అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 72

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 72)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 థమయన్త్య ఉవాచ
గచ్ఛ కేశిని జానీహి క ఏష రదవాహకః
ఉపవిష్టొ రదొపస్దే వికృతొ హరస్వబాహుకః
2 అభ్యేత్య కుశలం భథ్రే మృథుపూర్వం సమాహితా
పృచ్ఛేదాః పురుషం హయ ఏనం యదాతత్త్వమ అనిన్థితే
3 అత్ర మే మహతీ శఙ్కా భవేథ ఏష నలొ నృపః
తదా చ మే మనస్తుష్టిర హృథయస్య చ నిర్వృతిః
4 బరూయాశ చైనం కదాన్తే తవం పర్ణాథవచనం యదా
పరతివాక్యం చ సుశ్రొణి బుధ్యేదాస తవమ అనిన్థితే
5 బృహథశ్వ ఉవాచ
ఏవం సమాహితా గత్వా థూతీ బాహుకమ అబ్రవీత
థమయన్త్య అపి కల్యాణీ పరాసాథస్దాన్వవైక్షత
6 సవాగతం తే మనుష్యేన్థ్ర కుశలం తే బరవీమ్య అహమ
థమయన్త్యా వచః సాధు నిబొధ పురుషర్షభ
7 కథా వై పరస్దితా యూయం కిమర్దమ ఇహ చాగతాః
తత తవం బరూహి యదాన్యాయం వైథర్భీ శరొతుమ ఇచ్ఛతి
8 బాహుక ఉవాచ
శరుతః సవయంవరొ రాజ్ఞా కౌసల్యేన యశస్వినా
థవితీయొ థమయన్త్యా వై శవొభూత ఇతి భామిని
9 శరుత్వా తం పరస్దితొ రాజా శతయొజనయాయిభిః
హయైర వాతజవైర ముఖ్యైర అహమ అస్య చ సారదిః
10 కేశిన్య ఉవాచ
అద యొ ఽసౌ తృతీయొ వః స కుతః కస్య వా పునః
తవం చ కస్య కదం చేథం తవయి కర్మ సమాహితమ
11 బాహుక ఉవాచ
పుణ్యశ్లొకస్య వై సూతొ వార్ష్ణేయ ఇతి విశ్రుతః
స నలే విథ్రుతే భథ్రే భాఙ్గస్వరిమ ఉపస్దితః
12 అహమ అప్య అశ్వకుశలః సూథత్వే చ సునిష్ఠితః
ఋతుపర్ణేన సారద్యే భొజనే చ వృతః సవయమ
13 కేశిన్య ఉవాచ
అద జానాతి వార్ష్ణేయః కవ ను రాజా నలొ గతః
కదం చిత తవయి వైతేన కదితం సయాత తు బాహుక
14 బాహుక ఉవాచ
ఇహైవ పుత్రౌ నిక్షిప్య నలస్యాశుభకర్మణః
గతస తతొ యదాకామం నైష జానాతి నైషధమ
15 న చాన్యః పురుషః కశ చిన నలం వేత్తి యశస్విని
గూఢశ చరతి లొకే ఽసమిన నష్టరూపొ మహీపతిః
16 ఆత్మైవ హి నలం వేత్తి యా చాస్య తథనన్తరా
న హి వై తాని లిఙ్గాని నలం శంసన్తి కర్హి చిత
17 కేశిన్య ఉవాచ
యొ ఽసావ అయొధ్యాం పరదమం గతవాన బరాహ్మణస తథా
71 ఇమాని నారీవాక్యాని కదయానః పునః పునః
18 కవ ను తవం కితవ ఛిత్త్వా వస్త్రార్ధం పరస్దితొ మమ
ఉత్సృజ్య విపినే సుప్తామ అనురక్తాం పరియాం పరియ
19 సా వై యదా సమాథిష్టా తత్రాస్తే తవత్ప్రతీక్షిణీ
థహ్యమానా థివారాత్రం వస్త్రార్ధేనాభిసంవృతా
20 తస్యా రుథన్త్యాః సతతం తేన థుఃఖేన పార్దివ
పరసాథం కురు వై వీర పరతివాక్యం పరయచ్ఛ చ
21 తస్యాస తత్ప్రియమ ఆఖ్యానం పరబ్రవీహి మహామతే
తథ ఏవ వాక్యం వైథర్భీ శరొతుమ ఇచ్ఛత్య అనిన్థితా
22 ఏతచ ఛరుత్వా పరతివచస తస్య థత్తం తవయా కిల
యత పురా తత పునస తవత్తొ వైథర్భీ శరొతుమ ఇచ్ఛతి
23 బృహథశ్వ ఉవాచ
ఏవమ ఉక్తస్య కేశిన్యా నలస్య కురునన్థన
హృథయం వయదితం చాసీథ అశ్రుపూర్ణే చ లొచనే
24 స నిగృహ్యాత్మనొ థుఃఖం థహ్యమానొ మహీపతిః
బాష్పసంథిగ్ధయా వాచా పునర ఏవేథమ అబ్రవీత
25 వైషమ్యమ అపి సంప్రాప్తా గొపాయన్తి కులస్త్రియః
ఆత్మానమ ఆత్మనా సత్యొ జితస్వర్గా న సంశయః
26 రహితా భర్తృభిశ చైవ న కరుధ్యన్తి కథా చన
పరాణాంశ చారిత్రకవచా ధారయన్తీహ సత్స్త్రియః
27 పరాణయాత్రాం పరిప్రేప్సొః శకునైర హృతవాససః
ఆధిభిర థహ్యమానస్య శయామా న కరొథ్ధుమ అర్హతి
28 సత్కృతాసత్కృతా వాపి పతిం థృష్ట్వా తదాగతమ
భరష్టరాజ్యం శరియా హీనం కషుధితం వయసనాప్లుతమ
29 ఏవం బరువాణస తథ వాక్యం నలః పరమథుఃఖితః
న బాష్పమ అశకత సొఢుం పరరురొథ చ భారత
30 తతః సా కేశినీ గత్వా థమయన్త్యై నయవేథయత
తత సర్వం కదితం చైవ వికారం చైవ తస్య తమ