ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 81
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 81) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [అర్జున]
కురూణామ అథ్య సర్వేషాం భవాన సుహృథ అనుత్తమః
సంబన్ధీ థయితొ నిత్యమ ఉభయొః పక్షయొర అపి
2 పాణ్డవైర ధార్తరాష్ట్రాణాం పరతిపాథ్యమ అనామయమ
సమర్ద పరశమం చైషాం కర్తుం తవమ అసి కేశవ
3 తవమ ఇతః పుణ్డరీకాక్ష సుయొధనమ అమర్షణమ
శాన్త్య అర్దం భారతం బరూయా యత తథ వాచ్యమ అమిత్రహన
4 తవయా ధర్మార్దయుక్తం చేథ ఉక్తం శివమ అనామయమ
హితం నాథాస్యతే బాలొ థిష్టస్య వశమ ఏష్యతి
5 [భ]
ధర్మ్యమ అస్మథ్ధితం చైవ కురూణాం యథ అనామయమ
ఏష యాస్యామి రాజానం ధృతరాష్ట్రమ అభీష్ప్సయా
6 [వ]
తతొ వయపేతే తమసి సూర్యే విమల ఉథ్గతే
మైత్రే ముహూర్తే సంప్రాప్తే మృథ్వ అర్చిషి థివాకరే
7 కౌముథే మాసి రేవత్యాం శరథ అన్తే హిమాగమే
సఫీతసస్యముఖే కాలే కల్యః సత్త్వవతాం వరః
8 మఙ్గల్యాః పుణ్యనిర్ఘొషా వాచః శృణ్వంశ చ సూనృతాః
బరాహ్మణానాం పరతీతానామ ఋషీణామ ఇవ వాసవః
9 కృత్వా పౌర్వాహ్ణికం కృత్యం సనాతః శుచిర అలంకృతః
ఉపతస్దే వివస్వన్తం పావకం చ జనార్థనః
10 ఋషభం పృష్ఠ ఆలభ్య బరాహ్మణాన అభివాథ్య చ
అగ్నిం పరథక్షిణం కృత్వా పశ్యన కల్యాణమ అగ్రతః
11 తత పరతిజ్ఞాయ వచనం పాణ్డవస్య జనార్థనః
శినేర నప్తారమ ఆసీనమ అభ్యభాషత సాత్యకిమ
12 రద ఆరొప్యతాం శఙ్ఖశ చక్రం చ గథయా సహ
ఉపాసఙ్గాశ చ శక్త్యశ చ సర్వప్రహరణాని చ
13 థుర్యొధనొ హి థుష్టాత్మా కర్ణశ చ సహ సౌబలః
న చ శత్రుర అవజ్ఞేయః పరాకృతొ ఽపి బలీయసా
14 తతస తన మతమ ఆజ్ఞాయ కేశవస్య పురఃసరాః
పరసస్రుర యొజయిష్యన్తొ రదం చక్రగథాభృతః
15 తం థీప్తమ ఇవ కాలాగ్నిమ ఆకాశగమ ఇవాధ్వగమ
చన్థ్రసూర్యప్రకాశాభ్యాం చక్రాభ్యాం సమలంకృతమ
16 అర్ధచన్థ్రైశ చ చన్థ్రైశ చ మత్స్యైః సమృగపక్షిభిః
పుష్పైశ చ వివిధైశ చిత్రం మణిరత్నైశ చ సర్వశః
17 తరుణాథిత్యసంకాశం బృహన్తం చారుథర్శనమ
మణిహేమవిచిత్రాఙ్గం సుధ్వజం సుపతాకినమ
18 సూపస్కరమ అనాధృష్యం వైయాఘ్రపరివారణమ
యశొఘ్నం పరత్యమిత్రాణాం యథూనాం నన్థివర్ధనమ
19 వాజిభిః సైన్యసుగ్రీవమ ఏధ పుష్పబలాహకైః
సనాతైః సంపాథయాం చక్రుః సంపన్నైః సర్వసంపథా
20 మహిమానం తు కృష్ణస్య భూయ ఏవాభివర్ధయన
సుఘొషః పతగేన్థ్రేణ ధవజేన యుయుజే రదః
21 తం మేరుశిఖరప్రఖ్యం మేఘథున్థుభి నిస్వనమ
ఆరురొహ రదం శౌరిర విమానమ ఇవ పుణ్యకృత
22 తతః సాత్యకిమ ఆరొప్య పరయయౌ పురుషొత్తమః
పృదివీం చాన్తరిక్షం చ రదగొషేణ నాథయన
23 వయపొఢాభ్ర ఘనః కాలః కషణేన సమపథ్యత
శివశ చానువవౌ వాయుః పరశాన్తమ అభవథ రవిః
