ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 90

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 90)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [జ]

శరుతస తవత్తొ మయా విప్ర పూర్వేషాం సంభవొ మహాన

ఉథారాశ చాపి వంశే ఽసమిన రాజానొ మే పరిశ్రుతాః

2 కిం తు లఘ్వ అర్దసంయుక్తం పరియాఖ్యానం న మామ అతి

పరీణాత్య అతొ భవాన భూయొ విస్తరేణ బరవీతు మే

3 ఏతామ ఏవ కదాం థివ్యామ ఆప్రజా పతితొ మనొః

తేషామ ఆజననం పుణ్యం కస్య న పరీతిమ ఆవహేత

4 సథ ధర్మగుణమాహాత్మ్యైర అభివర్ధితమ ఉత్తమమ

విష్టభ్య లొకాంస తరీన ఏషాం యశః సఫీతమ అవస్దితమ

5 గుణప్రభావ వీర్యౌజః సత్త్వొత్సాహవతామ అహమ

న తృప్యామి కదాం శృణ్వన్న అమృతాస్వాథ సంమితామ

6 [వ]

శృణు రాజన పురా సమ్యఙ మయా థవైపాయనాచ ఛరుతమ

పరొచ్యమానమ ఇథం కృత్స్నం సవవంశజననం శుభమ

7 థక్షస్యాథితిః

అథితేర వివస్వాన

వివస్వతొ మనుః

మనొర ఇలా

ఇలాయాః పురూరవాః

పురూరవస ఆయుః

ఆయుషొ నహుషః

నహుషస్య యయాతిః

8 యయాతేర థవే భార్యే బభూవతుః

ఉశనసొ థుహితా థేవ యానీ వృషపర్వణశ చ థుహితా శర్మిష్ఠా నామ

అత్రానువంశొ భవతి

9 యథుం చ తుర్వసుం చైవ థేవ యానీ వయజాయత

థరుహ్యుం చానుం చ పూరుం చ శర్మిష్ఠా వార్షపర్వణీ

10 తత్ర యథొర యాథవాః

పూరొః పౌరవాః

11 పూరొర భార్యా కౌసల్యా నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే జనమేజయొ నామ

యస తరీన అశ్వమేధాన ఆజహార

విశ్వజితా చేష్ట్వా వనం పరవివేశ

12 జనమేజయః ఖల్వ అనన్తాం నామొపయేమే మాధవీమ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే పరాచిన్వాన

యః పరాచీం థిశం జిగాయ యావత సూర్యొథయాత

తతస తస్య పరాచిన్వత్వమ

13 పరాచిన్వాన ఖల్వ అశ్మకీమ ఉపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే సంయాతిః

14 సంయాతిః ఖలు థృషథ్వతొ థుహితరం వరాఙ్గీం నామొపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే అహం పాతిః

15 అహం పాతిస తు ఖలు కృతవీర్యథుహితరమ ఉపయేమే భానుమతీం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే సార్వభౌమః

16 సార్వభౌమః ఖలు జిత్వాజహార కైకేయీం సునన్థాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే జయత్సేనః

17 జయత్సేనః ఖలు వైథర్భీమ ఉపయేమే సుషువాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే అరాచీనః

18 అరాచీనొ ఽపి వైథర్భీమ ఏవాపరామ ఉపయేమే మర్యాథాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే మహాభౌమః

19 మహాభౌమః ఖలు పరాసేనజితీమ ఉపయేమే సుయజ్ఞాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే అయుత నాయీ

యః పురుషమేధానామ అయుతమ ఆనయత

తథ అస్యాయుత నాయిత్వమ

20 అయుతనాయీ ఖలు పృదుశ్రవసొ థుహితరమ ఉపయేమే భాసాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే అక్రొధనః

21 అక్రొధనః ఖలు కాలినీం కరణ్డుం నామొపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే థేవాతిదిః

22 థేవాతిదిః ఖలు వైథేహీమ ఉపయేమే మర్యాథాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే ఋచః

