అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 190
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 190) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
భూయ ఏవ బరాహ్మణమహాభాగ్యం వక్తుమ అర్హసీత్య అబ్రవీత పాణ్డవేయొ మార్కణ్డేయమ
2 అదాచష్ట మార్కణ్డేయః
3 అయొధ్యాయామ ఇక్షువాకు కులొత్పన్నః పార్దివః పరిక్షిన నామ మృగయామ అగమత
4 తమ ఏకాశ్వేన మృగమ అనుసరన్తం మృగొ థూరమ అపాహరత
5 అదాధ్వని జాతశ్రమః కషుత్తృష్ణాభిభూతశ చ కస్మింశ చిథ ఉథ్థేశే నీలం వనషణ్డమ అపశ్యత
తచ చ వివేశ
6 తతస తస్య వనషణ్డస్య మధ్యే ఽతీవ రమణీయం సరొ థృష్ట్వా సాశ్వైవ వయగాహత
7 అదాశ్వస్తః స బిస మృణాలమ అశ్వస్యాగ్రే నిక్షిప్య పుష్కరిణీ తీరే సమావిశత
8 తతః శయానొ మధురం గీతశబ్థమ అశృణొత
9 స శరుత్వా అచిన్తయత
నేహ మనుష్యగతిం పశ్యామి
కస్య ఖల్వ అయం గీతశబ్థేతి
10 అదాపశ్యత కన్యాం పరమరూపథర్శనీయాం పుష్పాణ్య అవచిన్వతీం గాయన్తీం చ
11 అద సా రాజ్ఞః సమీపే పర్యక్రామత
12 తామ అబ్రవీథ రాజా
కస్యాసి సుభగే తవమ ఇతి
13 సా పరత్యువాచ
14 తాం రాజొవాచ
అర్దీ తవయాహమ ఇతి
15 అదొవాచ కన్యా సమయేనాహం శక్యా తవయా లబ్ధుమ
నాన్యదేతి
16 తాం రాజా సమయమ అపృచ్ఛత
17 తతః కన్యేథమ ఉవాచ
ఉథకం మే న థర్శయితవ్యమ ఇతి
18 స రాజా బాఢమ ఇత్య ఉక్త్వా తాం సమాగమ్య తయా సహాస్తే
19 తత్రైవాసీనే రాజని సేనాన్వగచ్ఛత
పథేనానుపథం థృష్ట్వా రాజానం పరివార్యాతిష్ఠత
20 పర్యాశ్వస్తశ చ రాజా తయైవ సహ శిబికయా పరాయాథ అవిఘాటితయా
సవనగరమ అనుప్రాప్య రహసి తయా సహ రమన్న ఆస్తే
నాన్యత కిం చనాపశ్యత
21 అద పరధానామాత్యస తస్యాభ్యాశ చరాః సత్రియొ ఽపృచ్ఛత
కిమ అత్ర పరయొజనం వర్తతేతి
22 అదాబ్రువంస తాః సత్రియః
అపూర్వమ ఇవ పశ్యామొథకం నాత్ర నీయతేతి
23 అదామాత్యొ ఽనుథకం వనం కారయిత్వొథార వృక్షం బహుమూలపుష్పఫలం రహస్య ఉపగమ్య రాజానమ అబ్రవీత
వనమ ఇథమ ఉథారమ అనుథకమ
సాధ్వ అత్ర రమ్యతామ ఇతి
24 స తస్య వచనాత తయైవ సహథేవ్యా తథ వనం పరావిశత
స కథా చిత తస్మిన వనే రమ్యే తయైవ సహ వయవహరత
అద కషుత తృష్ణార్థితః శరాన్తొ ఽతిమాత్రమ అతిముక్తాగారమ అపశ్యత
25 తత పరవిశ్య రాజా సహ పరియయా సుధా తలసుకృతాం విమలసలిలపూర్ణాం వాపీమ అపశ్యత
26 థృష్ట్వైవ చ తాం తస్యైవ తీరే సహైవ తయా థేవ్యా వయతిష్ఠత
27 అద తాం థేవీం స రాజాబ్రవీత
సాధువ అవతర వాపీ సలిలమ ఇతి
28 సా తథ వచొ శరుత్వావతీర్య వాపీం నయమజ్జత
