కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 45

వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 45)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
థరౌణిస తు రదవంశేన మహతా పరివారితః
ఆపతత సహసా రాజన యత్ర రాజా వయవస్దిద
2 తమ ఆపతన్తం సహసా శూరః శౌరి సహాయవాన
థధార సహసా పార్దొ వేలేవ మకలాలయమ
3 తతః కరుథ్ధొ మహారాజ థరొణపుత్రః పరతావవాన
అర్జునం వాసుథేవం చ ఛాథయామ ఆస పత్రిభిః
4 అవచ్ఛన్నౌ తతః కృష్ణౌ థృష్ట్వా తత్ర మహారదాః
విస్మయం పరమం గత్వా పరైక్షాన్త కురవస తథా
5 అర్జునస తు తతొ థివ్యమ అస్త్రం చక్రే హసన్న ఇవ
తథ అస్త్రం బరాహ్మణొ యుథ్ధే వారయామ ఆస భారత
6 యథ యథ ధి వయాక్షిపథ యుథ్ధే పాణ్డవొ ఽసత్రం జిఘాంసయా
తత తథ అస్త్రం మహేష్వాసొ థరొణపుత్రొ వయశాతయత
7 అస్త్రయుథ్ధే తతొ రాజన అర్తమానే భయావహే
అపశ్యామ రణే థరౌణిం వయాత్తాననమ ఇవాన్తకమ
8 స థిశొ విథిశశ చైవ ఛాథయిత్వా విజిహ్మగైః
వాసుథేవం తరిభిర బాణైర అవిధ్యథ థక్షిణే భుజే
9 తతొ ఽరజునొ హయాన హత్వా సర్వాంస తస్య మహాత్మనః
చకార సమరే భూమిం శొణితౌఘతరఙ్గిణీమ
10 నిహతా రదినః పేతుః పార్ద చాపచ్యుతైః శరైః
హయాశ చ పర్యధావన్త ముక్తయొక్త్రాస తతస తతః
11 తథ థృష్ట్వా కర్మ పార్దస్య థరౌణిర ఆహవశొభినః
అవాకిరథ రణే కృష్ణం సమన్తాన నిశితైః శరైః
12 తతొ ఽరజునం మహారాజ థరౌణిర ఆయమ్య పత్రిణా
వక్షొ థేశే సమాసాథ్య తాడయామ ఆస సంయుగే
13 సొ ఽతివిథ్ధొ రణే తేన థరొణపుత్రేణ భారత
ఆథత్త పరిఘం ఘొరం థరౌణేశ చైనమ అవాక్షిపత
14 తమ ఆపతన్తం పరిఘం కార్తస్వరవిభూషితమ
థరౌణిశ చిచ్ఛేథ సహసా తత ఉచ్చుక్రుశుర జనాః
15 సొ ఽనేకధాపతథ భూమౌ భారథ్వాజస్య సాయకైః
విశీర్ణః పర్వతొ రాజన యదా సయాన మాతరిశ్వనా
16 తతొ ఽరజునొ రణే థరౌణిం వివ్యాధ థశభిః శరైః
సారదిం చాస్య భల్లేన రదనీడాథ అపాహరత
17 స సంగృహ్య సవయం వాహాన కృణౌ పరాచ్ఛాథయచ ఛరైః
తత్రాథ్భుతమ అపశ్యామ థరౌణేర ఆశు పరాక్రమమ
18 అయచ్ఛత తురగాన యచ చ ఫల్గునం చాప్య అయొధయత
తథ అస్య సమరే రాజన సర్వే యొధా అపూజయన
19 యథా తవ అగ్రస్యత రణే థరొణ పుత్రేణ ఫల్గునః
తతొ రశ్మీన రదాశ్వానాం కషురప్రైశ చిచ్ఛిథే జయః