23 ఋచః ఖల్వ ఆఙ్గేయీమ ఉపయేమే సుథేవాం నామ

తస్యాం పుత్రమ అజనయథ ఋక్షమ

24 ఋక్షః ఖలు తక్షక థుహితరమ ఉపయేమే జవాలాం నామ

తస్యాం పుత్రం మతినారం నామొత్పాథయామ ఆస

25 మతినారః ఖలు సరస్వత్యాం థవాథశ వార్షికం సత్రమ ఆజహార

26 నివృత్తే చ సత్రే సరస్వత్య అభిగమ్య తం భర్తారం వరయామ ఆస

తస్యాం పుత్రమ అజనయత తంసుం నామ

27 అత్రానువంశొ భవతి

28 తంసుం సరస్వతీ పుత్రం మతినారాథ అజీజనత

ఇలినం జనయామ ఆస కాలిన్థ్యాం తంసుర ఆత్మజమ

29 ఇలినస తు రదంతర్యాం థుఃషన్తాథ్యాన పఞ్చ పుత్రాన అజనయత

30 థుఃషన్తః ఖలు విశ్వామిత్ర థుహితరం శకున్తలాం నామొపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే భరతః

తత్ర శలొకౌ భవతః

31 మాతా భస్త్రా పితుః పుత్రొ యేన జాతః స ఏవ సః

భరస్వ పుత్రం థుఃషన్త మావమంస్దాః శకున్తలామ

32 రేతొ ధాః పుత్ర ఉన్నయతి నరథేవ యమక్షయాత

తవం చాస్య ధాతా గర్భస్య సత్యామ ఆహ శకున్తలా

33 తతొ ఽసయ భరతత్వమ

34 భరతః ఖలు కాశేయీమ ఉపయేమే సార్వసేనీం సునన్థాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే భుమన్యుః

35 భుమన్యుః ఖలు థాశార్హీమ ఉపయేమే జయాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే సుహొత్రః

36 సుహొత్రః ఖల్వ ఇక్ష్వాకుకన్యామ ఉపయేమే సువర్ణాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే హస్తీ

య ఇథం హాస్తినపురం మాపయామ ఆస

ఏతథ అస్య హాస్తినపురత్వమ

37 హస్తీ ఖలు తరైగర్తీమ ఉపయేమే యశొధరాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే వికుణ్ఠనః

38 వికుణ్ఠనః ఖలు థాశార్హీమ ఉపయేమే సుథేవాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే ఽజమీఢః

39 అజమీఢస్య చతుర్వింశం పుత్రశతం బభూవ కైకేయ్యాం నాగాయాం గాన్ధర్యాం విమలాయామ ఋక్షాయాం చేతి

పృదక్పృదగ వంశకరా నృపతయః

తత్ర వంశకరః సంవరణః

40 సంవరణః ఖలు వైవస్వతీం తపతీం నామొపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే కురుః

41 కురుః ఖలు థాశార్హీమ ఉపయేమే శుభాఙ్గీం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే విడూరదః

42 విడూరదస తు మాగధీమ ఉపయేమే సంప్రియాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే ఽరుగ్వాన నామ

43 అరుగ్వాన ఖలు మాగధీమ ఉపయేమే ఽమృతాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే పరిక్షిత

44 పరిక్షిత ఖలు బాహుథామ ఉపయేమే సుయశాం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే భీమసేనః

45 భీమసేనః ఖలు కైకేయీమ ఉపయేమే సుకుమారీం నామ

తస్యామ అస్య జజ్ఞే పర్యశ్రవాః

యమ ఆహుః పరతీపం నామ

46 పరతీపః ఖలు శైబ్యామ ఉపయేమే సునన్థ్థాం నామ

తస్యాం పుత్రాన ఉత్పాథయామ ఆస థేవాపిం శంతనుం బాహ్లీకం చేతి

47 థేవాపిః ఖలు బాల ఏవారణ్యం పరవివేశ

శంతనుస తు మహీపాలొ ఽభవత

అత్రానువంశొ భవతి

48 యం యం కరాభ్యాం సపృశతి జీర్ణం స సుఖమ అశ్నుతే

పునర యువా చ భవతి తస్మాత తం శంతనుం విథుః

49 తథ అస్య శంతనుత్వమ

50 శంతనుః ఖలు గనాం భాగీరదీమ ఉపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే థేవవ్రతః

