కువలయాశ్వచరిత్రము/పంచమాశ్వాసము
శ్రీరస్తు
కువలయాశ్వచరిత్రము
పంచమాశ్వాసము
క. శ్రీకర సవరము తిమ్మధ, రాముకగర్భజలధిరాకాచంద్రా
- లోకనుతగానగుణసం, ధాకర్ణసమాన నారణ నరేంద్రమణీ.1
గీ. అవధరింపుము జైమిని కలపతంగ, కులపతంగంబు లిట్లని తెలుపఁదొడఁగె
- నమ్మదాలసతో మనోహరసుధా, విధానధానవచోరీతిఁ దారపలికె.2
వ. అవ్విధంబున నమరావతీపురంబుఁ జేరి నలకూబరుండు.3
మ. తననీటుల్ మెఱయించు జేన పొడవుం దాల్మింటి యందంపుఁ గుం
- దనపుందల్కులు గ్రుమ్మరించు చిరుసానాకత్తి చిమ్ముం గళం
- బున గోరొత్తుల పేరి యారజుపు సొమ్ముల్ మోవి పైఁ గెంపు ని
- గ్గును మీసంబులు దిద్దినాడికొను జగ్గుల్ మీర నావీథులన్.4
సీ. చూచి దిగ్గున లేచు సుదతిఁ గూర్చుండవే యనుచోట మొగమున నలరు కులుకు
- రంభసేమము వేఁడు రమణీమణి మొగంబుఁ జూచుచో నవ్వులో సొలయు హొయలు
- నెదురుగాఁ జనుదెంచు నింతి మ్రొక్కుల నందికొనుచోటఁ జూపులోఁ గులుకు సొగసు,
- కని యందలము డిగ్గు వనితతోఁ బరిహాస మాడుచో మాటలో నందగింపు
- బుడత లందిచ్చు తెలనాకు మడపుపంట, నందికొనునీటు నుడువులో నారజంపు
- బిత్తరపుపాట రొమ్ములో బిగువు నెగడ, నేఁగు నాకారివెంట నయ్యెమ్మెకాడు.5
ఉ. చక్కదనాల కేమి నెఱజాణవు నే కద తప్పుగాదు లే
- టెక్కుల రంభభాగ్యము కడింది సుమీ యిటువంటినాయకున్
- దక్కఁ బెనంగెఁ జూడు మనినం బిగువెత్తెదు నీకు రోసమా
- యెక్కడిదో యటంచుఁ గలహింతురు నాథులతోడ నచ్చరల్.6
చ. అలిగెడుతీరు వేడికొను నందముఁ బొందికలోని పారువా
- పలుకుల భేదముల్ సురతబంధములుం గళలంటు వైఖరుల్
- వలపులు రేఁచు పేర్చు నెరవాదులతో వివదించు కట్టుఁగొంగు
- లముడివీఁడ నచ్చరలు గుంపయి పొంచు వినన్ ముదంబునన్.7
చ. వెలుపలిరచ్చ నొక్కయెడ వేలుపుసానికి వన్నెకానికిం
- గలహము కల్లెనేని జతనంబునఁ జేరఁగ వచ్చి రోసపుం
- బలుకుల వాదు రేపి శిగపట్లకు దగ్గరఁజేసి క్రొవ్వునం
- గలకల నవ్వువాఁడు చవుక ట్లసియాడ రుమాలు వీడఁగన్.8
సీ. సంగీతమేళ ముప్పొంగఁ దేజీ నెక్కి కంప మంటుచు రవగాలు చూపు
- పగటుపానలు మెట్టి బట్లు కైవారముల్ జోడింప హరిగెల నీడ కేగు
- విచ్చుకత్తులవారు వెంటరా నందలంబును నిబ్బరంబుగాఁ బోవనిచ్చు
- డేగను బూని మాష్టీని సుద్దులు చెప్పికొనుచు నెచ్చెలికాండ్రఁ గూడి యరుగు
- పికిలిపిట్టల కొట్లాటఁ బెట్టి చూచు, దిట్టతనమునఁ జెఱకు పందెంబు లాడు
- డీకొనఁగఁజేసి యనికిఁ బొట్టేళ్ళ విడుచు, రంభచుట్టంబు వైభవప్రాభవమున.9
సీ. అమ్మకచెల్ల చోచ్యము గాక నామీఁద మనసు పుట్టునె వాని కను మృగాక్షి
- యెన్ని మాయలు గుత్తకున్నదాని దొరంగి యవల మాటాడునే యను లతాంగి
- కాక మరేమి రంభాకాంతతోడి కయ్యాన కెవ్వతె యోర్చు నను వధూటి
- అనువుకాడయి తనయక్కర దీరిన నచటికే చనుగదా యను మిటారి
- యైరి గుజగుజలాడుచు నాత్మవిటులు, కొసరుఁబల్కులతోఁ గ్రుచ్చిగ్రుచ్చియడుగ
- నేమి లేదని మాటి సారేందువదన, లాతఁ డడిగింప నిజగృహాభ్యంతరముల.10
ఉ. నంటున నొక్కవేళ సురనాథకుమారునిఁ దోడికొంచు మా
- యింటికి వచ్చి సిగ్గువడి యేఁ జన నానలు వెట్టి పిల్చి క్రేఁ
- గంటనె నన్నుఁ జూచి యరుగుంగ యేమిటికో యతండు చొ
- క్కంటఁగ మోవి నొక్కికొని యౌదల యూచు నొయార మేర్పడన్.11
ఉ. అంతట మేళవించిన యొయారపుతంబుర చేతి కిచ్చి యే
- వింతపదంబుఁ బాడఁ బదివేలవిధంబుల మెచ్చికొంచు మే
- మింతటఁ బోయి రావలవదే యని దుప్పటిఁ తెచ్చి కప్పుచోఁ
- గొంత కరంబుగీరుఁ గొనగోర ననున్ నునుమేను జుమ్మనన్.12
క. అది మొదలుగ నితరవధూ, హృదయంబులఁ దన్ను నిలువనీయనికతనన్
- మదనుఁడు నామదిలోపల, సుదతీమణి తనబలంబుఁ జూపందొడఁగెన్.13
క. నానాటఁ బాటలాధర, యేనాటలు పాట లుడిగి యినుమడికోర్కుల్
- లోనాటఁగఁ దద్రూప, ధ్యానాట మనోంబుజాతనై వర్తిలుదున్.14
చ. కలికితనంబుఁ జేర నయగారము మీరు జయంత యేమిరా
- పలుకవు వింతచో మనను బారెనొ యేమిటఁ బ్రొద్దుపోదురా
- యల నలకూబరుం బిలువనంపర యంచును బిల్వఁ బంచి సొం
- పులఁ గడకంటిచూపులనె ముచ్చట తీరఁగఁ జూతు నాతనిన్.15
ఉ. జవ్నని యించుకే మొగము చాటున నుండఁ గుబేరసూతి యా
