అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 157

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 157)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [జనమ]
పాణ్డొః పుత్రా మహాత్మానః సర్వే థివ్యపరాక్రమాః
కియన్తం కాలమ అవసన పర్వతే గన్ధమాథనే
2 కాని చాభ్యవహార్యాణి తత్ర తేషాం మహాత్మనామ
వసతాం లొకవీరాణామ ఆసంస తథ బరూహి సత్తమ
3 విస్తరేణ చ మే శంస భీమసేన పరాక్రమమ
యథ యచ చక్రే మహాబాహుస తస్మిన హైమవతే గిరౌ
న ఖల్వ ఆసీత పునర యుథ్ధం తస్య యక్షైర థవిజొత్తమ
4 కచ చిత సమాగమస తేషామ ఆసీథ వైశ్రవణేన చ
తత్ర హయ ఆయాతి ధనథ ఆర్ష్టిషేణొ యదాబ్రవీత
5 ఏతథ ఇచ్ఛామ్య అహం శరొతుం విస్తరేణ తపొధన
న హి మే శృణ్వతస తృప్తిర అస్తి తేషాం విచేష్టితమ
6 [వై]
ఏతథ ఆత్మహితం శరుత్వా తస్యాప్రతిమ తేజసః
శాసనం సతతం చక్రుస తదైవ భరతర్షభాః
7 భుఞ్జానా మునిభొజ్యాని రసవన్తి ఫలాని చ
శుథ్ధబాణహతానాం చ మృగాణాం పిశితాన్య అపి
8 మేధ్యాని హిమవత్పృష్ఠే మధూని వివిధాని చ
ఏవం తే నయవసంస తత్ర పాణ్డవా భరతర్షభాః
9 తదా నివసతాం తేషాం పఞ్చమం వర్షమ అభ్యగాత
శృణ్వతాం లొమశొక్తాని వాక్యాని వివిధాని చ
10 కృత్యకాల ఉపస్దాస్య ఇతి చొక్త్వా ఘటొత్కచః
రాక్షసైః సహితః సర్వైః పూర్వమ ఏవ గతః పరభొ
11 ఆర్ష్టిషేణాశ్రమే తేషాం వసతాం వై మహాత్మనామ
అగచ్ఛన బహవొ మాసాః పశ్యతాం మహథ అథ్భుతమ
12 తైస తత్ర రమమాణైశ చ విహరథ్భిశ చ పాణ్డవైః
పరీతిమన్తొ మహాభాగా మునయశ చారణాస తదా
13 ఆజగ్ముః పాణ్డవాన థరష్టుం సిథ్ధాత్మానొ యతవ్రతాః
తైస తైః సహ కదాశ చక్రుర థివ్యా భరతసత్తమాః
14 తతః కతిపయాహస్య మహాహ్రథ నివాసినమ
ఋథ్ధిమన్తం మహానాగం సుపర్ణః సహసాహరత
15 పరాకమ్పత మహాశైలః పరామృథ్యన్త మహాథ్రుమాః
థథృశుః సర్వభూతాని పాణ్డవాశ చ తథ అథ్భుతమ
16 తతః శైలొత్తమస్యాగ్రాత పాణ్డవాన పరతి మారుతః
అవహత సర్వమాల్యాని గన్ధవన్తి శుభాని చ
17 తత్ర పుష్పాణి థివ్యాని సుహృథ్భిః సహ పాణ్డవాః
థథృశుః పఞ్చ వర్ణాని థరౌపథీ చ యశస్వినీ
18 భీమసేనం తతః కృష్ణా కాలే వచనమ అబ్రవీత
వివిక్తే పర్వతొథ్థేశే సుక్ఖాసీనం మహాభుజమ
19 సుపర్ణానిలవేగేన శవసనేన మహాబలాత
పఞ్చ వర్ణాని పాత్యన్తే పుష్పాణి భరతర్షభ
పరత్యక్షం సర్వభూతానాం నథీమ అశ్వరదాం పరతి
