ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ - అధ్యాయము 1

ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ (ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ - అధ్యాయము 1)

తరువాతి అధ్యాయము→

ఓం ఆప్యాయన్తు మమాఙ్గాని వాక్ప్రాణశ్చ్క్శుః

శ్రోత్రమథో బలమిన్ద్రియాణి చ సర్వాణి|

సర్వం బ్రహ్మౌపనిషదం మాహం బ్రహ్మ నిరాకుర్యాం మా మా బ్రహ్మ

నిరాకరోదనికారణమస్త్వనికారణం మేऽస్తు|

తదాత్మని నిరతే య ఉపనిషత్సు ధర్మాస్తే

మయి సన్తు తే మయి సన్తు||

|| ఓం శాంతిః శాంతిః శాంతిః||

ఛాన్దోగ్యోపనిషత్ - అధ్యాయము 1

ప్రథమః ఖండః

ఓమిత్యేతదక్శరముద్గీతముపాసీత|

ఓమితి హ్యుద్గాయతి తస్యోపవ్యాఖ్యానమ్ || 1.1.1 ||

ఏషాం భూతానాం పృథివీ రసః పృథివ్యా అపో రసః|

అపామోషధయో రస ఓషధీనాం పురుషో రసః

పురుషస్య వాగ్రసో వాచ ఋగ్రస ఋచః సామ రసః

సామ్న ఉద్గీథో రసః || 1.1.2 ||

స ఏష రసానాపరమః పరార్ధ్యోऽష్టమో

యదుద్గీథః || 1.1.3 ||

కతమా కతమర్క్కతమత్కతమత్సామ కతమః కతమ ఉద్గీథ

ఇతి విమృష్టం భవతి || 1.1.4 ||

వాగేవర్క్ప్రాణః సామోమిత్యేతదక్శరముద్గీథః|

తద్వా ఏతన్మిథునం యద్వాక్చ ప్రాణశ్చర్క్చ సామ చ || 1.1.5 ||

తదేతన్మిథునమోమిత్యేతస్మిన్నక్శరే స

యదా వై మిథునౌ సమాగచ్ఛత ఆపయతో వై

తావన్యోన్యస్య కామమ్|| 1.1.6 ||

ఆపయితా హ వై కామానాం భవతి య ఏతదేవం

విద్వానక్శరముద్గీథముపాస్తే || 1.1.7 ||

తద్వా ఏతదనుజ్ఞాక్శరం యద్ధి కించానుజానాత్యోమిత్యేవ

తదాహైషో ఏవ సమృద్ధిర్యదనుజ్ఞా సమర్ధయితా హ వై

కామానాం భవతి య ఏతదేవం విద్వానక్శరముద్గీథముపాస్తే || 1.1.8 ||

తేనేయం త్రయీవిద్యా వర్తతే ఓమిత్యాశ్రావయత్యోమితి

శమహిమ్నా రసేన|| 1.1.9 ||

తేనోభౌ కురుతో యశ్చైతదేవం వేద యశ్చ న వేద|

నానా తు విద్యా చావిద్యా చ యదేవ విద్యయా కరోతి

శ్రద్ధయోపనిషదా తదేవ వీర్యవత్తరం భవతీతి

ఖల్వేతస్యైవాక్శరస్యోపవ్యాఖ్యానం భవతి || 1.1.10||

||ఇతి ప్రథమః ఖండః||

ద్వితీయః ఖండః

దేవాసురా హ వై యత్ర సంయేతిరే ఉభయే ప్రాజాపత్యాస్తద్ధ

దేవా ఉద్గీథమాజహ్రురనేనైనానభిభవిష్యామ ఇతి || 1.2.1 ||

తే హ నాసిక్యం ప్రాణముద్గీథముపాసాంచక్రిరే

తహాసురాః పాప్మనా వివిధుస్తస్మాత్తేనోభయం జిఘ్రతి

సురభి చ దుర్గన్ధి చ పాప్మనా హ్యేష విద్ధః || 1.2.2 ||

అథ హ వాచముద్గీథముపాసాంచక్రిరే తాహాసురాః పాప్మనా

వివిధుస్తస్మాత్తయోభయం వదతి సత్యం చానృతం చ

పాప్మనా హ్యేషా విద్ధా || 1.2.3 ||

అథ హ చక్శురుద్గీథముపాసాంచక్రిరే తద్ధాసురాః

పాప్మనా వివిధుస్తస్మాత్తేనోభయం పశ్యతి దర్శనీయం

చాదర్శనీయం చ పాప్మనా హ్యేతద్విద్ధమ్|| 1.2.4 ||

అథ హ శ్రోత్రముద్గీథముపాసాంచక్రిరే తద్ధాసురాః

పాప్మనా వివిధుస్తస్మాత్తేనోభయశృణోతి శ్రవణీయం

చాశ్రవణీయం చ పాప్మనా హ్యేతద్విద్ధమ్ || 1.2.5 ||

