోయాల్సిందే. నకటల శాన్త్ర పారంగతుడు వీర విక్రటమ ప్రతాపుడూ అయిన రావణ బ్ర,ా్మకటు నీతా వ్యామో,ాం కటలిగి లంకటంతా శ్మశాన వాటికట అయింది. శత సోదర పరివేష్ఠితా ననుడైన రారాజు మదిలోని రాజ్య కాంకట్ష వంశ కట్షయానికి దారితీనింది. 'చెరకటు తుద వెన్ను పుటివన చెరకటు తీపెల్ల చెరచు గదరా నుమతీ' అని బద్దెనార్యుడు వాపోయింది దీని గురించే.
నర్మగర్భంగా, సాదృశ్యరూపకటంగా తెలుగు సామెత చెప్పి ఊరుకటుంటే దాని అన్వయాన్ని నైతం కటరతలామలకటంగా బైబులు సామెత విశ్లేషించింది. కొద్దిపాటి నిద్ర, కొంచెం అజ్ఞానం, లేశమంత దుర్బుద్ధి, రవ్వంత అత్యాశ ఉంటే చాలు కొండంత బలాన్ని, కొరతలేని విజ్ఞానాన్ని కొరగానివిగా చేస్తాయని తేటతెల్లం చేన్తున్నది.
231
అనురాగ నదనంగా సాగిపోయే కాపురంలో ఏదో ఒకట చిన్న అపార్థం ప్రవేశిన్తుంది. చిలికి చిలికి గాలివానై, కోతిపుండు బ్ర,ా్మరాకట్షనై తెగతెంపుల వరకటు వెదుతుంది. రామభ'ద్రుని పటావభిషేకట శుభ' గడియలు ఆనన్నమౌతున్న తరుణాన మంధర వెడలగక్కిన కాలకటూట విషం అమృత భాండం వంటి శుభావనరాన్ని వితాదంలో ముంచెత్తింది.
ప్రేమకటూ, ద్వేతానికీ మధ్యనున్న అడ్డు గీత వెంట్రుకటవాని అంటారు. విపరీతంగా ప్రేమ ఉన్నచోట ఆ నున్నితమైన బంధం వికటటిన్తే ప్రాణమిత్రులు నైతం బద్ధ శత్రువులౌతారు. ఏది ఏమైనా మానవ నంబంధాల విషయంలో పరేంగితమెరిగి వివేకటంగా ప్రవర్తించకటుంటే చిన్న అపశ్రుతి నైతం మ,ా విపత్తుకటు దారితీన్తుందని ఈ సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి.
13
తెలుగు సామెత : కటడుపులో ఎట్లా ఉంటే కాపురమట్లా ఉంటుంది
బైబులు సామెత : మంచి చెటువ చెడ్డ పండ్లనీయదు, చెడు చెటువ మంచి పండ్లనీయదు (లూకా 6:45)
చెటువ పేరు చెప్పి కాయలమ్ముకోవడం అనే సామెత తెలుగులో ఉంది. అంటే ప్రనిద్ధమైన చెట్ల పేర్లు చెప్పి కాయలమ్ముకటుంటూ ఉంటారు. ఉదా,ారణకటు ఇవి పాలకొల్లు బత్తాయిలు అంటారు. ఒకటప్పుడు పాలకొల్లులో మంచి బత్తాయిలు దొరికేవేమో. ఇప్పుడు ఆ పేరు చెప్పి బత్తాయి పండ్లు అమ్మేవారున్నారు. అనలిప్పుడు పాలకొల్లులో బత్తాయి చెట్లు ఉన్నాయా? లేదా? అని ఆలోచించే అవకాశం ఇకట్కడ ఉండదు. అలాగే వడ్లపూడి నారింజ అంటాము. ఒకటనాడు వడ్లపూడి నారింజ పండ్లకటు ప్రనిద్ధి కావచ్చు. ఆ పేరుతో నేడు కొందరు నారింజ పండ్లు అమ్ముకొంటారు. ఇప్పుడు వడ్లపూడిలో నారింజలు ఉన్నదీ లేనిదీ ఇకట్కడ ప్రధానం కాదు. అంటే మంచి చెట్ల పేరు చెప్పి, పండ్లమ్ముకోవడమన్నమాట.
బైబులు సామెతలో మంచి చెటువ చెడు పండ్లు కాయదని, చెడ్డ చెటువ మంచి పండ్లునీయదని ఉన్నది. చెటువ తన పండ్ల వల్ల ప్రనిద్ధమవుతుంది. బ్ర,ా్మ జెముడు
232
పొదలో మధుర ఫలాలు పండవు. కోరింత పొదలకటు ద్రాకట్షపండ్లు కాయవు. యేను చెప్పిన ఈ సామెత కేవలం చెట్లకటు నంబంధించింది మాత్రమే కాదు. అది మంచి వ్యకట్తులకటు, వారి ,ాృదయాలకటు నంబంధించింది. అందుకే ఇంకా కొంచెము ముందుకటు వెళితే, ఇకట్కడ మంచి చెటువ నజ్జనుడితోను, చెడ్డ చెటువ దుర్జనుడితోను పోల్చబడ్డాయి అని గ్ర,ిాస్తాము.
చెటువ బైబులులో పలుమారులు మనిషికి ఉపమానంగా కటనిపిన్తుంది. నిష్ప్రయోజనమైన చెట్లు ఎలా నరికివేయబడి వంట చెఱకటుగా వాడబడతాయో, పనికిమాలిన మనుష్యులు కటూడా అలాగే పారవేయబడతారు.
ఇకట తెలుగు సామెతలో 'కటడుపు' అంటే ,ాృదయం అనే అర్థం గ్ర,ిాంచాలి. ,ాృదయంలో ఏ విధంగా ఆలోచిన్తే, మన క్రియలు ఆ విధంగా అంటే కటడుపులో ఉన్నదానిని బటివ బ,ిార్గతమవుతాయి. నజ్జనుడు తన ,ాృదయమను మంచి ధననిధిలోనుండి నద్విషయములను బయటికి తెచ్చును, దుర్జనుడు చెడ్డ ధన నిధిలో నుండి దుర్విషయములను బయటికి తెచ్చును. ,ాృదయములో ఉన్నదానిని బటివ ఒకటని నోరు మాటలాడును అంటుంది బైబులు (లూకా 6:45). అంటే ,ాృదయాలోచనలు ఎట్లా ఉంటే మాటలు చేతలు తదనుగుణంగా ఉంటాయని భావించవచ్చు. అందుకే కటడుపులో లేనిది కౌగలించుకటుంటే వన్తుందా? అని మరొకట తెలుగు సామెత పై దానికి నమానార్థకటంగా వాడబడుతున్నది. పైకి ఎంత ప్రేమ ఉన్నటువ మాట్లాడినా ,ాృదయంలో మమతానురాగాలు లేకటపోతే, అవన్నీ ఉత్తుత్తి మాటలనీ, నీటిమీది వ్రాతలనీ తెలునుకోవాలి. దేనికైనా ,ాృదయమే మూలం. దానిని బటేవ మన క్రియలుంటాయి.
,ాృదయంలో మంచి ఉంటే అది క్రియారూపంలో బ,ిార్గతమై అందరి మెప్పూ పొందుతుంది. పనికిమాలిన చెటువ మంచి ఫలములు ఫలించనటేవ, పెదవులతో పైపై మాటలు పలికితే వాటి వల్ల ప్రయోజనం శూన్యం. 'విత్తును బటివ చెటువ' అనే మరొకట తెలుగు సామెత కటూడా ఈ భావాలకటు బీజం వంటిది. 'విత్తొకటటి వేన్తే చెటువ ఇంకొకటటి మొలవదు కటదా!' దీని కొనసాగింపే మంచి చెటువ చెడ్డ పండ్లను, చెడు చెటువ మంచి పండ్లను ఈయవు అన్న బైబులు సామెత.
233
14
తెలుగు సామెత : కటని, కటల్ల నిజము తెలినిన మనుజుడెపో నీతిపరుడు
బైబులు సామెత : జ్ఞానము లేనివాడు ప్రతిమాట నమ్మును వివేకియైనవాడు తన నడతలను బాగుగా కటనిపెటువను (సామెతలు 14:5)
ఎవరు చెప్పినా వినాలి. ఆవేశం విడిచిపెటావలి. బాగా సావధానంగా ఆలోచించి, నిజానిజాలను తెలునుకోవాలి. అటువంటివాణ్ణే నీతిపరుడు అంటారు. కొందరు ఒకట మాట తనకటు ఇషవం లేదని చెప్పగానే చిర్రుబుర్రులాడతారు. వివేకాన్ని కోల్పోయి, ఆవేశంతో అరుస్తారు. అందుకే తికట్కన సోమయాజి మ,ాభారతంలోని ఉద్యోగపర్వం - తృతీయా శ్వానం 107వ పద్యంలో ద్రౌపది చేత శ్రీకటృష్ణునితో వీఱిడియైన మానినికి వెండి వివేకటము కటల్గనేర్చునే అనిపిస్తాడు. కోపంతో వినిగివేసారిన వాడికి వివేకటం ఉండదు. కటనుకట వినేటప్పుడు, మాట్లాడేటప్పుడు చాలా జాగ్రత్తగా ఉండాలి. జ్ఞానం ఉండవచ్చు. అది వివేకటంతో కటూడినప్పుడు బాగా రాణిన్తుంది. వివేకటం లేనివాడు ఎండిపోయిన మోడుతో నమానుడు. నమస్తాన్నీ జాగ్రత్తగా పరిశీలించి మంచిని అనునరించుటయే నీతి.
జ్ఞానం లేనివాడు ప్రతిమాటా నమ్ముతాడు. అందరినీ నమ్మీ నమ్మీ మోనపోయి అధోగతిపాలవుతాడు. నమ్మకటం ఉండవలనిందే. అయితే ప్రతి మోనగాణ్ణీ నమ్మి పాడైపోవడం జ్ఞానుల లకట్షణం కాదు. వివేకి ప్రతిదాన్నీ పరిశీలించి, తనకటు తాను పరీక్షించుకొని జాగరూకటతతో జీవిన్తూ ఉంటాడు. నిజానికి అతడే నీతిపరుడు.
జ్ఞానం అంటే అన్నిటిని గూర్చీ తెలిని ఉండడం. వివేకటం అంటే ఏది ఎప్పుడు చేయాలో, ఎలా చేయాలో తెలిని ఉండడం. జ్ఞాన వివేకాలు తోడైనవాడు నదాకాలం నిలుస్తాడు. జ్ఞానము వలన ఇల్లు కటటవబడును, వివేకటము వలన అది న్థిరపరచబడును (సామెతలు 24:2). ఏది నత్యం, ఏదనత్యం అనే ధర్మనూక్ష్మాలు గ్ర,ిాంచడానికి వివేకటం కావాలి. ఆ మాటకొన్తే విషయాన్ని నూకట్ష్మంగా పరిశీలించి దాని ఆనుపానులు కటనిపెటివ ఒకట నిర్ణయానికి వచ్చేవాడే నీతిపరుడుగా, నజ్జనుడుగా పరిగణింపబడతాడు. రాజులకటు, అధికారులకటు, కటుటుంబంలో బాధ్యత కటలిగిన పెద్దలకటు ఈ వివేచనా దృషివ అవనరం. బైబులు, తెలుగు సామెతలు ఈ నిశిత దృషివని ప్రన్తుతిన్తున్నాయి.
234
15
తెలుగు సామెత : కటలలో జరిగింది ఇలలో జరగదు
బైబులు సామెత : న్వప్నములను నమ్ముట నీడను పటువకొనుట వంటిది, గాలిని తరుముట వంటిది (నీరా 34:2)
కటలలు కటల్లలే గాని నిజాలు కావనేది నత్యం. కటలలో గాలిలో తేలిపోతాము. నీద్ళ మీద నడుస్తాము. ఏవేవో అనూ,ా్యమైన, అసాధ్యమైన కార్యాలు చేనినటువ కటలలు గంటాము. తెల్లవారి లేచేనరికి అన్నిటినీ మరిచిపోతాము. ఎందుకటంటే అది కటల గనుకట. కొందరు కటలలో కొన్ని కొన్ని వన్తువులు కటనిపిన్తే శుభ'ం కటలుగుతుందని, మరికొన్ని వన్తువులు చూన్తే అశుభ'ం కటలుగుతుందని భావిస్తారు. తెల్లవారుజామున వచ్చిన కటలలు నిజమౌతాయని, మధ్యరాత్రిలో వచ్చిన కటలలు కటల్లలవుతాయని ఈ కటలలను గురించి లోకటులు రకటరకాలుగా చెప్పుకటుంటారు. కటలలో జరిగింది ఇలలో జరగదని ఈ తెలుగు సామెత తెలియజేన్తుంది. ,ాతువాదులు, బాగా చదువరులు కటూడా ఇదే విషయాన్ని నమ్ముతారు. కొందరు మూఢ విశ్వానులు, ఛాందనవాదులు తప్ప కటలలు నిజంగా నెరవేరుతాయని ఎవరూ నమ్మరు. ఇదే విషయాన్ని ఈ తెలుగు సామెత చాటి చెబుతున్నది.
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే అర్థాన్ని అందిన్తుంది. న్వప్నములు జరుగుతాయని నమ్మరాదని తెలియజేన్తుంది. అలా నమ్మడం నీడను పటువకోవడం లాంటిదని, గాలిని తరిమి పటువకోవడం లాంటిదని వివరిన్తుంది. గాలిని ఎవరూ పటువకొనలేరు కటదా, అది అసాధ్యం! కటలలు నిజం కావడం కటూడా అసాధ్యం. అలా భావించడం ,ాస్యాన్పదం.
కొందరు కటలలను నమ్మి జీవితాలను పాడుచేనుకటుంటారు. జీవితం కటల కాదు. ఊ,ాతీతమైనదీ కాదు. మనం శ్రమించి, అనుభ'వించవలనింది జీవితం. కటలలో బాగా డబ్బు నంపాదించినట్లు, లాటరీ వచ్చి, లక్షాధికారి అయినట్లు కటలగంటాము. తెల్లవారి అది నిజమౌతుందని లాటరీ టిక్కెట్లు కొని, నునాయానంగా ధనం వచ్చిపడుతుందని ఉవ్విద్లూరుతూ ఉంటాము. ఇదంతా కటల్లయని, కటలలు ఇలలో నిజంగా నిజ జీవితాలలో జరుగవని ఈ రెండు సామెతలు వివరిన్తున్నాయి.
235
16
తెలుగు సామెత : కటలిని ఉంటే కటలదు నుఖము
బైబులు సామెత : ముప్పేటలు పన్నిన త్రాడు త్వరగా తెగదు (ఉపదేశకటుడు 4:12)
ఐదు వేద్ళు కటలిన్తేనే గుప్పిటికి బలం. కటలిని మెలని ఉన్న కాపురం భ'ూలోకట న్వర్గమే. ఈ సార్వత్రికట నత్యాన్ని పై రెండు సామెతలు నరదమైన రీతిలో తేటతెల్లం చేన్తున్నాయి.
తెలుగువాద్ళు ఎకట్కడన్నా ముగ్గురు ఉంటే అకట్కడ నాలుగు వర్గాలుంటాయంటారు. అందాకా ఎందుకటు? నిమ్న కటులాలనిపించుకొనే తెలుగు మాల మాదిగలకటు నయోధ్య లేదు. జాషువా గారు తన 'ఇంటిగుటువ' ఖండికటలో ఈ శోచనీయమైన న్థితిని ఇలా చిత్రీకటరించారు:
'దేవుడొకటడు దేవదంబులు రెండు
దేశమొకటటి మాకటు తెగలు రెండు
మాట వరునకొకట్క మతమందుమె గాని
కటుల నమన్య వద్ద కటుమ్ముదమ్ము'
పంచతంత్రంలో నాలుగు గోవులు ఏకటమై పులిని ఎదిరించిన కటథనం చదువుతుంటే పశువులకటున్న ఇంగితం మనిషికి లేదనిపిన్తుంది. 'మిడుతలకటు రాజు లేడు అయినను అవన్నియు పంకట్తులు తీరి సాగిపోవును' (సామెతలు 30:27) అని జంతుజాలంలో కటనిపించి కటన్నుల పండుగ చేనే ఐకటమత్యాన్ని పరిశుద్ధ గ్రంథం చూపుతున్నది.
