ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 166

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 166)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [గ]
కల్మాషపాథ ఇత్య అస్మిఁల లొకే రాజా బభూవ హ
ఇక్ష్వాకువంశజః పార్ద తేజసాసథృశొ భువి
2 స కథా చిథ వనం రాజా మృగయాం నిర్యయౌ పురాత
మృగాన విధ్యన వరాహాంశ చ చచార రిపుమర్థనః
3 స తు రాజా మహాత్మానం వాసిష్ఠమ ఋషిసాత్తమమ
తృషార్తశ చ కషుధార్తశ చ ఏకాయనగతః పది
4 అపశ్యథ అజితః సంఖ్యే మునిం పరతిముఖాగతమ
శక్తిం నామ మహాభాగం వసిష్ఠ కులనన్థనమ
జయేష్ఠం పుత్రశతాత పుత్రం వసిష్ఠస్య మహాత్మనః
5 అపగచ్ఛ పదొ ఽసమాకమ ఇత్య ఏవం పార్దివొ ఽబరవీత
తదా ఋషిర ఉవాచైనం సాన్త్వయఞ శలక్ష్ణయా గిరా
6 ఋషిస తు నాపచక్రామ తస్మిన థర్మ పదే సదితః
నాపి రాజా మునేర మానాత కరొధాచ్చ చాపి జగామ హ
7 అముఞ్చన్తం తు పన్దానం తమ ఋషిం నృపసత్తమః
జఘాన కశయా మొహాత తథా రాక్షసవన మునిమ
8 కశా పరహారాభిహతస తతః స మునిసత్తమః
తం శశాప నృపశ్రేష్ఠం వాసిష్ఠః కరొధమూర్చ్ఛితః
9 హంసి రాక్షసవథ యస్మాథ రాజాపసథ తాపసమ
తస్మాత తవమ అథ్య పరభృతి పురుషాథొ భవిష్యసి
10 మనుష్యపిశితే సక్తశ చరిష్యసి మహీమ ఇమామ
గచ్ఛ రాజాధమేత్య ఉక్తః శక్తినా వీర్యశక్తినా
11 తతొ యాజ్య నిమిత్తం తు విశ్వామిత్ర వసిష్ఠయొః
వైరమ ఆసీత తథా తం తు విశ్వామిత్రొ ఽనవపథ్యత
12 తయొర వివథతొర ఏవం సమీపమ ఉపచక్రమే
ఋషిర ఉగ్రతపాః పార్ద విశ్వామిత్రః పరతాపవాన
13 తతః స బుబుధే పశ్చాత తమ ఋషిం నృపసత్తమః
ఋషేః పుత్రం వసిష్ఠస్య వసిష్ఠమ ఇవ తేజసా
14 అన్తర్ధాయ తథాత్మానం విశ్వామిత్రొ ఽపి భారత
తావ ఉభావ ఉపచక్రామ చికీర్షన్న ఆత్మనః పరియమ
15 స తు శప్తస తథా తేన శక్తినా వై నృపొత్తమః
జగామ శరణం శక్తిం పరసాథయితుమ అర్హయన
16 తస్య భావం విథిత్వా స నృపతేః కురునన్థన
విశ్వామిత్రస తతొ రక్ష ఆథిథేశ నృపం పరతి
17 స శాపాత తస్య విప్రర్షేర విశ్వామిత్రస్య చాజ్ఞయా
రాక్షసాః కింకరొ నామ వివేశ నృపతిం తథా
18 రక్షసా తు గృహీతం తం విథిత్వా సా మునిస తథా
విశ్వామిత్రొ ఽపయ అపక్రామత తస్మాథ థేశాథ అరింథమ
19 తతః స నృపతిర విథ్వాన రక్షన్న ఆత్మానమ ఆత్మనా
బలవత పీడ్యమానొ ఽపి రక్షసాన్తర గతేన హ
20 థథర్శ తం థవిజః కశ చిథ రాజానం పరదితం పునః
యయాచే కషుధితశ చైనం సమాంసాం భొజనం తథా
21 తమ ఉవాచాద రాజర్షిర థవిజం మిత్రసహస తథా
ఆస్స్వ బరహ్మంస తవమ అత్రైవ ముహూర్తమ ఇతి సాన్త్వయన
22 నివృత్తః పరతిథాస్యామి భొజనం తే యదేప్సితమ
