ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 130
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 130) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
పరవిశ్యాద గృహం తస్యాశ చరణావ అభివాథ్య చ
ఆచఖ్యౌ తత సమాసేన యథ్వృత్తం కురుసంసథి
2 ఉక్తం బహువిధం వాక్యం గరహణీయం సహేతుకమ
ఋషిభిశ చ మయా చైవ న చాసౌ తథ్గృహీతవాన
3 కాలపక్వమ ఇథం సర్వం థుర్యొధన వశానుగమ
ఆపృచ్ఛే భవతీం శీఘ్రం పరయాస్యే పాణ్డవాన పరతి
4 కిం వాచ్యాః పాణ్డవేయాస తే భవత్యా వననాన మయా
తథ బరూహి తవం మహాప్రాజ్ఞే శుశ్రూషే వచనం తవ
5 బరూయాః కేశవ రాజానం ధర్మాత్మానం యుధిష్ఠిరమ
భూయాంస తే హీయతే ధర్మొ మా పుత్రక వృదా కృదాః
6 శరొత్రియస్యేవ తే రాజన మన్థకస్యావిపశ్చితః
అనువాక హతా బుథ్ధిర ధర్మమ ఏవైకమ ఈక్షతే
7 అఙ్గావేక్షస్వ ధర్మం తవం యదా సృష్టః సవయమ్భువామ
ఉరస్తః కషత్రియః సృష్టొ బాహువీర్యొపజీవితా
కరూరాయ కర్మణే నిత్యం పరజానాం పరిపాలనే
8 శృణు చాత్రొపమామ ఏకాం యా వృథ్ధేభ్యః శరుతా మయా
ముచుకున్థస్య రాజర్షేర అథథాత పృదివీమ ఇమామ
పురా వైశ్రవణః పరీతొ న చాసౌ తాం గృహీతవాన
9 బాహువీర్యార్జితం రాజ్యమ అశ్నీయామ ఇతి కామయే
తతొ వైశ్వరణః పరీతొ విస్మితః సమపథ్యత
10 ముచుకున్థస తతొ రాజా సొ ఽనవశాసథ వసుంధరామ
బాహువీర్యార్జితాం సమ్యక కషత్రధర్మమ అనువ్రతః
11 యం హి ధర్మం చరన్తీహ పరజా రాజ్ఞా సురక్షితాః
చతుర్దం తస్య ధర్మస్య రాజా భారత విన్థతి
12 రాజా చరతి చేథ ధర్మం థేవత్వాయైవ కల్పతే
స చేథ అధర్మం చరతి నరకాయైవ గచ్ఛతి
13 థణ్డనీతిః సవధర్మేణ చాతుర్వర్ణ్యం నియచ్ఛతి
పరయుక్తా సవామినా సమ్యగ అధర్మేభ్యశ చ యచ్ఛతి
14 థణ్డనీత్యాం యథా రాజా సమ్యక కార్త్స్న్యేన వర్తతే
తథా కృతయుగం నామ కాలః శరేష్ఠః పరవర్తతే
15 కాలొ వా కారణం రాజ్ఞొ రాజా వా కాలకారణమ
ఇతి తే సంశయొ మా భూథ రాజా కాలస్య కారణమ
16 రాజా కృతయుగస్రష్టా తరేతాయా థవాపరస్య చ
యుగస్య చ చతుర్దస్య రాజా భవతి కారణమ
17 కృతస్య కారణాథ రాజా సవర్గమ అత్యన్తమ అశ్నుతే
తరేతాయాః కారణాథ రాజా సవర్గం నాత్యన్తమ అశ్నుతే
పరవర్తనాథ థవాపరస్య యదాభాగమ ఉపాశ్నుతే
18 తతొ వసతి థుష్కర్మా నరకే శాశ్వతీః సమాః
రాజథొషేణ హి జగత సపృశ్యతే జగతః స చ
19 రాజధర్మాన అవేక్షస్వ పితృపైతామహొచితాన
నైతథ రాజర్షివృత్తం హి యత్ర తవం సదాతుమ ఇచ్ఛసి
20 న హి వైక్లవ్య సంసృష్ట ఆనృశంస్యే వయవస్దితః
పరజాపాలనసంభూతం కిం చిత పరాప ఫలం నృపః
21 న హయ ఏతామ ఆశిషం పాణ్డుర న చాహం న పితామహః
పరయుక్తవన్తః పూర్వం తే యయా చరసి మేధయా
22 యజ్ఞొ థానం తపః శౌర్యం పరజా సంతానమ ఏవ చ
మాహాత్మ్యం బలభొజశ చ నిత్యమ ఆశంసితం మయా
23 నిత్యం సవాహా సవధా నిత్యం థథుర మానుషథేవతాః
థీర్ఘమ ఆయుర ధనం పుత్రాన సమ్యగ ఆరాధితాః శుభాః
24 పుత్రేష్వ ఆశాసతే నిత్యం పితరొ థైవతాని చ
థానమ అధ్యయనం యజ్ఞం పరజానాం పరిపాలనమ
25 ఏతథ ధర్మమ అధర్మం వా జన్మనైవాభ్యజాయదాః
తే సద వైథ్యాః కులే జాతా అవృత్త్యా తాత పీడితాః
26 యత తు థానపతిం శూరం కషుధితాః పృదివీచరాః
పరాప్య తృప్తాః పరతిష్ఠన్తే ధర్మః కొ ఽభయధికస తతః
27 థానేనాన్యం బలేనాన్యం తహా సూనృతయాపరమ
సర్వతః పరతిగృహ్ణీయాథ రాజ్యం పరాప్యేహ ధార్మికః
28 బరాహ్మణః పరచరేథ భైక్షం కషత్రియః పరిపాలయేత
వైశ్యొ ధనార్జనం కుర్యాచ ఛూథ్రః పరిచరేచ చ తాన
29 భైక్షం విప్రతిషిథ్ధం తే కృషిర నైవొపపథ్యతే
కషత్రియొ ఽసి కషతాస తరాతా బాహువీర్యొపజీవితా
30 పిత్ర్యమ అంశం మహాబాహొ నిమగ్నం పునర ఉథ్ధర
సామ్నా థానేన భేథేన థణ్డేనాద నయేన చ
31 ఇతొ థుఃఖతరం కిం ను యథ అహం హీనబాన్ధవా
పరపిణ్డమ ఉథీక్షామి తవాం సూత్వామిత్రనన్థన
32 యుధ్యస్వ రాజధర్మేణ మా నిమజ్జీః పితామహాన
మా గమః కషీణపుణ్యస తవం సానుగః పాపికాం గతిమ