అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 23

వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 23)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [బర]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
సుభగే పఞ్చ హొతౄణాం విధానమ ఇహ యాథృశమ
2 పరాణాపానావ ఉథానశ చ సమానొ వయాన ఏవ చ
పఞ్చ హొతౄన అదైతాన వై పరం భావం విథుర బుధాః
3 [బరాహ్మణీ]
సవభావాత సప్త హొతార ఇతి తే పూర్వికా మతిః
యదా వై పఞ్చ హొతారః పరొ భావస తదొచ్యతామ
4 [బర]
పరాణేన సంభృతొ వాయుర అపానొ జాయతే తతః
అపానే సంభృతొ వాయుస తతొ వయానః పరవర్తతే
5 వయానేన సంభృతొ వాయుస తథొథానః పరవర్తతే
ఉథానే సంభృతొ వాయుః సమానః సంప్రవర్తతే
6 తే ఽపృచ్ఛన్త పురా గత్వా పూర్వజాతం పరజాపతిమ
యొ నొ జయేష్ఠస తమ ఆచక్ష్వ స నః శరేష్ఠొ భవిష్యతి
7 [బరహ్మా]
యస్మిన పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
యస్మిన పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; స వై శరేష్ఠొ గచ్ఛత యత్ర కామః
8 [పరాణ]
మయి పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
మయి పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; శరేష్ఠొ హయ అహం పశ్యత మాం పరలీనమ
9 [బరాహ్మణ]
పరాణః పరలీయత తతః పునశ చ పరచచార హ
సమానశ చాప్య ఉథానశ చ వచొ ఽబరూతాం తతః శుభే
10 న తవం సర్వమ ఇథం వయాప్య తిష్ఠసీహ యదా వయమ
న తవం శరేష్ఠొ ఽసి నః పరాణ అపానొ హి వశే తవ
పరచచార పునః పరాణస తమ అపానొ ఽభయభాషత
11 మయి పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
మయి పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; శరేష్ఠొ హయ అహం పశ్యత మాం పరలీనమ
12 వయానశ చ తమ ఉథానశ చ భాషమాణమ అదొచతుః
అపాన న తవం శరేష్ఠొ ఽసి పరాణొ హి వశగస తవ
13 అపానః పరచచారాద వయానస తం పునర అబ్రవీత
శరేష్ఠొ ఽహమ అస్మి సర్వేషాం శరూయతాం యేన హేతునా
14 మయి పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
మయి పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; శరేష్ఠొ హయ అహం పశ్యత మాం పరలీనమ
15 పరాలీయత తతొ వయానః పునశ చ పరచచార హ
పరాణాపానావ ఉథానశ చ సమానశ చ తమ అబ్రువన
న తవం శరేష్ఠొ ఽసి నొ వయాన సమానొ హి వశే తవ
16 పరచచార పునర వయానః సమానః పునర అబ్రవీత
శరేష్ఠొ ఽహమ అస్మి సర్వేషాం శరూయతాం యేన హేతునా
17 మయి పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
మయి పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; శరేష్ఠొ హయ అహం పశ్యత మాం పరలీనమ
18 తతః సమానః పరాలిల్యే పునశ చ పరచచార హ
పరాణాపానావ ఉథానశ చ వయానశ చైవ తమ అబ్రువన
సమానన తవం శరేష్ఠొ ఽసి వయాన ఏవ వశే తవ
19 సమానః పరచచారాద ఉథానస తమ ఉవాచ హ
శరేష్ఠొ ఽహమ అస్మి సర్వేషాం శరూయతాం యేన హేతునా
20 మయి పరలీనే పరలయం వరజన్తి; సర్వే పరాణాః పరాణభృతాం శరీరే
మయి పరచీర్ణే చ పునశ చరన్తి; శరేష్ఠొ హయ అహం పశ్యత మాం పరలీనమ
21 తతః పరాలీయతొథానః పునశ చ పరచచార హ
పరాణాపానౌ సమానశ చ వయానశ చైవ తమ అబ్రువన
ఉథాన న తవం శరేష్ఠొ ఽసి వయాన ఏవ వశే తవ
22 తతస తాన అబ్రవీథ బరహ్మా సమవేతాన పరజాపతిః
సర్వే శరేష్ఠా న వా శరేష్ఠాః సర్వే చాన్యొన్య ధర్మిణః
సర్వే సవవిషయే శరేష్ఠాః సర్వే చాన్యొన్య రక్షిణః
23 ఏకః సదిరశ చాస్దిరశ చ విశేషాత పఞ్చ వాయవః
ఏక ఏవ మమైవాత్మా బహుధాప్య ఉపచీయతే
24 పరస్పరస్య సుహృథొ భావయన్తః పరస్పరమ
సవస్తి వరజత భథ్రం వొ ధారయధ్వం పరస్పరమ