అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 170
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 170) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [అర్జ]
నివర్తమానేన మయా మహథ థృష్టం తతొ ఽపరమ
పురం కామచరం థివ్యం పావకార్క సమప్రభమ
2 థరుమై రత్నమయైశ చైత్రైర భాస్వరైశ చ పతత్రిభిః
పౌలొమైః కాలకేయైశ చ నిత్యహృష్టైర అధిష్ఠితమ
3 గొపురాట్టాలకొపేతం చతుర్థ్వారం థురాసథమ
సర్వరత్నమయం థివ్యమ అథ్భుతొపమథర్శనమ
థరుమైః పుష్పఫలొపేతైర థివ్యరత్నమయైర వృతమ
4 తదా పతత్రిభిర థివ్యైర ఉపేతం సుమనొహరైః
అసురైర నిత్యముథితైః శూలర్ష్టి ముసలాయుధైః
చాపముథ్గర హస్తైశ చ సరగ్విభిః సర్వతొవృతమ
5 తథ అహం పరేక్ష్య థైత్యానాం పురమ అథ్భుతథర్శనమ
అపృచ్ఛం మాతలిం రాజన కిమ ఇథం థృశ్యతేతి వై
6 [మా]
పులొమా నామ థైతేయీ కాలకా చ మహాసురీ
థివ్యం వర్షసహస్రం తే చేరతుః పరమం తపః
తపసొ ఽనతే తతస తాభ్యాం సవయమ్భూర అథథాథ వరమ
7 అగృహ్ణీతాం వరం తే తు సుతానామ అల్పథుఃఖతామ
అవధ్యతాం చ రాజేన్థ్ర సురరాక్షస పన్నగైః
8 రమణీయం పురం చేథం ఖచరం సుకృతప్రభమ
సర్వరత్నైః సముథితం థుర్ధర్షమ అమరైర అపి
సయక్షగన్ధర్వగణైః పన్నగాసురరాక్షసైః
9 సర్వకామగుణొపేతం వీతశొకమ అనామయమ
బరహ్మణా భరతశ్రేష్ఠ కాలకేయ కృతే కృతమ
10 తథ ఏతత ఖచరం థివ్యం చరత్య అమర వర్జితమ
పౌలొమాధ్యుషితం వీర కాలకేయైశ చ థానవైః
11 హిరణ్యపురమ ఇత్య ఏతత ఖయాయతే నగరం మహత
రక్షితం కాలకేయైశ చ పౌలొమైశ చ మహాసురైః
12 త ఏతే ముథితా నిత్యమ అవధ్యాః సర్వథైవతైః
నివసన్త్య అత్ర రాజేన్థ్ర గతొథ్వేగా నిరుత్సుకాః
మానుషొ మృత్యుర ఏతేషాం నిర్థిష్టొ బరహ్మణా పురా
13 [అర్జ]
సురాసురైర అవధ్యాంస తాన అహం జఞాత్వా తతః పరభొ
అబ్రువం మాతలిం హృష్టొ యాహ్య ఏతత పురమ అఞ్జసా
14 తరిథశేశ థవిషొ యావత కషయమ అస్త్రైర నయామ్య అహమ
న కదంచిథ ధి మే పాపా న వధ్యా యే సురథ్విషః
15 ఉవాహ మాం తతః శీఘ్రం హిరణ్యపురమ అన్తికాత
రదేన తేన థివ్యేన హరియుక్తేన మాతలిః
16 తే మామ ఆలక్ష్య థైతేయా విచిత్రాభరణామ్బరాః
సముత్పేతుర మహావేగా రదాన ఆస్దాయ థంశితాః
17 తతొ నాలీకనారాచైర భల్లశక్త్యృష్టి తొమరైః
అభ్యఘ్నన థానవేన్థ్రా మాం కరుథ్ధాస తీవ్రపరాక్రమాః
18 తథ అహం చాస్త్రవర్షేణ మహతా పరత్యవారయమ
శస్త్రవర్షం మహథ రాజన విథ్యా బలమ ఉపాశ్రితః
19 వయామొహయం చ తాన సర్వాన రదమార్గైశ చరన రణే
తే ఽనయొన్యమ అభిసంమూఢాః పాతయన్తి సమ థానవాః
20 తేషామ అహం విమూఢానామ అన్యొన్యమ అభిధావతామ
శిరాంసి విశిఖైర థీప్తైర వయహరం శతసంఘశః
21 తే వధ్యమానా థైతేయాః పురమ ఆస్దాయ తత పునః
ఖమ ఉత్పేతుః సనగరా మాయామ ఆస్దాయ థానవీమ
