కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 19

వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 19)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
శవేతాశ్వొ ఽపి మహారాజ వయధమత తావకం బలమ
యదా వాయుః సమాసాథ్య తూలా రాశిం సమన్తతః
2 పరత్యుథ్యయుస తరిగర్తాస తం శిబయః కౌరవైః సహ
శాల్వాః సంశప్తకాశ చైవ నారాయణ బలం చ యత
3 సత్యసేనః సత్యకీర్తిర మిత్ర థేవః శరుతం జయః
సౌశ్రుతిశ చిత్రసేనశ చ మిత్ర వర్మా చ భారత
4 తరిగర్తరాజః సమరే భరాతృభిః పరివారితః
పుత్రైశ చైవ మహేష్వాసైర నానాశస్త్రధరైర యుధి
5 తే సృజన్తః శరవ్రాతాన కిరన్తొ ఽరజునమ ఆహవే
అభ్యథ్రవన్త సమరే వార్యొఘా ఇవ సాగరమ
6 తే తవ అర్జునం సమాసాథ్య యొధాః శతసహస్రశః
అగచ్ఛన విలయం సర్వే తార్క్ష్యం థృష్ట్వేవ పన్నగాః
7 తే వధ్యమానాః సమరే నాజహుః పాణ్డవం తథా
థహ్యమానా యదా రాజఞ శలభా ఇవ పావకమ
8 సత్యసేనస తరిభిర బాణైర వివ్యాధ యుధి పాణ్డవమ
మిత్ర థేవస తరిషష్ట్యా చ చన్థ్ర థేవశ చ సప్తభిః
9 మిత్ర వర్మా తరిసప్తత్యా సౌశ్రుతిశ చాపి పఞ్చభిః
శత్రుంజయశ చ వింశత్యా సుశర్మా నవభిః శరైః
10 శత్రుంజయం చ రాజానం హత్వా తత్ర శిలాశితైః
సౌశ్రుతేః సశిరస్త్రాణం శిరః కాయాథ అపాహరత
తవరితశ చన్థ్ర థేవం చ శరైర నిన్యే యమక్షయమ
11 అదేతరాన మహారాజ యతమానాన మహారదాన
పఞ్చభిః పఞ్చభిర బాణైర ఏకైకం పరత్యవారయత
12 సత్యసేనస తు సంక్రుథ్ధస తొమరం వయసృజన మహత
సముథ్థిశ్య రణే కృష్ణం సింహనాథం ననాథ చ
13 స నిర్భిథ్య భుజం సవ్యం మాధవస్య మహాత్మనః
అయొ మయొ మహాచణ్డొ జగామ ధరణీం తథా
14 మాధవస్య తు విథ్ధస్య తొమరేణ మహారణే
పరతొథః పరాపతథ ధస్తాథ రశ్మయశ చ విశాం పతే
15 స పరతొథం పునర గృహ్య రశ్మీంశ చైవ మహాయశాః
వాహయామ ఆస తాన అశ్వాన సత్యసేనరదం పరతి
16 విష్వక్సేనం తు నిర్భిన్నం పరేక్ష్య పార్దొ ధనంజయః
సత్యసేనం శరైస తీక్ష్ణైర థారయిత్వా మహాబలః
17 తతః సునిశితైర బాణై రాజ్ఞస తస్య మహచ ఛిరః
కుణ్డలొపచితం కాయాచ చకర్త పృతనాన్తరే
18 తం నిహత్య శితైర బాణైర మిత్ర వర్మాణమ ఆక్షిపత
వత్సథన్తేన తీక్ష్ణేన సారదిం చాస్య మారిష
19 తతః శరశతైర భూయః సంశప్తక గణాన వశీ
పాతయామ ఆస సంక్రుథ్ధః శతశొ ఽద సహస్రశః
20 తతొ రజతపుఙ్ఖేన రాజ్ఞః శీర్షం మహాత్మనః
మిత్ర థేవస్య చిచ్ఛేథ కషురప్రేణ మహాయశాః
సుశర్మాణం చ సంక్రుథ్ధొ జత్రు థేశే సమార్థయత
21 తతః సంశప్తకాః సర్వే పరివార్య ధనంజయమ
శస్త్రౌఘైర మమృథుః కరుథ్ధా నాథయన్తొ థిశొ థశ
22 అభ్యర్థితస తు తైర జిష్ణుః శక్రతుల్యపరాక్రమః
ఐన్థ్రమ అస్త్రమ అమేయాత్మా పరాథుశ్చక్రే మహారదః
తతః శరసహస్రాణి పరాథురాసన విశాం పతే
23 ధవజానాం ఛిథ్యమానానాం కార్ముకాణాం చ సంయుగే
రదానాం సపతాకానాం తూణీరాణాం శరైః సహ
24 అక్షాణామ అద యొక్త్రాణాం చక్రాణాం రశ్మిభిః సహ