- దవ్వులనుండి నాపెదవి తప్పక కన్గొన నే నెఱింగి లో
- నువ్విలులూర ముద్దుమొగి యూరక తా బయలానినందుకే
- నవ్వఁగఁ దాను నవ్వి సురనాథకుమారునిఁ బిల్తునా యనున్.16
సీ. వానిఁ యొయారంపుఁ బావలు తెప్పించి సిబ్బంపుఁజనుఁదోయిఁ జేర్చుకొందు
- క్రేవఁ దప్పక చూచి ఠీవిగా వాడంత ననుఁ జూడఁ జూపు గ్రక్కున మరల్తు
- వానిపైఁ బద్య మెవ్వరు లేనివేళఁ బాంచాల శయ్య పొసంగఁ జదివికొందుఁ
- బరులతో నర్మోక్తి పలుక నే నెఱిఁగి లేనగవుతో వానినెమ్మొగముఁ జూతు
- మఱియు నొక్కొకవేళ సుమాళ మొదవఁ, బరిమళంబుల బాగాలు పలక నుంచి
- నే నొసంగగఁ గొంకిన దాని కరణిఁ, బ్రియునిచేతనె వాని కిప్పింతునమ్మ.17
చ. అలికచ జోలి తప్పునటు లయ్యెడు నాదువికార మంతయున్
- దెలుపఁగ వచ్చినన్ వినఁగదే మఱియంతట నొక్కనాడు నె
- చ్చెలుల మొరంగి కేళిగృహసీమ జయంతుఁడు లేనివేళ గు
- బ్బలపయిఁ బైటజారఁ బువుపాన్పుపయిం బడి నెమ్మనంబునన్.18
సీ. ఇది యేమి చోద్యము మదిలో వితావితా నలకూబరునిమీఁద నాటెఁ బ్రేమ
- దొర కుమారుండును దురుసు కటారి గా డీజయంతుఁడు బాయనీఁడు నన్ను
- వాడైన మఱిఁ గొంచెకాఁడు మాష్టీని జోకలు జూపఁదగు పగకాఁడు కాని
- యందఱిలో మున్నె యగడౌట చాలదే యింక గొహారు వాదేల తనకు
- నేటికి గొహారు తనకు నాకేల వెఱవ, నౌర యిల్లాలనా వారివారికరణి
- కంటికింపైన వానితోఁ గలసి మెలఁగ, నన్నుఁ గన్నాఁడు మావార్ధినాయకుండు.19
ఉ. ఒక్కటి రంభ యేమను నొకో యని లోఁగుట యంతె కాక నా
- కెక్కడి యాజ్ఞ యాసరసిజేక్షణకైనఁ బనేమి యెమ్మెకా
- డొక్కతె సొమ్ముగా నిలుచునే యది యేలికసానియే యిదే
- మక్కట యైన గాని నిలయంబున నుండఁగ హత్తుకొంటినో.20
ఉ. అందుల కేమి యప్పటికి నైనటు లయ్యెడు గాని నేను వా
- రందరు గానకుండఁగ ధనాధిపుపుత్రునిఁ దెచ్చి కూర్చువా
- రిందు మఱెవ్వ రిట్టిపని యెవ్వరితో నెఱిగింతుఁ గూడ దీ
- యందము లెస్సయం చొకయుపాయముఁ గాంచి సునిశ్చయంబుగన్.21
ఉ.అంగజుసన్నిభుండగు ధనాధిపసూతికిఁ దార మ్రొక్కి చే
- యంగల విన్నపంబు మదనాతురనైతి మదీయమందిర
- ప్రాంగణవృక్షవాటికి రయంబున రావలె రాకయున్న నీ
- యంగన యైన రంభ పదమాన యటం చొకచీటి వ్రాయుచున్.22
గీ. ఒక్కసంపంగి బంతిలోఁ జెక్కి వింత, యంద మిది లెస్స చూచికొమ్మని కుబేర
- పుత్రునకు నిచ్చిరమ్మన్న బోఁటి పైఁట, బొదివికొని ముద్దునడలతో బోవునపుడు.23
ఉ. చెక్కిటఁ జేయిఁ జేర్చి ననుఁ జెందెడు కోర్కుల నూడిగంపు వా
- డొక్కడుఁ దాను నుండి యతఁ డోచెలి రమ్ము నరేంద్రనందనుం
- డెక్కడ నుండెఁ దార యిపు డేమి యొనర్చుచు నున్నదంచు పె
- న్మక్కువ నాదరించి బహుమానము సేయఁగ డాయ నేఁగుచున్.24
గీ. అయ్య మా బావ తమయవ్వ యాచరించు, విష్ణుపూజల కఱిగె నెవ్వేళ రాడు
- వనిత యీబంతి మీచెంత కనిచె వింత, చెలువు గూర్పంగ గలదని చేతికొసఁగ.25
చ. కనుఁగొని మోవిఁగ్రోల్గతి మొగంబునఁ జేర్చుచుఁ బల్చకుం బలెం
- గనుఁగవఁ దార్చుచుం జెలికిఁ గప్రపువీడె మొసంగి పంచి యి
- చ్చిన తమిచెండు విచ్చి యటఁ జెక్కిన చీటి పఠించి చూచి యే
- మని కొనియాడెనో తెలియ దంతట నిచ్చల నేను గ్రక్కునన్.26
ఉ. ఇంతకు వచ్చునో యతని కీపనికిన్ మనసొగ్గదో శచీ
- కాంతునియొద్ద కీయళుకు గాంచునొ చూతమటంచు వెంట నే
- కాంతయు రాకయుండఁ దిరుగందిరుగం గనుఁగొంచు మద్వన
- ప్రాంతముఁ జేరి యందొక లతాంతనికుంజముఁ జేరబోయినన్.27
క. మొలవంక పెద్దకత్తియు, చెలువగు చేలమ్ము గట్టి చెరగులు బురుసా
- తళుకు రుమాలువు మించఁగ, నలకూబరుఁ దద్గృహంబునం గనుఁగొంటిన్.28
గీ. అప్పు డేమందు నాదు సిగ్గమ్మలార, వెనుకడుగుగాగఁ దలవంచికొనఁగఁ జేసె
- కాంచి వాడును నిలువునఁ గౌగలింపఁ, బొంది పైఁ బడితిని బైడిబొమ్మవోలె.29
మ. అకృతానందనివాసదీనవచనం బప్రాప్తచేషావిధా
- నకమజ్ఞాతనఖక్షతాంకుర మసందష్టాధరోష్ఠంబ పే
- తకపోతారవ మప్రయుక్తగురుబంధప్రౌఢిమంబైన ద
- ర్పకజన్మంబున గేస్తురాల నయితిం బ్రావీణ్యహైన్యంబునన్.30
చ. విడువని కౌఁగిలింత పురివిచ్చని మచ్చిక తన్పు లేని సం
- దడి కొసవింత చూపు మరునాటికి రమ్మని మ్రొక్కు తోడిత్రొ
