ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 109

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 109)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [జ]

కదితొ ధార్తరాష్ట్రాణామ ఆర్షః సంభవ ఉత్తమః

అమానుషొ మానుషాణాం భవతా బరహ్మ విత్తమ

2 నామధేయాని చాప్య ఏషాం కద్యమానాని భాగశః

తవత్తః శరుతాని మే బరహ్మన పాణ్డవానాం తు కీర్తయ

3 తే హి సర్వే మహాత్మానొ థేవరాజపరాక్రమాః

తవయైవాంశావతరణే థేవ భాగాః పరకీర్తితాః

4 తస్మాథ ఇచ్ఛామ్య అహం శరొతుమ అతిమానుష కర్మణామ

తేషామ ఆజననం సర్వం వైశమ్పాయన కీర్తయ

5 [వ]

రాజా పాణ్డుర మహారణ్యే మృగవ్యాలనిషేవితే

వనే మైదున కాలస్దం థథర్శ మృగయూదపమ

6 తతస తాం చ మృగీం తం చ రుక్మపుఙ్ఖైః సుపత్రిభిః

నిర్బిభేథ శరైస తీక్ష్ణైః పాణ్డుః పఞ్చభిర ఆశుగైః

7 స చ రాజన మహాతేజా ఋషిపుత్రస తపొధనః

భార్యయా సహ తేజస్వీ మృగరూపేణ సంగతః

8 సంసక్తస తు తయా మృగ్యా మానుషీమ ఈరయన గిరమ

కషణేన పతితొ భూమౌ విలలాపాకులేన్థ్రియః

9 [మృగ]

కామమన్యుపరీతాపి బుథ్ధ్యఙ్గ రహితాపి చ

వర్జయన్తి నృశంసాని పాపేష్వ అభిరతా నరాః

10 న విధిం గరసతే పరజ్ఞా పరజ్ఞాం తు గరసతే విధిః

విధిపర్యాగతాన అర్దాన పరజ్ఞా న పరతిపథ్యతే

11 శశ్వథ ధర్మాత్మనాం ముఖ్యే కులే జాతస్య భారత

కామలొభాభిభూతస్య కదం తే చలితా మతిః

12 [ప]

శత్రూణాం యా వధే వృత్తిః సా మృగాణాం వధే సమృతా

రాజ్ఞాం మృగన మాం మొహాత తవం గర్హయితుమ అర్హసి

13 అచ్ఛథ్మనామాయయా చ మృగాణాం వధ ఇష్యతే

స ఏవ ధర్మొ రాజ్ఞాం తు తథ విథ్వాన కిం ను గర్హసే

14 అగస్త్యః సత్రమ ఆసీనశ చచార మృగయామ ఋషిః

ఆరణ్యాన సర్వథైవత్యాన మృగాన పరొక్ష్య మహావనే

15 పరమాణ థృష్టధర్మేణ కదమ అస్మాన విగర్హసే

అగస్త్యస్యాభిచారేణ యుష్మాకం వై వపా హుతా

16 [మృగ]

న రిపూన వై సముథ్థిశ్య విముఞ్చన్తి పురా శరాన

రన్ధ్ర ఏషాం విశేషేణ వధకాలః పరశస్యతే

17 [ప]

పరమత్తమ అప్రమత్తం వా వివృతం ఘనన్తి చౌజసా

ఉపాయైర ఇషుభిస తీక్ష్ణైః కస్మాన మృగవిగర్హసే

18 [మ]

నాహం ఘనన్తం మృగాన రాజన విగర్హే ఆత్మకారణాత

మైదునం తు పరతీక్ష్యం మే సయాత తవయేహానృశంసతః

19 సర్వభూతహితే కాలే సర్వభూతేప్సితే తదా

కొ హి విథ్వాన మృగం హన్యాచ చరన్తం మైదునం వనే

పురుషార్ద ఫలం కాన్తం యత తవయా వితదం కృతమ

20 పౌరవాణామ ఋషీణాం చ తేషామ అక్లిష్టకర్మణామ

వంశే జాతస్య కౌరవ్య నానురూపమ ఇథం తవ

21 నృశంసం కర్మ సుమహత సర్వలొకవిగర్హితమ

అస్వర్గ్యమ అయశస్యం చ అధర్మిష్ఠం చ భారత

22 సత్రీ భొగానాం విశేషజ్ఞః శాస్త్రధర్మార్దతత్త్వవిత

నార్హస తవం సురసంకాశ కర్తుమ అస్వర్గ్యమ ఈథృశమ

23 తవయా నృశంసకర్తారః పాపాచారాశ చ మానవాః

నిగ్రాహ్యాః పార్దివశ్రేష్ఠ తరివర్గపరివర్జితాః

24 కిం కృతం తే నరశ్రేష్ఠ నిఘ్నతొ మామ అనాగసమ

మునిం మూలఫలాహారం మృగవేష ధరం నృప

వసమానమ అరణ్యేషు నిత్యం శమ పరాయణమ

25 తవయాహం హింసితొ యస్మాత తస్మాత తవామ అప్య అసంశయమ

థవయొర నృశంసకర్తారమ అవశం కామమొహితమ

జీవితాన్తకరొ భావ ఏవమ ఏవాగమిష్యతి

26 అహం హి కింథమొ నామ తపసాప్రతిమొ మునిః

వయపత్రపన మనుష్యాణాం మృగ్యాం మైదునమ ఆచరమ

27 మృగొ భూత్వా మృగైః సార్ధం చరామి గహనే వనే

న తు తే బరహ్మహత్యేయం భవిష్యత్య అవిజానతః

మృగరూపధరం హత్వా మామ ఏవం కామమొహితమ

28 అస్య తు తవం ఫలం మూఢ పరాప్స్యసీథృశమ ఏవ హి

పరియయా సహ సంవాసం పరాప్య కామవిమొహితః

తవమ అప్య అస్యామ అవస్దాయాం పరేతలొకం గమిష్యసి

29 అన్తకాలే చ సంవాసం యయా గన్తాసి కన్యయా

పరేతరాజవశం పరాప్తం సర్వభూతథురత్యయమ

భక్త్యా మతిమతాం శరేష్ఠ సైవ తవామ అనుయాస్యతి

30 వర్తమానః సుఖే థుఃఖం యదాహం పరాప్తితస తవయా

తదా సుఖం తవాం సంప్రాప్తం థుఃఖమ అభ్యాగమిష్యతి

31 [వ]

ఏవమ ఉక్త్వా సుథుఃఖార్తొ జీవితాత స వయయుజ్యత

మృగః పాణ్డుశ చ శొకార్తః కషణేన సమపథ్యత