నంఘటితంగా మానవుడు సాధించలేనిది లేదు. అనైకట్యత అజ్ఞుల లకట్షణం, అనర్థదాయకటం. గడ్డి పరకటలను నైతం త్రాడుగా పేనితే మత్తేభాన్ని కటూడా బంధించవచ్చునంటున్నాడు వేమన:
'ఐకటమత్య మొకట్క టావశ్యకటం బెప్డు
దాని బలిమి నెంతయైన గూడు
గటివవెంట బెటవ కటటవదా యేనుంగు'
బైబులు సామెత ఐకటమత్య ఔన్నత్యాన్ని దైనందిన జీవితంలో వాడుకటలో ఉన్న సామ్యం చెప్పడం ద్వారా వివరిన్తున్నది. తాడును తెంచాలంటే పురిని వదులు చేని
236
నారపోగులు ఒక్కొకట్కటే వేరుచేని పని జరిగించుకటుంటాము. మూడు పేటల తాడును దండిగా పురి ఎక్కించాకట తెంచడం దుర్లభ'ం. కటుటుంబాలు, నమాజాలు, జాతి ఒకట్క త్రాటిపై నిలిన్తే ఆ చెలిమి బలిమి వేరు. ఈ నూత్రాన్ని అనునరించే ఇన్ని నంఘాలు, యూనియన్లు. ఉద్యమించడానికైనా, ఉల్లనించడానికైనా నలుగురూ చేతులు కటలిపితే ఆ దారే వేరు. ఇద్దరు కటలిని ప్రయాణిన్తే క్షేమం. ఎందుకటంటే ఒకటడు పడిపోతే ఒకటడు చేయూతనిస్తాడు. చలిలో ఇద్దరు కటలిని పడుకటుంటే వెచ్చదనం పుడుతుంది (ఉపదేశకటుడు 4:9-10) అని ఐకటమత్యంలోని బలాన్ని పవిత్ర గ్రంథం నొక్కి చెబుతున్నది.
ప్రపంచీకటరణం ప్రపంచాన్ని ముంచెత్తుతున్న ఈ తరుణంలో మన దేశంలో కటుటుంబ వ్యవన్థను ఇంతవరకటు పటిషవంగా ఉంచిన ఉమ్మడి కటుటుంబం మెల్లమెల్లగా అంతరిన్తున్నది. నాటికీ, నేటికీ కటలిని ఉంటేనే కటలదు నుఖమన్న నానుడి ఆచరణీయమే.
17
తెలుగు సామెత : కటుండ వెళ్ళి బిందెకటు తగిలినా, బిందె వచ్చి కటుండకటు తగిలినా, కటుండకే మోనం
బైబులు సామెత : మటివ కటుండ, లో,ాపాత్ర దేనితో ఏది ఒరనికొన్నా కటుండయే పగులును (నీరా 13:2)
పై సామెతలను పోలిన వేరొకట సామెత, 'ముల్లు వెళ్ళి అరిటాకటుపై పడినా, అరిటాకటు వెళ్ళి ముల్లుమీద పడినా అరిటాకటుకే నషవం.' ఒకే భావం వేరువేరు నూకట్తులుగా వేరువేరు పరగణాల్లో చెలామణీ అవుతుంటుంది. కోస్తా ప్రాంతంలో అరిటాకటు ముల్లు సామెతను తరచుగా ఆడపిల్లలను ,ాచ్చరిన్తూ ఉద,ారిన్తుంటారు. కటన్యలు యవ్వన మధురో,ాలలో ఉక్కిరిబిక్కిరవుతూ యువకటుల చెలిమి కోరుతారు. చెటవపటావలు వేనుకొని తిరుగుతారు. జరగరానిది జరిగితే యువకటునికి పోయేదేమీ ఉండదు. యువతి జీవితం పాడైపోతుంది. ఇలాటి భ'ంగపాటు జరగడానికి కారణం యువతి వెళ్ళి యువకటునితో సాంగత్యం కోరి యుండవచ్చు. యువకటుడే వెంటపడి ఆమె ,ాృదయం దోచుకటుని ఉండవచ్చు. ఎలా జరిగినా ఫలితం మాత్రం ఒకట్కటే. బైబులు, తెలుగు సామెతలు రెండూ ఈ భావాన్నే బ,ిార్గతం చేన్తున్నాయి.
237
పేదవాని కోపము పెదవికి చేటు అన్నారు. రాజుకటు పేదవానిపై కోపమొచ్చినా, పేదకటు రాజుపై కోపమొచ్చినా కీడు పేదకే. రాజ్య బ,ిాష్కరణ జరిగేది పేదకే. రాజుకటు కాదు. బ్రా,ా్మణ న్త్రీలు మడిగటువకటుంటారు. మడిగటువకటున్న ఆమె తూలి వేరొకట మనిషిని ముటివనా, వేరొకట మనిషి పొరపాటున ఆమెకటు తగిలినా మైలపడేది మడిగటువకటున్న న్త్రీయే.
ఈ సామెతల్లో మనకటు బోధపడే అంశం ఇది. లోకటంలో బలవంతులు, నిరంకటుశులు ఉంటారు. లేగదూడల వంటి అమాయకటులు, సామాన్యులు కటూడా ఉంటారు. ఎవరి పరిధిలో వారు చరిన్తున్నంత కాలం బ్రతుకటులు వెళ్ళిపోతుంటాయి. విధి వశాన వారొకటరికొకటరు తారనపడితే, ఘర్షణ నంభ'విన్తే నషవం జరిగేది లేగదూడలకే. నేరం ఎవరిదైనా శికట్ష మాత్రం నగటు మనిషే అనుభ'వించవలని ఉంటుంది. ఇది అనివార్యం.
లో,ాంతో చేనిన పాత్ర బిందె. వాటి నరననే మటివ కటుండలూ ఉంటాయి. మటివకటుండే ఒదిగి ఉండాలి కాని బిందెలతో నమానంగా వాటి నరనన చేరరాదు. తాను నున్నితం గనకట ఒకింత జాగ్రత్తగా మెలగాలి. అలానే ఎంత చిన్న అవాంతరానికైనా తల్లిడిల్లిపోయే నున్నిత మనన్కులు కొంత వివేచన గలిగి ఒదిగి ఉండడమే శ్రేయన్కరం. బరితెగించినవారు దేనికైనా నిద్ధమే. ఏది జరిగినా వారికి పోయేదేమీ లేదు. గుటువగా బ్రతికేవారికి జరగకటూడనిదేమైనా జరిగితే ఊరు ఊరంతా విడ్డూరంగా చెప్పుకటుంటారు.
18
తెలుగు సామెత : కటూరిమిలో నేరాలుండవు విరనంలో నరసాలుండవు
బైబులు సామెత : పగ కటల,ామును రేపును, ప్రేమ దోషములన్నిటినీ కటప్పును
(సామెతలు 10:12)
ప్రేమతో వితాన్నైనా తినిపించవచ్చు గాని పగతో పాయసాన్ని కటూడా తినిపించ లేము అని మరొకట సామెత మనమెరిగినదే. నరిగ్గా అదే అర్థాన్ని పై తెలుగు సామెత
238
మనకటు బోధిన్తుంది. కటూరిమి ఉన్నన్నాద్ళూ ఒకటరి పట్ల ఒకటరు ఓర్పు, శాంతి, న,ానాలతో జీవిస్తారు. ఆ ప్రేమ విరనమైతే, పగగా మారితే ఇకట మంచి మాటలు గానీ, పరన్పరావగా,ాన గానీ లేకటుండా ఒకటరి నేరాలు మరొకటరు ఎంచుకటుంటూ పతనావన్థకటు చేరుతారు. దీనికి కారణం ప్రేమ రా,ిాత్యమని తెలున్తూనే ఉంది. కటనుకట తోటివారి పట్ల ప్రేమజూపిన్తే ఆవేశకావేశాలు నశించి, శాంతి సౌభ్రాత్రాలు వెల్లివిరుస్తాయి.
కాగా పగ కటల,ాలను రేపుతుందని, ప్రేమ దోతాలను కటప్పుతుందని సామెతల గ్రంథం ఉద్బోధిన్తున్నది. పల్నాటి యుద్ధగాథ దాయాదుల పోరు. చిరకాలం అన్యోన్యంగా జీవించిన అన్నదమ్ముల్లో ఆవేశం, అభిప్రాయ భేదాలు తలెత్తగానే, ప్రతి చిన్న పరి,ాన వచనం కటూడా కటుత్తుకటలు తెగగోనుకటునేదాకా తీనుకటుపోయింది. ప్రేమలున్నప్పుడు బావామరుదుల నరన నల్లాపాలు ఆ,ా్లదకటరంగా ఉంటాయి. ఒకటసారంటూ చెడితే ,ిాతవాకట్యం కటూడా బూతు మాటలాగా ధ్వనిన్తుంది. సాటి మనిషి పట్ల ప్రేమ ఉంటే, ఆ మనిషి మనకటు ద్రో,ాం చేనినా ఏదో ఒకటటి నమర్థించుకొని దులుపుకటుని పోతాము. వర్షాకాలంలో నదులు పొంగి అపార జలధార సాగరంలో కటలినిపోతుంది. ఎండాకాలం గొంతెండిపోయే వేద ఒకట్క చుకట్క కటూడా దొరకటదు. ఇది ప్రకటృతి ధర్మం.
19
తెలుగు సామెత : కొత్త గుడ్డకటు రంగు పటివనటువ పాత గుడ్డకటు పటవదు
బైబులు సామెత : పాత గుడ్డకటు క్రొత్త గుడ్డతో మానికట వేయలేము (మత్తయి 9:16)
'పాత' అనగానే కొంత శక్తి,ీానమైనదని మనకటు బోధపడుతుంది. వయన్సులో ఉన్నపుడు వంకటలుండవని చెబుతారు. వయన్సు పోయిన తరువాత అన్ని రంగాలలోను వెనుకటబాటుతనం వన్తుంది. ప్రతి రంగంలోనూ క్రొత్తకటు ప్రాధాన్యమిస్తాము. క్రొత్తదాన్ని ఏ విధంగానైనా మలుచుకోవచ్చు. క్రొత్తదానికటున్న అందచందాలు, నినర్గ తేజాలు పాత దానికి ఉండవు. నూతనత్వానికటున్న సొంపు పాతదానికి ఉండదు. క్రొత్త గుడ్డకటు రంగు వేనినా, దానితో మరొకటటి చేనినా బాగానే ఉంటుంది. కాని పాత గుడ్డకటు రంగు పటవదు. దాంతో ఇంకే వన్తువునూ చేయనూ లేము. ఇటువంటి నందర్భాలు వివరించడానికి ఈ తెలుగు సామెతను ప్రయోగిస్తారు.
239
బైబులు సామెత కటూడా దీనికి నమానార్థకటమే. పాత గుడ్డకటు పాత గుడ్డనే మానికట వేయాలి, క్రొత్త గుడ్డకటు క్రొత్త గుడ్డనే మానికట వేయాలి. అలా కాకటుండ క్రొత్తకటు పాతది, పాతదానికి క్రొత్తది మానికట వేనినట్లయితే అది నిలువదు.
భావ సామీప్యం కావాలనేది ఈ సామెతలలోని సారాంశం. క్రొత్త భావాలు గలవారు అలాంటివారితోనే కటలుస్తారు. పాత భావాలు గలవారు అటువంటివారితోనే కటలుస్తారు. కాబటివ క్రొత్త క్రొత్తతోనే కటలున్తుంది. పాతది పాతదానితోనే జతగూడుతుంది. ఈ భావాలను బైబులు, తెలుగు సామెతలు రెండూ నమానంగా బోధిన్తున్నాయి.
20
తెలుగు సామెత : కోటి విద్యలు కటూటి కొరకే
బైబులు సామెత : నరుని కటృషి అంతయు పొటవకటూటికే (ఉపదేశకటుడు 6:7)
దొమ్మరివాడు గడనెక్కి విన్యాసాలు చేస్తాడు. జోదు కటత్తిసాములో చతురుడై స్వామికార్యం నిర్వర్తిస్తాడు. శ్రేష్ఠి వన్తునముదాయాల విలువనెరిగి వాణిజ్య వృత్తి నెరపుతాడు. గాయకటుడు నంగీత న్వరాంబుధిలో శ్రోతలను స్నానమాడిస్తాడు. వృత్తులు వేయి రకాలైనా అన్నిటి పరమార్థం విత్తం ఆర్జించడమే. విత్తమెందుకటంటే ఉదర పోషణకే. ఈ సార్వజనీన నత్యాన్ని బ,ుద ప్రచారంలో ఉన్న తెలుగు సామెత, దానికి నరిజోడుగా ఉన్న బైబులు సామెత తేటతెల్లం చేన్తున్నాయి.
లక్షాధికారియైనా లవణమన్నమె గాని మెరుగు బంగారంబు మ్రింగలేడు. వన్తు వా,ానాలు నిరినంపదలెన్ని ఉన్నా కటడుపుకటు కావలనినది ఇంత ముద్ద. ధనికటుడైతే జి,ా్వకింపైన షడ్రుచులతో మృతావన్నాలు ఆరగిస్తాడు. దరిద్రుడు జొన్నరొటెవతో అంబలితో కటడుపు నింపుకటుంటాడు. ఎలాటివారైనా వారి ప్రయాన అంతా జానెడు పొటవ కోనమే.
ఈ సామెతలలో శ్రమైకట జీవన సౌందర్యం కటూడా వేరొకటవైపు ఆవిత్కారమవు తున్నది. కటమ్మరి, కటుమ్మరి, మేదరి, రైతు ఇలా ఎవరైనా నరే తమ శక్తిమేర శ్రమిన్తూ ఉదర పోషణ గావించుకొనడం ఉత్తమ మార్గం.
జాషువా గారు ఇటువంటి పరిపూర్ణ జీవన శైలిని ఈ పద్యంలో ,ాృద్యంగా వర్ణించారు -
240
నివనించుటకటు చిన్న నిలయమొకట్కటి దకట్క
గడననేయుట కాన పడను నేను
ఆలుబిడ్డలకటునై యాన్తిపాన్తులు గూర్ప
పెడత్రోవలో పాదమిడను నేను
నేనాచరింపని నీతులు బోధించి
రాని రాగము తీయలేను నేను
నంసారయాత్రకటు చాలినంతకటు మించి
గ్రుడ్డి గవ్వయు గోరుకొనను నేను
మానవ నైపుణ్యం శ్రమ పొటవకటూటి నిమిత్తమేనని ప్రత్యకట్షంగా వచిన్తున్న ఈ సామెతలు అంతకటుమించి ఆత్యాశలకటు పోయి ఈతిబాధలలో చికట్కుకొనవలదని ప్రబోధిన్తున్నాయి.
21
తెలుగు సామెత : గాడిద కటడుపున గుర్రం పుడుతుందా?
బైబులు సామెత : ఉప్పు నీటిబుగ్గ నుండి మంచినీరు ఊరదు (యాకోబు 3:12)
ముద్ల పొదల నుండి ద్రాకట్షలు లభింపవు (లూకా 6:44)
ఉత్తమ గుణాలు నీచునికి కటలుగవు! ,ీాన కటుల నంజాతుడు, ఉన్నత కటుల నంభ'వునితో నమానుడు కాడు! గుఱ్ఱాన్ని, గాడిదను ఒకే గాట కటటివవేయకటూడదు. ఎంత ప్రయత్నించినా ,ీాన మానవుని నుండి ఉత్తముడు ఉత్పత్తి కాడు. ఇటువంటి విషయాలను వివరించడానికి ఈ తెలుగు సామెతను ప్రయోగిస్తారు.
ఒకట జాతి లకట్షణాలు పోవడం అంత నులభ'మైనది కాదు. పంది కటడుపు నుండి నంది పుటవడం సాధ్యం కాదు కటదా. పంది లకట్షణాలు వేరు, నంది లకట్షణాలు వేరు. ఏ జాతి కటూడా తన లకట్షణాలు విడిచి మరొకట జాతి లకట్షణాలతో పరిణామం చెందలేదు. ఇటువంటి నన్నివేశాలను నిరూపించడానికే 'గాడిద కటడుపున గుఱ్ఱం పుడుతుందా అనే ఈ తెలుగు సామెతనుపయోగిస్తారు.
241
బైబులు సామెతలలో ఉన్న భావం కటూడా ఇదే. 'ఉప్పు నీటిబుగ్గ/జల నుండి మంచినీరు ఊరదు.' ముద్ల పొదల నుండి ద్రాకట్షలు లభింపవు. ఏ జాతి వృకట్షం ఆ జాతి ఫలాలనే కాన్తుంది. ఉప్పు నీటి జల నుండి మంచినీరు ఊరదు.
'ఏ గూటి చిలుకట ఆ గూటి పలుకే పలుకటుతుంది' అనే సామెత కటూడా ఇదే అర్థాన్నిన్తుంది. పిల్లి కటుకట్కలాగా మొరగదు. కటుకట్క పిల్లిలాగా అరవదు. ఇవి జాతి లకట్షణాలు. ఇటువంటి పరిన్థితులలో ఈ బైబులు, తెలుగు సామెతలు రెండూ నమానార్థకటంగా వాడబడతాయి.