- క్కుడు వగ మాట నీటొలయ గూడని నెమ్మది గల్గి యొక్క కై
- వడిఁ నెడఁ బాసి యింటికిని వచ్చితి నాతఁడు నేఁగునంతటన్.31
క. దినదినమున్ వనమున ముం, దనజనముం గను మొరంగి ధనరాట్సుతుతో
- ఘనరాగము దనరారఁగ, ననరాళక్రీడ నోలలాడుచునుందున్.32
ఉ. అక్క యిదేమొ కాని తెలియంబడ దాతఁడు వీధి థివెంట బల్
- టక్కులతోడ రాఁ బొది గిటన్ నిలువంబడి తొంగి చూచుచో
- దక్కిన చేష్టలున్నవెకదా మఱి యెక్కడనుండి వచ్చునో
- పక్కున నవచ్చునమ్మ చలపాది మిటారపునవ్వు తొక్కటన్ ,.33
క. తనువు జయంతుని క్కన్, మనసాధన రాజవరకుమారునిచెంతన్
- జొనుపుదుఁ గోరకదశ'నా, ననదసెనాజోదు దురమునం బెనఁగునెడన్.34
సీ. చెలరేఁగి వలరాచవెలుపుల పెనుకతల్ వినిపించునప్పు డూకొనెడుదారి
- ఎటుఁ బోయి తన నిట్టి యెడకంచుఁ బొసగింపఁ బోవుచోఁ దడఁబడుబొంకుమాట
- వ్రేకఁటి యలుక కల్పించి మంచముకోఁడు గౌఁగలించుచొ కమ్ముగాని వింత
- యల్లయాచెలి మంచిదని మెచ్చుచోఁ కోపగించక మైకోలు గాంచు నేర్పు
- నించువిలుకానిజగడాన నెంతతడవు, చాలునను పల్కు నిన్నాళ్ళసరణి రాజ
- రాజతనుజాతుఁ దలప కూరకయ యుంటఁ, దెలిసి దేవేంద్రసుతుడు సందియముఁ జెందె.35
గీ. అంత నచ్చట రంభామృగాయతాక్షి, యేమొ నలకూబరుం డంటి యిరవుకొనియె
- నౌర యంటినఁ గమ్మకు మారుకమ్మ, యంపఁ డెంతటి దొరతనం బనుచుఁ బలికి.36
సీ. విననింపుగా మేళవించి యుంచినయట్టి యల్లవీణియ యుంచి నట్లెయుండ
- వెరబొంత గౌసెన వేసి మూసినయట్టి యరలపెట్టియ మూసినట్టెయుండ
- నెఱికగాఁ బెట్టి దండెముమీఁద వైచిన యంగదట్టము వైచినట్లయుండ
- నెరపుగా నూరి గిన్నియల నించినయట్టి యరిదికుంకుము నించినట్లయుండ
- నెందుపై నిచ్చలేక యేమేమొ తలఁచు, కొనుచుఁ జెలులను జంకించుకొనుచు జిలుక
- కొసరుమాటకుఁ గట్టిగాఁ గసరుకొనుచుఁ, దాళగూడని వింతవిరాళి యెత్తి.37
గీ. చికిలిలోపలనే చీమ చిటుకుమన్నఁ గనకననకూయు బకదారి కవలకడన
- మరుని వెరళించు మల్లంటు విరులకడనఁ, బడుకయిలు మాని విరహతాపంబు బూని.38
సి. నీనాయకుఁడు వచ్చెనేయన్న విసువుగా నతఁ డేమిటికి వచ్చునమ్మ యనుచు
- సొలవకు మదిగొ వచ్చునటన్నఁ బోలి వాఁ డిటు వచ్చి యెంత రా కొంతయనుచు
- గాకున్న వాని గోరకుమన్న నయ్యెఁబో నవ్వానిఁ గోర నా కేల యనుచు
- యదె వచ్చె నన లేచి యంద రౌనౌననఁ జిల్కను బిల్వవచ్చితినటంచు
- చెలుల కాత్మీయవిరహంబు తెలియనీఁక, మాటిమాటికి నిలిచినచోట నిలువ
- చాల కాతన్వి మది జాలిమాలికొనుచు, నతనికడ కేగు తమి నున్న యవసరమున.39
సీ. కైటభాదినిశాటఝాటఖండనపాటవాటోపకరుమీఁది పాటలమర
- రాజతాచలరాజు రాజహంసవిరాజి, తంబగు తనుకాంతి యోజమెరయ
- తోయజినీప్రాణనాయకరుచిధాయకాయతంబగు జటాచ్ఛాయ వెలయ
- సామజఘనసారసోమకల్పకభూమధామకంబగు నక్షదామ మొలయ
- ఆలములు లేమి డొక్క వెన్నంటికొనఁగ, దెలివిగలకన్నుఁదోయి గుంటలు
- బొంచికొని జెట్టిమాట లాలించుకొనుచు, నచ్చటికి వచ్చె వేలుపు గచ్చకాడు.40
గీ. వచ్చి యచ్చరప్రోయాల వచ్చి వెనుక, మ్రొక్కుదువు గాని కొమ్ము నీముద్దుమగని
- యొద్దనుండినదని వీణ యొరగులోని, చీటి వడి నిచ్చి చనిన నచ్చెరువు దోఁప.41
క. అది చదివి కొంతసే పా, మదవతి నివ్వెరఁగుకతన మ్రాన్పడి మఱియుం
- జదివికొని యదిర తారా, మదిరేక్షణ కింతభోగమా కావలెనే.42
సీ. మఱచెనో సంగీతమర్మకర్మములు నావలన నొక్కొకవేళఁ దెలిసికొనుట
- యెఱుగదో తాను నాయింటికి వచ్చి నే నీదాన జుమ్ము మన్నించు మనుట
- కానదో యూర్వసీకాంతకుఁ తనకు వా దెచ్చిన నేను వహించుకొనుట
- తలఁపదో సురరాజు కొలువులోఁ దనపాట వినిపించుమని నన్ను వేఁడికొనుట
- యేటి కీపని తనచెల్మి వీటివోవ, నిన్నఁగదవమ్మ వింతవన్నియలవంచు
- సురటు లంతటఁ బల్లటీజోడు లనిపె, నింతలోనన యీగర్వమేల వచ్చె.43
సీ. దేవేంద్రుఁ గనఁ బోవుచో వానిచెంగటఁ జెలుల నమ్మక దాని నిలిపిపోదు
- వాఁడు నేనును వింతవగలఁ గూడిన పొందికల దారి దానితోఁ బలికికొందు
- దీని నేటికి నిందుఁ దెచ్చితి వన వానిదిక్కు వీక్షించి గద్దించి వైతు
- వాఁడు నామది మెచ్చవలసి తెచ్చిన మంచికానుకల్ వెసదాఁచి దానికిత్తుఁ