న పునర ఉథమజ్జత
29 తాం మృగయమాణొ రాజా నాపశ్యత
30 వాపీమ అపి నిఃస్రావ్య మణ్డూకం శవభ్రముఖే థృష్ట్వా కరుథ్ధాజ్ఞాపయామ ఆస
సర్వమణ్డూక వధః కరియతామ ఇతి
యొ మయార్దీ స మృతకరి మణ్డూకైర ఉపాయనైర మామ ఉపతిష్ఠేథ ఇతి
31 అద మణ్డూకవధే ఘొరే కరియమాణే థిక్షు సర్వాసు మణ్డూకాన భయమ ఆవిశత
తే భీతా మణ్డూకరాజ్ఞే యదావృత్తం నయవేథయన
32 తతొ మణ్డూకరాట తాపస వేషధారీ రాజానమ అభ్యగచ్ఛత
33 ఉపేత్య చైనమ ఉవాచ
మా రాజన కరొధవశం గమః
పరసాథం కురు
నార్హసి మణ్డూకానామ అనపరాధినాం వధం కర్తుమ ఇతి
34 శలొకౌ చాత్ర భవతః
మా మణ్డూకాఞ జిఘాంస తవం కొపం సంధార్యయాచ్యుత
పరక్షీయతే ధనొథ్రేకొ జనానామ అవిజానతామ
35 పరతిజానీహి నైతాంస తవం పరాప్య కరొధం విమొక్ష్యసే
అలం కృత్వా తవాధర్మం మణ్డూకైః కిం హతైర హి తే
36 తమ ఏవం వాథినమ ఇష్టజనశొకపరీతాత్మా రాజా పరొవాచ
న హి కషమ్యతే తన మయా
హనిష్యామ్య ఏతాన
ఏతైర థురాత్మభిః పరియా మే భక్షితా
సర్వదైవ మే వధ్యా మణ్డూకాః
నార్హసి విథ్వన మామ ఉపరొథ్ధుమ ఇతి
37 స తథ వాక్యమ ఉపలభ్య వయదితేన్థ్రియ మనః పరొవాచ
పరసీథ రాజన
అహమ ఆయుర నామ మణ్డూకరాజః
మమ సా థుహితా సుశొభనా నామ
తస్యా థౌఃశీల్యమ ఏతత
బహవొ హి రాజానస తయా విప్రలబ్ధ పూర్వేతి
38 తమ అబ్రవీథ రాజా
తయాస్మ్య అర్దీ
స మే థీయతామ ఇతి
39 అదైనాం రాజ్ఞే పితాథాత
అబ్రవీచ చైనామ
ఏనం రాజానం శుశ్రూషస్వేతి
40 సొవాచ థుహితరమ
యస్మాత తవయా రాజానొ విప్రలబ్ధాస తస్మాథ అబ్రహ్మణ్యాని తవాపత్యాని భవిష్యన్త్య అనృతకత్వాత తవేతి
41 స చ రాజా తామ ఉపలభ్య తస్యాం సురత గుణనిబథ్ధహృథయొ లొకత్రయైశ్వర్యమ ఇవొపలభ్య హర్షబాష్పకలయా వాచ పరణిపత్యాభిపూజ్య మణ్డూకరాజానమ అబ్రవీత
అనుగృహీతొ ఽసమీతి
42 స చ మణ్డూకరాజొ జామాతరమ అనుజ్ఞాప్య యదాగతమ అగచ్ఛత
43 అద కస్య చిత కాలస్య తస్యాం కుమారాస తరయస తస్య రాజ్ఞః సంబభూవుః శలొ థలొ బలశ చేతి
తతస తేషాం జయేష్ఠం శలం సమయే పితా రాజ్యే ఽభిషిచ్య తపసి ధృతాత్మా వనం జగామ
44 అద కథా చిచ ఛిలొ మృగయామ అచరత
మృగం చాసాథ్య రదేనాన్వధావత
45 సూతం చొవాచ
శీఘ్రం మాం వహస్వేతి
46 స తదొక్తః సూతొ రాజానమ అబ్రవీత
మా కరియతామ అనుబన్ధః
నైష శక్యస తవయా మృగొ గరహీతుం యథ్య అపి తే రదే యుక్తౌ వామ్య సయాతామ ఇతి
47 తతొ ఽబరవీథ రాజా సూతమ
ఆచక్ష్వ మే వామ్య
హన్మి వా తవామ ఇతి
48 సైవమ ఉక్తొ రాజభయభీతొ వామథేవ శాపభీతశ చ సన్న ఆచఖ్యౌ రాజ్ఞే
వామథేవస్యాశ్వౌ వామ్య మనొజవావ ఇతి