22
తెలుగు సామెత : చవీ, సారం లేని కటూర చటివనిండ, అందం, చందం లేని మొగుడు మంచం నిండా
బైబులు సామెత : ఉప్పు తన ఉప్పదనం కోల్పోయిన యెడల దాని వలన ప్రయోజన మేమి? (మత్తయి 5:13)
'గంగిగోపు పాలు గరిటెడైనను చాలు, కటడివెడైననేమి ఖరము పాలు' అంటాడు వేమన. గంగిగోవు పాలు కొంచెమైనా, మంచి బలాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తాయి. రుచిగా ఉంటాయి. ఖరము పాలు ఎన్నైనా లాభ'ం లేదని భావం. మంచి రుచిగల కటూర కొంచెమైనా చాలు. సారం, రుచి లేని కటూర చటివనిండా ఉన్నా ప్రయోజనం లేదు. ఈ సామెతలో రెండు భాగాలున్నాయి. రెండవ భాగంలో మగని గురించి చెప్పారు. 'అందం, చందం లేని మొగుడు మంచం నిండా.' భార్యాభ'ర్తలిద్దరూ బద్ధానురాగులై ఉండాలంటే వారికి బా,ా్యమైన శరీర సౌషవవం, అందచందాలూ, ఒడ్డూపొడుగూ కటూడా అవనరమే. ఇదేమీ లేకటుండా మగడు మంచం నిండా ఉంటే మాత్రం లాభ'మేముంది? నలుగురూ మెచ్చుకోవడానికైనా భార్యాభ'ర్తలు మంచి ఈడూ జోడూగా ఉండాలి కటదా. కటనుకట సారవి,ీానమైన కటూర చటివ నిండా ఉన్నా, సార,ీానుడైన మగడు మంచం నిండా ఉన్నా ప్రయోజనం లేదని ఈ తెలుగు సామెత భావం.
బైబులు సామెతలో ఉప్పును గురించి చెప్పారు. ఉప్పు ఎంత చౌకట ధరకటు లభిన్తుందో, అంత ప్రాముఖ్యమైనది కటూడా. ఎందుకటంటే దానిలో ఒకట సారం (రుచి) ఉంది. అదే ఉప్పదనం. అది ఉన్నంతనేపు ఉప్పు ప్రయోజనకటరమైనది, విలువైనది.
242
ఆ ఉప్పదనాన్ని కోల్పోయినట్లయితే అది ఇంకట దేనికీ పనికిరాదు. కాబటివ సారంలేని కటూర, అందం చందం లేని భ'ర్త, సారవి,ీానమైన ఉప్పు నిష్ప్రయోజనాలని తేలింది.
మానవులలో నైతికట విలువలకటు నంబంధించిన వెలుగు ఉండాలి. అది ప్రతివారిని ఆకటర్షించి, వెలిగిన్తూ ఉండాలి. అది లేని మానవుడు జీవన్ముృతుడు. అంటే సారంలేని ఉప్పు, రుచిలేని కటూరల్లాటివాడు.
'నికట్కమైన మంచి నీలమొకట్కటి చాలు, తదుకటు బెదుకటురాద్ళు తటెవడేల?' అంటాడు ప్రజాకటవి వేమన. ఒకట రత్నం ఉంటే చాలు, గులకటరాద్ళు తటెవడున్నా దాని వల్ల ఏ విలువా ఉండదు. కాగా మానవులు రుచిగల కటూరవలె, అందగాడైన భ'ర్తవలె, సారవంతమైన ఉప్పు వలె ఉండి బ్రతుకటును కటదాత్మకటంగా మలుచుకోవాలని ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు ప్రబోధిన్తున్నాయి.
23
తెలుగు సామెత : చికట్కుడు తీగెకటు బీరకాయ కాన్తుందా? జిల్లేద్లకటు మల్లెలు పూస్తాయా?
బైబులు సామెత : ద్రాకట్ష తీగెకటు అంజూరములు కాయునా? (యాకోబు 3:12)
ఇది ప్రకటృతి విరుద్ధమైన భావం, గుణం ఉండబోదని తెలియజేనే సామెత. 'ఏ గూటి చిలుకట ఆ గూటి పలుకే పలుకటుతుంది' అనేది దీనికి నమానార్థకటమైన మరో తెలుగు సామెత. చికట్కుడు తీగెకటు చికట్కుడు కాయలు, బీరతీగెకటు బీరకాయలే కాస్తాయి. చికట్కుడు తీగెకటు బీరకాయలు కాని, బీరచెటువకటు చికట్కుడు కాయలు గానీ కాయవు. అలాగే జిల్లేడు చెట్లకటు మల్లెపూలు పూయవు. కొద్దిగా న్వరూప సామీప్యత ఉన్నంతమాత్రాన మల్లె జిల్లేడు పువ్వు కాదు. జిల్లేడు పువ్వు మల్లె కాదు, ఇత్తడి పుత్తడి కాదు, పుత్తడి ఇత్తడీ కాదు. దేని గుణాలు దానివే, దేని లకట్షణాలు దానివే.
ఇకట్కడ చెట్లను గురించి, పువ్వులను గురించి చెప్పినా అదంతా మానవులకే అన్వయించుకోవాలి. ఉపమానాలు ఎన్ని చెప్పినా అంతర్లీనంగా ఉన్న ఉపమేయం మాత్రం మానవుడే. నకట్క వాతలు పెటువకటున్నంతమాత్రాన పులి కాలేదు కటదా, అలాగే ఎన్ని వేతాలు వేనినా ఎవరి న,ాజ గుణాలు వారికే ఉంటాయి గాని ఇతరులకటు నంప్రాప్తించవని ఈ సామెతల అర్థాలు.
243
బైబులు సామెతలో కటూడా ఇదే అర్థం ఉంది. ద్రాకట్ష తీగెకటు అంజూరపు పండ్లు కాయవని చెప్పబడింది. ఉప్పు నీటి ఊట నుండి మంచినీద్ళు, మంచి నీద్ళ ఊట నుండి ఉప్పు నీద్ళు ఊరవని న్పషవం చెయ్యబడింది. నూకట్ష్మంగా పరిశీలిన్తే ప్రకటృతిలో న,ాజత్వం లోపించలేదు గాని, మానవుడే న,ాజ గుణాలను, అనగా మానవత్వాన్ని విడిచిపెటివ దానవత్వాన్ని ప్రదర్శిన్తూ ప్రకటృతికి వికటృత రూపమును కటల్పిన్తున్నాడని భావించాలి. కాగా మానవీయ మూల్యాలను పునరుద్ధరించడమే ఈ రెండు సామెతల భావంగా భావించవచ్చు.
24
తెలుగు సామెత : చెఱకటు తుద వెన్ను పుటివన చెఱకటున తీపెల్ల చెరచు
బైబులు సామెత : బుద్ధి,ీానుడగు కటుమారుడు తన తండ్రికి దుఃఖము తెచ్చును
(సామెతలు 17:25)
కటుమారులు దేవుడు అనుగ్ర,ిాంచే స్వాన్థ్యమని, యౌవనంలో పుటివన కటుమారులు బలవంతుని చేతిలోని బాణాలవంటివారని బైబులు తెలియజేన్తుంది. ఈ సామెతలో బుద్ధి,ీానుడైన కటుమారుని గూర్చి చెబుతున్నారు. ఇతడు తన తండ్రికి దుఃఖాన్ని కటలిగిస్తాడట. పుటవగానే ఎవరూ బుద్ధిమంతులు కాలేరు. వారికి విద్యాబుద్ధులు నేర్పించవలనిన బాధ్యత తల్లిదండ్రుల మీద ఉంది. అతి గారాబంచేత బిడ్డలు చెడిపోయే ప్రమాదం ఉంది. అందుకే బెత్తము వాడితే కటుమారుడు జ్ఞానవంతుడవుతాడని ఉంది. బుద్ధిజ్ఞానాల వైభ'వమంతా దేవునిలోనే ఉంది. అందుకే బాల్యంలోనే నీ నృషివకటర్తను జ్ఞాపకటం చేనుకోమని బైబులు తెలియజేన్తుంది. కటుమారుడు బుద్ధి,ీానుడయ్యాడంటే తల్లిదండ్రులు వారి బాధ్యతలు నరిగా నెరవేర్చలేదని అర్థం. అటువంటి తండ్రికి దుఃఖం శికట్షగా లభిన్తుంది. పుత్రుడు జన్మించినపుడే నంతోషించి, వాని ఆలనాపాలనా చూడకటుండా, అశ్రద్ధ చేన్తే అతడు బుద్ధి,ీానుడైతే అతని తండ్రికి దుఃఖం కాకట మరేముంటుంది! జనులాపుత్రుని కటనుగొని పొగడగట, పుత్రోత్సా,ాంబు నాడు తండ్రి పొందుర నుమతీ అని నీతి బోధ. కాబటివ కటుమారుడు జన్మించగానే నరిగాదు, వాడికి విద్యాబుద్ధులు చెప్పించి, ఉత్తమ పౌరునిగా చేయవలనిన బాధ్యత తల్లిదండ్రుల మీద ఎంతైనా ఉంది. అలా చేయకటపోతే ప్రాప్తించేది దుఃఖమే!
244
కొరగాని కొడుకటు పుడితే అతనివరకే కాదు, తండ్రి గుణాలను కటూడా అతడు చెడగొడతాడు. ఎలాగంటే చెఱకటు గడ పిలకటలు పెడితే అనగా చెఱకటునకటు వెన్ను పుడితే, చెఱకటున తీపినంతా చెరిపేన్తుందట. తీపి చెఱకటు గడ నిస్సారం కావడానికి దానికి వెన్ను పుటవవటమే కారణం. అలాగే తండ్రి పేరుప్రతిష్ఠలు చెడిపోవడానికి అతనికి పుటివన కటుమారుడే కారణం. ఇటువంటివాడు ఉన్నా, లేకటున్నా ఒకట్కటే. తల్లిదండ్రులను గౌరవించలేని వాని దీపం కారుచీకటటిలో ఆరిపోతుందని, అటువంటి కటుమారుని కటన్నులను లోయకాకటులు పీకటుతాయని బైబులు చెబుతున్నది. నీ తల్లిని, తండ్రిని నన్మానించుమని దైవాజ్ఞ.
తల్లిదండ్రి మీద దయలేని పుత్రుండు
పుటవనేమీ వాడు గిటవనేమి?
పుటవలోని చెదలు పుటవదా గిటవదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!
తల్లిదండ్రులను దయగా చూడని కటుమారులు పుటవలో పుటివ గిటువతూ ఉన్న చెదపురుగులతో నమానమంటున్నాడు వేమన. చెద పురుగులకటు తొలచి పాడుచేనే గుణమే తప్ప మంచి గుణం ఒకటటి కటూడా లేదు. చెదలు వినాశకాలే కాని నిర్మాణాత్మకాలు కావు. తల్లిదండ్రుల్ని ప్రేమించని, గౌరవించని పుత్రుడు కటూడా వినాశకటుడే. బుద్ధి,ీానుడైన కటుమారునిది ఎంత తప్పో, అతణ్ణి కటని, నరిగా పెంచలేని తల్లిదండ్రులది కటూడా అంతే తప్పు అని ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు పరోకట్షంగా చెబుతున్నాయి.
25
తెలుగు సామెత : డబ్బుకీ ప్రాణానికీ లంకె
బైబులు సామెత : నీ ధనమెకట్కడ నుండునో నీ ,ాృదయమకట్కడనే యుండును (మత్తయి 6:21)
కాంతా కటనకాల పట్ల వ్యామో,ాం ఎవరికైనా పుటివ ముంచుతుందనేది జగమెరిగిన నత్యం. ఇకట్కడ గమనించవలనిన విషయమేమంటే పరకాంతా వ్యామో,ాం శిక్షార్హం. నమాజం దీనిని ,ార్షించదు తెగనాడుతుంది. ధనాశ అలా కాదు. అవిశ్రాంతంగా శ్రమిన్తూ డబ్బు కటూడబెటేవవాడిని చూచి లోకటం ,ార్షిన్తుంది.
245
నిరినంపదలపై గురి పెటువకటుని మనను లగ్నంచేని అదే ధ్యానగా దానిపై ప్రాణాలు నిలుపుకొనే నైజాన్ని పై రెండు సామెతలు ఆక్షేపిన్తున్నాయి. ఈ రెండు సామెతలు ఏకట భావ ప్రతిపాదకాలు. పైసాను పరమాత్మగా ఎంచేవాడి నైజాన్ని దుయ్యబడుతూ వేమన -
'లోభివాని జంప లోకటంబులోపల
మందువేరు వలదు, మతమె కటలదు
పైకటమడుగ నతడు భ'గ్గున పడి చచ్చు'
అంటున్నాడు. డబ్బుకీ ప్రాణానికీ లంకె అంటే ఇదే. బైబులు సామెత మరింత నూటిగా వ్యక్తిగతంగా ఈ ఆదర్శాన్ని ప్రబోధిన్తుంది. యేను ప్రభ'ువు చెంతకటు ఒకటసారి ఒకట ధనికట యువకటుడు వచ్చి ముక్తి పొందే మార్గమేదని అడిగాడు. 'నీకటున్నదంతా పేదలకిచ్చి వచ్చి నన్నునునరించుమ'ని నెలవిచ్చాడు కటరుణామయుడు. ఆ ధనికటుడు ముఖం చిన్నబుచ్చుకొని వెళ్ళిపోయాడు. అతని ,ాృదయం దైవ సాయుజ్యంపై లేదు. ధన దేవత మీదనే లగ్నమై ఉంది. ప్రభ'ువు తన పర్వత ప్రనంగంలో ధనాన్ని గురించి విజ్ఞుల మనోదృకట్పథమెలా ఉండాలో కటూలంకటషంగా ఉపదేశించాడు. ఇకట్కడ ధననముపార్జన చేన్తే కొంత కాలానికి దాని విలువ తరగవచ్చు. దొంగలెత్తుకొని పోవచ్చు. మానవ ,ాృదయంలో ఆముష్మికట చింత ఉంటే ధనాశ ఉండదు.
డబ్బుకటు కాపలా కాన్తూ దోపిడి దొంగల నుండి ధనాన్ని రక్షించుకోబోయి ప్రాణం కోల్పోతారు కొందరు. డబ్బు పోతే మళ్ళీ నంపాదించుకోవచ్చు. ఈ నత్యాలను నేర్పించిన పై రెండు సామెతలకటు ఫలశ్రుతిగా వేమన ఇలా ప్రబోధిన్తున్నాడు:
ధనము కటూడబెటివ ధర్మంబు చేయకట
యూరకటుంద్రు పాపు లూ,ాలేకట
ధనము వెంటరాదు ధర్మంబు నేయుడీ.'
26
తెలుగు సామెత : తన కోపమే తన శత్రువు
బైబులు సామెత : మ,ా కోపియగువాడు దండన తప్పించుకొనడు
(సామెతలు 9:19)
246
సాధారణంగా శత్రువుల నుంచి అపాయం వన్తుందని మానవులు భ'యపడతారు. అపాయాన్ని ఏ విధంగా తప్పించుకోవాలా అని ప్రయత్నం చేన్తూ ఉంటారు. తనకటు తానే శత్రువు అని తెలిన్తే మాత్రం ప్రతివారూ ఆశ్చర్యపడతారు. 'తన కోపమే తన శత్రువు' అంటే కోపం మనకటు శత్రువువలె అపాయం తెన్తుందని భావించవచ్చు. తన కోపమే తన శత్రువు, తన శాంతమె తనకటు రకట్ష, దయ చుటవంబౌ అని నుమతీ శతకటకటర్త వివరణ. కోపం శత్రువైతే శాంతం రకట్షగా, దయ చుటవంగా ఉంటాయని విశ్లేషణ. శాంతి, దయ మనకటు నిజంగా నుఖ నంతోతాల నిస్తాయి. దయను, నత్యాన్ని విడిచిపెటవవద్దని, వాటిని కటంరవ,ారాలుగా ధరించుకటుంటే మానవులు దేవుని దయకటు పాత్రులౌతారని సామెతలు తెలియజేన్తున్నాయి. కోపం వల్ల శత్రువులు, వారివల్ల కటతావలు, వాటివల్ల కటన్నీద్ళూ తప్ప నుఖం లేదు. ఆరోగ్య రీత్యా కటూడ కోపం అనర్థదాయకటం. దీనివల్ల అనేకట శారీరకట రుగ్మతలు, దీర్ఘరోగాలూ ప్రాప్తిస్తాయి!