- గపట మింతేనిఁ దెలియదు కనుక మేక, వన్నెపులియయి యిందు రమ్మనఁగ నిల్లు
- గైకొనుట గానలేక యాకాపురాలఁ, గారవింతునె నమ్మీ నే వీరిడైతి.44
గీ. అప్పుడే వాని బావ బా వనుచు మేర, మీరి నడువంగఁ గని మందెమేల మనుచు
- నోర్చుకొనియుంటిఁ గాక యీయుత్పలాక్షి, గురువులకు బొమ్మవెట్టుట యరయనైతి.45
గీ. ఇపుడు సైతము దానిపై నీసు లేదు, నమ్మికయె గాని యాతందనాల తపసి
- కడుపు సాకంగవలసి యీకరణిఁ జీటి, నేను గినియంగ గల్పించెనేమొ కాని.46
మ. అకటా కాదిది తారవ్రా లవును జుమ్మా కన్నె యావన్నెకా
- నికిఁ దా నంపినదేమొ చీటి మఱి వానిం జూడఁగాఁబోయి మౌ
- నికులాగ్రేసరుఁ డేమరించి వడి దీనిం గైకొనంబోలుఁ గా
- నుకగాఁ దెచ్చునె కానిచో నతఁడు నన్నుం జౌకగాఁ జూచునే.47
శా. ఔనే తార శబాసు మెచ్చవలె నాహానీగుణం బింకిటన్
- వానిం జూచిన నీకు నిన్నుఁ గనుఁగొన్నన్ వానికిన్ శోకసం
- ధానం బొందఁగఁ జేసినప్పుడుగదా, నా కూచి లేకున్నచో
- నేనే రంభనె యచ్చరల్ బొగడఁగా, నీ పేరునం బిల్వవే.48
క. అని నిశ్చయించి రోషం, బినుమడి గాఁ జీటి యిచ్చి యేమేమో మం
- తనమాడి పొమ్ము పొమ్మని, తనబోటిం బనుపఁ ఘనపదస్ఫుటగతియై.49
చ. అది చనుదెంచి నందనవనాననిఁ జప్పుడు కాకయుండఁ గెం
- పొడవిన చూడ్కితోఁ బరిజనోత్కరముం జడ మర్లి చూచుచున్
- గుదిగొన సూటి గాగఁ గనుఁగొంచు మెఱుంగుల నంట వింట బె
- ట్టిదముగ గువ్వతండము వడిం బడవేయు జయంతుచెంతకున్.50
గీ. చేరి మారంభ వనిచె నీచీటిఁ జూచి, కొమ్ము నీవంటివానికిఁ గొదవగాదె
- యాట దానికి నింతమత్తా యిదేటి, మోహమయ్య యటంచు నమ్ముదిత వలుక.51
క. ఆచీటిఁ జూచి వేలుపురాచూలి మెఱుఁగు కలకరాఁ జేటి దెసన్
- జూచి వినుమింతె విటులకు, మీ చెలికిన్ జూడు నేఁడు మెచ్చు ఘటింతున్.52
గీ. అని గిఱుక్కునఁ దిరిగి యయ్యమరనాథ, పుత్రుఁ డందఱి నిండ్లకుఁ బోవబనిచి
- సురగ దురదుర నాయింటి కరుగుదెంచి, యేమి చెప్పుదుఁ బొదరింటి కేగుదెంచె.53
మ. అపుడే క్రొవ్విరులంది యీయ ధనరాజాపత్య మచ్చంపు ని
- క్కపుఁబ్రేమన్ జడయల్ల నే మడు పొసంగం బట్టి చేనొక్కి నే
- రుపుతో నిచ్చినఁ గాని యొల్ల నని మార్మో మైన నేనంతఁ బ
- ల్కుపరాకింద మటంచు మర్ల యొసగం గోపంబు దీపింపఁగన్.54
క. ఔనన్నా నరకూబర కానీమన్నా యటంచు గ్రక్కునఁ దిరిగెన్
- దానుంజనె నర్థేంద్రజుఁ డేనున్ భయ మొదవ నింటి కేగితి నంతన్.55
క. సూరెలను నింద్రజుఁడు కో, లారిక మందిన నతండు లలితోల్లాసం
- బారంగఁ గొదవడెనా యీరీతియు మంచిదని ప్రియంబునఁ బలుకెన్.55
సీ. ముడిపువ్వుటొత్తులు మూడువేళల దెచ్చియిచ్చువారల యిష్టమెల్ల గలిగెఁ
- జనువుతో దారికట్టును మొనకట్టును దెలుపువారల మనువులు ఫలించె
- నింతమాత్రమునకు నీ వేల నే బూనికొనియెదననివారి కోర్కు లొదవె
- కైపంట వింతగా గైసేయు నూడిగంబులవారి యాప్తవిస్ఫురణ మించె
- ఔర దాతలరాయ బ్రహ్మాయు ననెడు, వారికెల్లను ధనము లవ్వారియయ్యె
- నొంటిపోట్లాట తత్తరంబునన మేని, వాంఛ యంజక వర్తించువారివలన,.56
సీ. బొక్కసంబుల బీగములు ఇచ్చి సొమ్మెల్ల వెఱ్ఱి యెత్తినరీతి వెచ్చబెట్టి
- గెలిచిన నౌనెకా తలఁప వేఱొకటైన దయ యుంచుఁడనుచుఁ బెద్దలకఁ దెలిపి
- వడిరోస మెత్తి పైఁబడ కెచ్చరించి చెంగట నిల్వుఁడని నేస్తకాండ్రఁ బలికి
- చెల్లుగా మనసువచ్చిన పదార్థములెల్ల నరతన్వి తీరంగ ననుభవించి
- యోర్వరిద్దరు తమలోన యెవనికొక్కొ, యీ చెలి యటంచు మదిలోన హెచ్చరించె
- పొగలపెట్టెలు నునుధట్టిపొరల సరళ, తెల్లవారక మును బయల్ దేరుటయును.57
వ. అప్పు డత్యాశ్చర్యచర్యాధుర్యంబగు నక్కార్యంబు చారణులు విని కిన్నరు లాలించి
- విద్యాధరులు చెవినిడి కిన్నరు లాకర్ణించి వెరగుపడం దదాప్తపరంపరానువాక్యంబుల
- నెక్కడెక్కడ యని తత్తరంబునఁ బరువెత్తువారును నే మేమి యని యడిగిన వి
- స్తరింపక జయంతనలకూబరులఁట యనుచుం బరుచువారును తారనిమిత్తంబున నెం
- త పుట్టెం గంటిరే యెంత గయ్యాళి యనుచుం జనువారును నింద్రనందనునకు బందా
- కోరైన యీరాజవదన కుబేరకుమారునకు లోనైన యప్పుడే వివాదంబు సిద్ధంబను