49 అదైనమ ఏవం బరువాణమ అబ్రవీథ రాజా
వామథేవాశ్రమం యాహీతి
50 స గత్వా వామథేవాశ్రమం తమ ఋషిమ అబ్రవీత
భగవన మృగొ మయా విథ్ధః పాలయతే
తం సంభావయేయమ
అర్హసి మే వామ్య థాతుమ ఇతి
51 తమ అబ్రవీథ ఋషిః
థథాని తే వామ్య
కృతకార్యేణ భవతా మమైవ నిర్యాత్యౌ కషిప్రమ ఇతి
52 స చ తావ అశ్వౌ పరతిగృహ్యానుజ్ఞాప్య చర్షిం పరాయాథ వామ్య సంయుక్తేన రదేన మృగం పరతి
గచ్ఛంశ చాబ్రవీత సూతమ
అశ్వరత్నావ ఇమావ అయొగ్యౌ బరాహ్మణానామ
నైతౌ పరతిథేయౌ వామథేవాయేతి
53 ఏవమ ఉక్త్వా మృగమ అవాప్య సవనగరమ ఏత్యాశ్వావన్తఃపురే ఽసదాపయత
54 అదర్షిశ చిన్తయామ ఆస
తరుణొ రాజపుత్రః కల్యాణం పత్రమ ఆసాథ్య రమతే
న మే పరతినిర్యాతయతి
అహొ కష్టమ ఇతి
55 మనసా నిశ్చిత్య మాసి పూర్ణే శిష్యమ అబ్రవీత
గచ్ఛాత్రేయ
రాజానం బరూహి
యథి పర్యాప్తం నిర్యాతయొపాధ్యాయ వామ్యేతి
56 స గత్వైవం తం రాజానమ అబ్రవీత
57 తం రాజా పరత్యువాచ
రాజ్ఞామ ఏతథ వాహనమ
అనర్హా బరాహ్మణా రత్నానామ ఏవంవిధానామ
కిం చ బరాహ్మణానామ అశ్వైః కార్యమ
సాధు పరతిగమ్యతామ ఇతి
58 స గత్వైవమ ఉపాధ్యాయాయాచష్ట
59 తచ ఛరుత్వా వచనమ అప్రియం వామథేవః కరొధపరీతాత్మా సవయమ ఏవ రాజానమ అభిగమ్యాశ్వార్దమ అభ్యచొథయత
న చాథాథ రాజా
60 [వామ]
పరయచ్ఛ వామ్యౌ మమ పార్దివ తవం; కృతం హి తే కార్యమ అన్యైర అశక్యమ
మా తవా వధీథ వరుణొ ఘొరపాశైర; బరహ్మక్షత్రస్యాన్తరే వర్తమానః
61 [రాజా]
అనడ్వాహౌ సువ్రతౌ సాధు థాన్తావ; ఏతథ విప్రాణాం వాహనం వామథేవ
తాభ్యాం యాహి తవం యత్ర కామొ మహర్షే; ఛన్థాంసి వై తవాథృశం సంవహన్తి
62 [వామ]
ఛన్థాంసి వై మాథృశం సంవహన్తి; లొకే ఽముష్మిన పార్దివ యాని సన్తి
అస్మింస తు లొకే మమ యానమ ఏతథ; అస్మథ్విధానామ అపరేషాం చ రాజన
63 [రాజా]
చత్వారొ వా గర్థభాస తవాం వహన్తు; శరేష్ఠాశ్వతర్యొ హరయొ వా తురంగాః
తైస తవం యాహి కషత్రియస్యైష వాహొ; మమ వామ్యౌ న తవైతౌ హి విథ్ధి
64 [వామ]
ఘొరం వరతం బరాహ్మణస్యైతథ ఆహుర; ఏతథ రాజన యథ ఇహాజీవమానః
అయస్మయా ఘొరరూపా మహాన్తొ; వహన్తు తవాం శితశూలాశ చతుర్ధా
65 [రాజా]
యే తవా విథుర బరాహ్మణం వామథేవ; వాచా హన్తుం మనసా కర్మణా వా
తే తవాం సశిష్యమ ఇహ పాతయన్తు; మథ్వాక్యనున్నాః శితశూలాసి హస్తాః
66 [వామ]
నానుయొగా బరాహ్మణానాం భవన్తి; వాచా రాజన మనసా కర్మణా వా
యస తవ ఏవం బరహ్మ తపసాన్వేతి; విథ్వాంస తేన శరేష్ఠొ భవతి హి జీవమానః
67 [మార్క]
ఏవమ ఉక్తే వామథేవేన రాజన; సముత్తస్దూ రాక్షసా ఘొరరూపాః