సామెతలు 15:1 లో మృదువైన మాట క్రోధమును చల్లార్చును. నొప్పించు మాట కోపమును రేపును అని ఉంది. మృదువుగా, నున్నితంగా మాట్లాడడం వల్ల కోపం మటుమాయమౌతుంది. ,ాృదయంలో పన్నీటి జల్లు కటురినినట్లౌతుంది. కాబటివ కోపాన్ని వినర్జించి, శత్రుభ'యం లేకటుండా జీవించాలి. కోపించినవాడు దండనార్హుడు. ఎన్ని ఉపదేశాలు చేనినా అతడు మరలా కోపిన్తూనే ఉంటాడు.
కోపం వల్లనే తగవులు, మనన్పర్థలు చెరసాలలు మానవ జీవితాలలో చీకటట్లను విరజిమ్ముతున్నాయి. నర్వానర్థాలకటు కోపమే కారణమని అందరూ అంగీకటరిస్తారు. అందుకే తన కోపమే తన శత్రువు అనే సామెత ప్రాచుర్యం పొందింది.
27
తెలుగు సామెత : తన శాంతమె తనకటు రకట్ష
బైబులు సామెత : శాంతము వలన ఆయురారోగ్యములు కటలుగును
(సామెతలు 14:30)
కోపమే శత్రువు నంతోషమే న్వర్గం దుఃఖమే నరకటమని చెబుతూ నుమతీ శతకటకారుడు ఒకట వ్యక్తికి అతని శాంతమే రకట్ష, దయ, అదియే అతని చుటవమని నూత్రీకటరించాడు. శాంతము లేకట సౌఖ్యము లేదు అన్నాడు త్యాగరాయుడు. శాంతం ఆరోగ్యకారిణియని బైబులు నెలవిన్తున్నది.
247
శాంతమనగా నిశ్చలము, నిర్వికారము కామాది వికారాల క్షోభ'లేని న్థితి తృప్తిగా, నెమ్మదిగా, పవిత్రంగా, వినయంగా చరించే గుణం. దీనికి శమం, నుఖం, సౌభాగ్యం ఇంద్రియ నిగ్ర,ాం అనే అర్థ విశేతాలున్నాయి.
నిర్వికార నిరంజనులైన మ,ాత్ములు పరిన్థితుల ప్రభావాన్ని బటివ పరితపించరు. భ'ర్తృ,ారి నుభాషిత రత్నావళి నీతి శతకటంలోని నుభాషితం:
'నంపదలు గల్గుతరి మ,ాజనుల ,ాృదయ
మభినవోత్పల కోమలంబగుచు వెలయు
నాపదలు వొందునపుడు మ,ామ,ీాధ
రాశ్మ నంఘాత కటర్కశంబై తనర్చు'
నంపదలున్నప్పుడు నుజనుల మనన్సులు కటలువల వలె కోమలంగానూ, ఆపత్కాలంలో గండశిలవలె కటరివనంగానూ ఉంటాయి. అనగా నంపదలు వచ్చినప్పుడు గర్వించి కటరివనులు కారనీ, ఆపదలు వచ్చినప్పుడు వెలవెలబోరనీ భావం. బైబులులో ప్రస్తావించిన పవిత్రాత్మ నవవిధ ఫలాలు: ప్రేమ, నంతోషం, శాంతి, న,ానం, దయ, ఉత్తమగుణం, విశ్వానం, సాత్వికటం, ఆశానిగ్ర,ాం (గలతీయులకటు 5:22). వీటిలో శాంతానికి నముచిత స్థానముంది.
మానవాత్మలో వేంచేనియున్న ప్రత్యగాత్మయే శాంతి ప్రదాత. భ'గవన్నామ న్మరణయే శాంతిదాయకటం. అలా అబ్బిన శాంతగుణమే ఇ,ాపర నుఖాలకటు మూల కారణం. అదే దీర్ఘాయువుకటు నమమైన ఆరోగ్యానికీ ,ాతువు. రకట్షకటులు లేరనీ, చుటావలు లేరనీ దురపిల్లడం అనవనరం. తన శాంతమే తనకటు రకట్ష పరమౌషధం. అందుకే ఆర్యులు 'ఓం శాంతిశ్శాంతి శ్శాంతిః' అని బ్ర,ా్మ వాకట్యం పలకటడం పరమపుణ్యంగా ఎంచుతారు.
28
తెలుగు సామెత : తల్లి చేనినది తనయులకటు (కార్‌ 2366)
బైబులు సామెత : తండ్రులు పుల్లని ద్రాకట్షపండ్లు భ'ుజింపగా తనయులకటు పండ్లు పులుపెక్కెను (యిర్మీయా 31:29)
248
ఇశ్రాయేలు జాతి వారిది ఉమ్మడి బాధ్యత. అధికట నంఖ్యాకటులు అనునరించిన బాట ప్రకారం ఒనగూడే ఫలితాలను జాతి మొత్తం అనుభ'వించవలని వచ్చింది. న్థూలంగా జాతి అంతా తమ దేవుని నియమ నిబంధనలను మీరి భ్ర'షువలైపోగా వారికి దాపురించిన శికట్ష వారి భావితరాలపై కటూడా ప్రభావం చూపింది. ఇది సాధారణంగా లోకట ధర్మమే. పూర్వికటులు రాశులు పోనిన ఆన్తిపాన్తులను ఒకట ప్రబుద్ధుడు తన విలాసాలకటు పరుశరామ ప్రీతి చేస్తాడు. అతని నంతతి గర్భదారిద్య్రం అనుభ'వించవలని వన్తుంది. అలాటి వ్యక్తి ఆరగించిన పులుపు ద్రాకట్షలకటు అతని తరువాత తరాల వారికి పండ్లు పులుస్తాయి.
ఇదే భావాన్ని తెలుగు సామెత తల్లి (దండ్రులు) చేనిన పాప, పుణ్యాల పర్యవసానాలను తనయులు అనుభ'విస్తారనే విన్తృత పరిధిలో వివరిన్తున్నది.
బైబులు సామెత తండ్రుల పరంగా, తెలుగు సామెత తల్లుల పరంగా ఉండడం ఇకట్కడ గమనార్హం.
29
తెలుగు సామెత : తల్లిని పోలిన బిడ్డ, నూలును పోలిన చీరె
ఆవు చేలో మేన్తే దూడ గటువన మేన్తుందా?
ఆ తానులోని గుడ్డే
బైబులు సామెత : తల్లివలె తనయ (యె,ాజ్కేలు 16:44)
తల్లి కటడుపున పుటివన బిడ్డ ఆమె లకట్షణాలను పుణికి పుచ్చుకొంటుంది. గోవు వెన్నంటే గోవత్సముంటుంది. నేతకటు వాడిన నూలును మించిన నిగారింపు వస్త్రానికి రాదు. ఒకట తానులోనుంచి చించిన వస్త్రాన్ని ఎన్ని రకాలుగా కటుటివనా ఆ పడుగు పేకటల నమ్మేదనం కటనబడుతూనే ఉంటుంది. ఇది ఈ తెలుగు సామెతల అర్థం.
తన ప్రజలు నిజ దేవుని విడిచి రాతిబొమ్మలకటు మొకట్కడాన్ని యె,ాోవా ప్రభ'ువు ఆధ్యాత్మికట జారత్వంలో పోల్చి తన ప్రవకట్తచే పలికిన్తున్నాడు. దేవుడే ఆ జాతి భ'ర్త, తండ్రి నఖుడు. అయితే ఇశ్రాయేలు ప్రజలు తమ దైవ భ'క్తి వారనత్వానికి ఉద్వానన పలికి తమ ఇరుగుపొరుగు జాతుల దురాచార వారనత్వాన్ని అనునరించారు. అలా
249
చేయడం ద్వారా ఆ విగ్ర,ారాధకట జాతులైన ,ిాత్తి, ఆమోరి తదితర జాతులే తనకటు తల్లిదండ్రులన్నటువ ప్రవర్తిన్తున్నది ఇశ్రాయేలు జాతి (యె,ాజ్కేలు 16:45). ఆ తల్లికి పుటివన బిడ్డ అన్నటువగానే ఉన్న తన ప్రజల పోకటడను ఈనడించుకొంటూ దేవుని వాణిని వినిపించడంలో ప్రవకట్త ఈ నానుడి ప్రయోగించాడు.
ఇందులోని ప్రబోధం న్పషవం. తనూభ'వుల గుణ గణాలను నిర్ణయించేది న్థూలంగా తల్లిదండ్రులే. వారి ముద్ర అది మంచిదైనా చెడ్డదైనా పిల్లలపై ప్రన్ఫుటంగా పడుతుంది. కాబటివ తల్లిదండ్రులైనవారు బాధ్యత గలిగి తమ ప్రవర్తన న్వభావాదులకటు మెరుగుపెటువకొంటూ ఉత్తమ వారనత్వాన్ని మరునటి తరానికి అందించవలని ఉంది.
30
తెలుగు సామెత : తేనె / బెల్లం ఉన్నచోట ఈగలుంటాయి
ఉన్నవాడికి ఊరంతా చుటావలే
బైబులు సామెత : ధనవంతునికి ఎందరో మిత్రులు కటలుగుదురు (సామెతలు 19:4)
తేనె మధురమైన పదార్థం. అందరికీ ఇషవమైన పదార్ధం. అన్ని జీవులను తొందరగా తనవైపునకటు ఆకటటువకటునే గుణం కటలిగినది. తేనె ఇచ్చే తియ్యదనం కోనం ఈగలు దాని చుటూవ మూగుతాయి. డబ్బు, అధికారం ఉన్నవారి చుటూవ చాలామంది ఇలాగే చేరుతుంటారు. వారి గొప్పదనాన్ని పొగడుతూనో, వారి భ'జన చేన్తూనో ఆ పెద్దవారి దృషివలో పడాలనుకటుంటారు. ఎంతో కావలనిన వారి వలె, ఆప్తుల వలె ప్రవర్తిస్తారు. ఇదంతా తన మీద, తన వ్యక్తిత్వం మీద వారికటున్న అభిమానం అని ఆ ధనవంతుడను కటుంటే మోనపోయినటేవ! చుటూవ చేరినవారి ప్రేమ ధనవంతుని డబ్బుపై, ,ాోదాపైనే గాని అతని మీద కాదు. ఆ డబ్బు, ,ాోదా పోయిననాడే నిజమైన మిత్రులెవరో, ఆప్తులెవరో తెలున్తుంది. కటలిమి బలిమి లేనప్పుడు వదిలివెద్ళే వాద్ళు ఎప్పుడూ వారి ప్రేమను నిరినంపదలమీదే ఉంచారని తెలున్తుంది. కటషవకాలంలో ధైర్యాన్నిచ్చే న్నే,ిాతులు, ఆప్తులే నిజమైన ఆత్మ బంధువులు. విజయములోనూ, నిరినంపదలు, ,ాోదా ఉన్నప్పుడు చుటూవ చేరేవారి గురించి ఈ రెండు సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి. ఈ విషయాన్ని నుమతీ శతకటకారుడు ,ాృద్యంగా వర్ణించాడు.
'చుటవములు గాని వారలు
చుటువములము నీకటటంచు సొంపుదలిర్పన్‌
250
నెటువకొని యాశ్రయింతురు
గటివగ ద్రవ్యంబు గలుగ గదరా నుమతీ'
'తెప్పలుగ చెరువు నిండిన కటప్పలు పదివేలు చేరు గదరా నుమతీ' అంటూ కటూడా ఇంకొకట పద్యంలో లోకట ధర్మాన్ని నుమతీ శతకటకారుడు దర్శించాడు.
పై రెండు సామెతలు నిరిగల నమయంలో దరిజేరే బంధువులను బటివ నంతోష పడవచ్చునేమో గానీ, కటషవ నమయంలో వారు కొమ్ము కాస్తారని ఊ,ిాంచడం అనవనరం అని చెబుతున్నాయి. నెయ్యి వేన్తున్నంత కాలమే అగ్ని,ాోత్రం జ్వలిన్తుంది. బెల్లం చుటూవ మునిరిన ఈగల వంటి పరివారాన్ని చూచి మురినిపోయేవాడు విజ్ఞుడనిపించుకోడు. 'డబ్బుకటు లోకటం దాసో,ాం' అనే వాన్తవాన్ని ఈ సామెతలు కటద్ళకటు కటడుతున్నాయి.
31
తెలుగు సామెత : ధర్మాన్ని కాపాడితే ధర్మం కాపాడుతుంది
ధర్మో రకట్ష్షతి రక్షితః
బైబులు సామెత : ధర్మము కాపాడును (సామెతలు 13:6)
'ధర్మం శరణం గచ్ఛామి' అన్నది శాకట్యముని దివ్యోపదేశం. ధర్మమనగా లోకాన్ని మంచి న్థితిలో నిలిపేది. శ్రీ నూర్యరాయాంధ్ర నిఘంటువు మూడవ నంపుటంలో ఉటంకించిన మనన్మృతి శ్లోకటం ప్రకారం ధర్మం థవిధాలు. అవి ధృతి, కట్షమ, దమము, అన్తేయము, శౌచము, ఇంద్రియ నిగ్ర,ాము, ధీరత్వము, విద్య, నత్యము, అక్రోధము.
ధర్మ శబ్దానికి న్యాయము, ఆచారము, అ,ిాంన, యజ్ఞము, నుగుణాలు మొదలైన అర్థాలు కటూడా ఉన్నాయి. ధర్మాత్ములకటు ధర్మమే శ్రీరామ రకట్ష అని ధర్మకోవిదులు వక్కాణించే గీర్వాణ నూక్తి ఈ సామెతగా అవతరించింది.
కటృతత్రేతా ద్వాపర కటలియుగాలలో ధర్మం వరునగా నాలుగు, మూడు, రెండు, ఏకట పాదాలతో చరిన్తున్నదట. ప్రన్తుతమున్న కటలికాలం తీరు చూన్తే ఆ ఒకట్క కాలూ విరిగి ధర్మం మంచాన పడిందేమోనని అనిపించకటమానదు. మానవులు ధర్మం తప్పి
251
చరిన్తున్నం దువల్లనే అకాల వర్షాలు, ప్రకటృతి వైపరీత్యాలు, ఉత్పాతాలూనని కాలజ్ఞులు, ధర్మవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
,ౖాందవ నంప్రదాయాన్ని బటివ చూన్తే ధర్మమంటే వర్ణాశ్రమ ధర్మాలనే అర్థమే ప్రధానంగా వన్తుంది. మన ఇతి,ాసాలలో దర్శనమిచ్చే ఆర్య రాజపుంగవుల ముఖ్య విధి వర్ణాశ్రమ ధర్మస్థాపనే. నమాజ ,ిాతం కోనం నిర్దేశించబడిన ఈ ధర్మాలను కాపాడుకొంటూ ఉన్నంతకాలం మానవ నమాజం క్షేమ సౌభాగ్యాలతో విరాజిల్లు తుందని విశ్వానం.
మొత్తంమీద మనుషులు దయా ధర్మాలకటు కటటువబడి ధర్మాన్ని ప్రోదిచేనుకొంటే ఆ ధర్మమే వారిని ఆదుకొంటుందనేది నిర్వివాదాంశం.
'ధర్మబుద్ధి చేత దైవంబు తెలినిన
గాలుడేమి చేయగలడు ప్రజల
ధర్మమంటి వెంట దైవంబుగా నుండు' అంటాడు వేమన.
ధర్మాత్ములను యమధర్మరాజు నైతం ఏమీ చేయలేడట. ధర్మమే అలాటివారి వెంట నుండి నంరక్షిన్తూ ఉంటుందని వేమన ఉవాచ.
'ధర్మమునకటు గీడు తలచిన వాండు తా
దుషువడగుచు తుదకటు ద్రోవయె చెడు' అని కటూడా వేమన అంటాడు.
గురుపత్నిని కామించి కటూడిన చంద్రుడు కటద తప్పి నశించిన రీతిగా ధర్మం తప్పేవానికి వెతలు తప్పవని ధర్మాన్ని కాపాడేవారిని ధర్మం కాపాడుతుందని ఈ సామెతల ప్రబోధం. వ్యవన్థను మనం కాపాడితే వ్యవన్థ మనలను కాపాడుతుంది అనే అర్థం వీనిలో న్ఫురిన్తుంది.
32
తెలుగు సామెత : నిజం నిలకటడ మీద తేలుతుంది
బైబులు సామెత : నత్యము కటలకాలముండును (సామెతలు 12:19)
నత్యనంధతకటు మన నంన్కృతిలో ఆపాదించిన విలువ, ప్రాముఖ్యత సాటిలేనివి. వేమన వాణి ఈ పరమ నత్యాన్ని పొదుపుగా ప్రస్తావించి వన్నెకెక్కింది.