- వారును వెలకొమ్మలమనంబులు నమ్మవచ్చునే యనుచు నరుగువారును నిట్టి యెడంబు
- ట్టిన రసంబులు వారింప నెవ్వరితెరం బనుచుఁ దమయేలికలకు నెప్పటిసమాచారం
- బు లప్పటికిఁ జీటులు వ్రాయుచుఁ గ్రక్కునం జనవలెఁ జుమ్మీ యనుచు వేగులవారి
- నెచ్చరించుచుఁ బోవు నియోగులును ఘొల్లునఁ గేకలు వైచి కేరుచుఁ జంగునఁ దా
- టుచు నేఁడుగదా వేఁడుక చూడఁగలిగెఁ గదా యనుచు గమకించు కోడేకాం
- డ్రును గాయంబులు గట్టుటకు మందుసంచులు బుజంబుల వేలాడ బొజ్జలదరంజ
- ను వేలుపువెజ్జులును చేటికావిదితతదీయవృత్తాంతంబు విని యమ్మక్క యీచక్క
- నిదొరల కెక్కడనుండి వచ్చెనే యనుచు మేడ లెక్కి కనుఁగొను నవరోధగిరి ప
- యోధరులును గన్నుంగని యెంతసిగ్గరివి తలయెత్తవే నంగనాచి యనుచు మూతు
- లు పొడుచువారును నింకమీఁద మురిపెంబులు చెల్లునే యనుచుఁ దలఁ బంకించు న
- చ్చరమెఱుంగుబోడులును నై యమరావతీపురంబువారందఱును సందడింబడఁ బురం
- దరుండు హెగ్గడికత్తియలవలన విని డిగ్గున లేచి శచీమత్తకాశిని దుఃఖాయత్త
- చిత్తంబుతో నచ్చటికి వత్తుననుచుఁ దత్తరింప బొమముడితో నతిరూక్షుంబగు వీ
- క్షణంబున నిలువరించి నగరు వెలువడి తమకంబునఁ బైటికిం జనుదెంచె నంత నంత
- యు విని యఖిలదిక్పాలకులును బ్రహ్మాదిదేవతలు నేతెంచి రట్టియెడ.58
సీ. మన కేమి పని చూచికొనియుంద మీ వేమి యనఁబోకుమీ యని యనుసరించి
- నీపున్నె మిచ్చట నీపగ్గె నెరయించి బోరు దీర్పకుమంచుఁ బొందుపఱచి
- మనచేతఁ గాదు వీరిని శాంతుల నొనర్ప నూరకుండెదమంచు నొద్దనిలచి
- నానోటి కడికి విఘ్నముఁ జేసినపుడె శపింతుఁ జుమ్మీయని బెదరఁజేసి
- వారి వైరంబుఁ బురికొల్పఁ జేరి నార, దుండు వీణగవిశనను దొలఁగఁజేసి
- మెట్లు తడఁబడఁ దుడుకుగా మేళవించి, నిలువ వారిద్దరును రణోన్నిద్రులైన.59
క. హరిహయుఁడుఁ గుబేరుఁడు ని, ద్దటరు నొగి నన్నలువ యడగుఁ దమ్ముల వ్రాలన్
- గరుణించి సకలదేవో, త్కరములతో నతఁడు నిలచి తన్మధ్యమునన్.60
గీ. వలదనిన వారిలో డుస్సి వైచినట్టి, కైదువుల జూచి బలికె నే కన్మొరంగ
- నొరుల వైతురె యంచు నొందొడ్డికొనుచు, నవునెకద యంచు నతఁ డుండు నవసరమున.61
శా. అయ్యా కావరె యాడుదానవలనన్ హా యెవ్వరిం గాన నా
- కుయ్యాలింపరె నన్ను నెత్తికొని దిక్కుల్ చూచుచుం బారెడిన్
- దయ్యం బీతని నెవ్వరేని నిజఖడ్గప్రోద్యదుగ్రాగ్నికిం
- ధాయ్యం జేయక యాడుదీవెనలఁ బొందం లేరె నే మ్రొక్కెదన్.62
క. అని యెడు నాడు మొరల్ విని, ననజుఁ డిది తాళకేతువర్తన మరయన్
- మును దేవగురుఁడు శపియిం, చినచందము నిట్టిదనుచుఁ జింతించునెడన్.63
క. ధనరాజసుతు జయంతుం, గనుఁగొని యాచాయ వచ్చు క్రవ్యాదుని వ్రే
- లునఁ జూపి వీని నిద్దరు, దునుముఁడు పొండనినఁ జండదోర్మండునులై.64
క. డేగ వెరచూపు నిగుడెడు, వేగంబున నిగుడు దనుజవీరుని బుజముల్
- ప్రోగువడఁ బంచికొనుచు వి, భాగించిరి తనువుతోడఁ బాసి చనంగన్.65
వ. అంత.66
సీ. నిగనిగనిగని పెన్నెఱి గెంపు ముడి వీడి తనదీర్ఘరీతి యందఱికి దెలుప
- నడరుపాటునఁ జూచు చదురుచూపులవల్లఁ గలువ వసంతంబు గలయఁజల్ల
- నుడుగక గుండెయుఁ దడఁదడమనుటఁ గెంపుల దండ జనుఁదోయి పుటము లెత్త
- గడగడమను మేను గలిగెఁ దోడుగనంచు నసియాడు కౌను సంతసము జెంద
- వీడుపయ్యెద వసివాళ్ళువాఁడుమోము, నడుగు దడఁబాటు నెమ్మేనఁ బొడము చెమట
- మెఱయు రక్కసుచే వీడి మీననయన, యచ్చరలగుంపుఁ జేరంగ ననుసరించె.67
గీ. అంత దేవతలెల్ల, జయంతధనద, పుత్రకుల నొక్కటిగఁ జేసి పొంకపఱచి
- నెలవులకు నేగఁ జాలు నానింద తప్పె, ననుచు నేదానిఁ దోడ్కొని యఱుగుదెంచి.68
క. నాయింట నునిచి మఱి య, త్తోయజముఖి తనకు నాఁడుఁ దోడుగఁ జెలిమిం
- జేయుచునుండఁగ నొకనాఁ, డాయమ ననుఁ జూచి వికసితానన యగుచున్.69
సీ. వినవమ్మ కుండల యనుదాన నలవిభావసుకుమారిక మదాలసయు నేను
- గ్రీడింపఁ బాతాళకేతుండు గొనిపోయి మందరభూధరం బందు నిల్ప
- నచటికిఁ గువలయాశ్వాధీశుఁ డేతెంచి దనుజేంద్రు ఘోరయుద్ధమున ద్రుంచి
- మముఁ దోడికొనిపోవ మఱి వానియనుజుండు తాళకేతుఁడు మహోత్తాలలీల