22 తతొ ఽహం శరవర్షేణ మహతా పరత్యవారయమ
మార్గమ ఆవృత్య థైత్యానాం గతిం చైషామ అవారయమ
23 తత పురం ఖచరం థివ్యం కామగం థివ్యవర్చసమ
థైతేయైర వరథానేన ధార్యతే సమ యదాసుఖమ
24 అన్తర్భూమౌ నిపతితం పునర ఊర్ధ్వం పరతిష్ఠతే
పునస తిర్యక పరయాత్య ఆశు పునర అప్సు నిమజ్జతి
25 అమరావతిసంకాశం పురం కామగమం తు తత
అహమ అస్త్రైర బహువిధైః పరత్యగృహ్ణం నరాధిప
26 తతొ ఽహం శరజాలేన థివ్యాస్త్రముథితేన చ
నయగృహ్ణం సహ థైతేయైస తత పురం భరతర్షభ
27 విక్షతం చాయసైర బాణైర మత పరయుక్తైర అజిహ్మగైః
మహీమ అభ్యపతథ రాజన పరభగ్నం పురమ ఆసురమ
28 తే వధ్యమానా మథ్బాణైర వజ్రవేగైర అయస్మయైః
పర్యభ్రమన్త వై రాజన్న అసురాః కాలచొథితాః
29 తతొ మాతలిర అప్య ఆశు పురస్తాత్ల నిపతన్న ఇవ
మహీమ అవాతరత కషిప్రం రదేనాథిత్యవర్చసా
30 తతొ రదసహస్రాణి షష్టిస తేషామ అమర్షిణామ
యుయుత్సూనాం మయా సార్ధం పర్యవర్తన్త భారత
31 తాన అహం నిశితైర బాణైర వయధమం గార్ధ్రవాజితైః
తే యుథ్ధే సంన్యవర్తన్త సముథ్రస్య యదొర్మయః
32 నేమే శక్యా మానుషేణ యుథ్ధేనేతి పరచిన్త్య వై
తతొ ఽహమ ఆనుపూర్వ్యేణ సర్వాణ్య అస్త్రాణ్య అయొజయమ
33 తతస తాని సహస్రాణి రదానాం చిత్రయొధినామ
అస్త్రాణి మమ థివ్యాని పరత్యఘ్నఞ శనకైర ఇవ
34 రదమార్గాన విచిత్రాంస తే విచరన్తొ మహారదాః
పరత్యథృశ్యన్త సంగ్రామే శతశొ ఽద సహస్రశః
35 విచిత్రముకుటాపీడా విచిత్రకవచ ధవజాః
విచిత్రాభరణాశ చైవ నన్థయన్తీవ మే మనః
36 అహం తు శరవర్షైస తాన అస్త్రప్రముథితై రణే
నాశక్నువం పీడయితుం తే తు మాం పర్యపీడయన
37 తైః పీడ్యమానొ బహుభిః కృతాస్త్రైః కుశలైర యుధి
వయదితొ ఽసమి మహాయుథ్ధే భయం చాగాన మహన మమ
38 తతొ ఽహం థేవథేవాయ రుథ్రాయ పరణతొ రణే
సవస్తి భూతేభ్య ఇత్య ఉక్త్వా మహాస్త్రం సమయొజయమ
యత తథ రౌథ్రమ ఇతి ఖయాతం సర్వామిత్ర వినాశనమ
39 తతొ ఽపశ్యం తరిశిరసం పురుషం నవ లొచనమ
తరిముఖం షడ భుజం థీప్తమ అర్కజ్వలన మూర్ధజమ
లొలిహానైర మహానాగైః కృతశీర్షమ అమిత్రహన
40 విభీస తతస తథ అస్త్రం తు ఘొరం రౌథ్రం సనాతనమ
థృష్ట్వా గాణ్డీవసంయొగమ ఆనీయ భరతర్షభ
41 నమస్కృత్వా తరినేత్రాయ శర్వాయామిత తేజసే
ముక్తవాన థానవేన్థ్రాణాం పరాభావాయ భారత
42 ముక్తమాత్రే తతస తస్మిన రూపాణ్య ఆసన సహస్రశః
మృగాణామ అద సింహానాం వయాఘ్రాణాం చ విశాం పతే
ఋక్షాణాం మహిషాణాం చ పన్నగానాం తదా గవామ
43 గజానాం సృమరాణాం చ శరభాణాం చ సర్వశః
ఋషభాణాం వరాహాణాం మార్జారాణాం తదైవ చ
శాలావృకాణాం పరేతానాం భురుణ్డానాం చ సర్వశః
44 గృధ్రాణాం గరుడానాం చ మకరాణాం తదైవ చ
పిశాచానాం సయక్షాణాం తదైవ చ సురథ్విషామ
45 గుహ్యకానాం చ సంగ్రామే నైరృతానాం తదైవ చ
ఝషాణాం గజవక్త్రాణామ ఉలూకానాం తదైవ చ