అథ హ మన ఉద్గీథముపాసాంచక్రిరే తద్ధాసురాః

పాప్మనా వివిధుస్తస్మాత్తేనోభయసంకల్పనీయంచ

చాసంకల్పనీయం చ పాప్మనా హ్యేతద్విద్ధమ్ || 1.2.6 ||

అథ హ య ఏవాయం ముఖ్యః ప్రాణస్తముద్గీథముపాసాంచక్రిరే

తఋత్వా విదధ్వంసుర్యథాశ్మానమాఖణమృత్వా విధ్వ|| 1.2.7 ||

యథాశ్మానమాఖణమృత్వా విధ్వఏవహైవ

స విధ్వయ ఏవంవిది పాపం కామయతే

యశ్చైనమభిదాసతి స ఏషోऽశ్మాఖణః || 1.2.8 ||

నైవైతేన సురభి న దుర్గన్ధి విజానాత్యపహతపాప్మా హ్యేష

తేన యదశ్నాతి యత్పిబతి తేనేతరాన్ప్రాణానవతి ఏతము

ఏవాన్తతోऽవిత్త్వోత్క్రమతి వ్యాదదాత్యేవాన్తత ఇతి|| 1.2.9 ||

తహాఙ్గిరా ఉద్గీథముపాసాంచక్ర ఏతము ఏవాఙ్గిరసం

మన్యన్తేऽఙ్గానాం యద్రసః|| 1.2.10 ||

తేన తహ బృహస్పతిరుద్గీథముపాసాంచక్ర ఏతము ఏవ బృహస్పతిం

మన్యన్తే వాగ్ఘి బృహతీ తస్యా ఏష పతిః || 1.2.11 ||

తేన తహాయాస్య ఉద్గీథముపాసాంచక్ర ఏతము ఏవాయాస్యం

మన్యన్త ఆస్యాద్యదయతే || 1.2.12 ||

తేన తబకో దాల్భ్యో విదాంచకార|

స హ నైమిశీయానాముద్గాతా బభూవ స హ స్మైభ్యః

కామానాగాయతి || 1.2.13 ||

ఆగాతా హ వై కామానాం భవతి య ఏతదేవం

విద్వానక్శరముద్గీథముపాస్త ఇత్యధ్యాత్మమ్ || 1.2.14 ||

||ఇతి ద్వితీయః ఖండః||

తృతీయః ఖండః

అథాధిదైవతం య ఏవాసౌ తపతి

తముద్గీథముపాసీతోద్యన్వా ఏష ప్రజాభ్య ఉద్గాయతి|

ఉద్యభయమపహన్త్యపహన్తా హ వై భయస్య

తమసో భవతి య ఏవం వేద || 1.3.1 ||

సమాన ఉ ఏవాయం చాసౌ చోష్ణోऽయముష్ణోऽసౌ

స్వర ఇతీమమాచక్శతే స్వర ఇతి ప్రత్యాస్వర ఇత్యముం

తస్మాద్వా ఏతమిమమముం చోద్గీథముపాసీత || 1.3.2 ||

అథ ఖలు వ్యానమేవోద్గీథముపాసీత యద్వై ప్రాణితి

స ప్రాణో యదపానితి సోऽపానః |

అథ యః ప్రాణాపానయోః సంధిః స వ్యానో యో వ్యానః సా వాక్|

తస్మాదప్రాణన్ననపానన్వాచమభివ్యాహరతి || 1.3.3||

యా వాక్సర్క్తస్మాదప్రాణన్ననపానన్నృచమభివ్యాహరతి

యర్క్తత్సామ తస్మాదప్రాణన్ననపానన్సామ గాయతి

యత్సామ స ఉద్గీథస్తస్మాదప్రాణన్ననపానన్నుద్గాయతి || 1.3.4 ||

అతో యాన్యన్యాని వీర్యవన్తి కర్మాణి యథాగ్నేర్మన్థనమాజేః

సరణం దృఢస్య ధనుష ఆయమనమప్రాణన్ననపాన

కరోత్యేతస్య హేతోర్వ్యానమేవోద్గీథముపాసీత|| 1.3.5 ||

అథ ఖలూద్గీథాక్శరాణ్యుపాసీతోద్గీథ ఇతి

ప్రాణ ఏవోత్ప్రాణేన హ్యుత్తిష్ఠతి వాగ్గీర్వాచో హ

గిర ఇత్యాచక్శతేऽన్నం థమన్నే హీద|| 1.3.6 ||

ద్యౌరేవోదన్తరిక్శం గీః పృథివీ థమాదిత్య

ఏవోద్వాయుర్గీరగ్నిస్థసామవేద ఏవోద్యజుర్వేదో

గీరృగ్వేదస్థం దుగ్ధేऽస్మై వాగ్దోహం యో వాచో

దోహోऽన్నవానన్నాదో భవతి య ఏతాన్యేవం

విద్వానుద్గీథాక్శరాణ్యుపాస్త ఉద్గీథ ఇతి || 1.3.7 ||

అథ ఖల్వాశీఃసమృద్ధిరుపసరణానీత్యుపాసీత

యేన సామ్నా స్తోష్యన్స్యాత్తత్సామోపధావేత్|| 1.3.8 ||

యస్యామృచి తామృచం యదార్షేయం తమృషిం యాం దేవతామభిష్టోష్యన్స్యాత్తాం దేవతాముపధావేత్ || 1.3.9 ||