యమ ఆహుర భీష్మ ఇతి

51 భీష్మః ఖలు పితుః పరియచికీర్షయా సత్యవతీమ ఉథవహన మాతరమ

యామ ఆహుర గన్ధకాలీతి

52 తస్యాం కానీనొ గర్భః పరాశరాథ థవైపాయనః

తస్యామ ఏవ శంతనొర థవౌ పుత్రొ బభూవతుః

చిత్రాఙ్గథొ విచిత్రవీర్యశ చ

53 తయొర అప్రాప్తయౌవన ఏవ చిత్రాఙ్గథొ గన్ధర్వేణ హతః

విచిత్రవీర్యస తు రాజా సమభవత

54 విచిత్రవీర్యః ఖలు కౌసల్యాత్మజే ఽమబికామ్బాలికే కాశిరాజ థుహితరావ ఉపయేమే

55 విచిత్రవీర్యస తవ అనపత్య ఏవ విథేహత్వం పరాప్తః

56 తతః సత్యవతీ చిన్తయామ ఆస

థౌఃషన్తొ వంశ ఉచ్ఛిథ్యతే ఇతి

57 సా థవైపాయనమ ఋషిం చిన్తయామ ఆస

58 స తస్యాః పురతః సదితః కిం కరవాణీతి

59 సా తమ ఉవాచ

భరాతా తవానపత్య ఏవ సవర్యాతొ విచిత్రవీర్యః

సాధ్వ అపత్యం తస్యొత్పాథయేతి

60 స పరమ ఇత్య ఉక్త్వా తరీన పుత్రాన ఉత్పాథయామ ఆస ధృతరాష్ట్రం పాణ్డుం విథురం చేతి

61 తత్ర ధృతరాష్ట్రస్య రాజ్ఞః పుత్రశతం బభూవ గాన్ధార్యాం వరథానాథ థవైపాయనస్య

62 తేషాం ధృతరాష్ట్రస్య పుత్రాణాం చత్వారః పరధానా బభూవుర థుర్యొధనొ థుఃశాసనొ వికర్ణశ చిత్రసేనేతి

63 పాణ్డొస తు థవే భార్యే బభూవతుః కున్తీ మాథ్రీ చేత్య ఉభే సత్రీరత్నే

64 అద పాణ్డుర మృగయాం చరన మైదున గతమ ఋషిమ అపశ్యన మృగ్యాం వర్తమానమ

తదైవాప్లుత మనాసాథిత కామరసమ అతృప్తం బాణేనాభిజఘాన

65 స బాణవిథ్ధొవాచ పాణ్డుమ

చరతా ధర్మమ ఇయం యేన తవయాభిజ్ఞేన కామరసస్యాహమ అనవాప్తకామరసొ ఽభిహతస తస్మాత తవమ అప్య ఏతామ అవస్దామ ఆసాథ్యానవాప్త కామరసః పఞ్చత్వమ ఆప్స్యసి కషిప్రమ ఏవేతి

66 స వివర్ణరూపః పాణ్డుః శాపం పరిహరమాణొ నొపాసర్పత భార్యే

67 వాక్యం చొవాచ

సవచాపల్యాథ ఇథం పరాప్తవాన అహమ

శృణొమి చ నానపత్యస్య లొకా సన్తీతి

68 సా తవం మథర్దే పుత్రాన ఉత్పాథయేతి కున్తీమ ఉవాచ

69 సా తత్ర పుత్రాన ఉత్పాథయామ ఆస ధర్మాథ యుధిష్ఠిరం మారుతాథ భీమసేనం శక్రాథ అర్జునమ ఇతి

