కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 28
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 28) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
మారిషాధిరదేః శరుత్వా వచొ యుథ్ధాభినన్థినః
శల్యొ ఽబరవీత పునః కర్ణం నిథర్శనమ ఉథాహరన
2 యదైవ మత్తొ మథ్యేన తవం తదా న చ వా తదా
తదాహం తవాం పరమాథ్యన్తం చికిత్సామి సుహృత్తయా
3 ఇమాం కాకొపమాం కర్ణ పరొచ్యమానాం నిబొధ మే
శరుత్వా యదేష్టం కుర్యాస తవం విహీనకులపాంసన
4 నాహమ ఆత్మని కిం చిథ వై కిల్బిషం కర్ణ సంస్మరే
యేన తవం మాం మహాబాహొ హన్తుమ ఇచ్ఛస్య అనాగసమ
5 అవశ్యం తు మయా వాచ్యం బుధ్యతాం యథి తే హితమ
విశేషతొ రదస్దేన రాజ్ఞశ చైవ హితైషిణా
6 సమం చ విషమం చైవ రదినశ చ బలాబలమ
శరమః ఖేథశ చ సతతం హయానాం రదినా సహ
7 ఆయుధస్య పరిజ్ఞానం రుతం చ మృగపక్షిణామ
భారశ చాప్య అతిభారశ చ శల్యానాం చ పరతిక్రియా
8 అస్త్రయొగశ చ యుథ్ధం చ నిమిత్తాని తదైవ చ
సర్వమ ఏతన మయా జఞేయం రదస్యాస్య కుటుమ్బినా
అతస తవాం కదయే కర్ణ నిథర్శనమ ఇథం పునః
9 వైశ్యః కిల సముథ్రాన్తే పరభూతధనధాన్యవాన
యజ్వా థానపతిః కషాన్తః సవకర్మస్దొ ఽభవచ ఛుచిః
10 బహుపుత్రః పరియాపత్యః సర్వభూతానుకమ్పకః
రాజ్ఞొ ధర్మప్రధానస్య రాష్ట్రే వసతి నిర్భయః
11 పుత్రాణాం తస్య బాలానాం కుమారాణాం యశస్వినామ
కాకొ బహూనామ అభవథ ఉచ్చిష్ట కృతభొజనః
12 తస్మై సథా పరయచ్ఛన్తి వైశ్య పుత్రాః కుమారకాః
మాంసౌథనం థధి కషీరం పాయసం మధుసర్పిషీ
13 స చొచ్ఛిష్ట భృతః కాకొ వైశ్య పుత్రైః కుమారకైః
సథృశాన పక్షిణొ థృప్తః శరేయసశ చావమన్యతే
14 అద హంసాః సముథ్రాన్తే కథా చిథ అభిపాతితః
గరుడస్య గతౌ తుల్యాశ చక్రాఙ్గా హృష్టచేతసః
15 కుమారకాస తతొ హంసాన థృష్ట్వా కాకమ అదాబ్రువన
భవాన ఏవ విశిష్టొ హి పతత్రిభ్యొ విహంగమ
16 పరతార్యమాణస తు స తైర అల్పబుథ్ధిభిర అణ్డజః
తథ వచః సత్యమ ఇత్య ఏవ మౌర్ఖ్యాథ థర్పాచ చ మన్యతే
17 తాన సొ ఽభిపత్య జిజ్ఞాసుః క ఏషాం శరేష్ఠ భాగ ఇతి
ఉచ్ఛిష్ట థర్పితః కాకొ బహూనాం థూరపాతినామ
18 తేషాం యం పరవరం మేనే హంసానాం థూరపాతినామ
తమ ఆహ్వయత థుర్బుథ్ధిః పతామ ఇతి పక్షిణమ
19 తచ ఛరుత్వా పరాహసన హంసా యే తత్రాసన సమాగతాః
భాషతొ బహు కాకస్య బలినః పతతాం వరాః
ఇథమ ఊచుశ చ చక్రాఙ్గా వచః కాకం విహంగమాః
20 వయం హంసాశ చరామేమాం పృదివీం మానసౌకసః
పక్షిణాం చ వయం నిత్యం థూరపాతేన పూజితాః
21 కదం ను హంసం బలినం వజ్రాఙ్గం థూరపాతినమ