ఇత్య ఉక్త్వా పరయయౌ రాజా తస్దౌ చ థవిజసత్తమః
23 అన్తర్గతం తు తథ రాజ్ఞస తథా బరాహ్మణ భాషితమ
సొ ఽనతఃపురం పరవిశ్యాద సంవివేశ నరాధిపః
24 తతొ ఽరధరాత్ర ఉత్దాయ సూథమ ఆనాయ్య సత్వరమ
ఉవాచ రాజా సంస్మృత్య బరాహ్మణస్య పరతిశ్రుతమ
25 గచ్ఛాముష్మిన్న అసౌ థేశే బరాహ్మణొ మాం పరతీక్షతే
అన్నార్దీ తవం తన అన్నేన సమాంసేనొపపాథయ
26 ఏవమ ఉక్తస తథా సూథః సొ ఽనాసాథ్యామిషం కవ చిత
నివేథయామ ఆస తథా తస్మై రాజ్ఞే వయదాన్వితః
27 రాజా తు రక్షసావిష్టః సూథమ ఆహ గతవ్యదః
అప్య ఏనం నరమాంసేన భొజయేతి పునః పునః
28 తదేత్య ఉక్త్వా తతః సూథః సంస్దానం వధ్య ఘాతినామ
గత్వా జహార తవరితొ నరమాంసమ అపేతభీః
29 స తత సంస్కృత్య విధివథ అన్నొపహితమ ఆశు వై
తస్మై పరాథాథ బరాహ్మణాయ కషుధితాయ తపస్వినే
30 స సిథ్ధచక్షుషా థృష్ట్వా తథన్నం థవిజసత్తమః
అభొజ్యమ ఇథమ ఇత్య ఆహ కరొధపర్యాకులేక్షణః
31 యస్మాథ అభొజ్యమ అన్నం మే థథాతి స నరాధిపః
తస్మాత తస్యైవ మూఢస్య భవిష్యత్య అత్ర లొలుపా
32 సక్తొ మానుషమాంసేషు యదొక్తః శక్తినా పురా
ఉథ్వేజనీయొ భూతానాం చరిష్యతి మహీమ ఇమామ
33 థవిర అనువ్యాహృతే రాజ్ఞః స శాపొ బలవాన అభూత
రక్షొబలసమావిష్టొ విసంజ్ఞశ చాభవత తథా
34 తతః స నృపతిశ్రేష్ఠొ రాక్షసొపహతేన్థ్రియః
ఉవాచ శక్తిం తం థృష్ట్వా నచిరాథ ఇవ భారత
35 యస్మాథ అసథృశః శాపః పరయుక్తొ ఽయం తవయా మయి
తస్మాత తవత్తః పరవర్తిష్యే ఖాథితుం మానుషాన అహమ
36 ఏవమ ఉక్త్వా తతః సథ్యస తం పరాణైర విప్రయుజ్య సః
శక్తినం భక్షయామ ఆస వయాఘ్రః పశుమ ఇవేప్సితమ
37 శక్తినం తు హతం థృష్ట్వా విశ్వామిత్రస తతః పునః
వసిష్ఠస్యైవ పుత్రేషు తథ రక్షః సంథిథేశ హ
38 స తాఞ శతావరాన పుత్రాన వసిష్ఠస్య మహాత్మనః
భక్షయామ ఆస సంక్రుథ్ధః సింహః కషుథ్రమృగాన ఇవ
39 వసిష్ఠొ ఘాతితాఞ శరుత్వా విశ్వామిత్రేణ తాన సుతాన
ధారయామ ఆస తం శొకం మహాథ్రిర ఇవ మేథినీమ
40 చక్రే చాత్మవినాశాయ బుథ్ధిం స మునిసత్తమః
న తవ ఏవ కుశికొచ్ఛేథం మేనే మతిమతాం వరః
41 స మేరుకూటాథ ఆత్మానం ముమొచ భగవాన ఋషిః
శిరస తస్య శిలాయాం చ తూలరాశావ ఇవాపతత
42 న మమార చ పాతేన స యథా తేన పాణ్డవ
తథాగ్నిమ ఇథ్ధ్వా భగవాన సంవివేశ మహావనే
43 తం తథా సుసమిథ్ధొ ఽపి న థథాహ హుతాశనః
థీప్యమానొ ఽపయ అమిత్రఘ్న శీతొ ఽగనిర అభవత తతః
44 స సముథ్రమ అభిప్రేత్య శొకావిష్టొ మహామునిః
బథ్ధ్వా కణ్ఠే శిలాం గుర్వీం నిపపాత తథ అమ్భసి
45 స సముథ్రొర్మి వేగేన సదలే నయస్తొ మహామునిః
జగామ స తతః ఖిన్నః పునర ఏవాశ్రమం పరతి