ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 64

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 64)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]

తతొ మృగసహస్రాణి హత్వా విపులవాహనః

రాజా మృగప్రసఙ్గేన వనమ అన్యథ వివేశ హ

2 ఏక ఏవొత్తమ బలః కషుత్పిపాసా సమన్వితః

స వనస్యాన్తమ ఆసాథ్య మహథ ఈరిణమ ఆసథత

3 తచ చాప్య అతీత్య నృపతిర ఉత్తమాశ్రమసంయుతమ

మనః పరహ్లాథ జననం థృష్టికాన్తమ అతీవ చ

శీతమారుత సంయుక్తం జగామాన్యన మహథ వనమ

4 పుష్పితైః పాథపైః కీర్ణమ అతీవ సుఖశాథ్వలమ

విపులం మధురారావైర నాథితం విహగైస తదా

5 పరవృథ్ధవిటపైర వృక్షైః సుఖచ ఛాయైః సమావృతమ

షట పథాఘూర్ణిత లతం లక్ష్మ్యా పరమయా యుతమ

6 నాపుష్పః పాథపః కశ చిన నాఫలొ నాపి కణ్టకీ

షట పథైర వాప్య అనాకీర్ణస తస్మిన వై కాననే ఽభవత

7 విహగైర నాథితం పుష్పైర అలంకృతమ అతీవ చ

సర్వర్తుకుసుమైర వృక్షైర అతీవ సుఖశాథ్వలమ

మనొరమం మహేష్వాసొ వివేశ వనమ ఉత్తమమ

8 మారుతాగలితాస తత్ర థరుమాః కుసుమశాలినః

పుష్పవృష్టిం విచిత్రాం సమ వయసృజంస తే పునః పునః

9 థివస్పృశొ ఽద సంఘుష్టాః పక్షిభిర మధురస్వరైః

విరేజుః పాథపాస తత్ర విచిత్రకుసుమామ్బరాః

10 తేషాం తత్ర పరవాలేషు పుష్పభారావనామిషు

రువన్తి రావం విహగాః షట పథైః సహితా మృథు

11 తత్ర పరథేశాంశ చ బహూన కుసుమొత్కర మణ్డితాన

లతాగృహపరిక్షిప్తాన మనసః పరీతివర్ధనాన

సంపశ్యన స మహాతేజా బభూవ ముథితస తథా

12 పరస్పరాశిష్ట శాఖైః పాథపైః కుసుమాచితైః

అశొభత వనం తత తైర మహేన్థ్రధ్వజసంనిభైః

13 సుఖశీతః సుగన్ధీ చ పుష్పరేణు వహొ ఽనిలః

పరిక్రామన వనే వృక్షాన ఉపైతీవ రిరంసయా

14 ఏవంగుణసమాయుక్తం థథర్శ స వనం నృపః

నథీ కచ్ఛొథ్భవం కాన్తమ ఉచ్ఛ్రితధ్వజసంనిభమ

15 పరేక్షమాణొ వనం తత తు సుప్రహృష్ట విహంగమమ

ఆశ్రమప్రవరం రమ్యం థథర్శ చ మనొరమమ

16 నానావృక్షసమాకీర్ణం సంప్రజ్వలిత పావకమ

యతిభిర వాలఖిల్యైశ చ వృతం మునిగణాన్వితమ

17 అగ్న్యాగారైశ చ బహుభిః పుష్పసంస్తర సంస్తృతమ

మహాకచ్ఛైర బృహథ్భిశ చ విభ్రాజితమ అతీవ చ

18 మాలినీమ అభితొ రాజన నథీం పుణ్యాం సుఖొథకామ

నైకపక్షిగణాకీర్ణాం తపొవనమనొరమామ

తత్ర వయాలమృగాన సౌమ్యాన పశ్యన పరీతిమ అవాప సః

19 తం చాప్య అతిరదః శరీమాన ఆశ్రమం పరత్యపథ్యత

థేవలొకప్రతీకాశం సర్వతః సుమనొహరమ

20 నథీమ ఆశ్రమసంశ్లిష్టాం పుణ్యతొయాం థథర్శ సః

సర్వప్రాణభృతాం తత్ర జననీమ ఇవ విష్ఠితామ