252
'నిజములాడునతడు నిర్మలుడై యుండు
నిజమునాడు నతడు నీతిపరుడు
నిజము పల్కకటున్న నీచ చండాలుడు'
అయితే నూనృత వాకట్యంతో ఉన్న ఇబ్బంది ఏమిటంటే ప్రన్తుతానికి దానిని లోకటులు నమ్మరు, మెచ్చరు. ఈనడించవచ్చు, ,ాదన చేయవచ్చు. అయితే లోకటుల ఆమోద తిరస్కారాలతో నిమిత్తం లేకటుండా నత్య వచనం శిలాకట్షరం వలె అజరామరం.
తాను దుష్యంత పత్నిననీ తన చంకటనున్న బిడ్డడు అతని తనూజుడనీ శకటుంతల పేరోలగంలో దుష్యంతునితో ఎలుగెత్తి ఆక్రోశించిన వేద పలికిన విషయాలు లోకటప్రనిద్ధాలు. 'నుతజల పూరితంబులైన నూతులు నూరిటి కటంటె' ఒకట బావి మేలనీ, నూరు బావులకటన్నా ఒకట నత్క్రుతువు మేలనీ, అలాటి నూరు యజ్ఞాలకటన్నా ఒకట కటుమారుడు మిన్నయనీ, అలాటి నుత శతం కటన్నా ఒకట్క నత్యవాకట్కు మేలనీ మ,ా భారతంలో నన్నయ శకటుంతల నోట పలికించిన నూక్తి వేదవాకట్కు.
దుష్యంతుడు నంప్రదాయానికి వెరని ఆమెను తిరన్కరించినప్పటికీ నిజం నిలకటడమీద తేలి ఈ రమ్య కటథనం నుఖాంతమయ్యింది.
అనృత వాక్యాలు రేపే కారుచిచ్చు వలన కొంపలు కటూలుతాయి. కటల్లమాటలు కటలతలకటు కారణమవుతాయి. అందుకే వేమన
'కటల్లు ద్రాగువాని కటల్లు మ్రుచ్చనరాదు
కటల్లలాడు వాడె కటల్లు మ్రుచ్చు
కటల్లు ద్రాగుకటంటె కటల్లలాడుట కీడు' అని అంటాడు.
అబద్ధం చీకటటి. నత్యం అఖండ జ్యోతి. కాంతి కిరణాలు చీకటటిని పటాపంచలు చేనినటువ ఆలన్యమైనా నత్యమనేది నూర్యప్రకాశం వలె ఉదయించినప్పుడు అనత్యానికి కాలుమోపే న్థలముండదు. తెలుగు సామెత నేపథ్యం, సారాంశం ఇది.
బైబులు సామెత దీనితో ఏకీభ'విన్తూ నత్యం కటలకాలం ఉంటుందని చెబుతున్నది. అబద్ధాలు చెప్పి పబ్బం గడుపుకటునేవారు కటలకాలం వర్థిల్లలేరు. నత్య,ారిశ్చంద్రుడెన్ని ఇడుముల పాలైనా అతని నత్యనంధత ఎటవకేలకటు నర్వులకటూ విధితమై షట్చక్రటవర్తుల్లో ఒకటడుగా అతడు వినుతికెక్కాడు. నత్యానికే అంతిమ విజయం అని ఘోషిన్తున్న ఈ సామెతలు అకట్షర నత్యాలు.
253
33
తెలుగు సామెత : నిన్న ఉన్నవాడు నేడు లేడు
బైబులు సామెత : నరుల జీవితము గడ్డి పరకట వంటిది (కీర్తనలు 103:15)
ఇది మానవ జీవితం అశాశ్వతమని తెలియజేయడం కోనం ప్రయోగించే తెలుగు సామెత. చాలామంది ఈ లోకటంలో శాశ్వతంగా జీవిస్తామనే భావంతో ప్రవర్తిన్తూ ఉంటారు. భ'ూములు, నగలు, మిద్దెలు మేడలు నంపాదిస్తారు. పిల్లికి భికట్షం పెటవరు. అంతా తామే నిరంతరం అనుభ'విన్తూ జీవించాలని ఆశిస్తారు. నిన్నా నేడూ రేపూ తమ ఉనికి, తమ ఆన్తిపాన్తులు నిలుస్తాయని భ్ర'మిస్తారు. మానవ జీవితం నీటి బుడగలాంటిదని గ్ర,ిాంచరు. నిన్న ఉన్న మన పెద్దలూ, తల్లిదండ్రులూ నేడు లేరు కటదా, మనం రేపు ఉంటామన్న నమ్మకటం ఏమిటని వీరికి తోచనే తోచదు. రాజులు పోయారు, రాజ్యాలు అంతరించాయి. నిన్న ఉన్న పరిన్థితులూ నేడు లేవు, నిన్నటి మానవులూ నేడు లేరు.
'కారే రాజులు, రాజ్యములర గలుగవే, గర్వోన్నతిం బొందరే
వారేరీ, నిరి మూట గటువకొని పోవంజాలిరే, భ'ూమిపై
బేరైనం గలదే' అని బలి చక్రటవర్తి చేత పోతనకటవి భాగవతంలో అనిపిస్తాడు (అషవమ న్కంధము, 589 వ పద్యం). నిజమే, నిన్న ఉన్నవాడు నేడు లేడు. ఇదొకట యాత్ర. అందుకే జాషువ కటవి,
'ఆవిరి యోడలో జలధియాన మొనర్చెడు బాటసారులో
భ'ూవర! రేవులందు దిగిపోయెద రించుకట వెన్కముందుగా
నీ వనుధా ఫణంబు పనియెల్ల ముగించి న్వదేశ గాములై
పోవుచు వచ్చుచుంద్రు నతమన్‌ ప్రజలీ నరజమ్మ వర్తకటులర' (ఖండకావ్యము).
ఈ జీవిత యాత్రలో నిన్న ఉన్నవాడు నేడు, నేడున్నవాడు రేపూ ఉంటాడన్న నమ్మకటం లేదు. ఈ భావాన్ని బోధించడానికే పై సామెత ప్రాధాన్యాన్ని నంతరించుకటుంది.
నిరంతరాయంగా సాగిపోతున్న ఈ లోకటం ఒకట నత్రమనీ ఇరు నంజెలు రెండు వాకిద్ళనీ రమణీయంగా వర్ణించారు దువ్వూరి రామిరెడ్డిగారు తమ పానశాల కావ్యంలో. ఇకట్కడ జమిషీడులు మున్నగు భాగ్యవంతులు కొంత నుఖించి ఎకట్కడికో వెళ్ళిపోయారు.
254
'అంతము లేని ఈ భ'ువనమంత పురాతన పాంథశాల వి
శ్రాంతి గృ,ాము అందు ఇరునంధ్యలు రంగుల వాకిదులర ధరా
క్రాంతులు పాదుతాలు బ,ిారాం జమిషీడులు వేనవేలుగా
కొంత నుఖించి పోయిరెటకో, పెరవారికి చోటొనంగుచున్‌'
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే అర్థాన్ని విశదీకటరిన్తున్నది. మానవ జీవితం, వారి ఆయుష్షు గడ్డివంటిదని, అడవి పూవుల వంటిదని తెలియజేన్తుంది. ఎండ, గాలి, వానలు ప్రబలితే గడ్డీ, అడవిపూలు నశించే విధంగా మానవులు నశిస్తారని గుర్తు చేన్తున్నది. ఇందులో కటూడా నిన్న ఉన్నవాడు నేడు లేడనే భావమే న్ఫురిన్తుంది. మానవుని ఆయుఃప్రమాణం అరవై నంవత్సరాలు, ఇంకా బలవంతుడైతే ఎనుబది నంవత్సరాలు. తరువాత అతడు రాలిపోతాడని పలికి దావీదు మ,ారాజు జీవితం అశాశ్వతమని గుర్తు చేన్తున్నాడు. మానవ జీవితం నీటిబుడగ వంటిదని మరొకట సామెత బైబులులో ఉన్నది.
వేదాంతులు, నిద్ధాంతులు, మ,ా మేధావులు కటూడా జీవితం అశాశ్వతమని తెలియజేన్తూనే ఉన్నారు. ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు కటూడా ఇదే నత్యాన్ని ఎత్తి చూపుతున్నాయి.
34
తెలుగు సామెత : నిప్పు లేనిదే పొగ రాదు
బైబులు సామెత : పొగలు నెగలు నిప్పు మంటలకటు నూచనములు అట్లే పరావ మానములు ,ాత్యలకటు నూచనములు (నీరా 22:24)
కోడలుపిల్ల పచ్చి మామిడి కాయలు తింటున్నదంటే ఏదో విశేషం ఉండి తీరాలి. తొలకటరి చినుకటులు మొదలైనాయంటే జడివానలికట ఎంతో దూరాన లేవు. కొందరు పాలు పొంగిన వాననను, పొగవాననను ఇటేవ పనిగటేవస్తారు. ఏదో కాలుతోంది అని ,ాచ్చరిస్తారు. అనుకోకటుండా ఉరుములేని పిడుగులా వచ్చిపడేవి కొన్ని అయితే, మొత్తంగా మానవ జీవన న్రవంతిలో జరగనున్న విశేతాల తాలూకటు నూచనలు ముందుగానే అవగతమవుతుంటాయి. నిప్పు లేనిదే పొగ రాదు అన్న తెలుగు సామెతా, బైబులు సామెతలోని మొదటి భాగం ప్రత్యేకించి నమాజంలో ఒకట నందర్భంలో ఉపయోగించడం కటద్దు. అదేమిటంటే ఎవడో ఒకటడు కాని పని ఏదో ర,ాన్యంగా
255
వెలగపెడుతుంటాడు. ఆ గుటువ పూర్తిగా రటువ కాకటముందే గాలివార్తగా అకట్కడకట్కడా ప్రస్తావనలు వన్తుంటాయి. 'ఏమో మనం చూశామా' అని కొందరు తీనిపారవేయబోతే 'నిప్పు లేకటుండా పొగ వన్తుందా?' అంటారు మరికొందరు. పైకి న,ాజంగా కటనిపిన్తున్నప్పటికీ పొగట కటనిపించిందంటే ఎంతో కొంత నిప్పు ఉండి తీరాలి.
మనుషుల మధ్య పొరపొచ్చాలు పొడచూపి దూషణలు, తోపులాటలు జరిగితే అది మరింత విపరీత పరిణామాలకటు దారితీయడం న,ాజం. నరుని అంతరంగంలో ద్వేతాగ్ని కటణమొకట్కటి పడితే చాలు, చిచ్చురేపి ,ిాంసాగ్ని కీలలను వ్యాపింపజేన్తుంది. ఎవరో ఏదో అన్న ఒకట్కమాట జాతివైరంగా పరిణమించిన నందర్భాలు కోకొల్లలు. పల్నాటి యుద్ధగాథ నేర్పించే పారవమిదే. తిరస్కారం, అవమానం ,ాత్యలకటు దారి తీయగలవని బైబులు సామెత ,ాచ్చరిన్తున్నది.
ఇలా ఈ రెండు సామెతలు కారణ, కార్య నంబంధాన్ని తేటతెల్లం చేన్తున్నాయి.
35
తెలుగు సామెత : పుటివనవారు గిటవకట మానరు
బైబులు సామెత : మటివనుండి పుటివనవన్నీ మటివలో కటలియకట తప్పదు (ఉపదేశకటుడు 3:20)
జాషువాగారు శ్మశాన వాటికట ఖండికటలో తెలుగు పద్యమున్నంత కాలం చిరస్థాయిగా నిలిచే ఈ క్రింది పద్యంలో పైని చెప్పిన తెలుగు సామెతలోని ఆత్మ ఆవిష్కృతమవు తున్నది:
ఇచ్చోటనే నత్కవీంద్రుని కటమ్మని
కటలము, నిప్పులలోన గఱగిపోయె!
యిచ్చోటనే భ'ూము లేలు రాజన్యుని
యధికారముద్రికట లంతరించె!
యిచ్చోటనే లేత యిల్లాలి నల్లపూ
నలసౌరు గంగలో గలనిపోయె!
256
యిచ్చోట నెటివపేరెన్నికటం గనుగొన్న
చిత్రలేఖకటుని కటుంచియ, నశించె!
ఇది పిశాచులతో నిటాలేకటక్షుణుండు
గజ్జె గదలించి యాడు రంగన్థలంబు
ఇది మరణదూత తీకట్ష్ణమౌ దృషువ లొలయ
నవని బాలించు భ'న్మనిం,ాననంబు
ఆ మరుభ'ూమిలో ఒకట వంకట ఒకట మ,ాకటవి కటమనీయ ఘంటం బూడిద కటుప్పగా మిగిలింది. ఒకట చెంప ఒకట రాజేంద్రుని అధికార ముద్రికట మటివపాలయ్యింది. ఒకట మూల ఒకట ఇల్లాలి నల్లపూనల శోభ' వనివాడింది. నమవర్తి యమధర్మరాజు మరణ పాశాన్ని తప్పించుకోగల ప్రాణి లేదు. ఈ అకట్షర నత్యాన్ని అన్ని మతాలలోని, జాతుల లోని మానవులు గుర్తించారు. ఆ ఎరుకటలోనుండి ఉద్భవించినవే ఈ రెండు సామెతలు.
మానవ దే,ాం మటివలో కటలున్తుందనీ, అందులో వెలుగొందే ఆత్మదీపం జ్యోతిర్మయుడైన భ'గవంతునిలో లీనమవుతుందనీ బైబులు ఉపదేశం.
ఈ సామెతలు నేర్పించే గుణపారవం ఏనుగు లకట్ష్మణకటవి కటమనీయ వాకట్కుల్లో,
ధృతిగొని రోగములర జరయు దే,ాము నొంపకటముందె, యింద్రియ
ప్రతి,ాతి లేకటముందె, తన ప్రాణవిరామము కాకటముందె, పం
డితజను డాచరింపదగు రీవవి బ్రయత్నము ముక్తికిన్‌, మ,ాో
ద్ధతశిఖి నిల్లు గాలుతఱి దాలిమి నూతులు ద్రవ్వుటొప్పునే?
(భ'ర్తృ,ారి నుభాషిత రత్నావళి, వైరాగ్య శతకటము, ఏనుగు లకట్ష్మణకటవి)
మరణం తథ్యమని తెలినినా, తెలియకటపోయినా ఈ కటరవోర నత్యం అనివార్యం. గ్ర,ిాంచినవాడు ధన్యుడు.
257
36
తెలుగు సామెత : పూవు పుటవగానే పరిమళిన్తుంది
బైబులు సామెత : పనివాడు తన పనుల ద్వారా తన భావి జీవితమును నూచించును (సామెతలు 20:11)
అనేకటమంది మ,ానీయుల జీవిత చరిత్రలో ఈ సామెత దర్శనమిన్తుంది. యేనుక్రీన్తు తన పన్నెండవ యేటనే ఆనాటి యూదుల మతకేంద్రమైన జెరునలేంలో విద్వద్గోషివలో చర్చిన్తూ, తర్కిన్తూ అఖండ పండితులను నివ్వెరపోజేశాడని బైబులులో చదువుతాము. ఆది శంకటరుడు తన 3వ యేటనే మాతృభాష లిపి నేర్చాడనీ, ఉద్గ్రంథాలు పరివంచాడనీ, రచించాడనీ అంటారు. కారణజన్ములు తమ శైశవంలోనే తమ మ,ాత్య్మాన్నీ, కటుశాగ్రబుద్ధినీ, తదితర గుణ విశేతాలను చాటే పనులు చేని పరికించి చూనేవారిలో ఒకట జిజ్ఞాన రేకెత్తిస్తారు. ఈ బాలలు పెరిగి పెద్దవారయ్యాకట మ,ానీయులవుతారని అవగతమైపోయేలా వారి చేషవలు, వాలకటం ఉంటాయి.
తెలుగు సామెతలో ప్రకటృతి ధర్మమొకటదానిని పేర్కొనడం ద్వారా ఈ నత్యాన్ని మనో,ారంగా తెలియజెప్పడం చూన్తున్నాము. బైబులు సామెత నూటిగా ఇదే భావాన్ని ప్రదిపాదిన్తున్నది. అన్ని నంన్కృతుల్లో, అన్ని కాలాల్లో పనివారు తమ భావి ప్రతిభావ్యుత్పత్తులను బాల్యంలోనే ప్రదర్శించడం ఉన్నదని ఈ సామెత ద్వారా అర్థమవుతున్నది. ఒకట బాలుడు కొంటె పనులతో తుంటరి మాటలతో నలుగురినీ నవ్విన్తుంటాడు. వాడు పెద్దవాడైనాకట అదే ధోరణి కొనసాగుతుంది. ఒకటడు రంగులు ముందు వేనుకొని వచ్చీరాని చిత్రాలు గీన్తుంటాడు. తగిన ప్రోత్సా,ాముంటే వాడు మంచి చిత్రకారుడౌతాడని భావించవచ్చు. వేరొకటడు గిల్లికటజ్జాలు పెటువకటుంటూ ఇతర పిల్లలను బాధిన్తూ, ఏడిపిన్తూ ఉంటాడు. వాడు పెద్దయ్యాకట విన్తృత పరిధిలో లోకట కటంటకటుడౌతాడని ఊ,ిాంచవచ్చు.