46 మీనకూర్మ సమూహానాం నానాశస్త్రాసి పాణినామ
తదైవ యాతు థానానాం గథా ముథ్గరధారిణామ
47 ఏతైశ చాన్యైశ చ బహుభిర నానారూపధరైస తదా
సర్వమ ఆసీజ జగథ వయాప్తం తస్మిన్న అస్త్రే విసర్జితే
48 తరిషిరొభిశ చతుర్థంష్ట్రైశ చతురాస్యైశ చతుర్భుజైః
అనేకరూపసంయుక్తైర మాంసం మేథొ వసాశిభిః
అభీక్ష్ణం వధ్యమానాస తే థానవా యే సమాగతాః
49 అర్కజ్వలన తేజొభిర వజ్రాశనిసమప్రభైః
అథిర సారమయైశ చాన్యైర బాణైర అరివిథారణైః
నయహనం థానవాన సర్వాన ముహూర్తేనైవ భారత
50 గాణ్డీవాస్త్ర పరణున్నాంస తాన గతాసూన నభసశ చయుతాన
థృష్ట్వాహం పరాణమం భూయస తరిపురఘ్నాయ వేధసే
51 తదా రౌథ్రాస్త్ర నిష్పిష్టాన థివ్యాభరణభూషితాన
నిశామ్య పరమం హర్షమ అగమథ థేవ సారదిః
52 తథ అసహ్యం కృతం కర్మ థేవైర అపి థురాసథమ
థృష్ట్వా మాం పూజయామ ఆస మాతలిః శక్రసారదిః
53 ఉవాచ చేథం వచనం పరీయమాణః కృతాఞ్జలిః
సురాసురైర అసహ్యం హి కర్మ యత సాధితం తవయా
న హయ ఏతత సంయుగే కర్తుమ అపి శక్తః సురేశ్వరః
54 సురాసురైర అవధ్యం హి పురమ ఏతత ఖగం మహత
తవయా విమదితం వీర సవవీర్యాస్త్ర తపొబలాత
55 విధ్వస్తే ఽద పురే తస్మిన థానవేషు హతేషు చ
వినథన్త్యః సత్రియః సర్వా నిష్పేతుర నగరాథ బహిః
56 పరకీర్ణకేశ్యొ వయదితాః కురర్య ఇవ థుఃఖితాః
పేతుః పుత్రాన పితౄన భరాతౄఞ శొచమానా మహీతలే
57 రుథన్త్యొ థీనకణ్ఠ్యస తా వినథన్త్యొ హతేశ్వరాః
ఉరాంసి పాణిభిర ఘనన్త్యః పరస్రస్తస్రగ్వి భూషణాః
58 తచ ఛొకయుక్తమ అశ్రీకం థుఃఖథైన్య సమాహతమ
న బభౌ థానవ పురం హతత్విట్కం హతేశ్వరమ
59 గన్ధర్వనగరాకారం హతనాగమ ఇవ హరథమ
శుష్కవృక్షమ ఇవారణ్యమ అథృశ్యమ అభవత పురమ
60 మాం తు సంహృష్టమనసం కషిప్రం మాతలిర ఆనయత
థేవరాజస్య భవనం కృతకర్మాణమ ఆహవాత
61 హిరణ్యపురమ ఆరుజ్య నిహత్య చ మహాసురాన
నివాతకవచాంశ చైవ తతొ ఽహం శక్రమ ఆగమమ
62 మమ కర్మ చ థేవేన్థ్రం మాతలిర విస్తరేణ తత
సర్వం విశ్రావయామ ఆస యదా భూతం మహాథ్యుతే
63 హిరణ్యపురఘాతం చ మాయానాం చనివారణమ
నివాతకవచానాం చ వధం సంఖ్యే మహౌజసామ
64 తచ ఛరుత్వా భగవాన పరీతః సహస్రాక్షః పురంథరః
మరుథ్భిః సహితః శరీమాన సాధు సాధ్వ ఇత్య అదాబ్రవీత
65 తతొ మాం థేవరాజొ వై సమాశ్వాస్య పునః పునః
అబ్రవీథ విబుధైః సార్ధమ ఇథం సుమధురం వచః
66 అతిథేవాసురం కర్మకృతమ ఏత తవయా రణే
గుర్వర్దశ చ మహాపార్ద కృతః శత్రూన ఘనతా మమ
67 ఏవమ ఏవ సథా భావ్యం సదిరేణాజౌ ధనంజయ
అసంమూఢేన చాస్త్రాణాం కర్తవ్యం పరతిపాథనమ
68 అవిషహ్యొ రణే హి తవం థేవథానవరాక్షసైః
సయక్షాసురగన్ధర్వైః సపక్షిగణపన్నగైః
69 వసుధాం చాపి కౌన్తేయ తవథ బాహుబలనిర్జితామ
పాలయిష్యతి ధర్మాత్మా కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః