అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 6

వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 6)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
బృహస్పతేశ చ సంవాథం మరుత్తస్య చ భారత
2 థేవరాజస్య సమయం కృతమ ఆఙ్గిరసేన హ
శరుత్వా మరుత్తొ నృపతిర మన్యుమ ఆహారయత తథా
3 సంకల్ప్య మనసా యజ్ఞం కరంధమ సుతాత్మజః
బృహస్పతిమ ఉపాగమ్య వాగ్మీ వచనమ అబ్రవీత
4 భగవన యన మయా పూర్వమ అభిగమ్య తపొధన
కృతొ ఽభిసంధిర యజ్ఞాయ భవతొ వచనాథ గురొ
5 తమ అహం యష్టుమ ఇచ్ఛామి సంభారాః సంభృతాశ చ మే
యాజ్యొ ఽసమి భవతః సాధొ తత పరాప్నుహి విధత్స్వ చ
6 [బ]
న కామయే యాజయితుం తవామ అహం పృదివీపతే
వృతొ ఽసమి థేవరాజేన పరతిజ్ఞాతం చ తస్య మే
7 [మ]
పిత్ర్యమ అస్మి తవ కషేత్రం బహు మన్యే చ తే భృశమ
న చాస్మ్య అయాజ్యతాం పరాప్తొ భజమానం భజస్వ మామ
8 [బ]
అమర్త్యం యాజయిత్వాహం యాజయిష్యే న మానుషమ
మరుత్త గచ్ఛ వా మా వా నివృత్తొ ఽసమ్య అథ్య యాజనాత
9 న తవాం యాజయితాస్మ్య అథ్య వృణు తవం యమ ఇహేచ్ఛసి
ఉపాధ్యాయం మహాబాహొ యస తే యజ్ఞం కరిష్యతి
10 [వ]
ఏవమ ఉక్తస తు నృపతిర మరుత్తొ వరీడితొ ఽభవత
పరత్యాగచ్ఛచ చ సంవిగ్నొ థథర్శ పది నారథమ
11 థేవర్షిణా సమాగమ్య నారథేన స పార్దివః
విధివత పరాఞ్జలిస తస్దావ అదైనం నారథొ ఽబరవీత
12 రాజర్షే నాతిహృష్టొ ఽసి కచ చిత కషేమం తవానఘ
కవ గతొ ఽసి కుతొ వేథమ అప్రీతి సదానమ ఆగతమ
13 శరొతవ్యం చేన మయా రాజన బరూహి మే పార్దివర్షభ
వయపనేష్యామి తే మన్యుం సర్వయత్నైర నరాధిప
14 ఏవమ ఉక్తొ మరుత్తస తు నారథేన మహర్షిణా
విప్రలమ్భమ ఉపాధ్యాయాత సర్వమ ఏవ నయవేథయత
15 గతొ ఽసమ్య అఙ్గిరసః పుత్రం థేవాచార్యం బృహస్పతిమ
యజ్ఞార్దమ ఋత్విజం థరష్టుం స చ మాం నాభ్యనన్థత
16 పరత్యాఖ్యాతశ చ తేనాహం జీవితుం నాథ్య కామయే
పరిత్యక్తశ చ గురుణా థూషితశ చాస్మి నారథ
17 ఏవమ ఉక్తస తు రాజ్ఞా స నారథః పరత్యువాచ హ
ఆవిక్షితం మహారాజ వాచా సంజీవయన్న ఇవ
18 రాజన్న అఙ్గిరసః పుత్రః సంవర్తొ నామ ధార్మికః
చఙ్క్రమీతి థిశః సర్వా థిగ వాసా మొహయన పరజాః
19 తం గచ్ఛ యథి యాజ్యం తవాం న వాఞ్ఛతి బృహస్పతిః
పరసన్నస తవాం మహారాజ సంవర్తొ యాజయిష్యతి
20 [మ]
సంజీవితొ ఽహం భవతా వాక్యేనానేన నారథ
పశ్యేయం కవ ను సంవర్తం శంస మే వథతాం వర
21 కదం చ తస్మై వర్తేయం కదం మాం న పరిత్యజేత
పరత్యాఖ్యాతశ చ తేనాపి నాహం జీవితుమ ఉత్సహే
22 [న]
ఉన్మత్తవేషం బిభ్రత స చఙ్క్రమీతి యదాసుఖమ
వారాణసీం తు నగరీమ అభీక్ష్ణమ ఉపసేవతే
23 తస్యా థవారం సమాసాథ్య నయసేదాః కుణపం కవ చిత
తం థృష్ట్వా యొ నివర్తేత స సంవర్తొ మహీపతే
24 తం పృష్ఠతొ ఽనుగచ్ఛేదా యత్ర గచ్ఛేత స వీర్యవాన
తమ ఏకాన్తే సమాసాథ్య పరాఞ్జలిః శరణం వరజేః
25 పృచ్ఛేత తవాం యథి కేనాహం తవాఖ్యాత ఇతి సమ హ
బరూయాస తవం నారథేనేతి సంతప్త ఇవ శత్రుహన
26 స చేత తవామ అనుయుఞ్జీత మమాభిగమనేప్సయా
శంసేదా వహ్నిమ ఆరూఢం మామ అపి తవమ అశఙ్కయా
27 [వ]
స తదేతి పరతిశ్రుత్య పూజయిత్వా చ నారథమ
అభ్యనుజ్ఞాయ రాజర్షిర యయౌ వారాణసీం పురీమ
28 తత్ర గత్వా యదొక్తం స పుర్యా థవారే మహాయశాః
కుణపం సదాపయామ ఆస నారథస్య వచః సమరన
29 యౌగపథ్యేన విప్రశ చ స పురీ థవారమ ఆవిశత
తతః స కుణపం థృష్ట్వా సహసా స నయవర్తత
30 స తం నివృత్తమ ఆలక్ష్య పరాఞ్జలిః పృష్ఠతొ ఽనవగాత
ఆవిక్షితొ మహీపాలః సంవర్తమ ఉపశిక్షితుమ
31 స ఏనం విజనే థృష్ట్వా పాంసుభిః కర్థమేన చ
శలేష్మణా చాపి రాజానం షఠీవనైశ చ సమాకిరత
32 స తదా బాధ్యమానొ ఽపి సంవర్తేన మహీపతిః
అన్వగాథ ఏవ తమ ఋషిం పరాఞ్జలిః సంప్రసాథయన
33 తతొ నివృత్య సంవర్తః పరిశ్రాన్త ఉపావిశత
శీతలచ ఛాయమ ఆసాథ్య నయగ్రొధం బహుశాఖినమ