అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 73

వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 73)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
తరిగర్తైర అభవథ యుథ్ధం కృతవైరైః కిరీటినః
మహారదసమాజ్ఞాతైర హతానాం పుత్ర నప్తృభిః
2 తే సమాజ్ఞాయ సంప్రాప్తం యజ్ఞియం తురగొత్తమమ
విషయాన్తే తతొ వీరా థంశితాః పర్యవారయన
3 రదినొ బథ్ధతూణీరాః సథశ్వైః సమలంకృతైః
పరివార్య హయం రాజన గరహీతుం సంప్రచక్రముః
4 తతః కిరీటీ సంచిన్త్య తేషాం రాజ్ఞాం చికీర్షితమ
వారయామ ఆస తాన వీరాన సాన్త్వపూర్వమ అరింథమః
5 తమ అనాథృత్య తే సర్వే శరైర అభ్యహనంస తథా
తమొ రజొభ్యాం సంఛన్నాంస తాన కిరీటీ నయవారయత
6 అబ్రవీచ చ తతొ జిష్ణుః పరహసన్న ఇవ భారత
నివర్తధ్వమ అధర్మజ్ఞాః శరేయొ జీవితమ ఏవ వః
7 స హి వీరః పరయాస్యన వై ధర్మరాజేన వారితః
హతబాన్ధవా న తే పార్ద హన్తవ్యాః పార్దివా ఇతి
8 స తథా తథ వచః శరుత్వా ధర్మరాజస్య ధీమతః
తాన నివర్తధ్వమ ఇత్య ఆహ న నయవర్తన్త చాపి తే
9 తతస తరిగర్తరాజానం సూర్యవర్మాణమ ఆహవే
వితత్య శరజాలేన పరజహాస ధనంజయః
10 తతస తే రదఘొషేణ ఖురనేమిస్వనేన చ
పూరయన్తొ థిశః సర్వా ధనంజయమ ఉపాథ్రవన
11 సూర్యవర్మా తతః పార్దే శరాణాం నతపర్వణామ
శతాన్య అముఞ్చథ రాజేన్థ్ర లభ్వ అస్త్రమ అభిథర్శయన
12 తదైవాన్యే మహేష్వాసా యే తస్యైవానుయాయినః
ముముచుః శరవర్షాణి ధనంజయ వధైషిణః
13 స తాఞ జయా పుఙ్ఖనిర్ముక్తైర బహుభిః సుబహూఞ శరాన
చిచ్ఛేథ పాణ్డవొ రాజంస తే భూమౌ నయపతంస తథా
14 కేతువర్మా తు తేజస్వీ తస్యైవావరజొ యువా
యుయుధే భరాతుర అర్దాయ పాణ్డవేన మహాత్మనా
15 తమ ఆపతన్తం సంప్రేక్ష్య కేతువర్మాణమ ఆహవే
అభ్యఘ్నన నిశితైర బాణైర బీభత్సుః పరవీరహా
16 కేతువర్మణ్య అభిహతే ధృతవర్మా మహారదః
రదేనాశు సమావృత్య శరైర జిష్ణుమ అవాకిరత
17 తస్య తాం శీఘ్రతామ ఈక్ష్య తుతొషాతీవ వీర్యవాన
గుడాకేశొ మహాతేజా బాలస్య ధృతవర్మణః
18 న సంథధానం థథృశే నాథథానం చ తం తథా
కిరన్తమ ఏవ స శరాన థథృశే పాకశాసనిః
19 స తు తం పూజయామ ఆస ధృతవర్మాణమ ఆహవే
మనసా స ముహూర్తం వై రణే సమభిహర్షయన
20 తం పన్నగమ ఇవ కరుథ్ధం కురువీరః సమయన్న ఇవ
పరీతిపూర్వం మహారాజ పరాణైర న వయపరొపయత
21 స తదా రక్ష్యమాణొ వై పార్దేనామిత తేజసా
ధృతవర్మా శరం తీక్ష్ణం ముమొచ విజయే తథా
22 స తేన విజయస తూర్ణమ అస్యన విథ్ధః కరే భృశమ
ముమొచ గాణ్డీవం థుఃఖాత తత పపాతాద భూతలే
23 ధనుషః పతతస తస్య సవ్యసాచి కరాథ విభొ
ఇన్థ్రస్యేవాయుధస్యాసీథ రూపం భరతసత్తమ
24 తస్మిన నిపతితే థివ్యే మహాధనుషి పార్దివ
జహాస స సవనం హాసం ధృతవర్మా మహాహవే
25 తతొ రొషాన్వితొ జిష్ణుః పరమృజ్య రుధిరం కరాత
ధనుర ఆథత్త తథ థివ్యం శరవర్షం వవర్ష చ
26 తతొ హలహలాశబ్థొ థివస్పృగ అభవత తథా
నానావిధానాం భూతానాం తత కర్మాతీవ శంసతామ
27 తతః సంప్రేక్ష్య తం కరుథ్ధం కాలాన్తకయమొపమమ
జిష్ణుం తరైగర్తకా యొధాస తవరితాః పర్యవారయన
28 అభిసృత్య పరీప్సార్దం తతస తే ధృతవర్మణః
పరివవ్రుర గుడాకేశం తత్రాక్రుధ్యథ ధనంజయః
29 తతొ యొధాఞ జఘానాశు తేషాం స థశ చాష్ట చ
మహేన్థ్రవజ్రప్రతిమైర ఆయసైర నిశితైః శరైః
30 తాంస తు పరభగ్నాన సంప్రేక్ష్య తవరమాణొ ధనంజయః
శరైర ఆశీవిషాకారైర జఘాన సవనవథ ధసన
31 తే భగ్నమనసః సర్వే తరైగర్తక మహారదాః
థిశొ విథుథ్రువుః సర్వా ధనంజయ శరార్థితాః
32 త ఊచు పురుషవ్యాఘ్రం సంశప్తక నిషూథనమ
తవ సమ కింకరాః సర్వే సర్వే చ వశగాస తవ
33 ఆజ్ఞాపయస్వ నః పార్ద పరహ్వాన పరేష్యాన అవస్దితాన
కరిష్యామః పరియం సర్వం తవ కౌరవనన్థన
34 ఏతథ ఆజ్ఞాయ వచనం సర్వాంస తాన అబ్రవీత తథా
జీవితం రక్షత నృపాః శాసనం గృహ్యతామ ఇతి