20 ఖాణ్డవే సత్యసంధేన భరాత్రా తవ నరేశ్వర
గన్ధర్వొరగరక్షాంసి వాసవశ చ నివారితః
హతా మాయావినశ చొగ్రా ధనుః పరాప్తం చ గాణ్డివమ
21 తవాపి సుమహత తేజొ మహథ బాహుబలం చ తే
అవిషహ్యమ అనాధృష్యం శతక్రతు బలొపమమ
22 తవథ బాహుబలవేగేన తరాసితాః సర్వరాక్షసాః
హిత్వా శైలం పరపథ్యన్తాం భీమసేన థిశొ థశ
23 తతః శైలొత్తమస్యాగ్రం చిత్రమాల్య ధరం శివమ
వయపేతభయసంమొహాః పశ్యన్తు సుహృథస తవ
24 ఏవం పరణిహితం భీమ చిరాత పరభృతి మే మనః
థరష్టుమ ఇచ్ఛామి శైలాగ్రం తవథ బాహుబలమ ఆశ్రితా
25 తతః కషిప్తమ ఇవాత్మానం థరౌపథ్యా స పరంతపః
నామృష్యత మహాబాహుః పరహారమ ఇవ సథ్గవః
26 సింహర్షభ గతిః శరీమాన ఉథారః కనకప్రభః
మనస్వీ బలవాన థృప్తొ మానీ శూరశ చ పాణ్డవః
27 లొహితాక్షః పృదు వయంసొ మత్తవారణవిక్రమః
సింహథంష్ట్రొ బృహత సకన్ధః శాలపొత ఇవొథ్గతః
28 మహాత్మా చారుసర్వాఙ్గః కమ్బుగ్రీవొ మహాభుజః
రుక్మపృష్ఠం ధనుః ఖడ్గం తూణాంశ చాపి పరామృశత
29 కేసరీవ యదొత్సిక్తః పరభిన్న ఇవ వారణః
వయపేతభయసంమొహః శైలమ అభ్యపతథ బలీ
30 తం మృగేన్థ్రమ ఇవాయాన్తం పరభిన్నమ ఇవ వారణమ
థథృశుః సర్వభూతాని బాణఖడ్గధనుర్ధరమ
31 థరౌపథ్యా వర్ధయన హర్షం గథామ ఆథాయ పాణ్డవః
వయపేతభయసంమొహః శైలరాజం సమావిశత
32 న గలానిర న చ కాతర్యం న వైక్లవ్యం న మత్సరః
కథా చిజ జుషతే పార్దమ ఆత్మజం మాతరిశ్వనః
33 తథ ఏకాయనమ ఆసాథ్య విషమం భీమథర్శనమ
బహుతాలొఛ్రయం శృఙ్గమ ఆరురొహ మహాబలః
34 స కింనరమహానాగమునిగన్ధర్వరాక్షసాన
హర్షయన పర్తవస్యాగ్రమ ఆససాథ మహాబలః
35 తత్ర వైశ్రవణావాసం థథర్శ భరతర్షభః
కాఞ్చనైః సఫాటికాకారైర వేశ్మభిః సమలంకృతమ
36 మొథయన సర్వభూతాని గన్ధమాథన సంభభః
సర్వగన్ధవహస తత్ర మారుతః సుసుఖొ వవౌ
37 చిత్రా వివిధవర్ణాభాశ చిత్రమఞ్జలి ధారిణః
అచిన్త్యా వివిధాస తత్ర థరుమాః పరమశొభనాః
38 రత్నజాలపరిక్షిప్తం చిత్రమాల్యధరం శివమ
రాక్షసాధిపతేః సదానం థథర్శ భరతర్షభః
39 గథాఖడ్గధనుష్పాణిః సమభిత్యక్తజీవితః
భీమసేనొ మహాబాహుస తస్దౌ గిరిర ఇవాచలః
40 తతః శఙ్ఖమ ఉపాధ్మాసీథ థవిషతాం లొమహర్షణమ
జయాఘొషతలఘొషం చ కృత్వా భూతాన్య అమొహయత
41 తతః సంహృష్టరొమాణః శబ్థం తమ అభిథుథ్రువుః
యక్షరాక్షస గన్ధర్వాః పాణ్డవస్య సమీపతః
42 గథాపరిఘనిస్త్రింశ శక్తిశూలపరశ్వధాః
పరగృహీతా వయరొచన్త యక్షరాక్షస బాహుభిః