20 పరాథ్రవంస తురగాస తే తు శరవేగప్రబాధితాః
తతొ ఽభూన నినథొ భూయస తవ సైన్యస్య భారత
21 పాణ్డవాస తు జయం లబ్ధ్వా తవ సైన్యమ ఉపాథ్రవన
సమన్తాన నిశితాన బాణాన విముఞ్చన్తొ జయైషిణః
22 పాణ్డవైస తు మహారాజ ధార్తరాష్ట్రీ మహాచమూః
పునః పునర అదొ వీరైర అభజ్యత జయొథ్ధతైః
23 పశ్యతాం తే మహారాజ పుత్రాణాం చిత్రయొధినామ
శకునేః సౌబలేయస్య కర్ణస్య చ మహాత్మనః
24 వార్యమాణా మహాసేనా పుత్రైస తవ జనేశ్వర
నావతిష్ఠత సంగ్రామే తాడ్యమానా సమన్తతః
25 తతొ యొధైర మహారాజ పలాయథ్భిస తతస తతః
అభవథ వయాకులం భీతైః పుత్రాణాం తే మహథ బలమ
26 తిష్ఠ తిష్ఠేతి సతతం సూతపుత్రస్య జల్పతః
నావతిష్ఠత సా సేనా వధ్యమానా మహాత్మభిః
27 అదొత్క్రష్టం మహారాజ పాణ్డవైర జితకాశిభిః
ధార్తరాష్ట్ర బలం థృష్ట్వా థరవమాణం సమన్తతః
28 తతొ థుర్యొధనః కర్ణమ అబ్రవీత పరణయాథ ఇవ
పశ్య కర్ణ యదా సేనా పాణ్డవైర అర్థితా భృశమ
29 తవయి తిష్ఠతి సంత్రాసాత పలాయతి సమన్తతః
ఏతజ జఞాత్వా మహాబాహొ కురు పరాప్తమ అరింథమ
30 సహస్రాణి చ యొధానాం తవామ ఏవ పురుషర్షభ
కరొశన్తి సమరే వీర థరావ్యమాణాని పాణ్డవైః
31 ఏతచ ఛరుత్వా తు రాధేయొ థుర్యొధన వచొ మహత
మథ్రరాజమ ఇథం వాక్యమ అబ్రవీత సూతనన్థనః
32 పశ్య మే భుజయొర వీర్యమ అస్త్రాణాం చ జనేశ్వర
అథ్య హన్మి రణే సర్వాన పాఞ్చాలాన పాణ్డుభిః సహ
వాహయాశ్వాన నరవ్యాఘ్ర భథ్రేణైవ జనేశ్వర
33 ఏవమ ఉక్త్వా మహారాజ సూతపుత్రః పరతాపవాన
పరగృహ్య విజయం వీరొ ధనుః శరేష్ఠం పురాతనమ
సజ్యం కృత్వా మహారాజ సంమృజ్య చ పునః పునః
34 సంనివార్య చ యొధాన సవాన సాత్యేన శపదేన చ
పరాయొజయథ అమేయాత్మా భార్గవాస్త్రం మహాబలః
35 తతొ రాజన సహస్రాణి పరయుతాన్య అర్బుథాని చ
కొటిశశ చ శరాస తీక్ష్ణా నిరగఛన మహామృధే
36 జవలితైస తైర మహాఘొరైః కఙ్కబర్హిణ వాజితైః
సంఛన్నా పాణ్డవీ సేనా న పరాజ్ఞాయత కించ చన
37 హాహాకారొ మహాన ఆసీత పాఞ్చాలానాం విశాం పతే
పీడితానాం బలవతా భార్గవాస్త్రేణ సంయుగే
38 నిపతథ్భిర గజై రాజన నరైశ చాపి సహస్రశః
రదైశ చాపి నరవ్యాఘ్ర హయైశ చాపి సమన్తతః
39 పరాకమ్పత మహీ రాజన నిహతైస తైస తతస తతః
వయాకులం సర్వమ అభవత పాణ్డవానాం మహథ బలమ
