ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 39

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 39)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [తక్సక]

థష్టం యథి మయేహ తవం శక్తః కిం చిచ చికిత్సితుమ

తతొ వృక్షం మయా థష్టమ ఇమం జీవయ కాశ్యప

2 పరం మన్త్రబలం యత తే తథ థర్శయ యతస్య చ

నయగ్రొధమ ఏనం ధక్ష్యామి పశ్యతస తే థవిజొత్తమ

3 [క]

థశనాగేన్థ్ర వృక్షం తవం యమ ఏనమ అభిమన్యసే

అహమ ఏనం తవయా థష్టం జీవయిష్యే భుజంగమ

4 [స]

ఏవమ ఉక్తః స నాగేన్థ్రః కాశ్యపేన మహాత్మనా

అథశథ వృక్షమ అభ్యేత్య నయగ్రొధం పన్నగొత్తమః

5 స వృక్షస తేన థష్టః సన సథ్య ఏవ మహాథ్యుతే

ఆశీవిషవిషొపేతః పరజజ్వాల సమన్తతః

6 తం థగ్ధ్వా స నగం నాగః కశ్యపం పునర అబ్రవీత

కురు యత్నం థవిజశ్రేష్ఠ జీవయైనం వనస్పతిమ

7 భస్మీభూతం తతొ వృక్షం పన్నగేన్థ్రస్య తేజసా

భస్మ సర్వం సమాహృత్య కాశ్యపొ వాక్యమ అబ్రవీత

8 విథ్యా బలం పన్నగేన్థ్రపశ్య మే ఽసమిన వనస్పతౌ

అహం సంజీవయామ్య ఏనం పశ్యతస తే భుజంగమ

9 తతః స భగవాన విథ్వాన కాశ్యపొ థవిజసత్తమః

భస్మరాశీకృతం వృక్షం విథ్యయా సమజీవయత

10 అఙ్కురం తం స కృతవాంస తతః పర్ణథ్వయాన్వితమ

పలాశినం శాఖినం చ తదా విటపినం పునః

11 తం థృష్ట్వా జీవితం వృక్షం కాశ్యపేన మహాత్మనా

ఉవాచ తక్షకొ బరహ్మన్న ఏతథ అత్యథ్భుతం తవయి

12 విప్రేన్థ్ర యథ విషం హన్యా మమ వా మథ్విధస్య వా

కం తవమ అర్దమ అభిప్రేప్సుర యాసి తత్ర తపొధన

13 యత తే ఽభిలషితం పరాప్తుం ఫలం తస్మాన నృపొత్తమాత

అహమ ఏవ పరథాస్యామి తత తే యథ్య అపి థుర్లభమ

14 విప్ర శాపాభిభూతే చ కషీణాయుషి నరాధిపే

ఘటమానస్య తే విప్ర సిథ్ధిః సంశయితా భవేత

15 తతొ యశః పరథీప్తం తే తరిషు లొకేషు విశ్రుతమ

విరశ్మిర ఇవ ఘర్మాంశుర అన్తర్ధానమ ఇతొ వరజేత

16 [క]

ధనార్దీ యామ్య అహం తత్ర తన మే థిత్స భుజంగమ

తతొ ఽహం వినివర్తిష్యే గృహాయొరగ సత్తమ

17 [త]

యావథ ధనం పరార్దయసే తస్మాథ రాజ్ఞస తతొ ఽధికమ

అహం తే ఽథయ పరథాస్యామి నివర్తస్వ థవిజొత్తమ

18 [స]

తక్షకస్య వచః శరుత్వా కాశ్యపొ థవిజసత్తమః

పరథధ్యౌ సుమహాతేజా రాజానం పరతి బుథ్ధిమాన

19 థివ్యజ్ఞానః స తేజస్వీ జఞాత్వా తం నృపతిం తథా

కషీణాయుషం పాణ్డవేయమ అపావర్తత కాశ్యపః

లబ్ధ్వా విత్తం మునివరస తక్షకాథ యావథ ఈప్సితమ

20 నివృత్తే కాశ్యపే తస్మిన సమయేన మహాత్మని

జగామ తక్షకస తూర్ణం నగరం నాగసాహ్వయమ

21 అద శుశ్రావ గచ్ఛన స తక్షకొ జగతీపతిమ

మన్త్రాగథైర విషహరై రక్ష్యమాణం పరయత్నతః

22 స చిన్తయామ ఆస తథా మాయాయొగేన పార్దివః

మయా వఞ్చయితవ్యొ ఽసౌ క ఉపాయొ భవేథ ఇతి

23 తతస తాపసరూపేణ పరాహిణొత స భుజంగమాన

ఫలపత్రొథకం గృహ్య రాజ్ఞే నాగొ ఽద తక్షకః

24 [త]

గచ్ఛధ్వం యూయమ అవ్యగ్రా రాజానం కార్యవత్తయా

ఫలపత్రొథకం నామ పరతిగ్రాహయితుం నృపమ

25 [స]

తే తక్షక సమాథిష్టాస తదా చక్రుర భుజంగమాః

ఉపనిన్యుస తదా రాజ్ఞే థర్భాన ఆపః ఫలాని చ

26 తచ చ సర్వం స రాజేన్థ్రః పరతిజగ్రాహ వీర్యవాన

కృత్వా చ తేషాం కార్యాణి గమ్యతామ ఇత్య ఉవాచ తాన

27 గతేషు తేషు నాగేషు తాపసచ ఛథ్మ రూపిషు

అమాత్యాన సుహృథశ చైవ పరొవాచ స నరాధిపః

28 భక్షయన్తు భవన్తొ వై సవాథూనీమాని సర్వశః

తాపసైర ఉపనీతాని ఫలాని సహితా మయా

29 తతొ రాజా ససచివః ఫలాన్య ఆథాతుమ ఐచ్ఛత

యథ గృహీతం ఫలం రాజ్ఞా తత్ర కృమిర అభూథ అణుః

హరస్వకః కృష్ణ నయనస తామ్రొ వర్ణేన శౌనక

30 స తం గృహ్య నృపశ్రేష్ఠః సచివాన ఇథమ అబ్రవీత

అస్తమ అభ్యేతి సవితా విషాథ అథ్య న మే భయమ

31 సత్యవాగ అస్తు స మునిః కృమికొ మాం థశత్వ అయమ

తక్షకొ నామ భూత్వా వై తదా పరిహృతం భవేత

32 తే చైనమ అన్వవర్తన్త మన్త్రిణః కాలచొథితాః

ఏవమ ఉక్త్వా స రాజేన్థ్రొ గరీవాయాం సంనివేశ్య హ

కృమికం పరాహసత తూర్ణం ముమూర్షుర నష్టచేతనః

33 హసన్న ఏవ చ భొగేన తక్షకేణాభివేష్టితః

తస్మాత ఫలాథ వినిష్క్రమ్య యత తథ రాజ్ఞే నివేథితమ