ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 13

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 13)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 కిమర్దం రాజశార్థూల స రాజా జనమేజయః

సర్పసత్రేణ సర్పాణాం గతొ ఽనతం తథ వథస్వ మే

2 ఆస్తీకశ చ థవిజశ్రేష్ఠః కిమర్దం జపతాం వరః

మొక్షయామ ఆస భుజగాన థీప్తాత తస్మాథ ధుతాశనాత

3 కస్య పుత్రః స రాజాసీత సర్పసత్రం య ఆహరత

స చ థవిజాతిప్రవరః కస్య పుత్రొ వథస్వ మే

4 [స]

మహథ ఆఖ్యానమ ఆస్తీకం యత్రైతత పరొచ్యతే థవిజ

సర్వమ ఏతథ అశేషేణ శృణు మే వథతాం వర

5 [ష]

శరొతుమ ఇచ్ఛామ్య అశేషేణ కదామ ఏతాం మనొరమామ

ఆస్తీకస్య పురాణస్య బరాహ్మణస్య యశస్వినః

6 [స]

ఇతిహాసమ ఇమం వృథ్ధాః పురాణం పరిచక్షతే

కృష్ణథ్వైపాయన పరొక్తం నైమిషారణ్యవాసినః

7 పూర్వం పరచొథితః సూతః పితా మే లొమహర్షణః

శిష్యొ వయాసస్య మేధావీ బరాహ్మణైర ఇథమ ఉక్తవాన

8 తస్మాథ అహమ ఉపశ్రుత్య పరవక్ష్యామి యదాతదమ

ఇథమ ఆస్తీకమ ఆఖ్యానం తుభ్యం శౌనక పృచ్ఛతే

9 ఆస్తీకస్య పితా హయ ఆసీత పరజాపతిసమః పరభుః

బరహ్మ చారీ యతాహారస తపస్య ఉగ్రే రతః సథా

10 జరత్కారుర ఇతి ఖయాత ఊర్ధ్వరేతా మహాన ఋషిః

యాయావరాణాం ధర్మజ్ఞః పరవరః సంశితవ్రతః

11 అటమానః కథా చిత స సవాన థథర్శ పితామహాన

లమ్బమానాన మహాగర్తే పాథైర ఊర్ధ్వైర అధొముఖాన

12 తాన అబ్రవీత స థృష్ట్వైవ జరత్కారుః పితామహాన

కే భవన్తొ ఽవలమ్బన్తే గర్తే ఽసమిన వా అధొముఖాః

13 వీరణస్తమ్బకే లగ్నాః సర్వతః పరిభక్షితే

మూషకేన నిగూఢేన గర్తే ఽసమిన నిత్యవాసినా

14 [పితరహ]

యాయావరా నామ వయమ ఋషయః సంశితవ్రతాః

సంతానప్రక్షయాథ బరహ్మన్న అధొ గచ్ఛామ మేథినీమ

15 అస్మాకం సంతతిస తవ ఏకొ జరత్కారుర ఇతి శరుతః

మన్థభాగ్యొ ఽలపభాగ్యానాం తప ఏవ సమాస్దితః

16 న సపుత్రాఞ జనయితుం థారాన మూఢశ చికీర్షతి

తేన లమ్బామహే గర్తే సంతానప్రక్షయాథ ఇహ

17 అనాదాస తేన నాదేన యదా థుష్కృతినస తదా

కస తవం బన్ధుర ఇవాస్మాకమ అనుశొచసి సత్తమ

18 జఞాతుమ ఇచ్ఛామహే బరహ్మన కొ భవాన ఇహ ధిష్ఠితః

కిమర్దం చైవ నః శొచ్యాన అనుకమ్పితుమ అర్హసి

19 [జ]

మమ పూర్వే భవన్తొ వై పితరః సపితామహాః

బరూత కిం కరవాణ్య అథ్య జరత్కారుర అహం సవయమ

20 [ప]

యతస్వ యత్నవాంస తాత సంతానాయ కులస్య నః

ఆత్మనొ ఽరదే ఽసమథర్దే చ ధర్మ ఇత్య ఏవ చాభిభొ

21 న హి ధర్మఫలైస తాత న తపొభిః సుసంచితైః

తాం గతిం పరాప్నువన్తీహ పుత్రిణొ యాం వరజన్తి హ

22 తథ థారగ్రహణే యత్నం సంతత్యాం చ మనః కురు

పుత్రకాస్మన నియొగాత తవమ ఏతన నః పరమం హితమ

23 [జ]

