కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 49

వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 49)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
యుధిష్ఠిరేణైవమ ఉక్తః కౌన్తేయః శవేతవాహనః
అసిం జగ్రాహ సంక్రుథ్ధొ జిఘాంసుర భరతర్షభమ
2 తస్య కొపం సముథ్వీక్ష్య చిత్తజ్ఞః కేశవస తథా
ఉవాచ కిమ ఇథం పార్ద గృహీతః ఖడ్గ ఇత్య ఉత
3 నేహ పశ్యామి యొథ్ధవ్యం తవ కిం చిథ ధనంజయ
తే ధవస్తా ధార్తరాష్ట్రా హి సర్వే భీమేన ధీమతా
4 అపయాతొ ఽసి కౌన్తేయ రాజా థరష్టవ్య ఇత్య అపి
స రాజా భవతా థృష్టః కుశలీ చ యుధిష్ఠిరః
5 తం థృష్ట్వా నృపశార్థూల శార్థూల సమవిక్రమమ
హర్షకాలే తు సంప్రాప్తే కస్మాత తవా మన్యుర ఆవిశత
6 న తం పశ్యామి కౌన్తేయ యస తే వధ్యొ భవేథ ఇహ
కస్మాథ భవాన మహాఖడ్గం పరిగృహ్ణాతి సత్వరమ
7 తత తవా పృచ్ఛామి కౌన్తేయ కిమ ఇథం తే చికీర్షితమ
పరామృశసి యత కరుథ్ధః ఖడ్గమ అథ్భుతవిక్రమ
8 ఏవమ ఉక్తస తు కృష్ణేన పరేక్షమాణొ యుధిష్ఠిరమ
అర్జునః పరాహ గొవిన్థం కరుథ్ధః సర్ప ఇవ శవసన
9 థథ గాణ్డీవమ అన్యస్మా ఇతి మాం యొ ఽభిచొథయేత
ఛిన్థ్యామ అహం శిరస తస్య ఇత్య ఉపాంశు వరతం మమ
10 తథ ఉక్తొ ఽహమ అథీనాత్మన రాజ్ఞామిత పరాక్రమ
సమక్షం తవ గొవిన్థ న తత కషన్తుమ ఇహొత్సహే
11 తస్మాథ ఏనం వధిష్యామి రాజానం ధర్మభీరుకమ
పరతిజ్ఞాం పాలయిష్యామి హత్వేమం నరసత్తమమ
ఏతథర్దం మయా ఖడ్గ్గొ గృహీతొ యథునన్థన
12 సొ ఽహం యుధిష్ఠిరం హత్వా సత్యే ఽపయ ఆనృణ్యతాం గతః
విశొకొ విజ్వరశ చాపి భవిష్యామి జనార్థన
13 కిం వా తవం మన్యసే పరాప్తమ అస్మిన కాలే సముత్దితే
తవమ అస్య జగతస తాత వేత్ద సర్వం గతాగతమ
తత తదా పరకరిష్యామి యదా మాం వక్ష్యతే భవాన
14 [క]
ఇథానీం పాద జానామి న వృథ్ధాః సేవితాస తవయా
అకాలే పురుషవ్యాఘ్ర సంరమ్భక్రియయానయా
న హి ధర్మవిభాగజ్ఞః కుర్యాథ ఏవం ధనంజయ
15 అకార్యాణాం చ కార్యాణాం సంయొగం యః కరొతి వై
కార్యాణామ అక్రియాణాం చ స పార్ద పురుషాధమః
16 అనుసృత్య తు యే ధర్మం కవయః సముపస్దితాః
సమాస విస్తరవిథాం న తేషాం వేత్ద నిశ్చయమ
17 అనిశ్చయజ్ఞొ హి నరః కార్యాకార్యవినిశ్చయే
అవశొ ముహ్యతే పార్ద యదా తవం మూఢ ఏవ తు
18 న హి కార్యమ అకార్యం వా సుఖం జఞాతుం కదం చన
శరుతేన జఞాయతే సర్వం తచ చ తవం నావబుధ్యసే
19 అవిజ్ఞానాథ భవాన యచ చ ధర్మం రక్షతి ధర్మవిత
పరాణినాం హి వధం పార్ద ధార్మికొ నావబుధ్యతే
20 పరాణినామ అవధస తాత సర్వజ్యాయాన మతొ మమ
అనృతం తు భవేథ వాచ్యం న చ హింస్యాత కదం చన
21 స కదం భరాతరం జయేష్ఠం రాజానం ధర్మకొవిథమ
హన్యాథ భవాన నరశ్రేష్ఠ పరాకృతొ ఽనయః పుమాన ఇవ
22 అయుధ్యమానస్య వధస తదాశస్త్రస్య భారత
పరాఙ్ముఖస్య థరవతః శరణం వాభిగచ్ఛతః
కృతాఞ్జలేః పరపన్నస్య న వధః పుజ్యతే బుధైః
23 తవయా చైవ వరతం పార్ద బాలేనైవ కృతం పురా
తస్మాథ అధర్మసంయుక్తం మౌఢ్యాత కర్మ వయవస్యసి
24 స గురుం పార్ద కస్మాత తవం హన్యా ధర్మమ అనుస్మరన
అసంప్రధార్య ధర్మాణాం గతిం సూక్ష్మాం థురన్వయామ
25 ఇథం ధర్మరహస్యం చ వక్ష్యామి భరతర్షభ
యథ బరూయాత తవ భీష్మొ వా ధర్మజ్ఞొ వా యుధిష్ఠిరః
26 విథురొ వా తదా కషత్తా కున్తీ వాపి యశస్వినీ
తత తే వక్ష్యామి తత్త్వేన తన నిబొధ ధనంజయ
27 సత్యస్య వచనం సాధు న సత్యాథ విథ్యతే పరమ
తత్త్వేనైతత సుథుర్జ్ఞేయం యస్య సత్యమ అనుష్ఠితమ
28 భవేత సత్యమ అవక్తవ్యం వక్తవ్యమ అనృతం భవేత
సర్వస్వస్యాపహారే తు వక్తవ్యమ అనృతం భవేత
29 పరాణాత్యయే వివాహే చ వక్తవ్యమ అనృతం భవేత
యత్రానృతం భవేత సత్యం సత్యం చాప్య అనృతం భవేత
30 తాథృశం పశ్యతే బాలొ యస్య సత్యమ అనుష్ఠితమ
సత్యానృతే వినిశ్చిత్యల తతొ భవతి ధర్మవిత
31 కిమ ఆశ్చర్యం కృతప్రజ్ఞః పురుషొ ఽపి సుథారుణః
సుమహత పరాప్నుయాత పుణ్యం బలాకొ ఽనధవధాథ ఇవ
32 కిమ ఆశ్చర్యం పునర మూఢొ ధర్మకామొ ఽపయ అపణ్డితః
సుమహత పరాప్నుయాత పాపమ ఆపగామ ఇవ కౌశికః
33 [అర్జ]
ఆచక్ష్వ భగవన్న ఏతథ యదా విథ్యామ అహం తదా
బలాకాన్ధాభిసంబథ్ధం నథీనాం కౌశికస్య చ
34 [క]
మృగవ్యాధొ ఽభవత కశ చిథ బలాకొ నామ భారత
యాత్రార్దం పుత్రథారస్య మృగాన హన్తి న కామతః
35 సొ ఽనధౌ చ మాతా పితరౌ బిభర్త్య అన్యాంశ చ సంశ్రితాన
సవధర్మనిరతొ నిత్యం సత్యవాగ అనసూయకః
36 స కథా చిన మృగాఁల లిప్సుర నాన్వవిన్థత పరయత్నవాన
అదాపశ్యత స పీతొథం శవాపథం ఘరాణచక్షుషమ
37 అథృష్టపూర్వమ అపి తత సత్త్వం తేన హతం తథా
అన్వ ఏవ చ తతొ వయొమ్నః పుష్పవర్షమ అవాపతత
38 అప్సరొగీతవాథిత్రైర నాథితం చ మనొరమమ
విమానమ ఆగమత సవర్గాన మృగవ్యాధ నినీషయా
39 తథ భూతం సర భూతానామ అభావాయ కిలార్జున
తపస తప్త్వా వరం పరాప్తం కృతమ అన్ధం సవయం భువా
40 తథ ధత్వా సర్వభూతానామ అభావ కృతనిశ్చయమ
తతొ బలాకః సవరగాథ ఏవం ధర్మః సుథుర్విథః
41 కౌశికొ ఽపయ అభవథ విప్రస తపస్వీ న బహుశ్రుతః
నథీనాం సంగమే గరామాథ అథూరే స కిలావసత
42 సత్యం మయా సథా వాచ్యమ ఇతి తస్యాభవథ వరతమ
