ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 96

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 96)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]

హతే చిత్రాఙ్గథే భీష్మొ బాలే భరాతరి చానఘ

పాలయామ ఆస తథ రాజ్యం సత్యవత్యా మతే సదితః

2 సంప్రాప్తయౌవనం పశ్యన భరాతరం ధీమతాం వరమ

భీష్మొ విచిత్రవీర్యస్య వివాహాయాకరొన మతిమ

3 అద కాశిపతేర భీష్మః కన్యాస తిస్రొ ఽపసరః సమాః

శుశ్రావ సహితా రాజన వృణ్వతీర వై సవయంవరమ

4 తతః స రదినాం శరేష్ఠొ రదేనైకేన వర్మ భృత

జగామానుమతే మాతుః పురీం వారాణసీం పరతి

5 తత్ర రాజ్ఞః సముథితాన సర్వతః సముపాగతాన

థథర్శ కన్యాస తాశ చైవ భీష్మః శంతనునన్థనః

6 కీర్త్యమానేషు రాజ్ఞాం తు నామస్వ అద సహస్రశః

భీష్మః సవయం తథా రాజన వరయామ ఆస తాః పరభుః

7 ఉవాచ చ మహీపాలాన రాజఞ జలథనిఃస్వనః

రదమ ఆరొప్య తాః కన్యా భీష్మః పరహరతాం వరః

8 ఆహూయ థానం కన్యానాం గుణవథ్భ్యః సమృతం బుధైః

అలంకృత్య యదాశక్తి పరథాయ చ ధనాన్య అపి

9 పరయచ్ఛన్త్య అపరే కన్యాం మిదునేన గవామ అపి

విత్తేన కదితేనాన్యే బలేనాన్యే ఽనుమాన్య చ

10 పరమత్తామ ఉపయాన్త్య అన్యే సవయమ అన్యే చ విన్థతే

అష్టమం తమ అదొ విత్తవివాహం కవిభిః సమృతమ

11 సవయంవరం తు రాజన్యాః పరశంసన్త్య ఉపయాన్తి చ

పరమద్య తు హృతామ ఆహుర జయాయసీం ధర్మవాథినః

12 తా ఇమాః పృదివీపాలా జిహీర్షామి బలాథ ఇతః

తే యతధ్వం పరం శక్త్యా విజయాయేతరాయ వా

సదితొ ఽహం పృదివీపాలా యుథ్ధాయ కృతనిశ్చయః

13 ఏవమ ఉక్త్వా మహీపాలాన కాశిరాజం చ వీర్యవాన

సర్వాః కన్యాః స కౌరవ్యొ రదమ ఆరొపయత సవకమ

ఆమన్త్ర్య చ స తాన పరాయాచ ఛీఘ్రం కన్యాః పరగృహ్య తాః

14 తతస తే పార్దివాః సర్వే సముత్పేతుర అమర్షితాః

సంస్పృశన్తః సవకాన బాహూన థశన్తొ థశనచ ఛథాన

15 తేషామ ఆభరణాన్య ఆశు తవరితానాం విముఞ్చతామ

ఆముఞ్చతాం చ వర్మాణి సంభ్రమః సుమహాన అభూత

16 తారాణామ ఇవ సంపాతొ బభూవ జనమేజయ

భూషణానాం చ శుభ్రాణాం కవచానాం చ సర్వశః

17 సవర్మభిర భూషణైస తే థరాగ భరాజథ్భిర ఇతస తతః

సక్రొధామర్ష జిహ్మభ్రూ సకషాయ థృశస తదా

18 సూతొపకౢప్తాన రుచిరాన సథశ్వొథ్యత ధూర గతాన

రదాన ఆస్దాయ తే వీరాః సర్వప్రహరణాన్వితాః

పరయాన్తమ ఏకం కౌరవ్యమ అనుసస్రుర ఉథాయుధాః

