అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 206

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 206)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వయధ]
ఏవం శప్తొ ఽహమ ఋషిణా తథా థవిజవరొత్తమ
అభిప్రసాథయమ ఋషిం గిరా వాక్యం విశారథమ
2 అజానతా మయాకార్యమ ఇథమ అథ్య కృతం మునే
కషన్తుమ అర్హసి తత సర్వం పరసీథ భగవన్న ఇతి
3 [రసిర]
నాన్యదా భవితా శాప ఏవమ ఏతథ అసంశయమ
ఆనృశంస్యాథ అహం కిం చిత కర్తానుగ్రహమ అథ్య తే
4 శూథ్రయొనౌ వర్తమానొ ధర్మజ్ఞొ భవితా హయ అసి
మాతాపిత్రొశ చ శుశ్రూషాం కరిష్యసి న సంశయః
5 తయా శుశ్రూషయా సిథ్ధిం మహతీం సమవాప్స్యసి
జాతిస్రమశ చ భవితా సవర్గం చైవ గమిష్యసి
శాపక్షయాన్తే నిర్వృత్తే భవితాసి పునర థవిజః
6 [వయధ]
ఏవం శప్తః పురా తేన ఋషిణాస్మ్య ఉగ్రతేజసా
పరసాథశ చ కృతస తేన మమైవం థవిపథాం వర
7 శరం చొథ్ధృతవాన అస్మి తస్య వై థవిజసత్తమ
ఆశ్రమం చ మయా నీతొ న చ పరాణైర వయయుజ్యత
8 ఏతత తే సర్వమ ఆఖ్యాతం యదా మమ పురాభవత
అభితశ చాపి గన్తవ్యం మయా సవర్గం థవిజొత్తమ
9 [బరా]
ఏవమ ఏతాని పురుషా థుఃఖాని చ సుఖాని చ
పరాప్నువన్తి మహాబుథ్ధే నొత్కణ్ఠాం కర్తుమ అర్హసి
థుష్కరం హి కృతం తాత జానతా జాతిమ ఆత్మనః
10 కర్మ థొషశ చ వై విథ్వన్న ఆత్మజాతికృతేన వై
కం చిత కాలం మృష్యతాం వై తతొ ఽసి భవితా థవిజః
సాంప్రతం చ మతొ మే ఽసి బరాహ్మణొ నాత్ర సంశయః
11 బరాహ్మణః పతనీయేషు వర్తమానొ వికర్మసు
థామ్భికొ థుష్కృతప్రాయః శూథ్రేణ సథృశొ భవేత
12 యస తు శూథ్రొ థమే సత్యే ధర్మే చ సతతొత్దితః
తం బరాహ్మణమ అహం మన్యే వృత్తేన హి భవేథ థవిజః
13 కర్మ థొషేణ విషమా గతిమ ఆప్నొతి థారుణామ
కషీణథొషమ అహం మన్యే చాభితస తవాం నరొత్తమ
14 కర్తుమ అర్హసి నొత్కణ్ఠాం తవథ్విధా హయ అవిషాథినః
లొకవృత్తాన్తవృత్తజ్ఞా నిత్యం ధర్మపరాయణాః
15 [వయధ]
పరజ్ఞయా మానసం థుఃఖం హన్యాచ ఛారీరమ ఔషధైః
ఏతథ విజ్ఞానసామర్ద్యం న బాలైః సమతాం వరజేత
16 అనిష్ట సంప్రయొగాచ చ విప్రయొగాత పరియస్య చ
మానుషా మానసైర థుఃఖైర యుజ్యన్తే అల్పబుథ్ధయః
17 గుణైర భూతాని యుజ్యన్తే వియుజ్యన్తే తదైవ చ
సర్వాణి నైతథ ఏకస్య శొకస్దానం హి విథ్యతే
18 అనిష్టేనాన్వితం పశ్యంస తదా కషిప్రం విరజ్యతే
తతశ చ పరతికుర్వన్తి యథి పశ్యన్త్య ఉపక్రమమ
శొచతొ న భవేత కిం చిత కేవలం పరితప్యతే
19 పరిత్యజన్తి యే థుఃఖం సుఖం వాప్య ఉభయం నరాః
త ఏవ సుఖమ ఏధన్తే జఞానతృప్తా మనీషిణః
20 అసంతొష పరా మూఢాః సంతొషం యాన్తి పణ్డితాః
అసంతొషస్య నాస్త్య అన్తస తుష్టిస తు పరమం సుఖమ
న శొచన్తి గతాధ్వానః పశ్యన్తః పరమాం గతిమ
21 న విషాథే మనొ కార్యం విషాథొ విషమ ఉత్తమమ
మారయత్య అకృతప్రజ్ఞం బాలం కరుథ్ధ ఇవొరగః
22 యం విషాథాభిభవతి విషమే సముపస్దితే
తేజసా తస్య హీనస్య పురుషార్దొ న విథ్యతే
23 అవశ్యం కరియమాణస్య కర్మణొ థృశ్యతే ఫలమ
న హి నిర్వేథమ ఆగమ్య కిం చిత పరాప్నొతి శొభనమ
24 అదాప్య ఉపాయం పశ్యేత థుఃఖస్య పరిమొక్షణే
అశొచన్న ఆరభేతైవ యుక్తశ చావ్యసనీ భవేత
25 భూతేష్వ అభావం సంచిన్త్య యే తు బుథ్ధేః పరం గతాః
న శొచన్తి కృతప్రజ్ఞాః పశ్యన్తః పరమాం గతిమ
26 న శొచామి చ వై విథ్వన కాలాకాఙ్క్షీ సదితొ ఽసమ్య అహమ
ఏతైర నిర్థశనైర బరహ్మన నావసీథామి సత్తమ
27 [బరా]
కృతప్రజ్ఞొ ఽసి మేధావీ బుథ్ధిశ చ విపులా తవ
నాహం భవన్తం శొచామి జఞానతృప్తొ ఽసి ధర్మవిత
28 ఆపృచ్ఛే తవాం సవస్తి తే ఽసతు ధర్మస తవా పరిరక్షతు
అప్రమాథస తు కర్తవ్యొ ధర్మే ధర్మభృతాం వర
29 [మార్క]
బాఢమ ఇత్య ఏవ తం వయాధః కృతాఞ్జలిర ఉవాచ హ
పరథక్షిణమ అదొ కృత్వా పరస్దితొ థవిజసత్తమః
30 స తు గత్వా థవిజః సర్వాం శుశ్రూషాం కృతవాంస తథా
మాతా పితృభ్యాం వృథ్ధాభ్యాం యదాన్యాయం సుసంశితః
31 ఏతత తే సర్వమ ఆఖ్యాతం నిఖిలేన యుధిష్ఠిర
పృష్టవాన అసి యం తాత ధర్మం ధర్మభృతాం వర
32 పతివ్రతాయా మాహాత్మ్యం బరాహ్మణస్య చ సత్తమ
మాతా పిత్రొశ చ శుశ్రూషా వయాధే ధర్మశ చ కీర్తితః
33 [య]
అత్యథ్భుతమ ఇథం బరహ్మన ధర్మాఖ్యానమ అనుత్తమమ
సర్వధర్మభృతాం శరేష్ఠ కదితం థవిజసత్తమ
34 సుఖశ్రవ్యతయా విథ్వన ముహూర్తమ ఇవ మే గతమ
న హి తృప్తొ ఽసమి భగవాఞ శృణ్వానొ ధర్మమ ఉత్తమమ