సత్యవాథీతి విఖ్యాతః స తథాసీథ ధనంజయ
43 అద థస్యు భయాత కేచిత్తథా తథ వనమ ఆవిశన
థస్యవొ ఽపి గతాః కరూరా వయమార్గన్త పరయత్నతః
44 అద కౌశికమ అభ్యేత్య పరాహుస తం సత్యవాథినమ
కతమేన పదా యాతా భగవన బహవొ జనాః
సత్యేన పృష్ఠప్రబ్రూహి యథి తాన వేత్ద శంస నః
45 స పృష్ఠః కౌశికః సత్యం వచనం తాన ఉవాచ హ
బహువృక్ష లతాగుల్మమ ఏతథ వనమ ఉపాశ్రితాః
తతస తే తాన సమాసాథ్య కరూరా జఘ్నుర ఇతి శరుతిః
46 తేనాధర్మేణ మహతా వాగ థురుక్తేన కౌశికః
గతః సుకష్టం నరకం సూక్ష్మధర్మేష్వ అకొవిథః
అప్రభూత శరుతొ మూఢొ ధర్మాణామ అవిభాగవిత
47 వృథ్ధాన అపృష్ట్వా సంథేహం మహచ ఛవభ్రమ ఇతొ ఽరహతి
తత్ర తే లక్షణొథ్థేశః కశ చిథ ఏవ భవిష్యతి
48 థుష్కరం పరమజ్ఞానం కర్తేణాత్ర వయవస్యతి
శరుతిర ధర్మ ఇతి హయ ఏకే వథన్తి బహవొ జనాః
49 న తవ ఏతత పరతిసూయామి న హి సర్వం విధీయతే
పరభవార్దాయ భూతానాం ధర్మప్రవచనం కృతమ
50 ధారణాథ ధర్మమ ఇత్య ఆహుర ధర్మొ ధారయతి పరజాః
యః సయాథ ధారణ సంయుక్తః స ధర్మ ఇతి నిశ్చయః
51 యే ఽనయాయేన జిహీర్షన్తొ జనా ఇచ్ఛన్తి కర్హి చిత
అకూజనేన చేన మొక్షొ నాత్ర కూజేత కదం చన
52 అవశ్యం కూజితవ్యం వా శఙ్కేరన వాప్య అకూజతః
శరేయస తత్రానృతం వక్తుం సత్యాథ ఇతి విచారితమ
53 పరాణాత్యయే వివాహే వా సర్వజ్ఞాతి ధనక్షయే
నర్మణ్య అభిప్రవృత్తే వా పరవక్తవ్యం మృషా భవేత
అధర్మం నాత్ర పశ్యన్తి ధర్మతత్త్వార్ద థర్శినః
54 యః సతేనైః సహ సంబన్ధాన ముచ్యతే శపదైర అపి
శరేయస తత్రానృతం వక్తుం తత సత్యమ అవిచారితమ
55 న చ తేభ్యొ ధనం థేయం శక్యే సతి కదం చన
పాపేభ్యొ హి ధనం థేయం శక్యే సతి కదం చన
తస్మాథ ధర్మార్దమ అనృతమ ఉక్త్వా నానృత వాగ భవేత
56 ఏష తే లక్షణొథ్థేశః సముథ్థిష్టొ యదావిధి
ఏతచ ఛరుత్వా బరూహి పార్ద యథి వధ్యొ యుధిష్ఠిరః
57 [అర్జ]
యదా బరూయాన మహాప్రాజ్ఞొ యదా బరూయాన మహామతిః
హితం చైవ యదాస్మాకం తదైతథ వచనం తవ
58 భవాన మాతృసమొ ఽసమాకం తదా పితృసమొ ఽపి చ
గతిశ చ పరమా కృష్ణ తేన తే వాక్యమ అథ్భుతమ
59 న హి తే తరిషు లొకేషు విథ్యతే ఽవిథితం కవ చిత
తస్మాథ భవాన పరం ధర్మం వేథ సర్వం యదాతదమ
60 అవధ్యం పాణ్డవం మన్యే ధర్మరాజం యుధిష్ఠిరమ
యస్మిన సమయసంయొగే బరూహి కిం చిథ అనుగ్రహమ
ఇథం చాపరమ అత్రైవ శృణు హృత్స్దం వివక్షితమ
61 జానామి థాశార్హ మమ వరతం తవం; యొ మాం బరూయాత కశ చన మానుషేషు
అన్యస్మై తవం గాణ్డివం థేహి పార్ద; యస తవత్తొ ఽసత్రైర భవితా వా

విశిష్టః
62 హన్యామ అహం కేశవ తం పరసహ్య; భీమొ హన్యాత తూబరకేతి చొక్తః
తన మే రాజా పరొక్తవాంస తే సమక్షం; ధనుర థేహీత్య అసకృథ వృష్ణిసింహ
63 తం హత్వా చేత కేశవ జీవలొకే; సదాతా కాలం నాహమ అప్య అల్పమాత్రమ
సా చ పరతిజ్ఞా మమ లొకప్రబుథ్ధా; భవేత సత్యా ధర్మభృతాం వరిష్ఠ
యదా జీవేత పాణ్డవొ ఽహం చ కృష్ణ; తదా బుథ్ధిం థాతుమ అథ్యార్హసి తవమ
64 [వా]
రాజా శరాన్తొ జగతొ విక్షతశ చ; కర్ణేన సంఖ్యే నిశితైర బాణసంఘైః
తస్మాత పార్ద తవాం పరుషాణ్య అవొచత; కర్ణే థయూతంహ్య అథ్య రణే

నిబథ్ధమ
65 తస్మిన హతే కురవొ నిర్జితాః సయుర; ఏవం బుథ్ధిః పార్దివొ

ధర్మపుత్రః
యథావమానం లభతే మహాన్తం; తథా జీవన మృత ఇత్య ఉచ్యతే సః
66 తన మానితః పార్దివొ ఽయం సథైవ; తవయా సభీమేన తదా యమాభ్యామ
వృథ్ధైశ చ లొకే పురుషప్రవీరైస; తస్యావమానం కలయా తవం పరయుఙ్క్ష్వ
67 తవమ ఇత్య అత్ర భవన్తం తవం బరూహి పార్ద యుధిష్ఠిరమ
తవమ ఇత్య ఉక్తొ హి నిహతొ గురుర భవతి భారత
68 ఏవమ ఆచర కౌన్తేయ ధర్మరాజే యుధిష్ఠిరే
అధర్మయుక్తం సంయొగం కురుష్వైవం కురూథ్వహ
69 అదర్వాఙ్గిరసీ హయ ఏషా శరుతీనామ ఉత్తమా శరుతిః
అవిచార్యైవ కార్యైషా శరేయః కామైర నరైః సథా
70 వధొ హయ అయం పాణ్డవ ధర్మరాజ్ఞస; తవత్తొ యుక్తొ వేత్స్యతే చైవమ

ఏషః
తతొ ఽసయ పాథావ అభివాథ్య పశ్చాచ; ఛమం బరూయాః సాన్త్వపూర్వం చ

పార్దమ
71 భరాతా పరాజ్ఞస తవ కొపం న జాతు; కుర్యాథ రాజా కం చన పాణ్డవేయః
ముక్తొ ఽనృతాథ భరాతృవధాచ చ పార్ద; హృష్టః కర్ణం తవం జహి