19 తతః సమభవథ యుథ్ధం తేషాం తస్య చ భారత

ఏకస్య చ బహూనాం చ తుములం లొమహర్షణమ

20 తే తవ ఇషూన థశసాహస్రాంస తస్మై యుగపథ ఆక్షిపన

అప్రాప్తాంశ చైవ తాన ఆశు భీష్మః సర్వాంస తథాచ్ఛినత

21 తతస తే పార్దివాః సర్వే సర్వతః పరివారయన

వవర్షుః శరవర్షేణ వర్షేణేవాథ్రిమ అమ్బుథాః

22 స తథ బాణమయం వర్షం శరైర ఆవార్య సర్వతః

తతః సర్వాన మహీపాలాన పరత్యవిధ్యత తరిభిస తరిభిః

23 తస్యాతి పురుషాన అన్యాఁల లాఘవం రదచారిణః

రక్షణం చాత్మనః సంఖ్యే శత్రవొ ఽపయ అభ్యపూజయన

24 తాన వినిర్జిత్య తు రణే సర్వశాస్త్రవిశారథః

కన్యాభిః సహితః పరాయాథ భారతొ భారతాన పరతి

25 తతస తం పృష్ఠతొ రాజఞ శాల్వరాజొ మహారదః

అభ్యాహనథ అమేయాత్మా భీష్మం శాంతనవం రణే

26 వారణం జఘనే నిఘ్నన థన్తాభ్యామ అపరొ యదా

వాశితామ అనుసంప్రాప్తొ యూదపొ బలినాం వరః

27 సత్రీ కామతిష్ఠ తిష్ఠేతి భీష్మమ ఆహ స పార్దివః

శాల్వరాజొ మహాబాహుర అమర్షేణాభిచొథితః

28 తతః స పురుషవ్యాఘ్రొ భీష్మః పరబలార్థనః

తథ వాక్యాకులితః కరొధాథ విధూమొ ఽగనిర ఇవ జవలన

29 కషత్రధర్మం సమాస్దాయ వయపేతభయసంభ్రమః

నివర్తయామ ఆస రదం శాల్వం పరతి మహారదః

30 నివర్తమానం తం థృష్ట్వా రాజానః సర్వ ఏవ తే

పరేక్షకాః సమపథ్యన్త భీష్మ శాల్వ సమాగమే

31 తౌ వృషావ ఇవ నర్థన్తౌ బలినౌ వాశితాన్తరే

అన్యొన్యమ అభివర్తేతాం బలవిక్రమ శాలినౌ

32 తతొ భీష్మం శాంతనవం శరైః శతసహస్రశః

శాల్వరాజొ నరశ్రేష్ఠః సమవాకిరథ ఆశుగైః

33 పూర్వమ అభ్యర్థితం థృష్ట్వా భీష్మం శాల్వేన తే నృపాః

విస్మితాః సమపథ్యన్త సాధు సాధ్వ ఇతి చాభ్రువన

34 లాఘవం తస్య తే థృష్ట్వా సంయుగే సర్వపార్దివాః

అపూజయన్త సంహృష్టా వాగ్భిః శాల్వం నరాధిపాః

35 కషత్రియాణాం తథా వాచః శరుత్వా పరపురంజయః

కరుథ్ధః శాంతనవొ భీష్మస తిష్ఠ తిష్ఠేత్య అభాషత

36 సారదిం చాబ్రవీత కరుథ్ధొ యాహి యత్రైష పార్దివః

యావథ ఏనం నిహన్మ్య అథ్య భుజంగమ ఇవ పక్షిరాట

37 తతొ ఽసత్రం వారుణం సమ్యగ యొజయామ ఆస కౌరవః

తేనాశ్వాంశ చతురొ ఽమృథ్నాచ ఛాల్వ రాజ్ఞొ నరాధిప

38 అస్త్రైర అస్త్రాణి సంవార్య శాల్వరాజ్ఞః స కౌరవః

భీష్మొ నృపతిశార్థూల నయవధీత తస్య సారదిమ

అస్త్రేణ చాప్య అదైకేన నయవధీత తురగొత్తమాన

39 కన్యా హేతొర నరశ్రేష్ఠ భీష్మః శాంతనవస తథా

జిత్వా విసర్జయామ ఆస జీవన్తం నృపసత్తమమ