కూబరాణాం వరూదానాం పృషత్కానాం చ సంయుగే
25 అశ్మనాం పతతాం చైవ పరాసానామ ఋష్టిభిః సహ
గథానాం పరిఘాణాం చ శక్తీనాం తొమరైః సహ
26 శతఘ్నీనాం సచక్రాణాం భుజానామ ఊరుభిః సహ
కణ్ఠసూత్రాఙ్గథానాం చ కేయూరాణాం చ మారిష
27 హరాణామ అద నిష్కాణాం తనుత్రాణాం చ భారత
ఛత్రాణాం వయజనానాం చ శిరసాం ముకుటైః సహ
అశ్రూయత మహాఞ శబ్థస తత్ర తత్ర విశాం పతే
28 సకుణ్డలాని సవక్షీణి పూర్ణచన్థ్ర నిభాని చ
శిరాంస్య ఉర్వ్యామ అథృశ్యన్త తారాగణ ఇవామ్బరే
29 సుస్రగ్వీణి సువాసాంసి చన్థనేనొక్షితాని చ
శరీరాణి వయథృశ్యన్త హతానాం చ మహీతలే
గన్ధర్వనగరాకారం ఘొరమ ఆయొధనం తథా
30 నిహతై రాజపుత్రైశ చ కషత్రియైశ చ మహాబలైః
హస్తిభిః పతితైశ చైవ తురగైశ చాభవన మహీ
అగమ్యమార్గా సమరే విశీర్ణైర ఇవ పర్వతైః
31 నాసీచ చక్రపదశ చైవ పాణ్డవస్య మహాత్మనః
నిఘ్నతః శాత్రవాన భల్లైర హస్త్యశ్వం చామితమ మహత
32 ఆ తుమ్బాథ అవసీథన్తి రదచక్రాణి మారిష
రణే విచరతస తస్య తస్మిఁల లొహితకర్థమే
33 సీథమానాని చక్రాణి సమూహుస తురగా భృశమ
శరమేణ మహతా యుక్తా మనొమారుతరంహసః
34 వధ్యమానం తు తత సైన్యం పాణ్డుపుత్రేణ ధన్వినా
పరాయశొ విముఖం సర్వం నావతిష్ఠత సంయుగే
35 తాఞ జిత్వా సమరే జిష్ణుః సంశప్తక గణాన బహూన
రరాజ స మహారాజ విధూమొ ఽగనిర ఇవ జవలన
36 యుధిష్ఠిరం మహారాజ విసృజన్తం శరాన బహూన
సవయం థుర్యొధనొ రాజా పరత్యగృహ్ణాథ అభీతవత
37 తమ ఆపతన్తం సహసా తవ పుత్రం మహాబలమ
ధర్మరాజొ థరుతం విథ్ధ్వా తిష్ఠ తిష్ఠేతి చాబ్రవీత
38 సా చ తం పరతివివ్యాధ నవభిర నిశితైః శరైః
సారదిం చాస్య భల్లేన భృశం కరుథ్ధొ ఽభయతాడయత
39 తతొ యుధిష్ఠిరొ రాజా హేమపుఙ్ఖాఞ శిలీముఖాన
థుర్యొధనాయ చిక్షేప తరయొథశ శిలాశితాన
40 చతుర్భిశ చతురొ వాహాంస తస్య హత్వా మహారదః
పఞ్చమేన శిరః కాయాత సారదేస తు సమాక్షిపత
41 షష్ఠేన చ ధవజం రాజ్ఞః సప్తమేన చ కార్ముకమ
అష్టమేన తదా ఖడ్గం పాతయామ ఆస భూతలే
పఞ్చభిర నృపతిం చాపి ధర్మరాజొ ఽరథయథ భృశమ
42 హతాశ్వాత తు రదాత తస్మాథ అవప్లుత్య సుతస తవ
ఉత్తమం వయసనం పరాప్తొ భూమావ ఏవ వయతిష్ఠత
43 తం తు కృచ్ఛ్రగతం థృష్ట్వా కర్ణ థరౌణికృపాథయః
అభ్యవర్తన్త సహితాః పరీప్సన్తొ నరాధిపమ
44 అద పాణ్డుసుతాః సర్వే పరివార్య యుధిష్ఠిరమ
అభ్యయుః సమరే రాజంస తతొ యుథ్ధమ అవర్తత
45 అద తూర్యసహస్రాణి పరావాథ్యన్త మహామృధే
కష్వేడాః కిలలిలా శబ్థాః పరాథురాసన మహీపతే
యథ అభ్యగచ్ఛన సమరే పాఞ్చాలాః కౌరవైః సహ
46 నరా నరైః సమాజగ్ముర వారణా వరవారణైః
రదాశ చ రదిభిః సార్ధం హయాశ చ హయసాథిభిః
47 థవంథ్వాన్య ఆసన మహారాజ పరేక్షణీయాని సంయుగే
విస్మాపనాన్య అచిన్త్యాని శస్త్రవన్త్య ఉత్తమాని చ
48 అయుధ్యన్త మహావేగాః పరస్పరవధైషిణః
అన్యొన్యం సమరే జఘ్నుర యొధవ్రతమ అనుష్ఠితాః
