అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 245

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 245)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]
వనే నివసతాం తేషాం పాణ్డవానాం మహాత్మనామ
వర్షాణ్య ఏకాథశాతీయుః కృచ్ఛ్రేణ భరతర్షభ
2 ఫలమూలాశనాస తే హి సుఖార్హా థుఃఖమ ఉత్తమమ
పరాప్తకాలమ అనుధ్యాన్తః సేహుర ఉత్తమపూరుషాః
3 యుధిష్ఠిరస తు రాజర్షిర ఆత్మకర్మాపరాధజమ
చిన్తయన స మహాబాహుర భరాతౄణాం థుఃఖమ ఉత్తమమ
4 న సుష్వాప సుఖం రాజా హృథి శల్యైర ఇవార్పితైః
థౌరాత్మ్యమ అనుపశ్యంస తత కాలే థయూతొథ్భవస్య హి
5 సంస్మరన పరుషా వాచః సూతపుత్రస్య పాణ్డవః
నిఃశ్వాసపరమొ థీనొ బిభ్రత కొపవిషం మహత
6 అర్జునొ యమజౌ చొభౌ థరౌపథీ చ యశస్వినీ
స చ భీమొ మహాతేజాః సర్వేషామ ఉత్తమొ బలీ
యుధిష్ఠిరమ ఉథీక్షన్తః సేహుర థుఃఖమ అనుత్తమమ
7 అవశిష్టమ అల్పకాలం మన్వానాః పురుషర్షభాః
వపుర అన్యథ ఇవాకార్షుర ఉత్సాహామర్శ చేష్టితైః
8 కస్య చిత తవ అద కాలస్య వయాసః సత్యవతీ సుతః
ఆజగామ మహాయొగీ పాణ్డవాన అవలొకకః
9 తమ ఆగతమ అభిప్రేక్ష్య కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
పరత్యుథ్గమ్య మహాత్మానం పరత్యగృహ్ణాథ యదావిధి
10 తమ ఆసీనమ ఉపాసీనః శుశ్రూషుర నియతేన్థ్రియః
తొషయన పరణిపాతేన వయాసం పాణ్డవనన్థనః
11 తాన అవేక్ష్య కృశాన పౌత్రాన వనే వన్యేన జీవతః
మహర్షిర అనుకమ్పార్దమ అబ్రవీథ బాష్పగథ్గథమ
12 యుధిష్ఠిర మహాబాహొ శృణు ధర్మభృతాం వర
నాతప్త తపసః పుత్ర పరాప్నువన్తి మహత సుఖమ
13 సుఖథుఃఖే హి పురుషః పర్యాయేణొపసేవతే
నాత్యన్తమ అసుఖం కశ చిత పరాప్నొతి పురుషర్షభ
14 పరజ్ఞావాంస తవ ఏవ పురుషః సంయుక్తః పరయా ధియా
ఉథయాస్తమయజ్ఞొ హి న శొచతి న హృష్యతి
15 సుఖమ ఆపతితం సేవేథ థుఃఖమ ఆపతితం సహేత
కాలప్రాప్తమ ఉపాసీత సస్యానామ ఇవ కర్షకః
16 తపసొ హి పరం నాస్తి తపసా విన్థతే మహత
నాసాధ్యం తపసః కిం చిథ ఇతి బుధ్యస్వ భారత
17 సత్యమ ఆర్జవమ అక్రొధః సంవిభాగొ థమః శమః
అనసూయా విహింసా చ శౌచమ ఇన్థ్రియసంయమః
సాధనాని మహారాజ నరాణాం పుణ్యకర్మణామ
18 అధర్మరుచయొ మూఢాస తిర్యగ్గతిపరాయణాః
కృచ్ఛ్రాం యొనిమ అనుప్రాప్య న సుఖం విన్థతే జనాః
19 ఇహ యత కరియతే కర్మ తత్పరత్రొపభుజ్యతే
తస్మాచ ఛరీరం యుఞ్జీత తపసా నియమేన చ
20 యదాశక్తి పరయచ్ఛేచ చ సంపూజ్యాభిప్రణమ్య చ
కాలే పాత్రే చ హృష్టాత్మా రాజన విగతమత్సరః
21 సత్యవాథీ లభేతాయుర అనాయాసమ అదార్జవీ
అక్రొధనొ ఽనసూయశ చ నిర్వృతిం లభతే పరామ
22 థాన్తః శమ పరః శశ్వత పరిక్లేశం న విన్థతి
న చ తప్యతి థాన్తాత్మా థృష్ట్వా పరగతాం శరియమ
23 సంవిభక్తా చ థాతా చ భొగవాన సుఖవాన నరః
భవత్య అహింసకశ చైవ పరమారొగ్యమ అశ్నుతే
24 మాన్యాన మానయితా జన్మ కులే మహతి విన్థతి
వయసనైర న తు సంయొగం పరాప్నొతి విజితేన్థ్రియః
25 శుభానుశయ బుథ్ధిర హి సంయుక్తః కాలధర్మణా
పరాథుర్భవతి తథ యొగాత కల్యాణ మతిర ఏవ సః
26 [య]
భగవన థానధర్మాణం తపసొ వా మహామునే
కిం సవిథ బహుగుణం పరేత్య కిం వా థుష్కరమ ఉచ్యతే
27 [వయాస]
థానాన న థుష్కరతరం పృదివ్యామ అస్తి కిం చన
అర్దే హి మహతీ తృష్ణా స చ థుఃఖేన లభ్యతే
28 పరిత్యజ్య రియాన పరాకాన ధర్మార్దం హి మహాహవమ
పరవిశన్తి నరా వీరాః సముథ్రమ అటవీం తదా
29 కృషిగొరక్ష్యమ ఇత్య ఏకే పరతిపథ్యన్తి మానవాః
పురుషాః పరేష్యతామ ఏకే నిర్గచ్ఛన్తి ధనార్దినః
30 తస్య థుఃఖార్జితస్యైవం పరిత్యాగః సుథుష్కరః
న థుష్కరతరం థానాత తస్మాథ థానం మతం మమ
31 విశేషస తవ అత్ర విజ్ఞేయొ నయాయేనొపార్జితం ధనమ
పాత్రే థేశే చ కాలే చ సాధుభ్యః పరతిపాథయేత
32 అన్యాయ సముపాత్తేన థానధర్మొ ధనేన యః
కరియతే న స కర్తారం తరాయతే మహతొ భయాత
33 పాత్రే థానం సవల్పమ అపి కాలే థత్తం యుధిష్ఠిర
మనసా సువిశుథ్ధేన పరేత్యానన్త ఫలం సమృతమ
34 అతాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
వరీహి థరొణ పరిత్యాగాథ యత ఫలం పరాప ముథ్గలః