40 కర్ణస తవ ఏకొ యుధాం శరేష్ఠొ విధూమ ఇవ పావకః
థహఞ శత్రూన నరవ్యాఘ్ర శుశుభే సా పరంతపః
41 తే వధ్యమానాః కర్ణేన పాఞ్చాలాశ చేథిభిః సహ
తత్ర తత్ర వయముహ్యన్త వనథాహే యదా థవిపాః
చుక్రుశుస తే నరవ్యాఘ్ర యదా పరాగ వా నరొత్తమాః
42 తేషాం తు కరొశతాం శరుత్వా భీతానాం రణమూర్ధని
ధావతాం చ థిశొ రాజన విత్రస్తానం సమన్తతః
ఆర్తనాథొ మహాంస తత్ర పరేతానామ ఇవ సంప్లవే
43 వధ్యమానాంస తు తాన థృష్ట్వా సూతపుత్రేణ మారిష
విత్రేసుః సర్వభూతాని తిర్యగ్యొనిగతాన్య అపి
44 తే వధ్యమానాః సమరే సూతపుత్రేణ సృఞ్జయాః
అర్జునం వాసుథేవం చ వయాక్రొశన్త ముహుర ముహుః
పరేతరాజపురే యథ్వత పరేతరాజం విచేతసః
45 అదాబ్రవీథ వాసుథేవం కున్తీపుత్రొ ధనంజయః
భార్గవాస్త్రం మహాఘొరం థృష్ట్వా తత్ర సభీరితమ
46 పశ్య కృష్ణ మహాబాహొ భార్గవాస్త్రస్య వీక్రమమ
నైతథ అస్త్రం హి సమరే శక్యం హన్తుం కదం చన
47 సూతపుత్రం చ సంరబ్ధం పశ్య కృష్ణ మహారణే
అన్తకప్రతిమం వీరం కుర్వాణం కర్మ థారుణమ
48 సుతీక్ష్ణాం చొథయన్న అశ్వాన పరేకతే మాం ముహుర ముహుః
న చ పశ్యామి సమరే కర్ణస్య పరపలాయితమ
49 జీవన పరాప్నొతి పురుషః సంఖ్యే జయపరాజయౌ
జితస్య తు హృషీకేశ బధ ఏవ కుతొ జయః
50 తతొ జనార్థనః పరాయాథ థరష్టుమ ఇచ్ఛన యుధిష్ఠిరమ
శరమేణ గరాహయిష్యంశ చ కర్ణం యుథ్ధేన మారిష
51 అర్జునం చాబ్రవీత కృష్ణొ భృశం రాజా పరిక్షతః
తమ ఆశ్వాస్య కురు శరేష్ఠ తతాః కర్ణం హనిష్యసి
52 తతొ ధనంజయొ థరష్టుం రాజానం బాణపీడితమ
రదేన పరయయౌ కషిప్రం సంగ్రామే కేశవాజ్ఞయా
53 గచ్ఛన్న ఏవ తు కౌన్తేయొ ధర్మరాజ థిథృక్షయా
సైన్యమ ఆలొకయామ ఆస నాపశ్యత తత్ర చాగ్రజమ
54 యుథ్ధం కృత్వా తు కౌన్తేయొ థరొణపుత్రేణ భారత
థుఃసహం వాజిణా సంఖ్యే పరాజిగ్యే భృగొః సుతమ
55 థరౌణిం పరాజిత్య తతొ ఽగరధన్వా; కృత్వా మహథ థుష్కరమ ఆర్య కర్మ
ఆలొకయామ ఆస తతః సవసైన్యం; ధనంజయః శత్రుభిర అప్రధృష్యః
56 స యుధ్యమానః పృతనా ముఖస్దాఞ; శూరాఞ శూరొ హర్షయన సవ్యసాచీ
పూర్వాపథానైః పరదితైః పరశంసన; సదిరాంశ చకారాత్మ రదాన అనీకే
57 అపశ్యమానస తు కిరీటమాలీ; యుధి జయేష్ఠం భరాతరమ ఆజమీఢమ
ఉవాచ భీమం తరసాభ్యుపేత్య; రాజ్ఞః పరవృత్తిస తవ ఇహ కేతి రాజన
