ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 199

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 199)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [థరుపథ]
ఏవమ ఏతన మహాప్రాజ్ఞ యదాత్ద విథురాథ్య మామ
మమాపి పరమొ హర్షః సంబన్ధే ఽసమిన కృతే విభొ
2 గమనం చాపి యుక్తం సయాథ గృహమ ఏషాం మహాత్మనామ
న తు తావన మయా యుక్తమ ఏతథ వక్తుం సవయం గిరా
3 యథా తు మన్యతే వీరః కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
భీమసేనార్జునౌ చైవ యమౌ చ పురుషర్షభౌ
4 రామ కృష్ణౌ చ ధర్మజ్ఞౌ తథా గచ్ఛన్తు పాణ్డవాః
ఏతౌ హి పురుషవ్యాఘావ ఏషాం పరియహితే రతౌ
5 [య]
పరవన్తొ వయం రాజంస తవయి సర్వే సహానుగాః
యదా వక్ష్యసి నః పరీత్యా కరిష్యామస తదా వయమ
6 [వై]
తతొ ఽబరవీథ వాసుథేవొ గమనం మమ రొచతే
యదా వా మన్యతే రాజా థరుపథః సర్వధర్మవిత
7 [థరుపథ]
యదైవ మన్యతే వీరొ థాశార్హః పురుషొత్తమః
పరాప్తకాలం మహాబాహుః సా బుథ్ధిర నిశ్చితా మమ
8 యదైవ హి మహాభాగాః కౌన్తేయా మమ సాంప్రతమ
తదైవ వాసుథేవస్య పాణ్డుపుత్రా న సంశయః
9 న తథ ధయాయతి కౌన్తేయొ ధర్మపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
యథ ఏషాం పురుషవ్యాఘ్రః శరేయొ ధయాయతి కేశవః
10 [వై]
తతస తే సమనుజ్ఞాతా థరుపథేన మహాత్మనా
పాణ్డవాశ చైవ కృష్ణశ చ విథురశ చ మహామతిః
11 ఆథాయ థరౌపథీం కృష్ణాం కున్తీం చైవ యశస్వినీమ
సవిహారం సుఖం జగ్ముర నగరం నాగసాహ్వయమ
12 శరుత్వా చొపస్దితాన వీరాన ధృతరాష్ట్రొ ఽపి కౌరవః
పరతిగ్రహాయ పాణ్డూనాం పరేషయామ ఆస కౌరవాన
13 వికర్ణం చ మహేష్వాసం చిత్రసేనం చ భారత
థరొణం చ పరమేష్వాసం గౌతమం కృపమ ఏవ చ
14 తైస తే పరివృతా వీరాః శొభమానా మహారదాః
నగరం హాస్తినపురం శనైః పరవివిశుస తథా
15 కౌతూహలేన నగరం థీర్యమాణమ ఇవాభవత
యత్ర తే పురుషవ్యాఘ్రాః శొకథుఃఖవినాశనాః
16 తత ఉచ్చావచా వాచః పరియాః పరియచికీర్షుభిః
ఉథీరితా అశృణ్వంస తే పాణ్డవా హృథయంగమాః
17 అయం స పురుషవ్యాఘ్రః పునర ఆయాతి ధర్మవిత
యొ నః సవాన ఇవ థాయాథాన ధర్మేణ పరిరక్షతి
18 అథ్య పాణ్డుర మహారాజొ వనాథ ఇవ వనప్రియః
ఆగతః పరియమ అస్మాకం చికీర్షుర నాత్ర సంశయః
19 కిం ను నాథ్య కృతం తావత సర్వేషాం నః పరం పరియమ
యన నః కున్తీసుతా వీరా భర్తారః పునరాగతాః
20 యథి థత్తం యథి హుతం విథ్యతే యథి నస తపః
తేన తిష్ఠన్తు నగరే పాణ్డవాః శరథాం శతమ
21 తతస తే ధృతరాష్ట్రస్య భీష్మస్య చ మహాత్మనః
అన్యేషాం చ తథ అర్హాణాం చక్రుః పాథాభివన్థనమ
22 కృత్వా తు కుశలప్రశ్నం సర్వేణ నగరేణ తే
సమావిశన్త వేశ్మాని ధృతరాష్ట్రస్య శాసనాత
23 విశ్రాన్తాస తే మహాత్మానః కం చిత కాలం మహాబలాః
ఆహూతా ధృతరాష్ట్రేణ రాజ్ఞా శాంతనవేన చ
24 [ధృ]
భరాతృభిః సహ కౌన్తేయ నిబొధేథం వచొ మమ
పునర వొ విగ్రహొ మా భూత ఖాణ్డవ పరస్దమ ఆవిశ
25 న చ వొ వసతస తత్ర కశ చిచ ఛక్తః పరబాధితుమ