న హి తే సమరం చక్రుః పృష్ఠతొ వై కదం చన
49 ముహూర్తమ ఏవ తథ యుథ్ధమ ఆసీన మధురథర్శనమ
తత ఉన్మత్తవథ రాజన నిర్మర్యాథమ అవర్తత
50 రదీ నాగం సమాసాథ్య విచరన రణమూర్ధని
పరేషయామ ఆస కాలాయ శరైః సంనతపర్వభిః
51 నాగా హయాన సమాసాథ్య విక్షిపన్తొ బహూన అద
థరావయామ ఆసుర అత్యుగ్రాస తత్ర తత్ర తథా తథా
52 విథ్రావ్య చ బహూన అశ్వాన నాగా రాజన బలొత్కటాః
విషాణైశ చాపరే జఘ్నుర మమృథుశ చాపరే భృశమ
53 సాశ్వారొహాంశ చ తురగాన విషాణైర బిభిథూ రణే
అపరాంశ చిక్షిపుర వేగాత పరగృహ్యాతిబలాస తదా
54 పాథాతైర ఆహతా నాగా వివరేషు సమన్తతః
చక్రుర ఆర్తస్వరం ఘొరం వయథ్రవన్త థిశొ థశ
55 పథాతీనాం తు సహసా పరథ్రుతానాం మహామృధే
ఉత్సృజ్యాభరణం తూర్ణమ అవప్లుత్య రణాజిరే
56 నిమిత్తం మన్యమానాస తు పరిణమ్య మహాగజాః
జగృహుర బిభిథుశ చైవ చిత్రాణ్య ఆభరణాని చ
57 పరతిమానేషు కుమ్భేషు థన్తవేష్టేషు చాపరే
నిగృహీతా భృశం నాగాః పరాసతొమర శక్తిభిః
58 నిగృహ్య చ గథాః కే చిత పార్శ్వస్దైర భృశథారుణైః
రదాశ్వసాథిభిస తత్ర సంభిన్నా నయపతన భువి
59 సరదం సాథినం తత్ర అపరే తు మహాగజాః
భూమావ అమృథ్నన వేగేన సవర్మాణం పతాకినమ
60 రదం నాగాః సమాసాథ్య ధురి గృహ్య చ మారిష
వయాక్షిపన సహసా తత్ర ఘొరరూపే మహామృధే
61 నారాచైర నిహతశ చాపి నిపపాత మహాగజః
పర్వతస్యేవ శిఖరం వజ్రభగ్నం మహీతలే
62 యొధా యొధాన సమాసాథ్య ముష్టిభిర వయహనన యుధి
కేశేష్వ అన్యొన్యమ ఆక్షిప్య చిచ్ఛిథుర బిభిథుః సహ
63 ఉథ్యమ్య చ భుజావ అన్యొ నిక్షిప్య చ మహీతలే
పథా చొరః సమాక్రమ్య సఫురతొ వయహనచ ఛిరః
64 మృతమ అన్యొ మహారాజ పథ్భ్యాం తాడితవాంస తథా
జీవతశ చ తదైవాన్యః శస్త్రం కాయే నయమజ్జయత
65 ముష్టియుథ్ధం మహచ చాసీథ యొధానాం తత్ర భారత
తదా కేశగ్రహశ చొగ్రొ బాహుయుథ్ధం చ కేవలమ
66 సమాసక్తస్య చాన్యేన అవిజ్ఞాతస తదాపరః
జహార సమరే పరాణాన నానాశస్త్రైర అనేకధా
67 సంసక్తేషు చ యొధేషు వర్తమానే చ సంకులే
కబన్ధాన్య ఉత్దితాని సమ శతశొ ఽద సహస్రశః
68 లొహితైః సిచ్యమానాని శస్త్రాణి కవచాని చ
మహారఙ్గానురక్తాని వస్త్రాణీవ చకాశిరే
69 ఏవమ ఏతన మహాయుథ్ధం థారుణం భృశసంకులమ
ఉన్మత్తరఙ్గప్రతిమం శబ్థేనాపూరయజ జగత
70 నైవ సవే న పరే రాజన విజ్ఞాయన్తే శరాతురాః
యొథ్ధవ్యమ ఇతి యుధ్యన్తే రాజానొ జయ గృథ్ధినః
71 సవాన సవే జఘ్నుర మహారాజ పరాంశ చైవ సమాగతాన
ఉభయొః సేనయొర వీరైర వయాకులం సమపథ్యత
72 రదైర భగ్నైర మహారాజ వారణైశ చ నిపాతితైః
హయైశ చ పతితైస తత్ర నరైశ చ వినిపాతితైః
73 అగమ్యరూపా పృదివీ మాంసశొణితకర్థమా
కషణేనాసీన మహారాజ కషతజౌఘప్రవర్తినీ
74 పాఞ్చాలాన అవధీత కర్ణస తరిగర్తాంశ చ ధనంజయః
భీమసేనః కురూన రాజన హస్త్యనీకం చ సర్వశః
75 ఏవమ ఏష కషయొ వృత్తః కురుపాణ్డవసేనయొః
అపరాహ్ణే మహారాజ కాఙ్క్షన్త్యొర విపులం జయమ