అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 4

వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 4)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

The Mahabharata in Sanskrit
Book 14
Chapter 4
1 [య]
శుశ్రూషే తస్య ధర్మజ్ఞ రాజర్షేః పరికీర్తనమ
థవైపాయన మరుత్తస్య కదాం పరబ్రూహి మే ఽనఘ
2 [వ]
ఆసీత కృతయుగే పూర్వం మనుర థణ్డధరః పరభుః
తస్య పుత్రొ మహేష్వాసః పరజాతిర ఇతి విశ్రుతః
3 పరజాతేర అభవత పుత్రః కషుప ఇత్య అభివిశ్రుతః
కషుపస్య పుత్రస తవ ఇక్ష్వాకుర మహీపాలొ ఽభవత పరభుః
4 తస్య పుత్రశతం రాజన్న ఆసీత పరమధార్మికమ
తాంస్త తు సర్వాన మహీపాలాన ఇక్ష్వాకుర అకరొత పరభుః
5 తేషాం జయేష్ఠస తు వింశొ ఽభూత పరతిమానం ధనుష్మతామ
వింశస్య పుత్రః కల్యాణొ వివింశొ నామ భారత
6 వివింశస్య సుతా రాజన బభూవుర థశ పఞ్చ చ
సర్వే ధనుషి విక్రాన్తా బరహ్మణ్యాః సత్యవాథినః
7 థానధర్మరతాః సన్తః సతతం పరియవాథినః
తేషాం జయేష్ఠః ఖనీ నేత్రః స తాన సర్వాన అపీడయత
8 సవనీనేత్రస తు విక్రాన్తొ జిత్వా రాజ్యమ అకణ్టకమ
నాశక్నొథ రక్షితుం రాజ్యం నాన్వరజ్యన్త తం పరజాః
9 తమ అపాస్య చ తథ రాష్ట్రం తస్య పుత్రం సువర్చసమ
అభ్యషిఞ్చత రాజేన్థ్ర ముథితం చాభవత తథా
10 స పితుర విక్రియాం థృష్ట్వా రాజ్యాన నిరసనం తదా
నియతొ వర్తయామ ఆస పరజాహితచికీర్షయా
11 బరహ్మణ్యః సత్యవాథీ చ శుచిః శమ థమాన్వితః
పరజాస తం చాన్వరజ్యన్త ధర్మనిత్యం మనస్వినమ
12 తస్య ధర్మప్రవృత్తస్య వయశీర్యత కొశవాహనమ
తం కషీణకొశం సామన్తాః సమన్తాత పర్యపీడయన
13 స పీడ్యమానొ బహుభిః కషీణకొశస తవ అవాహనః
ఆర్తిమ ఆర్ఛత పరాం రాజా సహ భృత్యైః పురేణ చ
14 న చైనం పరిహర్తుం తే ఽశక్నువన పరిసంక్షయే
సమ్యగ్వృత్తొ హి రాజా స ధర్మనిత్యొ యుధిష్ఠిర
15 యథా తు పరమామ ఆర్తిం గతొ ఽసౌ స పురొ నృపః
తతః పరథధ్మౌ స కరం పరాథురాసీత తతొ బలమ
16 తతస తాన అజయత సర్వాన పరాతిసీమాన నరాధిపాన
ఏతస్మాత కారణాథ రాజన విశ్రుతః స కరంధమః
17 తస్య కారంధమః పుత్రస తరేతాయుగముఖే ఽభవత
ఇన్థ్రాథ అనవరః శరీమాన థేవైర అపి సుథుర్జయః
18 తస్య సర్వే మహీపాలా వర్తన్తే సమ వశే తథా
స హి సమ్రాడ అభూత తేషాం వృత్తేన చ బలేన చ
19 అవిక్షిన నామ ధర్మాత్మా శౌర్యేణేన్థ్ర సమొ ఽభవత
యజ్ఞశీలః కర్మ రతిర ధృతిమాన సంయతేన్థ్రియః
20 తేజసాథిత్యసథృశః కషమయా పృదివీసమః
బృహస్పతిసమొ బుథ్ధ్యా హిమవాన ఇవ సుస్దిరః
21 కర్మణా మనసా వాచా థమేన పరశమేన చ
మనాంస్య ఆరాధయామ ఆస పరజానాం స మహీపతిః
22 య ఈజే హయమేధానాం శతేన విధివత పరభుః
యాజయామ ఆస యం విథ్వాన సవయమ ఏవాఙ్గిరాః పరభుః
23 తస్య పుత్రొ ఽతిచక్రామ పితరం గుణవత్తయా
మరుత్తొ నామ ధర్మజ్ఞశ చక్రవర్తీ మహాయశాః
24 నాగాయుత సమప్రాణః సాక్షాథ విష్ణుర ఇవాపరః
స యక్ష్యమాణొ ధర్మాత్మా శాతకుమ్భమయాన్య ఉత
కారయామ ఆస శుభ్రాణి భాజనాని సహస్రశః
25 మేరుం పర్వతమ ఆసాథ్య హిమవత్పార్శ్వ ఉత్తరే
కాఞ్చనః సుమహాన పాథస తత్ర కర్మ చకార సః
26 తతః కుణ్డాని పాత్రీశ చ పిఠరాణ్య ఆసనాని చ
చక్రుః సువర్ణకర్తారొ యేషాం సంఖ్యా న విథ్యతే
27 తస్యైవ చ సమీపే స యజ్ఞవాటొ బభూవ హ
ఈజే తత్ర స ధర్మాత్మా విధివత పృదివీపతిః
మరుత్తః సహితైః సర్వైః పరజా పాలైర నరాధిపః