మొత్తంమీద ఈ సామెతలు రెండూ ఒకానొకట ఆశావ,ా, నకారాత్మకట దృకట్పథంలో లబ్ధ ప్రతిష్ఠ వ్యకట్తులు తమ జీవితం తొలి థల నుంచే ఆ మ,ానీయత తాలూకటు నూచనలు ప్రదర్శిన్తుంటారనే అర్థాన్ని వెల్లడిన్తున్నాయి. బాలల్లో ఇలాటి నిపుణతలు, మేధో నంబంధమైన చురుకటుతనం, చాతుర్యం లీలగా గోచరమవుతున్న తరుణంలో వాటిని ప్రోత్స,ిాంచి, ప్రోదిచెయ్యాలి.
258
37
తెలుగు సామెత : పెద్దల మాట చద్దిమూట
బైబులు సామెత : జ్ఞానుల ఉపదేశము జీవజల ధారలు (సామెతలు 13:14)
పెద్ద తలకాయ లేకటుంటే కటనీనం ఎద్దు తలకాయ తెచ్చి పెటువకోమంటారు. వయన్సులోను, జ్ఞానంలోనూ నమాజంలో పెద్దరికటం వ,ిాంచిన వారిని ఆచార వ్యవ,ారాలకటు పిలిచి కటూర్చోబెటువకోవడం మర్యాద. మర్యాద మాత్రమే కాదు, అదెంతో మేలు. కొన్నిసార్లు వారు చెప్పే మాటలు రుచించకటపోవచ్చు గానీ అనుభ'వజ్ఞులు చెప్పే మాటలను ఔదలదాల్చడం మన విధి. పెద్దల మాట చద్దిమూట అనే తెలుగు సామెత తెలుగువారికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైనది. అకట్షర లకట్షల విలువ చేనేది. అందుకే వేమన
'కటన్తూరినటు చూడ గాంతి నల్లగనుండు
పరిమళించు దాని పరిమదంబు
గురువులైన వారి గుణము లీలాగురా!' అని అంటాడు.
గురుతుల్యుల మాటలు, గుణాలు కటన్తూరి పరిమద నదృశాలు. ఈ సామెత అంత ఆత్మీయంగా ధ్వనించడానికి కారణం అందులో చల్లగా ధ్వనిన్తున్న 'చద్దిమూట' అనే పదబంధం. కటృషీవలుడు తొలికోడి కటూనే వేదకే లేచి రాత్రి మిగిలిన అన్నంలో ఇంత చల్లపోని రెండు పచ్చిమిరపకాయలు వేనుకొని గిన్నెను మూట కటటువకొని పొలం వెదతాడు. పొద్దేక్కే వరకటు వంచిన నడుము ఎత్తకటుండా పనిచేని ఎండ చిటపడలాడిన్తుంటే తలపాగా తీని జలజలా పారుతున్న బోదె నీటిలో ముఖం కటడిగి నీడలో కటూర్చుని చద్దిమూట విప్పి తింటుంటే అంతకటన్నా పరమాన్నం లోకటంలో వేరే లేదనిపిన్తుందతనికి. ఆ మాధుర్యం తెలినిన జానపదుల వ్యవ,ారంలో చల్ల చిలికితే పుటివన వెన్నపూనలాగా ఈ సామెత పుటివంది.
యూదుల దేశం పర్వతమయం. కొండల్లో పుటివ ధారకటటివ జాలువారే జలతారు తీగెల వంటి జలధారలు ఆ జాతికి అమృత నదృశ్యాలు. మిటవపల్లాలలో మిటవ మధ్యా,ా్నం వేద పయనించే పాంథునికి ఆ కొండల్లోని చిరుజలపాతాలు నేద
259
దీరుస్తాయి. అందుకే యూదుల్లో పుటివన సామెత పెద్దల నదుపదేశాన్ని చన్నీటి ఊటతో పోల్చింది.
దగ్గర చేరినవారికి వటవృకట్షం చల్లని నీడనిచ్చినటువ నజ్జనులైన పెద్దలు మంచి మాటలతో మనన్సును రంజింపజేని ,ిాతం చేకటూరుస్తారు. యుక్తాయుకట్త విచకట్షణ, అపారమైన జీవితానుభ'వం, లౌకట్యం ఎరిగిన పెద్దలు నమయానుకటూలమైన మాటలతో పరిన్థితిని చకట్కదిద్దుతారు. నంయమనంతో, చనువుగా, మందలింపు మాటలతో ఆవేశాలు చల్లారుస్తారు. దికట్కుతోచని వేద కటర్తవ్య బోధనతో శంకానివృత్తి కటలిగించి మనన్సు చల్లబరుస్తారు. 'ఫక్కి తెలిని పలుకట నొకట్క వాకట్యమె చాలు' అని వేమన అన్నటువగా విధం తెలిని నరియైన నల,ా ఇచ్చే పెద్దలు పూజ్యులు. అలాటివారి పల్కులు శిరోధార్యం. ఈ నత్యాన్ని ఈ సామెతలు వివరిన్తున్నాయి.
38
తెలుగు సామెత : మెరినేదంతా బంగారం కాదు
తెల్లనివన్నీ పాలు కావు, నల్లనివన్నీ నీద్ళు కావు
బైబులు సామెత : మంచిదారివలె కటనిపించునది కటూడా మృత్యువుకటు దారితీయును (సామెతలు 14:12)
యదుకటుల తిలకటుడు శ్రీకటృష్ణునికి తాను సాటి అని భావించిన పౌండ్రకట వానుదేవుని గాథ లోకట విదితం. అతడు కటూడా కటృష్ణుని వలె పీతాంబరాలు ధరించి, శంఖచక్రాలు చేబూని, అషవ భార్యలను చేపటివ వానుదేవ నామధారియై విర్రవీగేవాడట. శ్రీకటృష్ణుని మీదకటు కాలు దువ్వి చివరకటు ఆయన చేతిలోనే చనిపోయాడు. పై ఆకారము, నిగారింపులు ఒకటటిగా ఉన్నంత మాత్రాన మౌలికట భేదాలు నమనిపోవు అనే సార్వత్రికట నత్యాన్ని ఈ తెలుగు సామెత ప్రతిపాదిన్తున్నది.
'కటటువబటవ జూచి ఘనత చెప్పగరాదు
కానరావు లోని ఘనతలెల్ల
జంగమైన వాని జాతినెంచగ నిట్లు'
260
అంటున్నాడు వేమన. ఆర్భాటంగా వేనుకొన్న ఆ,ార్యాన్ని బటివ యోగ్యతను నిర్ణయించరాదు. విభ'ూతి పూనుకొన్నంత మాత్రాన ఒకటడు జంగమదేవర అయిపోడు. బీరాలు పలికినా ఉత్తర కటుమారుడు లోకోత్తర వీరుడు కానేరడు. వేమన గుర్తించినదే మరొకటటి ఉప్పుకటప్పురంబుల కటున్న ఒకట్క పోలికట. అయితే కటర్పూరానికటున్న విలువ ఉప్పుకెకట్కడిది? బాగా తోమి తదతదా మెరినేలా చేన్తే ఇత్తడి పుత్తడిని మించి ప్రకాశిన్తుంది గదా!
బైబులు సామెత కటూడా ఇదే నత్యాన్ని ఆవిష్కరిన్తున్నది. మనుషులు లోతుపాతులు తెలునుకోకటుండా తాము నడిచేది నన్మార్గమే ననుకటుంటూ జీవిస్తారు. కాబటివ కటంటికి మంచిగా కటనిపించినంత మాత్రాన అది నన్మార్గమని భ్ర'మించడం తగని పని అని ఈ సామెతలు ,ాచ్చరిన్తున్నాయి .
39
తెలుగు సామెత : రాజు తలచుకటుంటే దెబ్బలకటు కొదువా?
బైబులు సామెత : రాజు తలచినదల్లా చేయగలడు (ఉపదేశకటుడు 8:3)
రాజులు నిరంకటుశులు. రాజు చిత్తవృత్తి అగమ్య గోచరము. 'చారు మాణికట్య భ'ూషిత శన్త మన్తకటంబు గల పన్నగంబు భ'యంకటరము గాదె' అన్నట్లు శిరన్సుపై మణియున్నది గదా అని పామును చేరదీయని రీతిగా నంపన్నులు గదాయని రాజుల పంచన చేరడం క్షేమం కాదు. రాజనేవ కటత్తిమీద సామన్న మాట ఏనుగు లకట్ష్మణ కటవి ఇలా నమర్థిన్తున్నాడు:
'మనుజులలో నెవ్వడు దగ
దనవాడను వాడు దుషవ ధరణీశునకటున్‌
తనకటయి వ్రేలిమి వ్రేల్చెడు
జనుని తనువు గాల్చు వాయు నఖు డదయుండై' (భ'ర్తృ,ారి నుభాషిత రత్నావళి, దుర్జన పద్ధతి. పే. 69, ఏనుగు లకట్ష్మణకటవి)
261
అగ్ని,ాోత్రుడు తన తృప్తికై ,ాోమము చేనేవారిని నైతం తాకినంత మాత్రాన మొ,ామాటము లేకటుండా కాలుస్తాడు. అలాగే భ'ూపాలురు నైతం ఒకటడెంత ,ిాతకారి యైనప్పటికీ కొంచెము కినుకట కటలిగితే నం,ారిస్తారు.
జాషువా విరచిత ఫిరదౌనిలో గజనీ మ,ామ్మదు నిరంకటుశ వర్తనం తేటతెల్లంగా ఉంది.
'ఒక్కొకట్క పద్దియంబున
కొక్కొకట్క బంగారు రూకట యొనగెదను కటవీ
మక్కా మనీదు తోడని
వక్కాణించెన్‌ మ,ానభా మధ్యమునన్‌'
తీరా కటృతి ముగించాకట వెండి నాణేలు పంపించాడు. రాజు తలపై కటవి కటర్పూరం చల్లితే కటవితలపై నృపాలుడు నిప్పులు పోశాడు. అది చాలదన్నటువ కటవిని మటువబెటవమని ఆజ్ఞాపించాడు.
అటు అనుగ్ర,ిాంచడానికైనా, ఆగ్ర,ిాంచడానికైనా నమర్థుడు రేడు. పేదను కట్షణమాత్రంలో కటనకట వర్షంలో ముంచెత్తడానికైనా తల తీయించడానికైనా తా,ాతున్న ఘటనా ఘటన నమర్థుడు. అధికారుల ఎదుట జాగరూకటతతో ఉండాలన్న సామాన్య పరిజ్ఞానాన్ని ఈ సామెతలు తెలుపుతున్నాయి.
40
తెలుగు సామెత : - రౌతును బటివ గుఱ్ఱము
- యథా రాజా తథా ప్రజ
బైబులు సామెత : పాలకటుడెటివవాడో ప్రజలటివ వారగుదురు (నీరా 10:2)
రాజు నీలివార్తలు వినువాడైనచో, మంత్రులు కొండెములు చెప్పుదురు (సామెతలు 29:12)
న్థూలంగా పాలకటులను బటివ పాలితులుంటారని ఈ సామెతలు ప్రతిపాదిన్తు న్నప్పటికీ, అల్పులు, దుషువలు అయిన పాలకటులకే సాధారణంగా వీటిని అన్వయిస్తారు. చెప్పు తినే కటుకట్క చెఱకటు తీపి ఎరగనట్లు అల్పబుద్ధి గలవానికి అధికారమిన్తే మంచివారందరినీ వెద్ళగొడతాడు. పీనుగు ఉన్నచోట రాబందులు చేరినటువ మూర్ఖుడైన
262
రాజు చుటూవ దుర్మార్గులు చేరుతారు. రాజులు నిరంకటుశులు. అప్రియాలు మాటలాడేవారిని నిరనిస్తారు. రావణానురుని కొలువులో నుండి విభీషణుడు వైదొలగినటువగానే అనువుగానిచోట అధికటుల మనరాదు అని గ్ర,ిాంచి విజ్ఞులంతా దుషవ పాలకటుల పంచ నుండి నిష్క్రమిస్తారు.
'ప్రభ'ువు క్రోతియైన ప్రగ్గడ పందియౌ
నైనికటుండు పక్కి నేన పనులు
ఏన్గులశ్వంబులును నెలుకటలు పిల్లలు' అని అంటాడు వేమన.
ఇకటపోతే న్థూలంగా యజమాని దుషువడైతే ఆ నైజం గల వ్యకట్తులే అధికార స్థానాల్లో ఉంటారు. అదొకట పాముల పుటవలా తయారవుతుంది. అలాటివానిని నమ్మిన బంటులు తమ పబ్బం గడుపుకొనేందుకటు లేనిపోని వార్తలు పుటివంచి చాడీలు చెప్పి వాన్తవానికి దూరం చేని అతని పతనానికి కారణమవుతారు. దుర్యోధనుని ఆంతరంగికట వర్గం దుషవ చతుషవయమే ఇందుకటు మంచి ఉదా,ారణ. విదుర నీతులు చెవిని పెటవకటుండా, శకటుని తదితరుల కటుటిల వాకట్కులకటు నమ్మతిన్తూ, చివరికి కటురు వంశకట్షయానికి కారకటుడైనాడు రారాజు.
అటువంటి యజమాని వద్ద చేరేవారు అతని క్షేమమేమాత్రం ఆశించకట వంచనతో తమ బొజ్జలు నింపుకొనేందుకటు కటపటాలు పలుకటుతుంటారు. ఇలా పరన్పరం వంచించుకొంటూ ఆ రాజును ఆశ్రయించిన వారికి న్యాయం జరగనీయకటుండా చేస్తారు. రాజులకటు ఉన్నత భావాలు, ఉదాత్త గుణం ఉండాలి. తనవారిలో యోగ్యులెవరో, పండితులెవరో, పుణ్యాత్ములెవరో పనిగటవగలిగే కటుశాగ్రబుద్ధి ఉండాలి. చెప్పుడు మాటలకటు చెవినియ్యకట యుక్తాయుకట్త విచకట్షణ కటలిగి ప్రతి విషయంలోనూ తానే ఒకట అంచనాకటు రాగలిగి యుండాలి. తెలుగు సామెత ఈ చర్చనీయాంశాన్ని మరికొంత దూరం తీనుకటువెదుతున్నది. రాజు దుషువడైతే ప్రజలు కటూడా అలాటివారే అవుతారన్న భావం కటూడా గమనించదగినదే. యథా రాజా తథా ప్రజ అనే నానుడి లోకట ప్రనిద్ధమైనదంటే అటువంటి పరిన్థితులు లోకటంలో కటనిపిన్తున్నాయి. కటనుకటనే రాజు ధర్మం తప్పి, విషయలోలుడై చరించేవాడైతే మొత్తంగా ప్రజానీకటంలో ధార్మికట దృషివ నశిన్తుంది. అరాచకటం ప్రబలుతుంది. బలవంతులదే పెత్తనమవుతుంది అని ఈ సామెతలు నెలవిన్తున్నాయి.
263
41
తెలుగు సామెత : వచ్చినపుడు తెచ్చింది లేదు, పోయేటప్పుడు పటువకెద్ళేది లేదు
బైబులు సామెత : నరుడు వటివ చేతులతో ఈ లోకటములోనికి వచ్చినట్లే వటివ చేతులతోనే వెళ్ళిపోవలెను (ఉపదేశకటుడు 5:15)
తనువును వీడి ఆత్మ ఊర్ధ్వలోకాల కేగే నమయానికి జరిగే నంభ'వాలను భ'ర్తృ,ారి ఏకటరువు పెటావడు -
మానము గ్రుంగగా, ధనము చుటవముగా, నిజబాంధవాశ్రితులర
దీనత జెంది యేగ, నతిథి ప్రకటరంబు నిరాశమై జన,
మానుగ జవ్వనంబరుగ. . . (భ'ర్తృ,ారి నుభాషిత రత్నావళి, వైరాగ్య శతకటము, పే.365, ఏనుగు లకట్ష్మణకటవి).