యేన చ్ఛన్దసా స్తోష్యన్స్యాత్తచ్ఛన్ద ఉపధావేద్యేన

స్తోమేన స్తోష్యమాణః స్యాత్త|| 1.3.10 ||

యాం దిశమభిష్టోష్యన్స్యాత్తాం దిశముపధావేత్ || 1.3.11 ||

ఆత్మానమన్తత ఉపసృత్య స్తువీత కామం

ధ్యాయన్నప్రమత్తోऽభ్యాశో హ యదస్మై స కామః సమృధ్యేత

యత్కామః స్తువీతేతి యత్కామః స్తువీతేతి || 1.3.12 ||

||ఇతి తృతీయః ఖండః||

చతుర్థః ఖండః

ఓమిత్యేతదక్శరముద్గీథముపాసీతోమితి హ్యుద్గాయతి

తస్యోపవ్యాఖ్యానమ్ || 1.4.1 ||

దేవా వై మృత్యోర్బిభ్యతస్త్రయీం విద్యాం ప్రావిశ

ఛన్దోభిరచ్ఛాదయన్యదేభిరచ్ఛాదయ ఛన్దస్త్వమ్ || 1.4.2 ||

తాను తత్ర మృత్యుర్యథా మత్స్యముదకే పరిపశ్యేదేవం

పర్యపశ్యదృచి సామ్ని యజుషి|

తే ను విదిత్వోర్ధ్వా ఋచః సామ్నో యజుషః స్వరమేవ ప్రావిశన్|| 1.4.3 ||

యదా వా ఋచమాప్నోత్యోమిత్యేవాతిస్వరత్యేవ

యజురేష ఉ స్వరో యదేతదక్శరమేతదమృతమభయం తత్ప్రవిశ్య

దేవా అమృతా అభయా అభవన్ || 1.4.4 ||

స య ఏతదేవం విద్వానక్శరం ప్రణౌత్యేతదేవాక్శర

స్వరమమృతమభయం ప్రవిశతి తత్ప్రవిశ్య యదమృతా

దేవాస్తదమృతో భవతి || 1.4.5||

||ఇతి చతుర్థః ఖండః||

పఞ్చమః ఖండః

అథ ఖలు య ఉద్గీథః స ప్రణవో యః ప్రణవః స ఉద్గీథ

ఇత్యసౌ వా ఆదిత్య ఉద్గీథ ఏష ప్రణవ ఓమితి

హ్యేష స్వరన్నేతి || 1.5.1 ||

ఏతము ఏవాహమభ్యగాసిషం తస్మాన్మమ త్వమేకోऽసీతి

హ కౌషీతకిః పుత్రమువాచ రశ్మీపర్యావర్తయాద్బహవో

వై తే భవిష్యన్తీత్యధిదైవతమ్ || 1.5.2 ||

అథాధ్యాత్మం య ఏవాయం ముఖ్యః

ప్రాణస్తముద్గీథముపాసీతోమితి హ్యేష స్వరన్నేతి || 1.5.3 ||

ఏతము ఏవాహమభ్యగాసిషం తస్మాన్మమ త్వమేకోऽసీతి హ

కౌషీతకిః పుత్రమువాచ ప్రాణా

భూమానమభిగాయతాద్బహవో వై మే భవిష్యన్తీతి || 1.5.4 ||

అథ ఖలు య ఉద్గీథః స ప్రణవో యః ప్రణవః

స ఉద్గీథ ఇతి హోతృషదనాద్ధైవాపి

దురుద్గీథమనుసమాహరతీత్యనుసమాహరతీతి ||| 1.5.5||