తతః శాల్వః సవనగరం పరయయౌ భరతర్షభ

40 రాజానొ యే చ తత్రాసన సవయంవరథిథృక్షవః

సవాన్య ఏవ తే ఽపి రాష్ట్రాణి జగ్ముః పరపురంజయ

41 ఏవం విజిత్య తాః కన్యా భీష్మః పరహరతాం వరః

పరయయౌ హాస్తినపురం యత్ర రాజా స కౌరవః

42 సొ ఽచిరేణైవ కాలేన అత్యక్రామన నరాధిప

వనాని సరితశ చైవ శైలాంశ చ వివిధథ్రుమాన

43 అక్షతః కషపయిత్వారీన సంఖ్యే ఽసంఖ్యేయవిక్రమః

ఆనయామ ఆస కాశ్యస్య సుతాః సాగరగాసుతః

44 సనుషా ఇవ స ధర్మాత్మా భగిన్య ఇవ చానుజాః

యదా థుహితరశ చైవ పరతిగృహ్య యయౌ కురూన

45 తాః సర్వా గుణసంపన్నా భరాతా భరాత్రే యవీయసే

భీష్మొ విచిత్రవీర్యాయ పరథథౌ విక్రమాహృతాః

46 సతాం ధర్మేణ ధర్మజ్ఞః కృత్వా కర్మాతిమానుషమ

భరాతుర విచిత్రవీర్యస్య వివాహాయొపచక్రమే

సత్యవత్యా సహ మిదః కృత్వా నిశ్చయమ ఆత్మవాన

47 వివాహం కారయిష్యన్తం భీష్మం కాశిపతేః సుతా

జయేష్ఠా తాసామ ఇథం వాక్యమ అబ్రవీథ ధి సతీ తథా

48 మయా సౌభపతిః పూర్వం మనసాభివృతః పతిః

తేన చాస్మి వృతా పూర్వమ ఏష కామశ చ మే పితుః

49 మయా వరయితవ్యొ ఽభూచ ఛాల్వస తస్మిన సవయంవరే

ఏతథ విజ్ఞాయ ధర్మజ్ఞ తతస తవం ధర్మమ ఆచర

50 ఏవమ ఉక్తస తయా భీష్మః కన్యయా విప్ర సంసథి

చిన్తామ అభ్యగమథ వీరొ యుక్తాం తస్యైవ కర్మణః

51 స వినిశ్చిత్య ధర్మజ్ఞొ బరాహ్మణైర వేథపారగైః

అనుజజ్ఞే తథా జయేష్టామ అమ్బాం కాశిపతేః సుతామ

52 అమ్బికామ్బాలికే భార్యే పరాథాథ భరాత్రే యవీయసే

భీష్మొ విచిత్రవీర్యాయ విధిథృష్టేన కర్మణా

53 తయొః పాణిం గృహీత్వా స రూపయౌవన థర్పితః

విచిత్రవీర్యొ ధర్మాత్మా కామాత్మా సమపథ్యత

54 తే చాపి బృహతీ శయామే నీలకుఞ్చిత మూర్ధజే

రక్తతుఙ్గ నఖొపేతే పీనశ్రేణి పయొధరే

55 ఆత్మనః పరతిరూపొ ఽసౌ లబ్ధః పతిర ఇతి సదితే

విచిత్రవీర్యం కల్యాణం పూజయామ ఆసతుస తు తే

56 స చాశ్వి రూపసథృశొ థేవ సత్త్వపరాక్రమః

సర్వాసామ ఏవ నారీణాం చిత్తప్రమదనొ ఽభవత

57 తాభ్యాం సహ సమాః సప్త విహరన పృదివీపతిః

విచిత్రవీర్యస తరుణొ యక్ష్మాణం సమపథ్యత

58 సుహృథాం యతమానానామ ఆప్తైః సహ చికిత్సకైః

జగామాస్తమ ఇవాథిత్యః కౌరవ్యొ యమసాథనమ

59 పరేతకార్యాణి సర్వాణి తస్య సమ్యగ అకారయత

రాజ్ఞొ విచిత్రవీర్యస్య సత్యవత్యా మతే సదితః

ఋత్విగ్భిః సహితొ భీష్మః సర్వైశ చ కురుపుంగవైః