కాకొ భూత్వా నిపతనే సమాహ్వాయసి థుర్మతే
కదం తవం పతనం కాక సహాస్మాభిర బరవీషి తత
22 అద హంసవచొ మూఢః కుత్సయిత్వా పునః పునః
పరజగాథొత్తరం కాకః కత్దనొ జాతిలాఘవాత
23 శతమ ఏకం చ పాతానాం పతితాస్మి న సంశయః
శతయొజనమ ఏకైకం విచిత్రం వివిధం తదా
24 ఉడ్డీనమ అవడీనం చ పరడీనం డీనమ ఏవ చ
నిడీనమ అద సండీనం తిర్యక చాతిగతాని చ
25 విడీనం పరిడీనం చ పరాడీనం సుడీనకమ
అతిడీనం మహాడీనం నిడీనం పరిడీనకమ
26 గతాగత పరతిగతా బహ్వీశ చ నికుడీనికాః
కర్తాస్మి మిషతాం వొ ఽథయ తతొ థరక్ష్యద మే బలమ
27 ఏవమ ఉక్తే తు కాకేన పరహస్యైకొ విహంగమః
ఉవాచ హంసస తం కాకం వచనం తన నిబొధ మే
28 శతమ ఏకం చ పాతానాం తవం కాకపతితా ధరువమ
ఏకమ ఏవ తు యే పాతం విథుః సర్వే విహంగమాః
29 తమ అహం పతితా కాకనాన్యం జానామి కం చన
పత తవమ అపి రక్తాక్ష యేన వా తేన మన్యసే
30 అద కాకాః పరజహసుర యే తత్రాసన సమాగతాః
కదమ ఏకేన పాతేన హంసః పాతశతం జయేత
31 ఏకేనైవ శతస్యైకం పాతేనాభిభవిష్యతి
హంసస్య పతితం కాకొ బలవాన ఆశు విక్రమః
32 పరపేతతుః సపర్ధయాద తతస తౌ హంసవాయసౌ
ఏకపాతీ చ చక్రాఙ్గః కాకః పాతశతేన చ
33 పేతివాన అద చక్రాఙ్కః పేతివాన ద వాయసః
విసిస్మాపయిషుః పాతైర ఆచక్షాణొ ఽఽతమనః కరియామ
34 అద కాకస్య చిత్రాణి పతితానీతరాణి చ
థృష్ట్వా పరముథితాః కాకా వినేథుర అద తైః సవరైః
35 హంసాంశ చావహసన్తి సమ పరావథన్న అప్రియాణి చ
ఉత్పత్యొత్పత్య చ పరాహుర ముహూర్తమ ఇతి చేతి చ
36 వృక్షాగ్రేభ్యః సదలేభ్యశ చ నిపతన్త్య ఉత్పతన్తి చ
కుర్వాణా వివిధాన రావాన ఆశంసన్తస తథా జయమ
37 హంసస తు మృథుకేనైవ విక్రాన్తుమ ఉపచక్రమే
పరత్యహీయత కాకాచ చ ముహూర్తమ ఇవ మారిష
38 అవమన్య రయం హంసాన ఇథం వచనమ అబ్రవీత
యొ ఽసావ ఉత్పతితొ హంసః సొ ఽసావ ఏవ పరహీయతే
39 అద హంసః స తచ ఛరుత్వా పరాపతత పశ్చిమాం థిశమ
ఉపర్య ఉపరి వేగేన సాగరం వరుణాలయమ
40 తతొ భీః పరావిశత కాకం తథా తత్ర విచేతసమ
థవీపథ్రుమాన అపశ్యన్తం నిపతన్తం శరమాన్వితమ
నిపతేయం కవ ను శరాన్త ఇతి తస్మిఞ జలార్ణవే
41 అవిషహ్యః సముథ్రొ హి బహు సత్త్వగణాలయః
మహాభూతశతొథ్భాసీ నభసొ ఽపి విశిష్యతే
42 గామ్భీర్యాథ ధి సముథ్రస్య న విశేషః కులాధమ
థిగ అమ్బరామ్భసాం కర్ణ సముథ్రస్దా హి థుర్జయాః
విథూర పాతాత తొయస్య కిం పునః కర్ణ వాయసః
43 అద హంసొ ఽభయతిక్రమ్య ముహూర్తమ ఇతి చేతి చ
అవేక్షమాణస తం కాకం నాశక్నొథ వయపసర్పితుమ
అతిక్రమ్య చ చక్రాఙ్గః కాకం తం సముథైక్షత
44 తం తదా హీయమానం చ హంసొ థృష్ట్వాబ్రవీథ ఇథమ