58 [భమ]
అపయాత ఇతొ రాజా ధర్మపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
కర్ణ బాణవిభుగ్నాఙ్గొ యథి జీవేత కదం చన
59 [అర్జ]
తస్మాథ భవాఞ శీఘ్రమ ఇతః పరయాతు; రాజ్ఞః పరవృత్త్యై కురుసత్తమస్య
నూనం హి విథ్ధొ ఽతిభృశం పృషత్కైః; కర్ణేన రాజా శిబిరం గతొ ఽసౌ
60 యః సంప్రహారే నిశి సంప్రవృత్తే; థరొణేన విథ్ధొ ఽతిభృశం తరస్వీ
తస్దౌ చ తత్రాపి జయ పరతీక్షొ; థరొణేన యావన న హతః కిలాసీత
61 స సంశయం గమితః పాణ్డవాగ్ర్యః; సంఖ్యే ఽథయ కర్ణేన మహానుభావః
జఞాతుం పరయాహ్య ఆశు తమ అథ్య భీమ; సదాస్యామ్య అహం శత్రుగణాన

నిరుధ్య
62 [భమ]
తవామ ఏవ జానీహి మహానుభావ; రాజ్ఞః పరవృత్తిం భరతర్షభస్య
అహం హి యథ్య అర్జున యామి తత్ర; వక్ష్యన్తి మాం భీత ఇతి పరవీరాః
63 తతొ ఽబరవీథ అర్జునొ భీమసేనం; సంశప్తకాః పరత్యనీకం సదితా మే
ఏతాన అహత్వా న మయా తు శక్యమ; ఇతొ ఽపయాతుం రిపుసంఘ గొష్ఠాత
64 అదాబ్రవీథ అర్జునం భీమసేనః; సవవీర్యమ ఆశ్రిత్య కురుప్రవీర
సంశప్తకాన పరతియొత్స్యామి సంఖ్యే; సర్వాన అహం యాహి ధనంజయేతి
65 తథ భీమసేనస్య వచొ నిశమ్య; సుథుర్వచం భరాతుర అమిత్రమధ్యే
థరష్టుం కురుశ్రేష్ఠమ అభిప్రయాతుం; పరొవాచ వృష్ణిప్రవరం తథానీమ
66 చొథయాశ్వాన హృషీకేశ విగాహ్యైతం రదార్ణవమ
అజాతశత్రుం రాజానం థరష్టుమ ఇచ్ఛామి కేశవ
67 తతొ హయాన సర్వథాశార్హ ముఖ్యః; పరాచొథయథ భీమమ ఉవాచ చేథమ
నైతచ చిత్రం తవ కర్మాథ్య వీర; యాస్యామహే జహి భీమారి సంఘాన
68 తతొ యయౌ హృషీకేశొ యత్ర రాజా యుధిష్ఠిరః
శీఘ్రాచ ఛీఘ్రతరం రాజన వాజిభిర గరుడొపమైః
69 పరత్యనీకే వయవస్దాప్య భీమసేనమ అరింథమమ
సంథిశ్య చైవ రాజేన్థ్ర యుథ్ధం పరతి వృకొథరమ
70 తతస తు గత్వా పురుషప్రవీరౌ; రాజానమ ఆసాథ్య శయానమ ఏకమ
రదాథ ఉభౌ పరత్యవరుహ్య తస్మాథ; వవన్థతుర ధర్మరాజస్య పాథౌ
71 తౌ థృష్ట్వా పురుషవ్యాఘ్రౌ కషేమిణౌ పురుషర్షభ
ముథాభ్యుపగతౌ కృష్ణావ అశ్వినావ ఇవ వాసవమ
72 తావ అభ్యనన్థథ రాజా హి వివస్వాన అశ్వినావ ఇవ
హతే మహాసురే జమ్భే శక్ర విష్ణూ యదా గురుః
73 మన్యమానొ హతం కర్ణం ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
హర్షగథ్గథయా వాచా పరీతః పరాహ పరంతపౌ