ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 203

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 203)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [నారథ]

తతొ థేవర్షయః సర్వే సిథ్ధాశ చ పరమర్షయః

జగ్ముస తథా పరామ ఆర్తిం థృష్ట్వా కత కథనం మహత

2 తే ఽభిజగ్ముర జితక్రొధా జితాత్మానొ జితేన్థ్రియాః

పితామహస్య భవనం జగతః కృపయా తథా

3 తతొ థథృశుర ఆసీనం సహ థేవైః పితామహమ

సిథ్ధైర బరహ్మర్షిభిశ చైవ సమన్తాత పరివారితమ

4 తత్ర థేవొ మహాథేవస తత్రాగ్నిర వాయునా సహ

చన్థ్రాథిత్యౌ చ ధర్మశ చ పరమేష్ఠీ తదా బుధః

5 వైఖానసా వాలఖిల్యా వానప్రస్దా మరీచిపాః

అజాశ చైవావిమూఢాశ చ తేజొ గర్భాస తపస్వినః

ఋషయః సర్వ ఏవైతే పితామహమ ఉపాసతే

6 తతొ ఽభిగమ్య సహితాః సర్వ ఏవ మహర్షయః

సున్థొపసున్థయొః కర్మ సర్వమ ఏవ శశంసిరే

7 యదా కృతం యదా చైవ కృతం యేన కరమేణ చ

నయవేథయంస తతః సర్వమ అఖిలేన పితామహే

8 తతొ థేవగణాః సర్వే తే చైవ పరమర్షయః

తమ ఏవార్దం పురస్కృత్య పితామహమ అచొథయన

9 తతః పితామహః శరుత్వా సర్వేషాం తథ వచస తథా

ముహూర్తమ ఇవ సంచిన్త్య కర్తవ్యస్య వినిశ్చయమ

10 తయొర వధం సముథ్థిశ్య విశ్వకర్మాణమ ఆహ్వయత

థృష్ట్వా చ విశ్వకర్మాణం వయాథిథేశ పితామహః

సృజ్యతాం పరాదనీయేహ పరమథేతి మహాతపాః

11 పితామహం నమస్కృత్య తథ వాక్యమ అభినన్థ్య చ

నిర్మమే యొషితం థివ్యాం చిన్తయిత్వా పరయత్నతః

12 తరిషు లొకేషు యత కిం చిథ భూతం సదావరజఙ్గమమ

సమానయథ థర్శనీయం తత తథ యత్నాత తతస తతః

13 కొటిశశ చాపి రత్నాని తస్యా గాత్రే నయవేశయత

తాం రత్నసంఘాత మయీమ అసృజథ థేవరూపిణీమ

14 సా పరయత్నేన మహతా నిర్మితా విశ్వకర్మణా

తరిషు లొకేషు నారీణాం రూపేణాప్రతిమాభవత

15 న తస్యాః సూక్ష్మమ అప్య అస్తి యథ గాత్రే రూపసంపథా

న యుక్తం యత్ర వా థృష్టిర న సజ్జతి నిరీక్షతామ

16 సా విగ్రహవతీవ శరీః కాన్త రూపా వపుష్మతీ

జహార సర్వభూతానాం చక్షూంషి చ మనాంసి చ

17 తిలం తిలం సమానీయ రత్నానాం యథ వినిర్మితా

తిలొత్తమేత్య అతస తస్యా నామ చక్రే పితామహః

18 [పితామహ]

గచ్ఛ సున్థొపసున్థాభ్యామ అసురాభ్యాం తిలొత్తమే

పరార్దనీయేన రూపేణ కురు భథ్రే పరలొభనమ

19 తవత్కృతే థర్శనాథ ఏవ రూపసంపత కృతేన వై

విరొధః సయాథ యదా తాభ్యామ అన్యొన్యేన తదా కురు

20 [నారథ]

సా తదేతి పరతిజ్ఞాయ నమస్కృత్య పితామహమ

చకార మణ్డలం తత్ర విబుధానాం పరథక్షిణమ

21 పరాఙ్ముఖొ భగవాన ఆస్తే థక్షిణేన మహేశ్వరః

22 థేవాశ చైవొత్తరేణాసన సర్వతస తవ ఋషయొ ఽభవన

కుర్వన్త్యా తు తయా తత్ర మణ్డలం తత పరథక్షిణమ

ఇన్థ్రః సదాణుశ చ భగవాన ధైర్యేణ పరత్యవస్దితౌ

23 థరష్టుకామస్య చాత్యర్దం గతాయాః పార్శ్వతస తథా

అన్యథ అఞ్చితపక్ష్మాన్తం థక్షిణం నిఃసృతం ముఖమ

24 పృష్ఠతః పరివర్తన్త్యాః పశ్చిమం నిఃసృతం ముఖమ

గతాయాశ చొత్తరం పార్శ్వమ ఉత్తరం నిఃసృతం ముఖమ

25 మహేన్థ్రస్యాపి నేత్రాణాం పార్శ్వతః పృష్ఠతొ ఽగరతః

రక్తాన్తానాం విశాలానాం సహస్రం సర్వతొ ఽభవత

26 ఏవం చతుర్ముఖః సదాణుర మహాథేవొ ఽభవత పురా

తదా సహస్రనేత్రశ చ బభూవ బలసూథనః

27 తదా థేవ నికాయానామ ఋషీణాం చైవ సర్వశః

ముఖాన్య అభిప్రవర్తన్తే యేన యాతి తిలొత్తమా

28 తస్యా గాత్రే నిపతితా తేషాం థృష్టిర మహాత్మనామ

సర్వేషామ ఏవ భూయిష్ఠమ ఋతే థేవం పితామహమ

29 గచ్ఛన్త్యాస తు తథా థేవాః సర్వే చ పరమర్షయః

కృతమ ఇత్య ఏవ తత కార్యం మేనిరే రూపసంపథా

30 తిలొత్తమాయాం తు తథా గతాయాం లొకభావనః

సర్వాన విసర్జయామ ఆస థేవాన ఋషిగణాంశ చ తాన