- మాయచే మమ్ము దోకొనిపోయి మేరు, మందిరములందు నునుప నమ్మందగమన
- గాన కొకనాఁటిరాత్రి నక్కాంతఁ దలఁచి, తలఁచి పొగులుచునున్న నద్దనుజుఁ డెఱిఁగి.70
గీ వెనుక వచ్చెన నీ వేగు మనుచు దాని, మున్ను గానంపఁబోలు నీవన్నెలాఁడి
- మోసపోయిన నిదియును మొరఁగిపోవు ననుచు నొకయాగ్రహముఁ దెచ్చుకొని యతండు.71
క. వేఱొకతావున నుండం, గోరికి మై నన్ను నెత్తికొని చనుదేఱన్
- మీరల్ చూడఁగ నైనది, మీ ఱెఱుఁగుదు రింక నేల మీదటివార్తల్.72
క. నాకత యిత్తెఱఁ గయ్యెన్, వ్యాకులమున నింత కమ్మదాలస నెటకుం
- దోకొనిపోయెనొ దనుజా, నీకంబులచేత నెంత నెగులొందునొకో.73
చ. తనువులె రెండుగాని వనితా మఱి ప్రాణము లొక్కటమ్మ మా
- కని పలుకంగ సిగ్గు దళుకయ్యెడు నట్టిప్రియాళిఁ బాసి యీ
- యనువునఁ బ్రాణముల్ నిలిపినట్టి కతంబున దానిఁ జూడకుం
- డిన నిమిషంబు తాళఁగలనే! మఱి యెచ్చటికేని నేగెదన్.74
గీ. అనిన నూరార్చి యవ్వార్త నరసివత్తు, నుండుమని దాని నాయింట నునిచి యేను
- బుడమిపై డిగ్గి వచ్చుచో నడుమఁ గంటి, నారదునిచేత నీదు చందంబులెల్ల.75
క. విని యిచ్చటి కరుదెంచితి, మనముచ్చటలెల్లఁ దీరె మనకుండలనుం
- గొనివచ్చెద నని తారా, వనజేక్షణ చనియె నిజనివాసంబునకున్.76
ఉ. ఆసమయంబునం దొకవయస్య చలత్కుబరీవినిర్గళ
- త్కౌసుమపుంజముల్ చరణకంజము జాడల రాలి మారుఁడా
- యాసముతో వశీకృతికినై రజమెత్తఁగఁ బూజవెంబడిం
- జేసిన రీతి మించి యతిచిత్రజవంబున వచ్చి మచ్చికన్.77
క. అక్క ఋతధ్వజుఁ డఁట యతఁ, డిక్కడి కేతెంచెనఁట ఫణీశ్వరుఁ డతనిం
- గ్రక్కున నెదుర్కొనంజనె, ఢక్కాపటుపటహతమ్మటధ్వను లొలయన్.78
క. నగరికిఁ జని కేంపులపని సొగసులుగల మేడ యెక్కి చూతమె యనినన్
- మగువ సిగమిన్న యరిగెన్, మొగమలరం జేటికాసమూహము గొలువన్.79
ఉ. అంత భుజంగపుంగవుఁ డుదారతురంగశతాంగకోటితో
- దంతిఘటాఘటాగ్రబహుథావిగళన్మదధార మార్గసీ
- మాంతరమందు జల్లు కలయంపులకుం బునరుక్తి నింప న
- త్యంతముదంతరంగుల నిజాత్మజులం గనుఁగొంచు వచ్చినన్.80
గీ. అచట మున్నె తరుచ్ఛాయ నాశ్రయించి
- యున్న యానరలోకమాన్యుండు నప్పు
- డెదురుగాఁ జని తోడ్కొని యేఁగి యచట
- నుచితకృత్యంబు నడుప నయ్యురగవిభుఁడు.81
గీ. లేచి నిలుచున్న మంత్రులఁ జూచి రాజు, గారి గుణకథనంబు లవ్వారిగాఁగఁ
- దెలుప విన్నందులకు మేము పిలువనంపి, నపుడె వచ్చినయందుల కనుగుణంబు.82
క. అని సన్నుతించి విడిదికిఁ జనుఁదెండని కుంభినీంద్రజంభారిం దో
- డ్కొని చని యట నులుపా నిం, డిన యొకగేహమున విడిది నియమించె వెసన్.83
చ. అతనికి నమ్మదాలస యుదారకథాభ్యుదయంబుఁ దెల్పి యో
- క్షితివర పెండ్లి యిచ్చటనె చేయుతలంపున నిన్నుఁ బిల్వఁబం
- చితినని సంబరం బొదవఁజేసి ఫణీంద్రుఁడు పట్టనం బలం
- కృతముగఁ జేయఁబంచె బహురీతి ముహూర్తము నిశ్చయించుచున్.84
క. అంతఁ గుండలఁ దోడ్కొని యరుగుడెంచి, తార యంతయు విని మోదవారిరాశి
- మగ్నమై తద్వివాహసంభ్రమముఁ జూచు, తలఁపు బొడమిన నచ్చోట నిలిచె నంత.85
క . ఎలమి నల చిలువరాఱే, చెలిచెల్వుఁడు పెండ్లికొడుకు సింగారింపన్
- జెలులను బనిచిన ననిచిన, తలఁపుల వారరిగి వస్తుతతు లింపొసఁగన్.86
చ. పనిహరువుం బెనఁగొనిన బంగరునిద్దఁపుఁ బెండ్లిపీఁటపై
- జనపతి నుంచి యొక్కయెలజవ్వని మేల్ బురుసా రుమాలు గుం
- దనపుమెఱుంగుపైఁ గవఁగఁ దాయతుచేరుల నిండఁ దావి ఘ
- మ్మను విరిపువ్వుటెత్తుల నొయారముగా సడలించునంతటన్.87
మ. తళుకుం బాపటబొట్టు చందమున నృత్యంబాడు నాసామణిం
- బలె నర్తించు సరంబురీతి నటనప్రావీణ్యముం జూపు గు
- బ్బల హసద్వయకంకణధ్వనుల సేబాసంచు మెచ్చం దమిం
- దలయంటెం దరళాక్షి యొక్కతె ధరానాథాన్వయస్వామికిన్.88
క. ముందుగ నిగ్గులనీలము, లొందింపక చిక్కువడక యుండ న్నెఱులన్
- గందపుటటక లిడియెనొక, యందపునెఱవన్నెలాఁడి యన్నరపతికిన్.89
మ. జలముల్ తెచ్చిన పైఁడిబిందియల మెచ్చంబోని ఘర్మాంబుకం
- దళపుం జన్నులమిన్న లీయ లత లానందమ్మునం దేనెసో
- నలు వంచన్ నలువొందు తుమ్మెదలనన్ రాజిల్లఁగాఁ బెన్నెఱుల్
- జలకం బార్చిరి కొందఱింగుముఖు లాసర్వంసహానేతకున్.90