తైః శూలహస్తైర వధ్యమానః స రాజా; పరొవాచేథం వాక్యమ ఉచ్చైస తథానీమ
68 ఇక్ష్వాకవొ యథి బరహ్మన థలొ వా; విధేయా మే యథి వాన్యే విశొ ఽపి
నొత్స్రక్ష్యే ఽహం వామథేవస్య వామ్యౌ; నైవంవిధా ధర్మశీలా భవన్తి
69 ఏవం బరువన్న ఏవ స యాతుధానైర; హతొ జగామాశు మహీం కషితీశః
తతొ విథిత్వా నృపతిం నిపాతితమ; ఇక్ష్వాకవొ వై థలమ అభ్యషిఞ్చన
70 రాజ్యే తథా తత్ర గత్వా స విప్రః; పరొవాచేథం వచనం వామథేవః
థలం రాజానం బరాహ్మణానాం హి థేయమ; ఏవం రాజన సర్వధర్మేషు థృష్టమ
71 బిభేషి చేత తవమ అధర్మాన నరేన్థ్ర; పరయచ్ఛ మే శీఘ్రమ ఏవాథ్య వామ్యౌ
ఏతచ ఛరుత్వా వామథేవస్య వాక్యం; స పార్దివః సూతమ ఉవాచ రొషాత
72 ఏకం హి మే సాయకం చిత్రరూపం; థిగ్ధం విషేణాహర సంగృహీతమ
యేన విథ్ధొ వామథేవః శయీత; సంథశ్యమానః శవభిర ఆర్తరూపః
73 [వామ]
జానామి పుత్రం థశవర్షం తవాహం; జాతం మహిష్యాం శయేనజితం నరేన్థ్ర
తం జహి తవం మథ్వచనాత పరణున్నస; తూర్ణం పరియం సాయకైర ఘొరరూపైః
74 [మార్క]
ఏవమ ఉక్తొ వామథేవేన రాజన్న; అన్తఃపురే రాజపుత్రం జఘాన
స సాయకస తిగ్మతేజా విసృష్టః; శరుత్వా థలస తచ చ వాక్యం బభాషే
75 ఇక్ష్వాకవొ హన్త చరామి వః పరియం; నిహన్మీమం విప్రమ అథ్య పరమద్య
ఆనీయతామ అపరస తిగ్మతేజాః; పశ్యధ్వం మే వీర్యమ అథ్య కషితీశాః
76 [వామ]
యం తవమ ఏనం సాయకం ఘొరరూపం; విషేణ థిగ్ధం మమ సంథధాసి
న తవమ ఏనం శరవర్యం విమొక్తుం; సంధాతుం వా శక్ష్యసి మానవేన్థ్ర
77 [రాజా]
ఇక్ష్వాకవః పశ్యత మాం గృహీతం; న వై శక్నొమ్య ఏష శరం విమొక్తుమ
న చాస్య కర్తుం నాశమ అభ్యుత్సహామి; ఆయుష్మాన వై జీవతు వామథేవః
78 [వామ]
సంస్పృశైనాం మహిషీం సాయకేన; తతస తస్మాథ ఏనసొ మొక్ష్యసే తవమ
79 [మార్క]
తతస తదా కృతవాన పార్దివస తు; తతొ మునిం రాజపుత్రీ బభాషే
యదా యుక్తం వామథేవాహమ ఏనం; థినే థినే సంవిశన్తీ వయశంసమ
బరాహ్మణేభ్యొ మృగయన్తీ సూనృతాని; తదా బరహ్మన పుణ్యలొకం లభేయమ
80 [వామ]
తవయా తరాతం రాజకులం శుభేక్షణే; వరం వృణీష్వాప్రతిమం థథాని తే
పరశాధీమం సవజనం రాజపుత్రి; ఇక్ష్వాకురాజ్యం సుమహచ చాప్య అనిన్థ్యే
81 [రాజపుత్రీ]
వరం వృణే భగవన్న ఏకమ ఏవ; విముచ్యతాం కిల్బిషాథ అథ్య భర్తా
శివేన చాధ్యాహి సపుత్రబాన్ధవం; వరొ వృతొ హయ ఏష మయా థవిజాగ్ర్య
82 [మార్క]
శరుత్వా వచొ స మునీ రాజపుత్ర్యాస; తదాస్త్వ ఇతి పరాహ కురుప్రవీర
తతః స రాజా ముథితొ బభూవ; వామ్యౌ చాస్మై సంప్రథథౌ పరణమ్య