సంరక్ష్యమాణాన పార్దేన తరిథశాన ఇవ వజ్రిణా
అర్ధం రాజ్యస్య సంప్రాప్య ఖాణ్డవ పరస్దమ ఆవిశ
26 [వై]
పరతిగృహ్య తు తథ వాక్యం నృపం సర్వే పరణమ్య చ
పరతస్దిరే తతొ ఘొరం వనం తన మనుజర్షభాః
అర్ధం రాజ్యస్య సంప్రాప్య ఖాణ్డవ పరస్దమ ఆవిశన
27 తతస తే పాణ్డవాస తత్ర గత్వా కృష్ణ పురొగమాః
మణ్డయాం చక్రిరే తథ వై పురం సవర్గవథ అచ్యుతాః
28 తతః పుణ్యే శివే థేశే శాన్తిం కృత్వా మహారదాః
నగరం మాపయామ ఆసుర థవైపాయన పురొగమాః
29 సాగరప్రతిరూపాభిః పరిఖాభిర అలంకృతమ
పరాకరేణ చ సంపన్నం థివమ ఆవృత్య తిష్ఠతా
30 పాణ్డురాభ్రప్రకాశేన హిమరాశి నిభేన చ
శుశుభే తత పురశ్రేష్ఠం నాగైర భొగవతీ యదా
31 థవిపక్షగరుడ పరఖ్యైర థవారైర ఘొరప్రథర్శనైః
గుప్తమ అభ్రచయ పరఖ్యైర గొపురైర మన్థరొపమైః
32 వివిధైర అతినిర్విథ్ధైః శస్త్రొపేతైః సుసంవృతైః
శక్తిభిశ చావృతం తథ ధి థవిజిహ్వైర ఇవ పన్నగైః
తల్పైశ చాభ్యాసికైర యుక్తం శుశుభే యొధరక్షితమ
33 తీక్ష్ణాఙ్కుశ శతఘ్నీభిర యన్త్రజాలైశ చ శొభితమ
ఆయసైశ చ మహాచక్రైః శుశుభే తత పురొత్తమమ
34 సువిభక్తమహారద్యం థేవతా బాధ వర్జితమ
విరొచమానం వివిధైః పాణ్డురైర భవనొత్తమైః
35 తన్త్రివిష్టప సంకాశమ ఇన్థ్రప్రస్దం వయరొచత
మేఘవిన్థమ ఇవాకాశే వృథ్ధం విథ్యుత సమావృతమ
36 తత్ర రమ్యే శుభే థేశే కౌరవస్య నివేశనమ
శుశుభే ధనసంపూర్ణం ధనాధ్యక్షక్షయొపమమ
37 తత్రాగచ్ఛన థవిజా రాజన సర్వవేథవిథాం వరాః
నివాసం రొచయన్తి సమ సర్వభాషావిథస తదా
38 వణిజశ చాభ్యయుస తత్ర థేశే థిగ్భ్యొ ధనార్దినః
సర్వశిల్పవిథశ చైవ వాసాయాభ్యాగమంస తథా
39 ఉథ్యానాని చ రమ్యాణి నగరస్య సమన్తతః
ఆమ్రైర ఆమ్రాతకైర నీపైర అశొకైశ చమ్పకైస తదా
40 పుంనాగైర నాగపుష్పైశ చ లకుచైః పనసైస తదా
శాలతాలకథమ్బైశ చ బకులైశ చ సకేతకైః
41 మనొహరైః పుష్పితైశ చ ఫలభారావనామితైః
పరాచీనామలకైర లొధ్రైర అఙ్కొలైశ చ సుపుష్పితైః
42 జమ్బూభిః పాటలాభిశ చ కుబ్జకైర అతిముక్తకైః
కరవీరైః పారిజాతైర అన్యైశ చ వివిధైర థరుమైః
43 నిత్యపుష్పఫలొపేతైర నానాథ్విజ గణాయుతమ
మత్తబర్హిణ సంఘుష్టం కొకిలైశ చ సథా మథైః
44 గృహైర ఆథర్శవిమలైర వివిధైశ చ లతాగృహైః
మనొహరైశ చిత్రగృహైస తదా జగతి పర్వతైః
వాపీభిర వివిధాభిశ చ పూర్ణాభిః పరమామ్భసా
45 సరొభిర అతిరమ్యైశ చ పథ్మొత్పలసుగన్ధిభిః
హంసకారణ్డవ యుతైశ చక్రవాకొపశొభితైః
46 రమ్యాశ చ వివిధాస తత్ర పుష్కరిణ్యొ వనావృతాః
తడాగాని చ రమ్యాణి బృహన్తి చ మహాన్తి చ
47 తేషాం పుణ్యజనొపేతం రాష్ట్రమ ఆవసతాం మహత
పాణ్డవానాం మహారాజ శశ్వత పరీతిర అవర్ధత
48 తత్ర భీష్మేణ రాజ్ఞా చ ధర్మప్రణయనే కృతే
పాణ్డవాః సమపథ్యన్త ఖాణ్డవ పరస్దవాసినః
49 పఞ్చభిస తైర మహేష్వాసైర ఇన్థ్రకల్పైః సమన్వితమ
శుశుభే తత పురశ్రేష్ఠం నాగైర భొగవతీ యదా
50 తాన నివేశ్య తతొ వీరొ రామేణ సహ కేశవః
యయౌ థవారవతీం రాజన పాణ్డవానుమతే తథా