70 స తాం హృష్టరూపః పాణ్డుర ఉవాచ

ఇయం తే సపత్న్యనపత్యా

సాధ్వ అస్యామ అపత్యమ ఉత్పాథ్యతామ ఇతి

71 సైవమ అస్త్వ ఇత్య ఉక్తః కున్త్యా

72 తతొ మాథ్ర్యామ అశ్విభ్యాం నకుల సహథేవావ ఉత్పాథితౌ

73 మాథ్రీం ఖల్వ అలంకృతాం థృష్ట్వా పాణ్డుర భావం చక్రే

74 స తాం సపృష్ట్వైవ విథేహత్వం పరాప్తః

75 తత్రైనం చితాస్దం మాథ్రీ సమన్వారురొహ

76 ఉవాచ కున్తీమ

యమయొర ఆర్యయాప్రమత్తయా భవితవ్యమ ఇతి

77 తతస తే పఞ్చ పాణ్డవాః కున్త్యా సహితా హాస్తినపురమ ఆనీయ తాపసైర భీష్మస్య విథురస్య చ నివేథితాః

78 తత్రాపి జతు గృహే థగ్ధుం సమారబ్ధా న శకితా విథుర మన్త్రితేన

79 తతశ చ హిడిమ్బమ అన్తరా హత్వైక చక్రాం గతాః

80 తస్యామ అప్య ఏకచక్రాయాం బకం నామ రాక్షసం హత్వా పాఞ్చాల నగరమ అభిగతాః

81 తస్మాథ థరౌపథీం భార్యామ అవిన్థన సవవిషయం చాజగ్ముః కుశలినః

82 పుత్రాంశ చొత్పాథయామ ఆసుః

పరతివిన్ధ్యం యుధిష్ఠిరః

సుత సొమం వృకొథరః

శరుతకీర్తిమ అర్జునః

శతానీకం నకులః

శరుతకర్మాణం సహథేవేతి

83 యుధిష్ఠిరస తు గొవాసనస్య శైబ్యస్య థేవికాం నామ కన్యాం సవయంవరే లేభే

తస్యాం పుత్రం జనయామ ఆస యౌధేయం నామ

84 భీమసేనొ ఽపి కాశ్యాం బలధరాం నామొపయేమే వీర్యశుల్కామ

తస్యాం పుత్రం సర్వగం నామొత్పాథయామ ఆస

85 అర్జునః ఖలు థవారవతీం గత్వా భగినీం వాసుథేవస్య సుభథ్రాం నామ భార్యామ ఉథవహత

తస్యాం పుత్రమ అభిమన్యుం నామ జనయామ ఆస

86 నకులస తు చైథ్యాం కరేణువతీం నామ భార్యామ ఉథవహత

తస్యాం పుత్రం నిరమిత్రం నామాజనయత

87 సహథేవొ ఽపి మాథ్రీమ ఏవ సవయంవరే విజయాం నామొపయేమే

తస్యాం పుత్రమ అజనయత సుహొత్రం నామ

88 భీమసేనస తు పూర్వమ ఏవ హిడిమ్బాయాం రాక్షస్యాం ఘటొత్కచం నామ పుత్రం జనయామ ఆస

89 ఇత్య ఏత ఏకాథశ పాణ్డవానాం పుత్రాః

90 విరాటస్య థుహితరమ ఉత్తరాం నామాభిమన్యుర ఉపయేమే

తస్యామ అస్య పరాసుర గర్భొ ఽజాయత

91 తమ ఉత్సఙ్గేన పరతిజగ్రాహ పృదా నియొగాత పురుషొత్తమస్య వాసుథేవస్య

షాణ్మాసికం గర్భమ అహమ ఏనం జీవయిష్యామీతి

92 సంజీవయిత్వా చైనమ ఉవాచ

పరిక్షీణే కులే జాతొ భవత్వ అయం పరిక్షిన నామేతి

93 పరిక్షిత తు ఖలు మాథ్రవతీం నామొపయేమే

తస్యామ అస్య జనమేజయః

94 జనమేజయాత తు వపుష్టమాయాం థవౌ పుత్రౌ శతానీకః శఙ్కుశ చ

95 శతానీకస తు ఖలు వైథేహీమ ఉపయేమే

తస్యామ అస్య జజ్ఞే పుత్రొ ఽశవమేధ థత్తః

96 ఇత్య ఏష పూరొర వంశస తు పాణ్డవానాం చ కీర్తితః

పూరొర వంశమ ఇమం శరుత్వా సర్వపాపైః పరముచ్యతే