||ఇతి పఞ్చమః ఖండః||

షష్ఠః ఖండః

ఇయమేవర్గగ్నిః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢ్అసామ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢగీయత ఇయమేవ

సాగ్నిరమస్తత్సామ || 1.6.1 ||

అన్తరిక్శమేవర్గ్వాయుః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢసామ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢసామ గీయతేऽన్తరిక్శమేవ సా

వాయురమస్తత్సామ || 1.6.2 ||

ద్యౌరేవర్గాదిత్యః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢసామ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢసామ గీయతే ద్యౌరేవ

సాదిత్యోऽమస్తత్సామ || 1.6.3 ||

నక్శత్రాన్యేవర్క్చన్ద్రమాః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢసామ తస్మాదృచ్యధ్యూఢసామ గీయతే నక్శత్రాణ్యేవ సా చన్ద్రమా అమస్తత్సామ || 1.6.4 ||

అథ యదేతదాదిత్యస్య శుక్లం భాః సైవర్గథ యన్నీలం పరః

కృష్ణం తత్సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢసామ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢసామ గీయతే || 1.6.5 ||

అథ యదేవైతదాదిత్యస్య శుక్లం భాః సైవ

సాథ యన్నీలం పరః కృష్ణం తదమస్తత్సామాథ

య ఏషోऽన్తరాదిత్యే హిరణ్మయః పురుషో దృశ్యతే

హిరణ్యశ్మశ్రుర్హిరణ్యకేశ ఆప్రణస్వాత్సర్వ ఏవ సువర్ణః || 1.6.6 ||

తస్య యథా కప్యాసం పుణ్డరీకమేవమక్శిణీ

తస్యోదితి నామ స ఏష సర్వేభ్యః పాప్మభ్య ఉదిత ఉదేతి హ వై సర్వేభ్యః పాప్మభ్యో య ఏవం వేద || 1.6.7 ||

తస్యర్క్చ సామ చ గేష్ణౌ

తస్మాదుద్గీథస్తస్మాత్త్వేవోద్గాతైతస్య హి గాతా

స ఏష యే చాముష్మాత్పరాఞ్చో లోకాస్తేషాం చేష్టే

దేవకామానాం చేత్యధిదైవతమ్|| 1.6.8 ||

||ఇతి షష్ఠః ఖండః||

సప్తమః ఖండః

అథాధ్యాత్మం వాగేవర్క్ప్రాణః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢ

సామ తస్మాదృచ్యధ్యూఢగీయతే|

వాగేవ సా ప్రాణోऽమస్తత్సామ|| 1.7.1 ||

చక్శురేవర్గాత్మా సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢగీయతే|

చక్శురేవ సాత్మామస్తత్సామ || 1.7.2 ||

శ్రోత్రమేవర్ఙ్మనః సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢగీయతే |

శ్రోత్రమేవ సా మనోऽమస్తత్సామ || 1.7.3 ||

అథ యదేతదక్శ్ణః శుక్లం భాః సైవర్గథ యన్నీలం పరః

కృష్ణం తత్సామ తదేతదేతస్యామృచ్యధ్యూఢ

తస్మాదృచ్యధ్యూఢగీయతే|

అథ యదేవైతదక్శ్ణః శుక్లం భాః సైవ సాథ యన్నీలం పరః

కృష్ణం తదమస్తత్సామ || 1.7.4 ||

అథ య ఏషోऽన్తరక్శిణి పురుషో దృశ్యతే సైవర్క్తత్సామ

తదుక్థం తద్యజుస్తద్బ్రహ్మ తస్యైతస్య తదేవ రూపం యదముష్య రూపం

యావముష్య గేష్ణౌ తౌ గేష్ణౌ యన్నామ తన్నామ || 1.7.5 ||

స ఏష యే చైతస్మాదర్వాఞ్చో లోకాస్తేషాం చేష్టే మనుష్యకామానాం

చేతి తద్య ఇమే వీణాయాం గాయన్త్యేతం తే గాయన్తి

తస్మాత్తే ధనసనయః|| 1.7.6 ||

అథ య ఏతదేవం విద్వాన్సామ గాయత్యుభౌ స గాయతి

సోऽమునైవ స ఏష చాముష్మాత్పరాఞ్చో

లోకాస్తాదేవకామా|| 1.7.7 ||

అథానేనైవ యే చైతస్మాదర్వాఞ్చో లోకాస్తా

మనుష్యకామాతస్మాదు హైవంవిదుద్గాతా బ్రూయాత్|| 1.7.8||

కం తే కామమాగాయానీత్యేష హ్యేవ కామాగానస్యేష్టే య

ఏవం విద్వాన్సామ గాయతి సామ గాయతి || 1.7.9||

||ఇతి సప్తమః ఖండః||

అష్టమః ఖండః

త్రయో హోద్గీథే కుశలా బభూవుః శిలకః శాలావత్యశ్చైకితాయనో

దాల్భ్యః ప్రవాహణో జైవలిరితి తే హోచురుద్గీథే

వై కుశలాః స్మో హన్తోద్గీథే కథాం వదామ ఇతి|| 1.8.1 ||

తథేతి హ సముపవివిశుః స హ ప్రావహణో జైవలిరువాచ

భగవన్తావగ్రే వదతాం బ్రాహ్మణయోర్వదతోర్వాచశ్రోష్యామీతి || 1.8.2 ||

స హ శిలకః శాలావత్యశ్చైకితాయనం దాల్భ్యమువాచ హన్త త్వా పృచ్ఛానీతి పృచ్ఛేతి హోవాచ || 1.8.3 ||

కా సామ్నో గతిరితి స్వర ఇతి హోవాచ స్వరస్య కా

గతిరితి ప్రాణ ఇతి హోవాచ ప్రాణస్య కా

గతిరిత్యన్నమితి హోవాచాన్నస్య కా గతిరిత్యాప

ఇతి హోవాచ || 1.8.4 ||

అపాం కా గతిరిత్యసౌ లోక ఇతి హోవాచాముష్య లోకస్య

కా గతిరితి న స్వర్గం లోకమితి నయేదితి హోవాచ స్వర్గం

వయం లోకసామాభిసంస్థాపయామః స్వర్గససామేతి || 1.8.5 ||

తహ శిలకః శాలావత్యశ్చైకితాయనం

దాల్భ్యమువాచాప్రతిష్ఠితం వై కిల తే దాల్భ్య సామ

యస్త్వేతర్హి బ్రూయాన్మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి మూర్ధా తే విపతేదితి|| 1.8.6||

హన్తాహమేతద్భగవతో వేదానీతి విద్ధీతి హోవాచాముష్య

లోకస్య కా గతిరిత్యయం లోక ఇతి హోవాచాస్య లోకస్య

కా గతిరితి న ప్రతిష్ఠాం లోకమితి నయేదితి హోవాచ

ప్రతిష్ఠాం వయం లోకసామాభిస ప్రతిష్ఠాసహి సామేతి|| 1.8.7 ||

తహ ప్రవాహణో జైవలిరువాచాన్తవద్వై కిల తే

శాలావత్య సామ యస్త్వేతర్హి బ్రూయాన్మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి

మూర్ధా తే విపతేదితి హన్తాహమేతద్భగవతో వేదానీతి విద్ధీతి హోవాచ || 1.8.8 ||

||ఇతి అష్టమః ఖండః||

నవమః ఖండః

అస్య లోకస్య కా గతిరిత్యాకాశ ఇతి హోవాచ

సర్వాణి హ వా ఇమాని భూతాన్యాకాశాదేవ సముత్పద్యన్త

ఆకాశం ప్రత్యస్తం యన్త్యాకాశో హ్యేవైభ్యో జ్యాయానకాశః పరాయణమ్|| 1.9.1 ||

స ఏష పరోవరీయానుద్గీథః స ఏషోऽనన్తః పరోవరీయో

హాస్య భవతి పరోవరీయసో హ లోకాఞ్జయతి

య ఏతదేవం విద్వాన్పరోవరీయా|| 1.9.2 ||

తహైతమతిధన్వా శౌనక ఉదరశాణ్డిల్యాయోక్త్వోవాచ

యావత్త ఏనం ప్రజాయాముద్గీథం వేదిష్యన్తే పరోవరీయో

హైభ్యస్తావదస్మిజీవనం భవిష్యతి|| 1.9.3 ||

తథాముష్మిలోక ఇతి స య ఏతమేవం విద్వానుపాస్తే

పరోవరీయ ఏవ హాస్యాస్మిజీవనం భవతి

తథాముష్మిలోక ఇతి లోకే లోక ఇతి|| 1.9.4 ||

||ఇతి నవమః ఖండః||

దశమః ఖండః

మటచీహతేషు కురుష్వాటిక్యా సహ జాయయోషస్తిర్హ

చాక్రాయణ ఇభ్యగ్రామే ప్రద్రాణక ఉవాస|| 1.10.1 ||

స హేభ్యం కుల్మాషాన్ఖాదన్తం బిభిక్శే తహోవాచ|

నేతోऽన్యే విద్యన్తే యచ్చ యే మ ఇమ ఉపనిహితా ఇతి || 1.10.2 ||

ఏతేషాం మే దేహీతి హోవాచ తానస్మై ప్రదదౌ

హన్తానుపానమిత్యుచ్ఛిష్టం వై మే పీతహోవాచ || 1.10.3 ||

న స్విదేతేऽప్యుచ్ఛిష్టా ఇతి న వా

అజీవిష్యమిమానఖాదన్నితి హోవాచ కామో మ

ఉదపానమితి|| 1.10.4 ||

స హ ఖాదిత్వాతిశేషాఞ్జాయాయా ఆజహార సాగ్ర ఏవ

సుభిక్శా బభూవ తాన్ప్రతిగృహ్య నిదధౌ|| 1.10.5 ||

స హ ప్రాతః సంజిహాన ఉవాచ యద్బతాన్నస్య లభేమహి

లభేమహి ధనమాత్రాయక్శ్యతే స మా

సర్వైరార్త్విజ్యైర్వృణీతేతి|| 1.10.6 ||

తం జాయోవాచ హన్త పత ఇమ ఏవ కుల్మాషా ఇతి

తాన్ఖాదిత్వాముం యజ్ఞం వితతమేయాయ|| 1.10.7 ||

తత్రోద్గాతౄనాస్తావే స్తోష్యమాణానుపోపవివేశ

స హ ప్రస్తోతారమువాచ|| 1.10.8 ||

ప్రస్తోతర్యా దేవతా ప్రస్తావమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వాన్ప్రస్తోష్యసి

మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి || 1.10.9 ||

ఏవమేవోద్గాతారమువాచోద్గాతర్యా దేవతోద్గీథమన్వాయత్తా

తాం చేదవిద్వానుద్గాస్యసి మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి|| 1.10.10 ||

ఏవమేవ ప్రతిహర్తారమువాచ ప్రతిహర్తర్యా దేవతా

ప్రతిహారమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వాన్ప్రతిహరిష్యసి మూర్ధా తే

విపతిష్యతీతి తే హ సమారతాస్తూష్ణీమాసాంచక్రిరే

|| 1.10.11 ||

||ఇతి దశమః ఖండః||

ఏకాదశః ఖండః

అథ హైనం యజమాన ఉవాచ భగవన్తం వా అహం

వివిదిషాణీత్యుషస్తిరస్మి చాక్రాయణ ఇతి హోవాచ || 1.11.1 ||

స హోవాచ భగవన్తం వా అహమేభిః సర్వైరార్త్విజ్యైః

పర్యైషిషం భగవతో వా అహమవిత్త్యాన్యానవృషి|| 1.11.2||

భగవామే సర్వైరార్త్విజ్యైరితి తథేత్యథ

తర్హ్యేత ఏవ సమతిసృష్టాః స్తువతాం యావత్త్వేభ్యో ధనం

దద్యాస్తావన్మమ దద్యా ఇతి తథేతి హ యజమాన ఉవాచ || 1.11.3 ||

అథ హైనం ప్రస్తోతోపససాద ప్రస్తోతర్యా దేవతా

ప్రస్తావమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వాన్ప్రస్తోష్యసి మూర్ధా తే