24 పరథక్షిణానులొమాశ చ మఙ్గల్యా మృగపక్షిణః
పరయాణే వాసుథేవస్య బభూవుర అనుయాయినః
25 మఙ్గల్యార్ద పథైః శబ్థైర అన్వవర్తన్త సర్వశః
సారసాః శతపత్రాశ చ హంసాశ చ మధుసూథనమ
26 మన్త్రాహుతి మహాహొమైర హూయమానశ చ పావకః
పరథక్షిణశిఖొ భూత్వా విధూమః సమపథ్యత
27 వసిష్ఠొ వామథేవశ చ భూరిథ్యుమ్నొ గయః కరదః
శుక్రనారథ వాల్మీకా మరుతః కుశికొ భృగుః
28 బరహ్మ థేవర్షయశ చైవ కృష్ణం యథుసుఖావహమ
పరథక్షిణమ అవర్తన్త సహితా వాసవానుజమ
29 ఏవమ ఏతైర మహాభాగైర మహర్షిగణసాధుభిః
పూజితః పరయయౌ కృష్ణః కురూణాం సథనం పరతి
30 తం పరయాన్తమ అనుప్రాయాత కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
భీమసేనార్జునౌ చొభౌ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
31 చేకితానశ చ విక్రాన్తొ ధృష్టకేతుశ చ చేథిపః
థరుపథః కాశిరాజశ చ శిఖణ్డీ చ మహారదః
32 ధృష్టథ్యుమ్నః సపుత్రశ చ విరాటః కేకయైః సహ
సంసాధనార్దం పరయయుః కషత్రియాః కషత్రియర్షభమ
33 తతొ ఽనువ్రజ్య గొవిన్థం ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
రాజ్ఞాం సకాశే థయుతిమాన ఉవాచేథం వచస తథా
34 యొ నైవ కామాన న భయాన న లొభాన నార్దకారణాత
అన్యాయమ అనువర్తేత సదిరబుథ్ధిర అలొలుపః
35 ధర్మజ్ఞొ ధృతిమాన పరాజ్ఞః సర్వభూతేషు కేశవః
ఈశ్వరః సర్వభూతానాం థేవథేవః పరతాపవాన
36 తం సర్వగుణసంపన్నం శరీవత్స కృతలక్షణమ
సంపరిష్వజ్య కౌన్తేయః సంథేష్టుమ ఉపచక్రమే
37 యా సా బాల్యాత పరభృత్య అస్మాన పర్యవర్ధయతాబలా
ఉపవాసతపః శీలా సథా సవస్త్యయనే రతా
38 థేవతాతిదిపూజాసు గురుశుశ్రూషణే రతా
వత్సలా పరియపుత్రా చ పరియాస్మాకం జనార్థన
39 సుయొధన భయాథ యా నొ ఽతరాయతామిత్రకర్శన
మహతొ మృత్యుసంబాధాథ ఉత్తరన నౌర ఇవార్ణవాత
40 అస్మత కృతే చ సతతం యయా థుఃఖాని మాధవ
అనుభూతాన్య అథుఃఖార్హా తాం సమ పృచ్ఛేర అనామయమ
41 భృశమ ఆశ్వాసయేశ చైనాం పుత్రశొకపరిప్లుతామ
అభివాథ్య సవజేదాశ చ పాణ్డవాన పరికీర్తయన
42 ఊఢాత పరభృతి థుఃఖాని శవశురాణామ అరింథమ
నికారాన అతథర్హా చ పశ్యన్తీ థుఃఖమ అశ్నుతే
43 అపి జాతు స కాలః సయాత కృష్ణ థుఃఖవిపర్యయః
యథ అహం మాతరం కలిష్టాం సుఖే థధ్యామ అరింథమ
44 పరవ్రజన్తొ ఽనవధావత సా కృపణా పుత్రగృథ్ధినీ
రుథతీమ అపహాయైనామ ఉపగచ్ఛామ యథ వనమ
45 న నూనం మరియతే థుఃఖైః సా చేజ జీవతి కేశవ
తదా పుత్రాధిభిర గాఢమ ఆర్తా హయ ఆనర్త సత్కృతా
46 అభివాథ్యా తు సా కృష్ణ తవయా మథ్వచనాథ విభొ
ధృతరాష్ట్రశ చ కౌరవ్యొ రాజానశ చ వయొ ఽధికాః
47 భీష్మం థరొణం కృపం చైవ మహారాజం చ బాహ్లికమ
థరౌణిం చ సొమథత్తం చ సర్వాంశ చ భరతాన పృదక