సూతపుత్రమ
72 [స]
ఇత్య ఏవమ ఉక్తస తు జనార్థనేన; పార్దః పరశస్యాద సుహృథ వధం తమ
తతొ ఽబరవీథ అర్జునొ ధర్మరాజమ; అనుక్తపూర్వం పరుషం పరసహ్య
73 మా తవం రాజన వయాహర వయాహరత్సు; న తిష్ఠసే కరొశమాత్రే రణార్ధే
భీమస తు మామ అర్హతి గర్హణాయ; యొ థయుధ్యతే సర్వయొధప్రవీరః
74 కాలే హి శత్రూన పరతిపీడ్య సంఖ్యే; హత్వా చ శూరాన పృదివీపతీంస

తాన
యః కుఞ్జరాణామ అధికం సహస్రం; హత్వానథత తుములం సింహనాథమ
75 సుథుష్కరం కర్మ కరొతి వీరః; కర్తుం యదా నార్హసి తవం కథా చిత
రదాథ అవప్లుత్య గథాం పరామృశంస; తయా నిహన్త్య అశ్వనరథ్విపాన రణే
76 వరాసినా వాజిరదాశ్వకుఞ్జరాంస; తదా రదాఙ్గైర ధనుషా చ హన్త్య

అరీన
పరమృథ్య పథ్భ్యామ అహితాన నిహన్తి యః; పునశ చ థొర్భ్యాం

శతమన్యువిక్రమః
77 మహాబలొ వైశ్రవణాన్తకొపమః; పరసహ్య హన్తా థవిషతాం యదార్హమ
స భీమసేనొ ఽరహతి గర్హణాం మే; న తవం నిత్యం రక్ష్యసే యః సుహృథ్భిః
78 మహారదాన నాగవరాన హయాంశ చ; పథాతిమిఖ్యాన అపి చ పరమద్య
ఏకొ భీమొ ధార్తరాష్ట్రేషు మగ్నః; స మామ ఉపాలబ్ధుమ అరింథమొ ఽరహతి
79 కలిఙ్గ వఙ్గ అనఙ్గ నిషాథమాగధాన; సథా మథాన నీలబలాహకొపమాన
నిహన్తి యః శత్రుగణాన అనేకశః; స మాభివక్తుం పరభవత్య అనాగసమ
80 సుయుక్తమ ఆస్దాయ రదం హి కాలే; ధనుర వికర్షఞ శరపూర్ణముష్టిః
సృజత్య అసౌ శరవర్షాణి వీరొ; మహాహవే మేఘ ఇవామ్బుధారాః
81 బలం తు వాచి థవిజసత్తమానాం; కషాత్రం బుధా బాహుబలం వథన్తి
తవం వాగ్బలొ భారత నిష్ఠురశ చ; తవమ ఏవ మాం వేత్సి యదావిధొ ఽహమ
82 యతామి నిత్యం తవ కర్తుమ ఇష్టం; థారైః సుతైర జీవితేనాత్మనా చ
ఏవం చ మాం వాగ విశిఖైర నిహంసి; తవత్తః సుఖం న వయం విథ్మ కిం చిత
83 అవామంస్దా మాం థరౌపథీ తల్ప సంస్దొ; మహారదాన పరతిహన్మి తవథర్దే
తేనాతిశఙ్కీ భారత నిష్ఠురొ ఽసి; తవత్తః సుఖం నాభిజానామి కిం చిత
84 పరొక్తః సవయం సత్యసంధేన మృత్యుస; తవ పరియార్దం నథథేవ యుథ్ధే
వీరః శిఖణ్డీ థరౌపథొ ఽసౌ మహాత్మా; మయాభిగుప్తేన హతశ చ తేన
85 న చాభినన్థామి తవాధిరాజ్యం; యతస తమ అక్షేష్వ అహితాయ సక్తః
సవయం కృత్వా పాపమ అనార్యజుష్టమ; ఏభిర యుథ్ధే తర్తుమ ఇచ్ఛస్య

అరీంస తు
86 అక్షేషు థొషా బహవొ విధర్మాః; శరుతాస తవయా సహథేవొ ఽబరవీథ యాన
తాన నైషి సాంతర్తుమ అసాధు జుష్టాన; యేన సమ సర్వే నిరయం పరపన్నాః
87 తవం థేవితా తవత్కృతే రాజ్యనాశస; తవత సంభవం వయసనం నొ నరేన్థ్ర
మాస్మాన కరూరైర వాక పరతొథైస తుథ తవం; భూయొ రాజన కొపయన్న

