అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 178
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 178) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [య]
భవాన ఏతాథృశొ లొకే వేథవేథాఙ్గపారగః
బరూహి కిం కుర్వతః కర్మ భవేథ గతిర అనుత్తమా
2 [సర్ప]
పాత్రే థత్త్వా పరియాణ్య ఉక్త్వా సత్యమ ఉక్త్వా చ భారత
అహింసా నిరతః సవర్గం గచ్ఛేథ ఇతి మతిర మమ
3 [య]
థానాథ వా సర్పసత్యాథ వా కిమ అతొ గురు థృశ్యతే
అహింసా పరియయొశ చైవ గురులాఘవమ ఉచ్యతామ
4 [సర్ప]
థానే రతత్వం సత్యం చ అహింసా పరియమ ఏవ చ
ఏషాం కార్యగరీయస్త్వాథ థృశ్యతే గురులాఘవమ
5 కస్మాచ చిథ థానయొగాథ ధి సత్యమ ఏవ విశిష్యతే
సత్యవాక్యాచ చ రాజేన్థ్ర కిం చిథ థానం విశిష్యతే
6 ఏవమ ఏవ మహేష్వాస పరియవాక్యాన మహీపతే
అహింసా థృశ్యతే గుర్వీ తతశ చ పరియమ ఇష్యతే
7 ఏవమ ఏతథ భవేథ రాజన కార్యాపేక్షమ అనన్తరమ
యథ అభిప్రేతమ అన్యత తే బరూహి యావథ బరవీమ్య అహమ
8 [య]
కదం సవర్గే గతిః సర్పకర్మణాం చ ఫలం ధరువమ
అశరీరస్య థృశ్యేత విషయాంశ చ బరవీహి మే
9 [సర్ప]
తిస్రొ వై గతయొ రాజన పరిథృష్టాః సవకర్మభిః
మానుష్యం సవర్గవాసశ చ తిర్యగ్యొనిశ చ తత తరిధా
10 తత్ర వై మానుషాల లొకాథ థానాథిభిర అతన్థ్రితః
అహింసార్ద సమాయుక్తైః కారణైః సవర్గమ అశ్నుతే
11 విపరీతైశ చ రాజేన్థ్ర కారణైర మానుషొ భవేత
తిర్యగ్యొనిస తదా తాత విశేషశ చాత్ర వక్ష్యతే
12 కామక్రొధసమాయుక్తొ హింసా లొభసమన్వితః
మనుష్యత్వాత పరిభ్రష్టస తిర్యగ్యొనౌ పరసూయతే
13 తిర్యగ్యొన్యాం పృదగ్భావొ మనుష్యత్వే విధీయతే
గవాథిభ్యస తదాశ్వేభ్యొ థేవత్వమ అపి థృశ్యతే
14 సొ ఽయమ ఏతా గతీః సర్వా జన్తుశ చరతి కార్యవాన
నిత్యే మహతి చాత్మానమ అవస్దాపయతే నృప
15 జాతొ జాతశ చ బలవాన భుఙ్క్తే చాత్మా స థేహవాన
ఫలార్దస తాత నిష్పృక్తః పరజా లక్షణభావనః
16 [య]
శబ్థే సపర్శే చ రూపే చ తదైవ రసగన్ధయొః
తస్యాధిష్ఠానమ అవ్యగ్రం బరూహి సర్పయదాతదమ
17 కిం న గృహ్ణాసి విషయాన యుగపత తవం మహామతే
ఏతావథ ఉచ్యతాం చొక్తం సర్వం పన్నగసత్తమ
18 [సర్ప]
యథ ఆత్మథ్రవ్యమ ఆయుష్మన థేహసంశ్రయణాన్వితమ
కరణాధిష్ఠితం భొగాన ఉపభుఙ్క్తే యదావిధి
19 జఞానం చైవాత్ర బుథ్ధిశ చ మనొ చ భరతర్షభ
తస్య భొగాధికరణే కరణాని నిబొధ మే
20 మనసా తాత పర్యేతి కరమశొ విషయాన ఇమాన
విషయాయతనస్దేన భూతాత్మా కషేత్రనిఃసృతః
21 అత్ర చాపి నరవ్యాఘ్ర మనొ జన్తొర విధీయతే
తస్మాథ యుగపథ అస్యాత్ర గరహణం నొపపథ్యతే
22 స ఆత్మా పురుషవ్యాఘ్ర భరువొర అన్తరమ ఆశ్రితః
థరవ్యేషు సృజతే బుథ్ధిం వివిధేషు పరావరమ
23 బుథ్ధేర ఉత్తరకాలం చ వేథనా థృశ్యతే బుధైః
ఏష వై రాజశార్థూల విధిః కషేత్రజ్ఞభావనః
24 [య]
మనసొ చాపి బుథ్ధేశ చ బరూహి మే లక్షణం పరమ
ఏతథ అధ్యాత్మవిథుషాం పరం కార్యం విధీయతే
25 [సర్ప]