ఉజ్జిహీర్షుర నిమజ్జన్తం సమరన సత్పురుషవ్రతమ
45 బహూని పతనాని తవమ ఆచక్షాణొ ముహుర ముహుః
పతస్య అవ్యాహరంశ చేథం న నొ గుహ్యం పరభాషసే
46 కింనామ పతనం కాకయత తవం పతసి సాంప్రతమ
జలం సపృశసి పక్షాభ్యాం తుణ్డేన చ పునః పునః
47 స పక్షాభ్యాం సపృశన్న ఆర్తస తుణ్డేన జలమ అర్ణవే
కాకొ థృఢం పరిశ్రాన్తః సహసా నిపపాత హ
48 [హమ్స]
శతమ ఏకం చ పాతానాం యత పరభాషసి వాయస
నానావిధానీహ పురా తచ చానృతమ ఇహాథ్య తే
49 [కాక]
ఉచ్ఛిష్ట థర్పితొ హంస మన్యే ఽఽతమానం సుపర్ణవత
అవమన్య బహూంశ చాహం కాకాన అన్యాంశ చ పక్షిణః
పరాణైర హంసప్రపథ్యే తవం థవీపాత్నం పరాపయస్వ మామ
50 యథ్య అహం సవస్తిమాన హంసస్వథేశం పరాప్నుయాం పునః
న కం చిథ అవమన్యేయమ ఆపథొ మాం సముథ్ధర
51 తమ ఏవం వాథినం థీనం విలపన్తమ అచేతనమ
కాకకాకేతి వాశన్తం నిమజ్జన్తం మహార్ణవే
52 తదైత్య వాయసం హంసొ జలక్లిన్నం సుథుర్థశమ
పథ్భ్యామ ఉత్క్షిప్య వేపన్తం పృష్ఠమ ఆరొపయచ ఛనైః
53 ఆరొప్య పృష్ఠం కాకం తం హంసః కర్ణ విచేతసమ
ఆజగామ పునర థవీపం సపర్ధయా పేతతుర యతః
54 సంస్దాప్య తం చాపి పునః సమాశ్వాస్య చ ఖేచరమ
గతొ యదేప్సితం థేశం హంసొ మన ఇవాశుగః
55 ఉచ్ఛిష్ట భొజనాత కాకొ యదా వైశ్య కులే తు సః
ఏవం తవమ ఉచ్ఛిష్ట భృతొ ధార్తరాష్ట్రైర న సంశయః
సథృశాఞ శరేయసశ చాపి సర్వాన కర్ణాతిమన్యసే
56 థరొణ థరౌణికృపైర గుప్తొ భీష్మేణాన్యైశ చ కౌరవైః
విరాటనగరే పార్దమ ఏకం కిం నావధీస తథా
57 యత్ర వయస్తాః సమస్తాశ చ నిర్జితాః సద కిరీటినా
సృగాలా ఇవ సింహేన కవ తే వీర్యమ అభూత తథా
58 భరాతరం చ హతం థృష్ట్వా నిర్జితః సవ్యసాచినా
పశ్యతాం కురువీరాణాం పరదమం తవం పలాయదాః
59 తదా థవైతవనే కర్ణ గన్ధర్వైః సమభిథ్రుతః
కురూన సమగ్రాన ఉత్సృజ్య పరదమం తవం పలాయదాః
60 హత్వా జిత్వా చ గన్ధర్వాంశ చిత్రసేనముఖాన రణే
కర్ణథుర్యొధనం పార్దః సభార్యం సమమొచయత
61 పునః పరభావః పార్దస్య పురాణః కేశవస్య చ
కదితః కర్ణ రామేణ సభాయాం రాజసంసథి
62 సతతం చ తథ అశ్రౌషీర వచనం థరొణ భీష్మయొః
అవధ్యౌ వథతొః కృష్ణౌ సంనిధౌ వై మహీక్షితామ
63 కియన్తం తత్ర వక్ష్యామి యేన యేన ధనంజయః
తవత్తొ ఽతిరిక్తః సర్వేభ్యొ భూతేభ్యొ బరాహ్మణొ యదా
64 ఇథానీమ ఏవ థరష్టాసి పరధనే సయన్థనే సదితౌ
పుత్రం చ వసుథేవస్య పాణ్డవం చ ధనంజయమ
65 థేవాసురమనుష్యేషు పరఖ్యాతౌ యౌ నరర్షభౌ
పరకాశేనాభివిఖ్యాతౌ తవం తు ఖథ్యొతవన నృషు
66 ఏవం విథ్వాన మావమంస్దాః సూతపుత్రాచ్యుతార్జునౌ
నృసింహౌ తౌ నరశ్వా తవం జొషమ ఆస్స్వ వికత్దన