అల్పభాగ్యాన
88 ఏతా వాచః పరుషాః సావ్య సాచీ; సదిరప్రజ్ఞం శరావయిత్వా తతక్ష
తథానుతేపే సురరాజపుత్రొ; వినిఃశ్వసంశ చాప్య అసిమ ఉథ్బబర్హ
89 తమ ఆహ కృష్ణాః కిమ ఇథం పునర భవాన; వికొశమ ఆకాశనిభం కరొత్య అసిమ
పరబ్రూహి సత్యం పురర ఉత్తరం విధేర; వచః పరవక్ష్యామ్య అహమ

అర్దసిథ్ధయే
90 ఇత్య ఏవ పృష్ఠః పురుషొత్తమేన; సుథుఃఖితః కేశవమ ఆహ వాక్యమ
అహం హనిష్యే సవశరీరమ ఏవ; పరసహ్య యేనాహితమ ఆచరం వై
91 నిశమ్య తత పార్ద వచొ ఽబరవీథ ఇథం; ధనంజయం ధర్మభృతాం వరిష్ఠః
పరబ్రూహి పార్ద సవగుణాన ఇహాత్మనస; తదా సవహార్థం భవతీహ సథ్యః
92 తదాస్తు కృష్ణేత్య అభినన్థ్య వాక్యం; ధనంజయః పరాహ ధనుర

వినామ్య
యుధిష్ఠిరం ధర్మభృతాం వరిష్ఠం; శృణుష్వ రాజన్న ఇతి శక్రసూనుః
93 న మాథృశొ ఽనయొ నరథేవ విథ్యతే; ధనుర్ధరొ థేవమ ఋతే పినాకినమ
అహం హి తేనానుమతొ మహాత్మనా; కషణేన హన్యాం సచరాచరం జగత
94 మయా హి రాజన సథిగ ఈశ్వరా థిశొ; విజిత్య సర్వా భవతః కృతా వశే
స రాజసూయశ చ సమాప్తథక్షిణః; సభా చ థివ్యా భవతొ మమౌజసా
95 పాపౌ పృషత్కా లిఖితా మమేమే; ధనుశ చ సంఖ్యే వితతం సబాణమ
పాథౌ చ మే సశరౌ సహధ్వజౌ; న మాథృశం యుథ్ధగతం జయన్తి
96 హతా ఉథీచ్యా నిహతాః పరతీచ్యాః; పరాచ్యా నిరస్తా థాక్షిణాత్యా

విశస్తాః
సంశప్తకానాం కిం చిథ ఏవావశిష్టం; సర్వస్య సైన్యస్య హతం మయార్ధమ
97 శేతే మయా నిహతా భారతీ చ; చమూ రాజన థేవ చమూ పరకాశా
యే నాస్త్రజ్ఞాస తాన అహం హన్మి శస్త్రైస; తస్మాల లొకం నేహ కరొమి

భస్మసాత
98 ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా పునర ఆహ పార్దొ; యుధిష్ఠిరం ధర్మభృతాం

వరిష్ఠమ
అప్య అపుత్రా తేన రాధా భవిత్రీ; కున్తీ మయా వా తథ ఋతం విథ్ధి రాజన
పరసీథ రాజన కషమ యన మయొక్తం; కాలే భవాన వేత్స్యతి తన నమస తే
99 పరసాథ్య రాజానమ అమిత్రసాహం; సదితొ ఽబరవీచ చైనమ అభిప్రపన్నః
యామ్య ఏష భీమం సమరాత పరమొక్తుం; సర్వాత్మనా సూతపుత్రం చ హన్తుమ
100 తవ పరియార్దం మమ జీవితం హి; బరవీమి సత్యం తథ అవేహి రాజన
ఇతి పరాయాథ ఉపసంగృహ్య పాథౌ; సముత్దితొ థీప్తతేజాః కిరీటీ
నేథం చిరాత కషిప్రమ ఇథం భవిష్యత్య; ఆవర్తతే ఽసావ అభియామి చైనమ
101 ఏతచ ఛరుత్వా పాణ్డవొ ధర్మరాజొ; భరాతుర వాక్యం పరుషం