చ. చలువ లొసంగి వేడుక పొసంగ మెఱుంగుపరంగిపీఁట న
- న్నెలఁతలు రాచఱేమగని నిల్పి కురుల్ తడియార్చి గోరులం
- గలయఁగ దువ్వుచున్ హొయలుగా సిగ వైచి మెఱుంగుముత్యమున్
- గులికెడు బాసికంబు దగఁగుట్టి రుమాలువు గట్టి రంతటన్.91
గీ. కలికి యొక్కతె పెద్దచౌకట్లు పెట్టె, ముదిత యొక్కతె నీలంపుమురువు నిలిపె
- రమణి యొక్కతె పచ్చతురా యమర్చెఁ, గాంత యొక్కతె తెలిపతకంబు లిడియె.92
క. ఈరీతిఁ జెలులు నృపు సిం, గారించి యనంతభుజగకాంతుపనుపునం
- దార మొదలైనవా రొ, య్యారిం గైసేయ నిర్భరానందమునన్.93
వ. భుజంగపుంగవుం డభంగురత్వరాయత్తచిత్తంబుతో బడిబడిం బనుపఁ బుడిబుడిం
- జనుదెంచి యమాత్యులు ముహూర్తం బాసన్నం బయ్యెనంచుఁ విన్నవించినం బ్ర
- సన్నవదనంబుతోఁ జిన్నివెన్నెలతో సరిమన్నెఱికం బుప్పళించు కప్పురంబులతోడి
- విడియంబు లొసఁగి గద్దియ డిగ్గి ముద్దియలొసంగు కైదండఁ గొని విడిది వెలువడి
- యుద్దండగండమదధారావిభ్రమద్భ్రమరీమండలంబగు వేదండంబు నెక్కి వామ
- హస్తంబునం బ్రశస్తమణిగణోత్కీర్ణంబగు నంకుశంబునం గుంభంబు లూఁది వెనుకం
- దగునూడిగంపుఁ జేడియ లందియిచ్చు పావడకుం దెలనాకుమడుపులకుం జాచు ద
- క్షిణకరంబునం బొసంగు నుంగరంబులం జైలంగు మగఱాల డాలు పరిచారకులపై
- వెలిపావడలతో వీడుజోడాడ నిజ ప్రకల్పితతరంగతురంగమోన్నిద్రుం డగుటకు
- మెచ్చి తరణి యనిపిన కిరణసహస్రంబులనం బెంపుఁగను కరదీపనికాయంబులు త
- లతలనం బ్రతిఫలించి గజాంబుధిరాజపుత్రికారాత్రికంబు సవరింపం బరంపరలై బా
- రు దీరు ప్రతాపాంకురంబులనం బరఁగుఁ బురుసలతోఁ గురుంజులపైఁ దిరుగు నురగ
- కరిగమనల వలయాకారపరిభ్రమచ్చిరోమణీనికాయంబులకు సంగడీలై తురంగ
- లింప రంగదుత్తుంగభర్మ్యహర్మ్యాంగనావికీర్ణలాజాసమాజంబులు భానుకల్పితం
- బులగు ముత్తెంపుఁ దలఁబ్రాలునకు స్మారకంబులై రకంబుఁ జూప వింతకోపుల
- నాఁడు వెలచేడియల మైసిరియెడం దళుకుతళుక్కుమనం బిక్కటిల్లిన వెన్నెలల
- క్షీణమణిగవాక్షంబులవలనం జూచు నవరోధగిరి పయోధరల మొగంబుల ముద్దు
- బట్టబయలు చేయ సర్వసన్నాహంబు మెఱసి యరుగుదెంచిన కువలయాశ్వు నశ్వత
- రోరగేశ్వరుం డెదుర్కొని నీరాజనాద్యుపచారంబులు నడిపించి తోడ్కొని చని
- వివాహవేదికాంతరంబున సుఖసమాసీనుం జేసిన యనంతరమున.94
చ. వరుస మెఱుంగు బాసికపు వజ్రపుఁ గుచ్చుల గచ్చుపైఁ బరా
- బరి యొనరించు ముత్తియపు బావిలినిగ్గు పరాకుఁ దెల్ప ని
- బ్బరమగుఁ గొంకుఁజూపు దొరపాదనఖద్యుతిమీఁది నేర మే
- యరయ వివాహవేదికడ కల్ల మదాలస వచ్చినిల్చినన్.95
సీ. తరుణులు వెలిపట్టు తెరవట్టఁగా నశ్వతరుఁడు దేవిపసిండి తళుకుగిండిఁ
- బన్నీరు వంప భూపాలు పాదాబ్జముల్ కడిఁగి కన్నియమాట కరణిఁ దనరు
- ...........................మొసగి క్రొంజిగికట్టు, ప్రాలపుట్టికలపైఁ బతియు సతియు
- నిలిచిన ముద్దుగుమ్మల సోబనపుఁబాట నిజపురోహితవేదనినద మఖిల
- వాద్యఘోషంబు ఘనవైభవంబు మెఱయ, దారవోసెను పదపడి వారుకొంకు
- సిగ్గు తమకంబుఁ జిఱునవ్వుఁ దొంగలింప, నొండొరులమాట వీక్షింప నుచితరీతి.96
మ. కులుకున్ సందిటఁ జెందు మైలతిక కొంగల్ రంగులీనంగఁ గ
- మ్మలడాల్ చెక్కిటఁ బల్లటీలు గొనఁ గొమ్మల్ చేరి పోయించఁగా
- బలుఠీవుల్ పచరించు చూపుజిగితో వాదించు ముత్తెంబులం
- దలఁబ్రా ల్వోసె వధూటి భూధవసుధాధామోత్తమాంగంబునన్.97
క. అంగాంగసంగతిని దన, ముంగై చెమరింపఁ గంఠమున సతికిన్ రా
- జాంగజుఁడు కట్టె మణిమయ, మంగళసూత్రంబు జాయమామోత్సుకుఁడై.98
క. తాలిమిఁ బురోహితుఁడు మం, త్రాళుల్ చదువంగ నిర్భరానందమునం
- గీలిఁ దగ దంపతుల్ మఱి, వేలిమి గావించి రుచితవిధమున నంతన్.99
గీ. మంత్రము లెసంగ సన్నికల్ మట్టఁజేసి, రప్పుడు పురోహితచయంబు లంత నురగ
- కాంతు లందఱుఁ గట్టువర్గములగములు, వరుసఁ జదివించి రవ్వధూవరుల కెలమి.100
వ. ఇవ్విధంబున వివాహమహోత్సవంబు ప్రవర్తిల్లినం దినచతుష్టయానంతరంబునం బ్ర
- తిప్రయాణోన్ముఖుండైన కువలయాశ్వునకు నశ్వతరుం డనేకవస్తువు లరణం బొసంగి
- మదాలసావిలాసవతికిఁ బుద్ధులు గఱపి కుమారద్వయంబును దారాకుంతలాదివేదం