48 విథురం చ మహాప్రాజ్ఞం కురూణాం మన్త్రధారిణమ
అగాధ బుథ్ధిం ధర్మజ్ఞం సవజేదా మధుసూథన
49 ఇత్య ఉక్త్వా కేశవం తత్ర రాజమధ్యే యుధిష్ఠిరః
అనుజ్ఞాతొ నివవృతే కృష్ణం కృత్వా పరథక్షిణమ
50 వరజన్న ఏవ తు బీభత్సుః సఖాయం పురుషర్షభమ
అబ్రవీత పరవీరఘ్నం థాశార్హమ అపరాజితమ
51 యథ అస్మాకం విభొ వృత్తం పురా వై మన్త్రనిశ్చయే
అర్ధరాజ్యస్య గొవిన్థ విథితం సర్వరాజసు
52 తచ చేథ థథ్యాథ అసఙ్గేన సత్కృత్యానవమన్య చ
పరియం మే సయాన మహాబాహొ ముచ్యేరన మహతొ భయాత
53 అతశ చేథ అన్యదా కర్తా ధార్తరాష్ట్రొ ఽనుపాయవిత
అన్తం నూనం కరిష్యామి కషత్రియాణాం జనార్థన
54 ఏవమ ఉక్తే పాణ్డవేన పర్యహృష్యథ వృకొథరః
ముహుర ముహుః కరొధవశాత పరవేపత చ పాణ్డవః
55 వేపమానశ చ కౌన్తేయః పరాక్రొశన మహతొ రవాన
ధనంజయ వచః శరుత్వా హర్షొత్సిక మనా భృశమ
56 తస్య తం నినథం శరుత్వా సంప్రావేపన్త ధన్వినః
వాహనాని చ సర్వాణి శకృన మూత్రం పరసుస్రువుః
57 ఇత్య ఉక్త్వా కేశవం తత్ర తదా చొక్త్వా వినిశ్చయమ
అనుజ్ఞాతొ నివవృతే పరిష్వజ్య జనార్థనమ
58 తేషు రాజసు సర్వేషు నివృత్తేషు జనార్థనః
తూర్ణమ అభ్యపతథ ధృష్టః సైన్యసుగ్రీవ వాహనః
59 తే హయా వాసుథేవస్య థారుకేణ పరచొథితాః
పన్దానమ ఆచేముర ఇవ గరసమానా ఇవామ్బరమ
60 అదాపశ్యన మహాబాహుర ఋషీన అధ్వని కేశవః
బరాహ్మ్యా శరియా థీప్యమానాన సదితాన ఉభయతః పది
61 సొ ఽవతీర్య రదాత తూర్ణమ అభివాథ్య జనార్థనః
యదావత తాన ఋషీన సర్వాన అభ్యభాషత పూజయన
62 కచ చిల లొకేషు కుశలం కచ చిథ ధర్మః సవనుష్ఠితః
బరాహ్మణానాం తరయొ వర్ణాః కచ చిత తిష్ఠన్తి శాసనే
63 తేభ్యః పరయుజ్య తాం పూజాం పరొవాచ మధుసూథనః
భగవన్తః కవ సంసిథ్ధాః కా వీదీ భవతామ ఇహ
64 కిం వా భగవతాం కార్యమ అహం కిం కరవాణి వః
కేనార్దేనొపసంప్రాప్తా భగవన్తొ మహీతలమ
65 తమ అబ్రవీజ జామథగ్న్య ఉపేత్య మధుసూథనమ
పరిష్వజ్య చ గొవిన్థం పురా సుచరితే సఖా
66 థేవర్షయః పుణ్యకృతొ బరాహ్మణాశ చ బహుశ్రుతాః
రాజర్షయశ చ థాశార్హ మానయన్తస తపస్వినః
67 థేవాసురస్య థరష్టారః పురాణస్య మహాథ్యుతే
సమేతం పార్దివం కషత్రం థిథృక్షన్తశ చ సర్వతః
68 సభాసథశ చ రాజానస తవాం చ సత్యం జనార్థన
ఏతన మహత పరేక్షణీయం థరష్టుం గచ్ఛామ కేశవ
69 ధర్మార్దసహితా వాచః శరొతుమ ఇచ్ఛామి మాధవ
తవయొచ్యమానాః కురుషు రాజమధ్యే పరంతప
70 భీష్మథ్రొణాథయశ చైవ విథురశ చ మహామతిః
తవం చ యాథవ శార్థూలసభాయాం వై సమేష్యద
71 తవ వాక్యాని థివ్యాని తత్ర తేషాం చ మాధవ
శరొతుమ ఇచ్ఛామి గొవిన్థ సత్యాని చ శుభాని చ
72 ఆపృష్టొ ఽసి మహాబాహొ పునర థరక్ష్యామహే వయమ
యాహ్య అవిఘ్నేన వై వీర థరక్ష్యామస తవాం సభా గతమ