ఫల్గునస్య
ఉత్దాయ తస్మాచ ఛయనాథ ఉవాచ; పార్దం తతొ థుఃఖపరీత చేతాః
102 కృతం మయా పార్ద యదా న సాధు; యేన పరాప్తం వయసనం వః సుఘొరమ
తస్మాచ ఛిరశ ఛిన్థ్ధి మమేథమ అథ్య; కులాన్తకస్యాధమ పురుషస్య
103 పాపస్య పాపవ్యసనాన్వితస్య; విమూఢబుథ్ధేర అలసస్య భీరొః
వృథ్ధావమన్తుః పరుషస్య చైవ; కిం తే చిరం మామ అనువృత్య రూక్షమ
104 గచ్ఛామ్య అహం వనమ ఏవాథ్య పాపః; సుఖం భవాన వర్తతాం మథ్విహీనః
యొగ్యొ రాజా భీమసేనొ మహాత్మా; కలీబస్య వా మమ కిం రాజ్యకృత్యమ
105 న చాస్మి శక్తః పరుషాణి సొఢుం; పునస తవేమాని రుషాన్వితస్య
భీమొ ఽసతు రాజా మమ జీవితేన; కిం కార్యమ అథ్యావమతస్య వీర
106 ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా సహసొత్పపాత; రాజా తతస తచ ఛయనం విహాయ
ఇయేష నిర్గన్తుమ అదొ వనాయ; తం వాసుథేవః పరణతొ ఽభయువాచ
107 రాజన విథితమ ఏతత తే యదా గాణ్డీవధన్వనః
పరతిజ్ఞా సత్యసంధస్య గాణ్డీవం పరతి విశ్రుతా
108 బరూయాథ య ఏవం గాణ్డీవం థేహ్య అన్యస్మై తవమ ఇత్య ఉత
స వధ్యొ ఽసయ పుమాఁల లొకే తవయా చొక్తొ ఽయమ ఈథృశమ
109 అతః సత్యాం పరతిజ్ఞాం తాం పార్దేన పరిరక్షతా
మచ్ఛన్థాథ అవమానొ ఽయం కృతస తవ మహీపతే
గురూణామ అవమానొ హి వధ ఇత్య అభిధీయతే
110 తస్మాత తవం వై మహాబాహొ మమ పార్దస్య చొభయొః
వయతిక్రమమ ఇమం రాజన సంక్షమస్వార్జునం పరతి
111 శరణం తవాం మహారాజ పరపన్నౌ సవ ఉభావ అపి
కషన్తుమ అర్హసి మే రాజన పరణతస్యాభియాచతః
112 రాధేయస్యాథ్య పాపస్య భూమిః పాస్యతి శొణితమ
సత్యం తే పరతిజానామి హతం విథ్ధ్య అథ్య సూతజమ
యస్యేచ్ఛసి వధం తస్య గతమ ఏవాథ్య జీవితమ
113 ఇతి కృష్ణ వచః శరుత్వా ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
ససంభ్రమం హృషీకేశమ ఉత్దాప్య పరణతం తథా
కృతాఞ్జలిమ ఇథం వాక్యమ ఉవాచానన్తరం వచః
114 ఏవమ ఏతథ యదాత్ద తవమ అస్త్య ఏషొ ఽతిక్రమొ మమ
అనునీతొ ఽసమి గొవిన్థ తారితశ చాథ్య మాధవ
మొక్షితా వయసనాథ ఘొరాథ వయమ అథ్య తవయాచ్యుత
115 భవన్తం నాదమ ఆసాథ్య ఆవాం వయసనసాగరాత
ఘొరాథ అథ్య సముత్తీర్ణావ ఉభావ అజ్ఞానమొహితౌ
116 తవథ బుథ్ధిప్రవమ ఆసాథ్య థుఃఖశొకార్ణవాథ వయమ
సముత్తీర్ణాః సహామాత్యాః సనాదాః సమ తవయాచ్యుత