విపతిష్యతీతి మా భగవానవోచత్కతమా సా దేవతేతి || 1.11.4 ||

ప్రాణ ఇతి హోవాచ సర్వాణి హ వా ఇమాని భూతాని

ప్రాణమేవాభిసంవిశన్తి ప్రాణమభ్యుజ్జిహతే సైషా దేవతా

ప్రస్తావమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వాన్ప్రాస్తోష్యో

మూర్ధా తే వ్యపతిష్యత్తథోక్తస్య మయేతి|| 1.11.5 ||

అథ హైనముద్గాతోపససాదోద్గాతర్యా దేవతోద్గీథమన్వాయత్తా

తాం చేదవిద్వానుద్గాస్యసి మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి

మా భగవానవోచత్కతమా సా దేవతేతి|| 1.11.6 ||

ఆదిత్య ఇతి హోవాచ సర్వాణి హ వా ఇమాని

భూతాన్యాదిత్యముచ్చైః సన్తం గాయన్తి సైషా

దేవతోద్గీథమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వానుదగాస్యో

మూర్ధా తే వ్యపతిష్యత్తథోక్తస్య మయేతి|| 1.11.7 ||

అథ హైనం ప్రతిహర్తోపససాద ప్రతిహర్తర్యా దేవతా

ప్రతిహారమన్వాయత్తా తాం చేదవిద్వాన్ప్రతిహరిష్యసి

మూర్ధా తే విపతిష్యతీతి మా భగవానవోచత్కతమా

సా దేవతేతి|| 1.11.8 ||

అన్నమితి హోవాచ సర్వాణి హ వా ఇమాని భూతన్యన్నమేవ

ప్రతిహరమాణాని జీవన్తి సైషా దేవతా ప్రతిహారమన్వాయత్తా

తాం చేదవిద్వాన్ప్రత్యహరిష్యో మూర్ధా తే వ్యపతిష్యత్తథోక్తస్య

మయేతి తథోక్తస్య మయేతి|| 1.11.9 ||

||ఇతి ఏకాదశః ఖండః||

ద్వాదశః ఖండః

అథాతః శౌవ ఉద్గీథస్తద్ధ బకో దాల్భ్యో గ్లావో వా

మైత్రేయః స్వాధ్యాయముద్వవ్రాజ|| 1.12.1 ||

తస్మై శ్వా శ్వేతః ప్రాదుర్బభూవ తమన్యే శ్వాన

ఉపసమేత్యోచురన్నం నో భగవానాగాయత్వశనాయామవా ఇతి || 1.12.2 ||

తాన్హోవాచేహైవ మా ప్రాతరుపసమీయాతేతి తద్ధ బకో దాల్భ్యో

గ్లావో వా మైత్రేయః ప్రతిపాలయాంచకార || 1.12.3 ||

తే హ యథైవేదం బహిష్పవమానేన స్తోష్యమాణాః స

సర్పన్తీత్యేవమాససృపుస్తే హ సముపవిశ్య హిం చక్రుః || 1.12.4 ||

ఓ3మదా3మోం3పిబా3మోం3 దేవో వరుణః

ప్రజపతిః సవితాన్నమిహా హరదన్నపతేऽన్నమిహా

హరా హరో మితి|| 1.12.5||

||ఇతి ద్వాదశః ఖండః||

త్రయోదశః ఖండః

అయం వావ లోకో హాకారః వాయుర్హాకారశ్చన్ద్రమా

అథకారః| ఆత్మేహకారోऽగ్నిరీకారః|| 1.13.1 ||

ఆదిత్య ఊకారో నిహవ ఏకారో విశ్వే దేవా

ఔహోయికారః ప్రజపతిర్హింకారః ప్రాణః స్వరోऽన్నం యా

వాగ్విరాట్|| 1.13.2 ||

అనిరుక్తస్త్రయోదశః స్తోభః సంచరో హుంకారః || 1.13.3 ||

దుగ్ధేऽస్మై వాగ్దోహం యో వాచో దోహోऽన్నవానన్నాదో భవతి

య ఏతామేవవేదోపనిషదం వేదేతి|| 1.13.4||

||ఇతి త్రయోదశః ఖండః||

||ఇతి ప్రథమోऽధ్యాయః||

ఛాన్దోగ్యోపనిషత్

తరువాతి అధ్యాయము→