21 సచక్రవాకపులినాం పుష్పఫేన పరవాహినీమ

సకింనరగణావాసాం వానరర్క్ష నిషేవితామ

22 పుణ్యస్వాఖ్యాయ సంఘుష్టాం పులినైర ఉపశొభితామ

మత్తవారణశార్థూల భుజగేన్థ్రనిషేవితామ

23 నథీమ ఆశ్రమసంబథ్ధాం థృష్ట్వాశ్రమపథం తదా

చకారాభిప్రవేశాయ మతిం స నృపతిస తథా

24 అలంకృతం థవీపవత్యా మాలిన్యా రమ్యతీరయా

నరనారాయణ సదానం గఙ్గయేవొపశొభితమ

మత్తబర్హిణ సంఘుష్టం పరవివేశ మహథ వనమ

25 తత స చైత్రరదప్రఖ్యం సముపేత్య నరేశ్వరః

అతీవ గుణసంపన్నమ అనిర్థేశ్యం చ వర్చసా

మహర్షిం కాశ్యపం థరష్టుమ అద కణ్వం తపొధనమ

26 రదినీమ అశ్వసంబాధాం పథాతిగణసంకులామ

అవస్దాప్య వనథ్వారి సేనామ ఇథమ ఉవాచ సః

27 మునిం విరజసం థరష్టుం గమిష్యామి తపొధనమ

కాశ్యపం సదీయతామ అత్ర యావథాగమనం మమ

28 తథ వనం నన్థనప్రఖ్యమ ఆసాథ్య మనుజేశ్వరః

కషుత్పిపాసే జహౌ రాజా హర్షం చావాప పుష్కలమ

29 సామాత్యొ రాజలిఙ్గాని సొ ఽపనీయ నరాధిపః

పురొహిత సహాయశ చ జగామాశ్రమమ ఉత్తమమ

థిథృక్షుస తత్ర తమ ఋషిం తపొ రాశిమ అదావ్యయమ

30 బరహ్మలొకప్రతీకాశమ ఆశ్రమం సొ ఽభివీక్ష్య చ

షట్పథొథ్గీత సంఘుష్టం నానాథ్విజ గణాయుతమ

31 ఋచొ బహ్వృచ ముఖ్యైశ చ పరేర్యమాణాః పథక్రమైః

శుశ్రావ మనుజవ్యాఘ్రొ వితతేష్వ ఇహ కర్మసు

32 యజ్ఞవిథ్యాఙ్గవిథ్భిశ చ కరమథ్భిశ చ కరమాన అపి

అమితాత్మభిః సునియతైః శుశుభే స తథాశ్రమః

33 అదర్వవేథ పరవరాః పూగయాజ్ఞిక సంమతాః

సంహితామ ఈరయన్తి సమ పథక్రమయుతాం తు తే

34 శబ్థసంస్కార సంయుక్తం బరువథ్భిశ చాపరైర థవిజైః

నాథితః స బభౌ శరీమాన బరహ్మలొక ఇవాశ్రమః

35 యజ్ఞసంస్కార విథ్భిశ చ కరమశిక్షా విశారథైః

నయాయతత్త్వార్ద విజ్ఞానసంపన్నైర వేథపారగైః

36 నానా వాక్యసమాహార సమవాయ విశారథైః

విశేషకార్యవిథ్భిశ చ మొక్షధర్మపరాయణైః

37 సదాపనాక్షేప సిథ్ధాన్త పరమార్దజ్ఞతాం గతైః

లొకాయతిక ముఖ్యైశ చ సమన్తాథ అనునాథితమ

38 తత్ర తత్ర చ విప్రేన్థ్రాన నియతాన సంశితవ్రతా

జపహొమపరాన సిథ్ధాన థథర్శ పరవీర హా

39 ఆసనాని విచిత్రాణి పుష్పవన్తి మహాపతిః

పరయత్నొపహితాని సమ థృష్ట్వా విస్మయమ ఆగమత

40 థేవతాయతనానాం చ పూజాం పరేక్ష్య కృతాం థవిజః

బరహ్మలొకస్దమ ఆత్మానం మేనే స నృపసత్తమః

41 స కాశ్యప తపొ గుప్తమ ఆశ్రమప్రవరం శుభమ

నాతృప్యత పరేక్షమాణొ వై తపొధనగణైర యుతమ

42 సా కాశ్యపస్యాయతనం మహావ్రతైర; వృతం సమన్తాథ ఋషిభిస తపొధనైః

వివేశ సామాత్యపురొహితొ ఽరిహా; వివిక్తమ అత్యర్ద మనొ రహం శివమ