న థారాన వై కరిష్యామి సథా మే భావితం మనః

భవతాం తు హితార్దాయ కరిష్యే థారసంగ్రహమ

24 సమయేన చ కర్తాహమ అనేన విధిపూర్వకమ

తదా యథ్య ఉపలప్స్యామి కరిష్యే నాన్యదా తవ అహమ

25 సనామ్నీ యా భవిత్రీ మే థిత్సితా చైవ బన్ధుభిః

భైక్షవత తామ అహం కన్యామ ఉపయంస్యే విధానతః

26 థరిథ్రాయ హి మే భార్యాం కొ థాస్యతి విశేషతః

పరతిగ్రహీష్యే భిక్షాం తు యథి కశ చిత పరథాస్యతి

27 ఏవం థారక్రియా హేతొః పరయతిష్యే పితామహాః

అనేన విధినా శశ్వన న కరిష్యే ఽహమ అన్యదా

28 తత్ర చొత్పత్స్యతే జన్తుర భవతాం తారణాయ వై

శాశ్వతం సదానమ ఆసాథ్య మొథన్తాం పితరొ మమ

29 [స]

తతొ నివేశాయ తథా స విప్రః సంశితవ్రతః

మహీం చచార థారార్దీ న చ థారాన అవిన్థత

30 స కథా చిథ వనం గత్వా విప్రః పితృవచః సమరన

చుక్రొశ కన్యా భిక్షార్దీ తిస్రొ వాచః శనైర ఇవ

31 తం వాసుకిః పరత్యగృహ్ణాథ ఉథ్యమ్య భగినీం తథా

న స తాం పరతిజగ్రాహ న సనామ్నీతి చిన్తయన

32 సనామ్నీమ ఉథ్యతాం భార్యాం గృహ్ణీయామ ఇతి తస్య హి

మనొ నివిష్టమ అభవజ జరత్కారొర మహాత్మనః

33 తమ ఉవాచ మహాప్రాజ్ఞొ జరత్కారుర మహాతపాః

కింనామ్నీ భగినీయం తే బరూహి సత్యం భుజంగమ

34 [వా]

జరత్కారొ జరత్కారుః సవసేయమ అనుజా మమ

తవథర్దం రక్షితా పూర్వం పరతీచ్ఛేమాం థవిజొత్తమ

35 [స]

మాత్రా హి భుజగాః శప్తాః పూర్వం బరహ్మ విథాం వర

జనమేజయస్య వొ యజ్ఞే ధక్ష్యత్య అనిలసారదిః

36 తస్య శాపస్య శాన్త్య అర్దం పరథథౌ పన్నగొత్తమః

సవసారమ ఋషయే తస్మై సువ్రతాయ తపస్వినే

37 స చ తాం పరతిజగ్రాహ విధిథృష్టేన కర్మణా

ఆస్తీకొ నామ పుత్రశ చ తస్యాం జజ్ఞే మహాత్మనః

38 తపస్వీ చ మహాత్మా చ వేథవేథాఙ్గపారగః

సమః సర్వస్య లొకస్య పితృమాతృభయాపహః

39 అద కాలస్య మహతః పాణ్డవేయొ నరాధిపః

ఆజహార మహాయజ్ఞం సర్పసత్రమ ఇతి శరుతిః

40 తస్మిన పరవృత్తే సత్రే తు సర్పాణామ అన్తకాయ వై

మొచయామ ఆస తం శాపమ ఆస్తీకః సుమహాయశాః

41 నాగాంశ చ మాతులాంశ చైవ తదా చాన్యాన స బాన్ధవాన

పితౄంశ చ తారయామ ఆస సంతత్యా తపసా తదా

వరతైశ చ వివిధైర బరహ్మ సవాధ్యాయైశ చానృణొ ఽభవత

42 థేవాంశ చ తర్పయామ ఆస యజ్ఞైర వివిధథక్షిణైః

ఋషీంశ చ బరహ్మచర్యేణ సంతత్యా చ పితామహాన

43 అపహృత్య గురుం భారం పితౄణాం సంశితవ్రతః

జరత్కారుర గతః సవర్గం సహితః సవైః పితామహైః

44 ఆస్తీకం చ సుతం పరాప్య ధర్మం చానుత్తమం మునిః

జరత్కారుః సుమహతా కాలేన సవర్గమ ఈయివాన

45 ఏతథ ఆఖ్యానమ ఆస్తీకం యదావత కీర్తితం మయా

పరబ్రూహి భృగుశార్థూల కిం భూయః కద్యతామ ఇతి