గౌరవం తగ్గుతుంది ధనం వెడలిపోతుంది యాచకటులు వటివ చేతులతో వెను దిరుగుతారు పరిజనం విడనాడుతారు యౌవనం ఉడిగిపోతుంది. నగ్న శరీరిగా వచ్చిన నరుడు నగ్న శరీరిగానే వెళ్ళిపోతాడు. తెలుగు బైబులు సామెతలు రెండూ ఈ నత్యాన్నే చాటి చెబుతున్నాయి.
జగజ్జేత అలెగ్జాండరు గురించి ఒకట నంగతి చెబుతారు. పిన్న వయనులోనే ,ిాందూ దేశం వరకటు తన శౌర్య ప్రభ' వెలిగించి మృత్యువాత బడే నమయంలో అతడొకట ఆజ్ఞ ఇచ్చాడట. నా దే,ాన్ని మోనుకటుపోయే నమయంలో నా చేతులు రెండూ ఇరు ప్రకట్కలా చాపి గుప్పిలి విప్పి ప్రజలకటు కటనుపరచమన్నాడట. ఇంత పాటుపడి ఇన్ని రాజ్యములను చేపటివ ఇదిగో నేడు రికట్త,ాన్తుడినై తరలిపోతున్నానని లోకానికి ప్రకటటించేందుకటు అతడీ ఆనతినిచ్చాడని చెబుతుంటారు. ఈ నత్యాన్ని అందరూ గ్ర,ిాంచి, దాని ప్రకారం జీవిన్తే లోకటం ఎంత బాగుంటుంది! అదే ఈ సామెతల నందేశం.
42
తెలుగు సామెత : వజ్రాన్ని వజ్రంతోనే కోయాలి
బైబులు సామెత : ఇనుమును ఇనుముతోనే పదును పెటివనటువ నరుడు తోటి నరుని పరిచయంతోనే నునిశితుడగును (సామెతలు 27:17)
264
బైబులు, తెలుగు సామెతలు రెండూ వ్యకట్తుల పరిణతి, నుశికట్షణలకటు వారికి ధీటైన గురువులు ఉండవలనిన ఆవశ్యకటతను తెలుపుతున్నాయి. గనిలో దొరికే ముడివజ్రాన్ని సానబెటివ బ,ుముఖాలుగా చెక్కి తదుకటులీనే రూపానికి తేవాలి. ప్రకటృతి అంతటిలోకీ అత్యంత దృఢమైన పదార్థం వజ్రమేనంటారు శాన్త్రజ్ఞులు. మరి అన్తవ్యన్తమైన ఆకారంలో శిలానదృశ రూపంలో మటివలో లభ'్యమైన వజ్రాన్ని కోని పదును పెటవడానికి దానితో నమానమైన నత్వమున్న పరికటరమే కావాలి. అందుకే వజ్రాన్ని కోనే యంత్రంలో వజ్రం అతికి ఉంటుంది. బైబులు సామెత నైతం ప్రకటృతిలో లభ'్యమయ్యే వేరొకట దృఢమైన లో,ాన్ని ప్రస్తావించి అదే నత్యాన్ని వక్కాణిన్తున్నది.
అర్జ్జునుడు విలువిద్యలో రాటుదేలాలంటే ద్రోణాచార్యుడంతటివాడే కావాలి. వివేకానందుని ఆధ్యాత్మికట ప్రతిభా పాటవాలకటు మూల కారణం రామకటృష్ణ పరమ,ాంన దివ్యోపదేశాలే. శిష్యుడు అప్రతి,ాత ప్రతిభ' గలవాడై అతనికి బోధించే గురువులు పేలవమైన వారైతే ఆ పరిన్థితి నంకటటప్రాయంగా పరిణమిన్తుంది. ప్ర,ా్లదుని గురువులు చండామార్కుల వారికి దాపురించిన ఇబ్బంది ఇదే.
ఈ సామెతలకటు మరొకట మ,ాోదాత్తమైన నెరవేర్పు యేనుక్రీన్తు శిష్యుల విషయంలో ద్యోతకటమవుతున్నది. ఆ పన్నెండుమందీ పన్నెండు వజ్రపుతునకటలు. గనిలో త్రవ్వితీనిన వజ్రాల వలె ధూళి ధూనరితమై ఒకట ఆకారం, వ్యవ,ారం లేనివారు యేను ప్రభ'ుని శిష్యరికటంలో మణిమాణిక్యాలై రాణించారు. లోకాన్ని తలక్రిందులు చేనేవారు అని వారి ప్రత్యర్థులు వారిని గురించి చెప్పుకటున్నారు. తమ తరంలో క్రీన్తు బోధనామృతాన్ని లోకటమంతటికీ వీరు పంచారు. మరణానికి వెరవలేదు.
జ్ఞాన నముపార్జన, న్ఫూర్తి మనుషులకటు వివిధ విధానాలలో కటలుగుతుంది. నద్గ్రంథ పరవనం కొందరికి ఉపకటరిన్తే కొందరికి జీవితమే పారవాలు నేర్పుతుంది. నర్వనంగ పరిత్యాగం కొందరిని మునులుగా మారిన్తే వృత్తి వ్యాపార విజయాలు మరికొందరిని రాటుదేలేలా చేస్తాయి. అయితే మనిషికి ప్రేరణ మనిషి ఇచ్చినంతగా వేరెవరూ ఇవ్వలేరు. సాటి మనిషి ఉత్తమ గుణాలు, ఆదర్శాలు మనుషులను ప్రేరేపించి వారిలో నిద్రాణమై ఉన్న శక్తియుకట్తులను వెలికితీస్తాయి. పనితొడవులు వేరు బంగారమొకట్కటి, పడు ఘటములు వేరు ప్రాణమొకటటి అని వేమన వాక్రటుచ్చినటువగ ా మనుషులు వేరు వేరుగా ఉన్నారు గానీ మనుషులందరి అన్థిత్వమొకట్కటే కటనుకట మనిషే వేరొకట మనిషిని ఉద్దీపింపజేని మ,ాోన్నత శిఖరాలు న్పర్శించేలా చేయగలడు.
265
గురూపదేశాలకటు న్పందించి జ్ఞానాంబరాలను చుంబించిన వారెందరో! చెలి రూపలావణ్యాదులకటు మురిని కటలం పటివ ఆచంద్రతారార్కం నిలిచే కావ్యాలు వెలయించిన వారెందరో! కటుంచె, ఉలి చేబూని కటదాఖండాలు ఆవిష్కరించిన వారెందరో!
వజ్రాన్ని వజ్రంతోనే కోయాలి అనే సామెతను మరో కోణంలో కటూడా ఉపయోగిస్తారు. శక్తి నంపన్నుడైన మనిషిని లొంగదీయడానికి అతనితో నరిపోలిన శౌర్య ప్రతాపాలున్నవాడే నరిజోడు. ఉత్తర గోగ్ర,ాణానికి కటురువీరులంతా తరలివచ్చారు. విరాటరాజు అర్భకటుడు. కాగల కార్యం నల్లేరుపై బండి నడకటగా దుర్యోధనాదులు భావించారు. కానీ అజ్ఞాతవాన గ్ర,ాణం వీడి ద్విగుణీకటృత శౌర్యంతో అర్జనుడు కటటెవదుట కటనిపించే నరికి 'వచ్చినవాడు ఫల్గుణుడవశ్యము గెల్తుమనంగరాదు' అని నిరుత్సా,ాపడ్డారు. వీరులు తమ సాటి వీరుణ్ణే పోరుకై ఎన్నుకోవడం మన నంప్రదాయ సా,ిాత్య వీరగాథల్లో చూస్తాము.
43
తెలుగు సామెత : వాన రాకటడ ప్రాణం పోకటడ ఎవరికి తెలును?
బైబులు సామెత : రేపేమి జరుగునో తెలియదుగదా (యాకోబు 4:14)
ఏ నమయంలో ఏమి జరుగుతుందో ఎవరికీ తెలియదనే విషయాన్ని విశదీకటరించడం కోనం ఈ తెలుగు సామెతను ఉపయోగిస్తారు. ఆధునికట శాన్త్ర పురోగతి ఎంత జరిగినా చాలా విషయాలలో నిజానికి ఏ నిమిషంలో ఏమి జరుగుతుందో ఎవరికీ తెలియదనే విషయం మాత్రం ముమ్మాటికీ నిజం. శాన్త్రవేత్తలు, వేదాంతులు, ,ాతువాదులు కటూడా ఈ విషయాన్ని తెలునుకోలేకటపోతున్నారు. ఇటువంటి పరిన్థితిని వివరించడానికి మానవుని అశకట్తతను జ్ఞాపకటం చెయ్యడానికి 'వాన రాకటడ, ప్రాణం పోకటడ ఎవరికి తెలును?' అనే తెలుగు సామెతను ఉటంకిస్తారు.
బైబులు సామెత కటూడా రేపు ఏమి జరుగునో ఎవరికీ తెలియదని విశదీకటరిన్తున్నది. మానవుడు మ,ాజ్ఞానియని, భ'ూమ్యాకాశాల గుటువను తెలునుకటున్నాడని, చంద్ర మండల ర,ాస్యాలను ఛేదించాడని భావిన్తున్న ఈ రోజుల్లో కటూడా ఎప్పుడు ఏమి జరుగుతుందో ఎవరికీ తెలియదంటే ఆశ్చర్యపోనవనరం లేదు. ఇది ముమ్మాటికీ నిజం.
266
పోతులూరి వీరబ్ర,ా్మంగారితోపాటు మరికొంతమంది పాశ్చాత్యులు కటూడా భ'విష్యద్ధర్శనం (కాలజ్ఞానం) చేశారన్నమాట వాన్తవమైనా, ఇది న్థూలంగా దేశ కాల పరిన్థితులను పరిశీలించి మూకటుమ్మడిగా, కొంత కాల వ్యవధిలో నంభ'వించే మార్పులను నూచించే ప్రయత్నమే గాని ఖచ్చితంగా రేపు ఫలానా వ్యక్తి చనిపోతాడని, తెల్లవారి ఈ నమయంలో ఇది జరిగి తీరుతుందని గాని చెప్పింది మాత్రం కాదు. కటనుకట వాన రాకటడ, ప్రాణం పోకటడ ఎవరికీ తెలియదని, రేపేమి జరుగుతుందో ఎవరూ ఎరుగలేరనే ఈ తెలుగు, బైబులు సామెతలు నమానార్థకాలని నిన్సందే,ాంగా చెప్పవచ్చు.
44
తెలుగు సామెత : విత్తునుబటివ పంట
బైబులు సామెత : నాటిన దానినే కోనుకొనవలెను (గలతీయులకటు 6:7)
రాజరాజనరేంద్రుడు కొడుకటు పెండ్లాడవలనిన కటన్యను తానే వివా,ామాడాడు. ఇటువంటి వావి వరనలు తప్పిన పనికి తగిన శికట్షగా కటుటుంబ జీవనం అల్లకటల్లోలమై శోకట నముద్రంలో మునిగిపోయాడు. అటు చిత్రాంగి ప్రేమను చూరగొనలేకట, ఇటు కొడుకటును కోల్పోయి తల్లడిల్లాడు.
కొడుకటును వరియింపగోరి వచ్చినదాని
తండ్రి పెండ్లియాడ ధర్మమగున్‌
తప్పని తెలినియు దా జేయు కటర్మంబు
తప్పదెపుడు భ'ువిని తగులు వేమ.
ఇది తప్పు అని తెలిని చేనినా, తెలియకట చేనినా దాని పర్యవసానం ఒకటటే. చేనినవాడు తాను చేనినవాటి ఫలాన్ని అనుభ'వించకట తప్పదు. పల్లేరు కాయలు పంట వేనినవాడు ముండ్లనే ఫలసాయంగా పొందుతాడు. మధుర ఫలాల ఉద్యానవనం నాటినవాడు ఆ పండ్లు ఆరగిస్తాడు. ఈ సాధారణ న్యాయం తెలుగు, బైబులు సామెతలలో ప్రతిబింబిన్తున్నది.
శ్రేయన్సు కోరేవాడు నర్వవిధాలా నత్కర్మను అనుష్ఠించాలని ఈ సామెతల భావం.
267
ఆశానం,ారణ ం, ఓర్మి, మదత్యాగం, వాంఛాశూన్యత్వం, నత్యవాకట్పరిపాలన, శత్రులాలనము, మాన్యప్రీతి దీనుల పాలిట కటృప, ఇవి శితావచారాలు. ఈనాడు నాటిన మామిడి విత్తు భావికాలంలో రనస్ఫోరకాలైన ఫలాలనిచ్చినటువ ఆ శిషువని భావిజీవితాన్ని ఇవి నకటల సౌభాగ్యపూరిత మొనర్చుతాయి.
ఇందులో నంప్రదాయ భారతి ఆమోదించే కటర్మ నిద్ధాంత ఛాయ కటూడా లేకటపోలేదు. గత జన్మ కటర్మ ఫలాన్ని అధిగమించడం ఎవరి తరమూ కాదన్న భావాన్ని ఈ సామెతల్లో గ్ర,ిాంచేవారూ లేకటపోలేదు. దేనిచేత విష్ణువు పది అవతారాలెత్తవలని వచ్చిందో, రుద్రుడు దేనిచేత పుర్రెను పాత్రగా గొని బిచ్చగాడై తిరిగాడో, దేనిచేత నూర్యుడు ఆకాశంలో దేశదిమ్మరి అయ్యాడో ఆ నర్వనియంత్రణ శక్తిగల కటర్మ అనివార్యమైనది, అప్రతి,ాతమైనది. ఈ వ్యాఖ్యానాన్ని నంప్రదాయవాదులు ,ార్షిస్తారు. అయితే మనిషి తన పనులకటు తగిన ప్రతిఫలాన్ని అనుభ'వించకట తప్పదనే నత్యాన్నే ఈ సామెతలు బోధిన్తున్నాయని గ్ర,ిాంచకట తప్పదు.
45
తెలుగు సామెత : విత్తొకటటి వేన్తే చెటొవకటటి మొలున్తుందా?
బైబులు సామెత : దుషువల నుండి దౌషవ్యము పుటువను (1 నమూయేలు 24:13)
'నా బంగారు పుటవలో వేలుపెడితే నేను కటుటవనా?' అనేది బాలానందం కోనం చెప్పుకటునే కటథ ,ాన్యభ'రిత ఉపనం,ారం. కటుటవడం చీమ నైజం. న్వకీయాన్ని ఎవరు నివారించగలరు? బుద్ధిని బటివ గమనముంటుందన్న నత్యాన్ని నూచించేందుకటు పై సామెతలను ప్రయోగిస్తారు. భాన్కర శతకటకారుడు చేదు పుచ్చకాయ సాదృశ్యాన్నెత్తి పై నత్యాన్ని ఉల్లేఖిన్తున్నాడు
'పాపపు త్రోవవాని కొకట పటువన మేను వికానమొందినన్‌
లోపల దుర్గుణంబె ప్రబలుంగద నమ్మగ గూడ దాతనిన్‌
బాపట కాయకటున్‌ నునుపు పైపయి గల్గిన కటల్గుగాకట నే
రూపున దానిలో గల విరుద్ధపు జేదు నశించు భాన్కరా!'
268
దుర్మార్గునికి శరీర సౌందర్యమున్నా వాడి మనన్సులోని చెడు గుణం అలానే ఉంటుంది. పాపట కాయ పైకి రమణీయంగా కటనిపించినా న్వతన్సిద్ధంగా దానిలోని చేదు విరగడం అసాధ్యం. ఉప్పు నీటి యూట నుండి మంచినీరు పుటవనట్లు పాతకటుని మదిలో పాపపు తలంపులే ఊరుతుంటాయి.
ఏ విత్తనం వేన్తే ఆ చెటేవ మొలున్తుందన్నది జగమెరిగిన నత్యం. శునకటం నీచ జంతువు. దానికెంత ముస్తాబు చేనినా, గద్దెనెక్కించినా కటుకట్కబుద్ధి మానదుగదా అంటున్నాడు నుమతీ శతకటకారుడు!
'కటనకటపు నిం,ాననమున
శునకటము గూర్చుండబెటివ శుభ'లగ్నమునన్‌
వొనరగ బటవము గటివన
వెనుకటటి గుణమేల మాను వినరా నుమతీ'
సౌలు ఇశ్రాయేలు జాతినేలిన మొదటి ప్రభ'ువు. అతని దురాచాలకటు వినిగి దేవుడు వేరొకట వంశ శ్రేష్ఠుడు దావీదును అతనికి వారనుడిగా నియమించాడు. ఆ నియామకటం తాలూకటు చి,ా్నలు న్పషవంగా వ్యకట్తమవుతూ ఉండగా, న్వయానా తన అల్లుడని కటూడా చూడకట, సౌలురాజు అతనిని మటువబెటవడానికై నైన్యనమేతంగా అతనిని అరణ్యంలో వెంటాడాడు. కాని ఒకట గు,ాంతరాదంలో ఒకట్క వేటుతో సౌలును వధించగలిగి కటూడా దావీదు అతనిని విడిచిపెటావడు. సౌలు గు,ానుండి బయటికి వెళ్ళిన తరువాత దావీదు కొండ కొమ్మున నిలిచి పలికిన కటరుణాప్రేరిత వాకట్కులలో ఈ సామెతను ఉద,ారిన్తూ దుషువల నుండి న్వభావనిద్ధంగా దౌషవ్యం జనిన్తుంది కాని తన మననులో అటువంటి దుషవ భావన లేదని వేడికోలుగా పలికాడు.