- డగమనలను వెంటం గూర్చి యనిపిన రథారూఢులై వారు గోమతీనదీముఖంబునఁ
- బాతాళలోకంబు నిర్గమించి శోభనాలంకారాకారంబగు నయోధ్యాపురంబుం బ్ర
- వేశించి గృహప్రవేశంబు గావించియున్న మఱునాఁడు దినాంతసమయంబున.101
ఉ. ముంగల నుబ్బచప్పరము ముత్తెపుముగ్గులుఁ బూలమేలుక
- ట్లుం గొదలేనిచిత్తరువులున్ బురుసాపనితోడిమంచముం
- జెంగట బీరువాగముల చెల్వము గల్గిన కేళిగేహసీ
- మంగమనీయవేషమున మానవనాయకుఁ డుండు నయ్యెడన్.102
గీ. తారాకుండల మొదలైన తలిరుఁబోఁడు, లమ్మదాలసఁ జూచి రావమ్మ నీకు
- వరశుభప్రాప్తి చేకూరవలయు ననుచు, ననుచు వేడుకఁ దమలోన నవ్వుకొనుచు.103
చ. జలకముఁ దీర్చి పావడ కళల్ వడిమార్ముడి వైచి జాలువా
- వలిపెముఁ గట్టి గుబ్బల జవాది యలంది తురాయిరీతిగా
- నలరులు గొప్పునం దుఱిమి హారము లుంచి పిసాలికస్తురిం
- దిలకము ముద్దుగా నుదుట దిద్ది గుముల్ గొని వార లత్తఱిన్.104
సీ. అన్నియుఁ దెలిసిన వన్నెలాఁడికి నీకు దెలిపెడి దేమమ్మ కలువకంటి
- వినవమ్మ మగవాని మనసు చూడఁగఁ గంచుఁబదనువంటిది సుమీ పద్మగంధి
- యిన్నాళ్ళవలెఁ దోడియింతులతోడి యాటలు గావుగద యిదితలిరుఁబోఁడి
- యిదిపతి మన మెట్టు లెసయించెదో నేఁడు నీనేర్పు చూతము నీరజాక్షి
- యిక్కడనె యింత సిగ్గైన హృదయనాథు, నెట్లు గరఁగింపనేర్చెదే యిందువదన
- భావ మెఱిఁగినజాణవుగా వెసమయ, మెఱిఁగి తఱితీపు సేయుమీ యిగురుఁబోణి.105
గీ. అనుచుఁ దోతేఱ నప్పు డవ్వనజవదన, సిగ్గు వెనుకకుఁ దిగువ నెచ్చెలులఁ జుఱుకు
- మాట ముందఱి కీడ్వంగ మందగమన, మినుమడింపఁగఁ, జని కేళిగృహముఁ జేర.106
క. వనజాక్షులంద ఱొక్కొక, పనినెపమున జరుగ సరసఁ బగడపుఁ గంబం
- బును జాఁటుగాఁ గొనుచు ని, ల్చినతరుణిఁ జూచి విభుఁడు చిఱున వ్వెలయన్.107
గీ. లేచి నిలువుననే కౌఁగిలించుకొనుచు, విరులపాన్పున నుంచి పెన్నెఱులు దువ్వి
- కప్పురపుఁదావి గుప్పు బాగా లొసంగి, పొదలి తమకంబు రెట్టింపఁ బుజ్జగించి.108
సీ. అలరులానిన తుమ్మెదలొ నిక్కపున్రంగొ తరుణి చూత మటంచుఁ గురులు దువ్వి
- కమ్మబంగరు సిగ్గొ కలిగినపలుడాలొ చెలువ చూతమటంచుఁ జెక్కు నొక్కి
- ముక్కఱ ముత్తి యంపు మెఱుంగొ లేనవ్వొ ముదిత చూతమటంచు మోవి పుడికి
- కుంకుము జిగియొ నెక్కొను గుంపుదండయో కొమ్మ చూతమటంచు గుబ్బలంటి
- తెలివియై మీరు నూగారుదీప్తియొక్కొ, మేలిమొలనూలినీలమో మెఱుఁగుఁబోఁడి
- చూతమని పోకముడి విప్పి సుదతిఁ గరఁచి, యించువిలుకానిసామ్రాజ్య మేలి విభుఁడు.109
క. అంతట వేఁగిన ధరణీ, కాంతుఁడు సంధ్యాదికములు గావించి ప్రజన్
- సంతసమునఁ బాలింపుచు, నింతింగవఁ గూడి సౌఖ్య మెనయుచు నుండెన్.110
వ. మునీంద్రా! మార్తాండదత్తంబగు కువలయాశ్వంబు చలనం జయం బందుటం జేసి ఋ
- తధ్వజుండు కువలయాశ్వుం డనం బరఁగె ననిన సంతోషధుర్యుండై జైమినిముని యవ్వి
- హంగమములం బూజించి సుఖంబుండె నంత.111
క. ఈకువలయాశ్వచరితముఁ గైకొని చదివినను వినినఁ గారుణ్యసుధా
- శ్రీకరుడు కృష్ణుఁ డొసగున్, శ్రీకరముగఁ బుత్రపౌత్రచిరవిభవంబుల్.112
శా. పూర్వగ్రస్తవినిర్మలత్వబహిరుద్భుద్ధారకీర్త్యంకురా
- ఖర్వచ్చాయ కరస్థఖడ్గ, సబలాకారేఖ మేఘోల్లస
- త్సర్వాశౌఘతమిస్రఘస్మరమహాసౌదామినీసూతికా
- గుర్వర్థార్పణహృష్టయాచకజనా కోదండలీలార్జునా.113
క. ధాటీకరటి ఘటారథ, కోటీక్షిప్తారికుంభికుంభతటమణీ
- కోటీవైవాహికము, క్తాటీకనవిజయమాశ్రితకరాంబురుహా.114
మాలిని. పరిధృఢభుజతేజా భానుమద్బింబభానూ
- ద్భవహరిదబలాంగ స్థాయిఘర్మోదబిందూ
- భవదనభిముఖాసి భ్రామ్యధైభాగ్రహస్తా
- ప్రవివృతబలతేజా ప్రౌఢకీర్తిప్రకాశా.115
గద్య
ఇది శ్రీమన్మదనగోపాలకటాక్షవీక్షణాసమాసాదిత సరసకవితావైభవ సవరమన్వయా
- భరణ నారాయణభూపాలతనూభవ శఠగోపతాపసేంద్రచరణారవింద సంచలన్మా
- నసమిళింద సంతతభారతభాగవతాదిశ్రవణానంద కామినీమనోహర రూపరేఖాజి
- త చైత్ర కాశ్యపగోత్రపవిత్ర జాతివార్తాకవిజనామోదసంధాయక చిననారాయణ
- నాయకప్రణీతంబైన కువలయాశ్వచరిత్రంబను మహాప్రబంధమునందు సర్వంబు
- ను బంచమాశ్వాసము.
సమాప్తము.