బుథ్ధిర ఆత్మానుగా తాత ఉత్పాతేన విధీయతే
తథ ఆశ్రితా హి సంజ్ఞైషా విధిస తస్యైషణే భవేత
26 బుథ్ధేర గుణవిధిర నాస్తి మనస తు గుణవథ భవేత
బుథ్ధిర ఉత్పథ్యతే కార్యే మనస తూత్పన్నమ ఏవ హి
27 ఏతథ విశేషణం తాత మనొ బుథ్ధ్యొర మయేరితమ
తవమ అప్య అత్రాభిసంబుథ్ధః కదం వా మన్యతే భవాన
28 [య]
అహొ బుథ్ధిమతాం శరేష్ఠ శుభా బుథ్ధిర ఇయం తవ
విథితం వేథితవ్యం తే కస్మాన మామ అనుపృచ్ఛసి
29 సర్వజ్ఞం తవాం కదం మొహ ఆవిశత సవర్గవాసినమ
ఏవమ అథ్భుతకర్మాణమ ఇతి మే సంశయొ మహాన
30 [సర్ప]
సుప్రజ్ఞమ అపి చేచ ఛూరమ ఋథ్ధిర మొహయతే నరమ
వర్తమానః సుఖే సర్వొ నావైతీతి మతిర మమ
31 సొ ఽహమ ఐశ్వర్యమొహేన మథావిష్టొ యుధిష్ఠిర
పతితః పరతిసంబుథ్ధస తవాం తు సంబొధయామ్య అహమ
32 కృతం కార్యం మహారాజ తవయా మమ పరంతప
కషీణః శాపః సుకృచ్ఛ్రొ మే తవయా సంభాష్య సాధునా
33 అహం హి థివి థివ్యేన విమానేన చరన పురా
అభిమానేన మత్తః సన కం చిన నాన్యమ అచిన్తయమ
34 బరహ్మర్షిథేవగన్ధర్వయక్షరాక్షస కింనరాః
కరాన మమ పరయచ్ఛన్తి సర్వే తరైలొక్యవాసినః
35 చక్షుషా యం పరపశ్యామి పరాణినం పృదివీపతౌ
తస్య తేజొ హరామ్య ఆశు తథ ధి థృష్టిబలం మమ
36 బరహ్మర్షీణాం సహస్రం హి ఉవాహ శిబికాం మమ
స మామ అపనయొ రాజన భరంశయామ ఆస వై శరియః
37 తత్ర హయ అగస్త్యః పాథేన వహన పృష్టొ మయా మునిః
అథృష్టేన తతొ ఽసమ్య ఉక్తొ ధవంస సర్పేతి వై రుషా
38 తతస తస్మాథ విమానాగ్రాత పరచ్యుతశ చయుత భూషణః
పరపతన బుబుధే ఽఽతమానం వయాలీ భూతమ అధొముఖమ
39 అయాచం తమ అహం విప్రం శాపస్యాన్తొ భవేథ ఇతి
అజ్ఞానాత సంప్రవృత్తస్య భగవన కషన్తుమ అర్హసి
40 తతః స మామ ఉవాచేథం పరపతన్తం కృపాన్వితః
యుధిష్ఠిరొ ధర్మరాజః శాపాత తవాం మొక్షయిష్యతి
41 అభిమానస్య ఘొరస్య బలస్య చ నరాధిప
ఫలే కషీణే మహారాజ ఫలం పుణ్యమ అవాప్స్యసి
42 తతొ మే విస్మయొ జాతస తథ థృష్ట్వా తపసొ బలమ
బరహ్మ చ బరాహ్మణత్వం చ యేన తవాహమ అచూచుథమ
43 సత్యం థమస తపొయొగమ అహింసా థాననిత్యతా
సాధకాని సథా పుంసాం న జాతిర న కులం నృప
44 అరిష్ట ఏష తే భరాతా భీమొ ముక్తొ మహాభుజః
సవస్తి తే ఽసతు మహారాజ గమిష్యామి థివం పునః
45 [వై]
ఇత్య ఉక్త్వాజగరం థేహం తయక్త్వా స నహుషొ నృపః
థివ్యం వపుః సమాస్దాయ గతస తరిథివమ ఏవ హ
46 యుధిష్ఠిరొ ఽపి ధర్మాత్మా భరాత్రా భీమేన సంగతః
ధౌమ్యేన సహితః శరీమాన ఆశ్రమం పునర అభ్యగాత
47 తతొ థవిజేభ్యః సర్వేభ్యః సమేతేభ్యొ యదాతదమ
కదయామ ఆస తత సర్వం ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
48 తచ ఛరుత్వా తే థవిజాః సర్వే భరాతరశ చాస్య తే తరయః
ఆసన సువ్రీడితా రాజన థరౌపథీ చ యశస్వినీ
49 తే తు సర్వే థవిజశ్రేష్ఠాః పాణ్డవానాం హితేప్సయా
మైవమ ఇత్య అబ్రువన భీమం గర్హయన్తొ ఽసయ సాహసమ
50 పాణ్డవాస తు భయాన ముక్తం పరేక్ష్య భీమం మహాబలమ
హర్షమ ఆహారయాం చక్రుర విజహ్రుశ చ ముథా యుతాః