అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 183

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 183)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [మార్క]
భూయ ఏవ తు మాహాత్మ్యం బరాహ్మణానాం నిబొధ మే
వైన్యొ నామేహ రాజర్షిర అశ్వమేధాయ థీక్షితః
తమ అత్రిర గన్తుమ ఆరేభే విత్తార్దమ ఇతి నః శరుతమ
2 భూయొ ఽద నానురుధ్యత స ధర్మవ్యక్తి నిథర్శనాత
సంచిన్త్య స మహాతేజా వనమ ఏవాన్వరొచయత
ధర్మపత్నీం సమాహూయ పుత్రాంశ చేథమ ఉవాచ హ
3 పరాప్స్యామః ఫలమ అత్యన్తం బహులం నిరుపథ్రవమ
అరణ్యగమనం కషిప్రం రొచతాం వొ గునాధికమ
4 తం భార్యా పరత్యువాచేథం ధర్మమ ఏవానురుధ్యతీ
వైనం గత్వా మహాత్మానమ అర్దయస్వ ధనం బహు
స తే థాస్యతి రాజర్షిర యజమానొ ఽరదినే ధనమ
5 తత ఆథాయ విప్రర్షే పరతిగృహ్య ధనం బహు
భృత్యాన సుతాన సంవిభజ్య తతొ వరజ యదేప్సితమ
ఏష వై పరమొ ధర్మధర్మవిథ్భిర ఉథాహృతః
6 [అత్రి]
కదితొ మే మహాభాగే గౌతమేన మహాత్మనా
వైన్యొ ధర్మార్దసంయుక్తః సత్యవ్రతసమన్వితః
7 కిం తవ అస్తి తత్ర థవేష్టారొ నివసన్తి హి మే థవిజాః
యదా మే గౌతమః పరాహ తతొ న వయవసామ్య అహమ
8 తత్ర సమ వాచం కల్యాణీం ధర్మకామార్ద సంహితామ
మయొక్తామ అన్యదా బరూయుస తతస తే వై నిరర్దకామ
9 గమిష్యామి మహాప్రాజ్ఞే రొచతే మే వచస తవ
గాశ చ మే థాస్యతే వైన్యః పరభూతం చార్దసంచయమ
10 [మార్క]
ఏవమ ఉక్త్వా జగామాశు వైన్య యజ్ఞం మహాతపః
గత్వా చ యజ్ఞాయతనమ అత్రిస తుష్టావ తం నృపమ
11 రాజన వైన్య తవమ ఈశశ చ భువి తవం పరదమొ నృపః
సతువన్తి తవాం మునిగణాస తవథ అన్యొ నాస్తి ధర్మవిత
12 తమ అబ్రవీథ ఋషిస తత్ర వచ కరుథ్ధొ మహాతపః
మైవమ అత్రే పునర బరూయా న తే పరజ్ఞా సమాహితా
అత్ర నః పరదమం సదాతా మహేన్థ్రొ వై పరజాపతిః
13 అదాత్రిర అపి రాజేన్థ్ర గౌతమం పరత్యభాషత
అయమ ఏవ విధాతా చ యదైవేన్థ్రః పరజాపతిః
తవమ ఏవ ముహ్యసే మొహాన న పరజ్ఞానం తవాస్తి హ
14 [గౌతమ]
జానామి నాహం ముహ్యామి తవం వివక్షుర విముహ్యసే
సతొష్యసే ఽభయుథయ పరేప్సుస తస్య థర్శనసంశ్రయాత
15 న వేత్ద పరమం ధర్మం న చావైషి పరయొజనమ
బాలస తవమ అసి మూఢశ చ వృథ్ధః కేవాపి హేతునా
16 [మార్క]
వివథన్తౌ తదా తౌ తు మునీనాం థర్శనే సదితౌ
యే తస్య యజ్ఞే సంవృత్తాస తే ఽపృచ్ఛన్త కదం తవ ఇమౌ
17 పరవేశః కేన థత్తొ ఽయమ అనయొర వైన్య సంసథి
ఉచ్చైః సమభిభాషన్తౌ కేన కార్యేణ విష్ఠితౌ
18 తతః పరమధర్మాత్మా కాశ్యపః సర్వధర్మవిత
వివాథినావ అనుప్రాప్తౌ తావ ఉభౌ పరత్యవేథయత
19 అదాబ్రవీత సథస్యాంస తు గౌతమొ మునిసత్తమాన
ఆవయొర వయాహృతం పరశ్నం శృణుత థవిజపుంగవాః
వైన్యొ విధాతేత్య ఆహాత్రిర అత్ర నః సంశయొ మహాన
20 శరుత్వైవ తు మహాత్మానొ మునయొ ఽభయథ్రవన థరుతమ
సనత్కుమారం ధర్మజ్ఞం సంశయ ఛేథనాయ వై
21 స చ తేషాం వచొ శరుత్వా యదాతత్త్వం మహాతపః
పరత్యువాచాద తాన ఏవం ధర్మార్దసహితం వచః
22 [సనత్కుమార]
బరహ్మక్షత్రేణ సహితం కషత్రం చ బరహ్మణా సహ
రాజా వై పరదమొ ధర్మః పరజానాం పతిర ఏవ చ
స ఏవ శక్రః శుక్రశ చ స ధాతా స బృహస్పతిః
23 పరజాపతిర విరాట సమ్రాట కషత్రియొ భూపతిర నృపః
య ఏభిః సతూయతే శబ్థైః కస తం నార్చితుమ అర్హతి
24 పురా యొనిర యుధాజిచ చ అభియా ముథితొ భవః
సవర్ణేతా సహజిథ బభ్రుర ఇతి రాజాభిధీయతే
25 సత్యమన్యుర యుధాజీవః సత్యధర్మప్రవర్తకః
అధర్మాథ ఋషయొ భీతా బలం కషత్రే సమాథధన
26 ఆథిత్యొ థివి థేవేషు తమొనుథతి తేజసా
తదైవ నృపతిర భూమావ అధర్మం నుథతే భృశమ
27 అతొ రాజ్ఞః పరధానత్వం శాస్త్రప్రామాణ్య థర్శనాత
ఉత్తరః సిధ్యతే పక్షొ యేన రాజేతి భాషితమ
28 [మార్క]
తతః స రాజా సంహృష్టః సిథ్ధే పక్షే మహామనః
తమ అత్రిమ అబ్రవీత పరీతః పూర్వం యేనాభిసంస్తుతః
29 యస్మాత సర్వమనుష్యేషు జయాయాంసం మామ ఇహాబ్రవీః
సర్వథేవైశ చ విప్రర్షే సంమితం శరేష్ఠమ ఏవ చ
తస్మాత తే ఽహం పరథాస్యామి వివిధం వసు భూరి చ
30 థాసీ సహస్రం శయామానాం సువస్త్రాణామ అలంకృతమ
థశకొట్యొ హిరణ్యస్య రుక్మభారాంస తదా థశ
ఏతథ థథాని తే విప్ర సర్వజ్ఞస తవం హి మే మతః
31 తథ అత్రిర నయాయతః సర్వం పరతిగృహ్య మహామనః
పరత్యాజగామ తేజస్వీ గృహాన ఏవ మహాతపః
32 పరథాయ చ ధనం పరీతః పుత్రేభ్యః పరయతాత్మవాన
తపొ సమభిసంధాయ వనమ ఏవాన్వపథ్యత