మానవుల అంతరంగమే వారి బుద్ధులకటు, ప్రవర్తనకటు మూలమని ఈ సామెతల నందేశం.
46
తెలుగు సామెత : నీత బాధలు నీతవి, పీత బాధలు పీతవి
బైబులు సామెత : ఎవరి బాధలు వారివి (సామెతలు 14:10)
269
డడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడ
నీత మ,ా సాధ్వి. శ్రీరామచంద్రుని న,ాధర్మచారిణి. ఇనకటులాన మెటివ భోగభాగ్యాలతో తులదూగవలనిన ఆ అనూర్యంపశ్య అడవులపాలై, అకట్కడా నుఖానికి నోచుకోకట కాముకటుడైన రావణుని ఇంట నిర్బంధంలో పుటెవడు దుఃఖంలో జీవించింది. ఆ తల్లి దీనగాథ మననులో మెదలుతుండగా వెనువెంటనే ఒకట తుచ్ఛప్రాణి పీత ప్రస్తావన రావడంలో ఒకానొకట చతురలలిత ,ాన్యం విరబూని ,ాయిగా నవ్వుకొనేలా చేన్తుంది ఈ తెలుగు సామెత. మళ్ళీ అంతలోనే ఈ సాధారణ పదాలతో అమరిన సామెతలోని బృ,ాత్సత్యం న్ఫురించి బోధ, ఆనందానుభ'ూతి అనుభ'వైకట వేద్యమవుతాయి. బైబులు సామెత కటూడా ఇదే విషయాన్ని నంక్షిప్తంగా బలంగా ప్రస్తావించి లోకటం తీరును, మానవ జీవితంలోని వాన్తవాలను ఆకటళింపుకటు తెన్తున్నది.
ఈ రెండు సామెతలు ప్రతిపాదించే సాధారణ నత్యం బాధల విషయంలో ఎంత చెటువకటు అంత గాలి అన్నదే. బాధలు అందరికీ ఉంటాయి. బుద్ధ భ'గవానుని గాథలో ఒకట న్త్రీ విగత జీవుడైన తన కటుమారుని బ్రతికించమని అర్థించిన కటథ లోకటప్రనిద్ధం. తథాగతుడు ఆమెను గుప్పెడు నువ్వులు తెమ్మని ఆదేశించాడు. అయితే ఎవరి ఇంటిలో అంతవరకటు మరణం నంభ'వించలేదో ఆ గృ,ాంలో నుండి తిలలు తేవాలి అని షరతు విధించాడు. ఆ ఇల్లాలు ఇల్లిల్లూ తిరిగి వేసారి నత్యం గ్ర,ిాంచింది. జీవితంలో కటషవనుఖాలు పడుగుపేకటలు. రెండూ ఉంటేనే వన్త్రం తయారైనటువ కటతావలు లేని కాపురం గానీ, కటడగండ్లు లేని మనుషులు గానీ ఉండరు.
పై చెప్పినటువ ఎవరి స్థాయికి తగిన ఇరుకటులు, ఇబ్బందులు వారికటుంటాయి. కటడుపుకటు కానింత అన్నం దొరకటని కటక్షుధార్తుల బాధ ఇకట్కడ, తిన్నది అరగకట ఔషధాలు నేవిన్తూ ఉండే ధనికటుల బాధ అకట్కడ. ఉన్నవాడికి అరగని జబ్బు, లేనివాడికి ఆకటలి జబ్బు అన్నాడు ఒకట నినిమా కటవి. అద్దె చెల్లించడానికి వెయ్యి రూపాయలు లేకట ఒకట మధ్య తరగతి నగటు మనిషి విలవిలలాడుతుంటాడు. భారీ పరిశ్రమ నిర్మాణానికి వేయి కోట్ల రూపాయలు ఋణం అనుకటున్న నమయానికి చేతికి దొరకటకట ఇంకొకట పారిశ్రామికటవేత్త వాపోతుంటాడు. నాథునికి దూరమై రాకట్షనుని చెరలో విలపించేది నీత అయితే తాను దూరవలనిన బొరియ కటనిపించకట పైనుండి తన్నుకటు పోవడానికి వన్తున్న పక్షి బారి నుండి తప్పించుకొనేందుకటు ఆరాటపడేది పీత. ఎవరి కటషవం వారికి ప్రాణ నంకటటమే. 'నీ బాధలేం బాధలు నా బాధలతో పోల్చుకటుంటే' అని తీనిపారెయ్యడానికి వీలు లేదు.
270
డడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడ
',ారి విధి నుర మునులాదిని
మెరినియు జన్మించి పిదప మేలులకెడగా
జరమందును మరణమందును
మరున్‌ వర్తిలిరి కటర్మవాననవేమా'
బ్ర,ా్మ, విష్ణు, నురలు, మునులు కటర్మఫలాన్ని బటివ కటతావల పాలయ్యారని ఈ వేమన పద్యం కటూడా ఈ సామెతలు చెబుతున్న నత్యాన్నే వేరొకట విధంగా చెబుతున్నది.
47
తెలుగు సామెత : నంతోషం నగం బలం
బైబులు సామెత : నంతోష చిత్తత మందు వలె ఆరోగ్యమును చేకటూర్చును
(సామెతలు 17:22)
నంతోషంగా ఉండడమనేది ఒకట వరం. ఈ నంతోతాన్ని ధనకటనకట వన్తు వా,ానాలతో కొనలేము. నంతోషం ,ాృదయం పొందే ఒకట మ,ాోల్లానమైన న్థితి. ఇటువంటి నంతోషం మనన్సుకటు శరీరానికి కటూడా ఆరోగ్యదాయకటం. కొందరు ఎప్పుడూ చూచినా ఏదో ఒకటటి పోగొటువకటున్నవారిలా దిగాలుపడి, నీరనంగా దుఃఖసాగరంలో మునిగి తేలుతున్నవారిలాగా కటనిపిస్తారు. వారి న్థితికి తగిన కారణం కటనిపించదు. మరి ఎందుకటలా ఉన్నారో వారు కటూడా విడమరచి చెప్పలేరు. మరికొందరు చుటూవ నమన్యల వలయాలు కటమ్ముకొన్తున్నా, అడుగడుగునా అవరోధాలు ఆవరిన్తున్నా, ఏమున్నా, లేకటున్నా, చిద్విలానంగా, నిత్యం నంతోషంగా ఉంటారు. ఇటువంటి నంతోషం ఆరోగ్యదాయకటమని బైబులు సామెత వివరిన్తుంది. ఆనందంలో శాంతి ఉంది. ఆనందంలో నమాధానం ఉంది. ఆనందంలో నంతృప్తి ఉంది. అందుకే అది ఆరోగ్యకటరం!
తెలుగు సామెత నంతోషమే నగం బలమని వివరిన్తుంది. మనం తినే ఆ,ారం వల్ల నగం బలం నమకటూరితే, నంతోషం వల్ల నగం బలం ప్రాప్తిన్తుందన్నమాట. ,ాన్యం ఆనంద నంతోతాలకటు గుర్తు. ,ాన్యం (నవ్వు) లో శరీర భాగాలన్నీ ప్రభావితమై, ఉత్తేజవంతమై ఆరోగ్యం చేకటూరుతుందని నేడు వైద్యులు కటూడా నమ్మతిన్తున్నారు. మానవులే నవ్వి, ,ాృదయావిష్కరణ గావించి, ఆరోగ్యం పొందగల అదృషవవంతులు.
271
డడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడ
అందుకే గుఱ్ఱం జాషువా,
నవ్వవు జంతువులర నరుడు నవ్వును! నవ్వులు చిత్తవృత్తికిన్‌
దివ్వెలు! కొన్ని నవ్వులెటు తేలవు, కొన్ని విషప్రయుకట్తములర
పువ్వులవోలె ప్రేమరనమున్‌ వెలిగ్రకట్కు విశుద్ధమైన లే
నవ్వులు నాకటు నిమ్ము వినాశకట వ్యాధులు సోకటవెన్నడున్‌ (క్రొత్త లోకటము - జాషువ)
అంటాడు. విశుద్ధమైన నవ్వు నంతోషంవల్లనే కటలుగుతుంది. అటువంటి నవ్వు నవ్వితే వ్యాధులు సోకటవని కటవిగారి న,ాతుకటమైన భావన.
నంతోషించండని చెప్పడం తేలికే. అయితే నంతోషించడమే మ,ా కటషవం. నేటి ప్రపంచ పరిన్థితులన్నీ ప్రతికటూలంగా ప్రవర్తిల్లుతున్నాయి. ఇంటా బయటా నమన్యల తోరణాలు ఉచ్చులు బిగిన్తున్నాయి. ఎటు చూచినా అంధకారమే రాజ్యమేలుతుంది. తనకటు తానే ఒకట తెగని నమన్యగా మానవుడు తయారయ్యాడు. మానవత్వం మంటగలిని, దానవత్వం విలయతాండవం చేన్తున్నది. మనుగడ ప్రశ్నార్థకటమైనప్పుడు నంతోషించడం సాధ్యమౌతుందా? అవును, సాధ్యం కాదు!
అయితే న్థితప్రజ్ఞుడై మనిషి జీవింపగలిగితే నంతోషించడం అసాధ్యం కానేకాదు. కటనుకట కటతావలకటు క్రటుంగిపోకట, నుఖాలకటు పొంగిపోకట న్థిరచిత్తంతో ఉన్ననాడే నంతోషించడం సాధ్యమౌతుంది. ఆ నంతోషమే నగం బలమౌతుంది. కటనుకట నంతోషకటరమైన మనన్సు కటలిగి, ఆరోగ్యాన్ని పొందమనీ, నంతోషమే నగం బలమనీ బైబులు, తెలుగు సామెతలు ఘోషిన్తున్నాయి.
ఎవరికి వారు నంతోషంగా ఉండడం ఒకట ఎత్తైతే ఇతరులను నంతోషింపజేయడం, ఇతరుల నంతోతాలలో పాలుపంచుకోవడం మరొకట ఎత్తు. ఇందులో పరోపకారం, ఉదారగుణం దాగి ఉన్నాయి. కేవలం మన నుఖం మాత్రమే చూచుకొని నంతోషిన్తే గొప్పేముంది? ఇతరులను కటూడా నంతోషపెటావలి. ఏవాడు జీవింపననేకటులు జీవింతురో, వాని మనుగడయే మనుగడ, వాడొకట్కరుండ జీవించువాడ అని దమనకటుని చేత మిత్రభేదములో ఉత్తమాధమ జీవితములను వర్ణింపజేన్తూ కటరటకటునితో అనిపిస్తాడు చిన్నయనూరి. నిజమేకటదా మరి. ఇతరుల కటతావలలో మనం పాలుపంచుకొని చేయూతనివ్వాలి. వారికి కటూడ నంతోషించే పరిన్థితులు కటల్పించాలి.
272
డడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడ
అందులోనే అనలైన నంతోషం ఉంది. కాబటివ నంతోషంగా ఉండాలి, ఇతరులను నంతోషవంతంగా ఉంచాలి. ఇటువంటి నంతోషం మాననికోల్లాసాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇన్తుంది. తెలుగు సామెతలో చెప్పినట్లు నగం బలాన్ని నమకటూరున్తుంది. నంతోషించుదాం! అందరికీ నంతోతాన్ని పంచుదాం. అదే సామెతలలోని అంతరార్థం.
48
తెలుగు సామెత : ,ాృదయానికి ముఖం అద్దం
బైబులు సామెత : ,ాృదయములోని భావములను బటివ మోము ఆనందముగా గాని విచారముగా గాని చూపటువను (నీరా 13:25)
ముఖ కటవళికటలు మదిలోని కటలవరానికైనా, కటదలకైనా అద్దం పడతాయనేది జగమెరిగిన నత్యం. జంతువులు రౌద్రాన్ని ముఖంలో చూపగలవేమో గానీ తక్కిన అనుభ'ూతులను ప్రదర్శించలేవు. ముఖ్యంగా నవ్వడమనేది మానవునికి మాత్రమే చేతనైన చేషవ. నటులు, నాట్యకారులు నవరసాలను అలవోకటగా వదనంలో ప్రదర్శిస్తారు. ఇతర శరీర భాగాల కటంటే ముఖమే మనన్సులో ముప్పిరిగొనే భావాలకటు ముంజేతి కటంకటణం.
నటులే కాదు సాధారణ జీవితంలో మనుషులందరూ మనన్సులో కటదలాడే భావాలను అప్రయత్నంగానే ముఖంలో వ్యకట్తం చేస్తారు. 'వదనం వివర్ణమయింది' 'కటత్తివాటుకటు నెత్తురు చుకట్కలేదు' 'ఆనందంతో విప్పారింది' 'కటద్ళు మెరిసాయి' వంటి మాటలు ముఖంలో కటనిపించే భావ వ్యక్తీకటరణను నూచించేవే. ప్రతి భావానికీ తగిన ముఖ కటవళికటలు ఎవరూ చెప్పనకట్కరలేకటుండానే ప్రదర్శితమవుతాయి. ఎదుటి వ్యక్తి వాటిని చూచి ఇటేవ పనిగటివవేస్తాడు.
పని పిల్లలు మనన్సులోని మాటని మాటల్లో వెద్ళగక్కేస్తారు. ముఖంలో నైతం నిరభ'్యంతరంగా యధేచ్చగా ప్రదర్శిస్తారు. వయన్సు పెరుగుతున్న కొద్దీ భావాలను అణచుకోవడం ముఖంలో కటనిపించనీయకటుండా జాగ్రత్త పడడం జరుగుతుంటుంది. ఈ కటదలో ఆరితేరినవారు తమ మనన్సులో ఏమున్నదో ఎంతమాత్రం ఎదుటివాడికి అంతుబటవకటుండా మునుగు వేనుకటుంటారు. ఇలాటివారితో ఒకింత జాగ్రత్తగా ఉండాలి.
273
డడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడడ
నంది తిమ్మన పారిజాతాప,ారణం కావ్య నాయికట నత్యభామ ఇందుకటు పూర్తిగా విరుద్ధం.
'అనవిని వ్రేటువడ్డ యురగాంగనయుంబలె నేయి వోయ భ'
గ్గున దరికొన్న భీషణ ,ుతాశన కీల యనంగ లేచి ,ా
చ్చిన కటనుదోయికెంపు తన చెకట్కుల కటుంకటుమ పత్రభ'ంగ నం
జనిత నవీన కాంతి వెదజల్లగ గద్గద ఖిన్న కటంరివయై' కటనబడుతుంది.
తెలుగు సామెత, బైబులు సామెత ఈ విషయంలో ఏకీభావాన్ని ప్రదర్శిన్తున్నాయి. మనన్సులోని ఆనందం పెదవులపై చిరునవ్వుగా, విప్పారిన కటన్నుల్లో కాంతిగా ద్యోతకటమవుతుంది. విచారం, అలకట మూతి ముడుచుకోవడంలోను, ముడివేనిన భ'ృకటుటిలోను వ్యకట్తమవుతాయి. వీటన్నిటికి అద్దం పడతాయి ఈ సామెతలు.
లోకటమంతటా నర్వులూ తలదాల్చదగిన నత్యాలను నమానార్థకాలైన తెలుగు, బైబులు సామెతలలో ఇంతవరకటు పరిశీలించాము. ఇందులోని వైవిధ్యం అపారం. ఆరోగ్యమే మ,ాభాగ్యమని ఒకట సామెత అంటుంటే, ఒంటి కటంటే జంట మేలని మరొకటటి అంటున్నది. కటలని ఉంటే కటలదు నుఖం, కటలలు కటల్లలే గదా అన్నవి లోకట ప్రనిద్ధ నత్యాలు. తల్లితండ్రులను బటేవ వారి తనూభ'వులుంటారని కొన్ని సామెతలు విశదీకటరిన్తున్నాయి. కోపం శత్రువనీ, శాంతం రకట్షయనీ, నిజం నిలకటడమీద తేలుతుందనీ చెప్పే సార్వత్రికట నత్యాలను ఈ వర్గంలో నందర్శించాము.
274