43 తతః పరవవృతే యుథ్ధం తేషాం తస్య చ భారత
తైః పరయుక్తాన మహాకాయైః శక్తిశూలపరశ్వధాన
భల్లైర భీమః పరచిచ్ఛేథ భీమవేగతరైస తతః
44 అన్తరిక్షచరాణాం చ భూమిష్ఠానాం చ గర్జతామ
శరైర వివ్యాధ గాత్రాణి రాక్షసానాం మహాబలః
45 సా లొహితమహావృష్టిర అభ్యవర్షన మహాబలమ
కాయేభ్యః పరచ్యుతా ధారా రాక్షసానాం సమన్తతః
46 భీమ బాహుబలొత్సృష్టైర బహుధా యక్షరక్షసామ
వినికృత్తాన్య అథృశ్యన్త శరీరాణి శిరాంసి చ
47 పరచ్ఛాథ్యమానం రక్షొభిః పాణ్డవం పరియథర్శనమ
థథృశుః సర్వభూతాని సూర్యమ అభ్రగణైర ఇవ
48 స రశ్మిభిర ఇవాథిత్యః శరైర అరినిఘాతిభిః
సర్వాన ఆర్ఛన మహాబాహుర బలవాన సత్యవిక్రమః
49 అభితర్జయమానాశ చ రువన్తశ చ మహారవాన
న మొహం భీమసేనస్య థథృశుః సర్వరాక్షసాః
50 తే శరైః కషతసర్వాఙ్గా భీమసేనభయార్థితాః
భీమమ ఆర్తస్వరం చక్రుర విప్రకీర్ణమహాయుధాః
51 ఉత్సృజ్య తే గథా శూలాన అసి శక్తిపరశ్వధాన
థక్షిణాం థిశమ ఆజగ్ముస తరాసితా థృఢ ధన్వనా
52 తత్ర శూలగథాపాణిర వయూఢొరస్కొ మహాభుజః
సఖా వైశ్వరణస్యాసీన మణిమాన నామ రాక్షసః
53 అథర్శయథ అధీకారం పౌరుషం చ మహాబలః
స తాన థృష్ట్వా పరావృత్తాన సమయమాన ఇవాబ్రవీత
54 ఏకేన బహవః సంఖ్యే మానుషేణ పరాజితాః
పరాప్య వైశ్రవణావాసం కిం వక్ష్య అద ధనేశ్వరమ
55 ఏవమ ఆభాష్య తాన సర్వాన నయవర్తత స రాక్షసః
శక్తిశూలగథా పాణిర అభ్యధావచ చ పాణ్డవమ
56 తమ ఆపతన్తం వేగేన పరభిన్నమ ఇవ వారణమ
వత్సథన్తైస తరిభిః పార్శ్వే భీమసేనః సమర్పయత
57 మణిమాన అపి సంక్రుథ్ధః పరగృహ్య మహతీం గథామ
పరాహిణొథ భీమసేనాయ పరిక్షిప్య మహాబలః
58 విథ్యుథ్రూపాం మహాఘొరామ ఆకాశే మహతీం గథామ
శరైర బహుభిర అభ్యర్చ్ఛథ భీమసేనః శిలాశితైః
59 పరతిహన్యన్త తే సర్వే గథామ ఆసాథ్య సాయకాః
న వేగం ధారయామ ఆసుర గథా వేగస్య వేగితాః
60 గథాయుథ్ధసమాచారం బుధ్యమానః స వీర్యవాన
వయంసయామ ఆస తం తస్య పరహారం భీమవిక్రమః
61 తతః శక్తిం మహాఘొరాం రుక్మథణ్డామ అయస్మయీమ
తస్మిన్న ఏవాన్తరే ధీమాన పరజహారాద రాక్షసః
62 సా భుజం భీమనిర్హ్రాథా భిత్త్వా భీమస్య థక్షిణమ
సాగ్నిజ్వాలా మహారౌథ్రా పపాత సహసా భువి
63 సొ ఽతివిథ్ధొ మహేష్వాసః శక్త్యామిత పరాక్రమః
గథాం జగ్రాహ కౌరవ్యొ గథాయుథ్ధవిశారథః
64 తాం పరగృహ్యొన్నథన భీమః సర్వశైక్యాయసీం గథామ
తరసా సొ ఽభిథుథ్రావ మణిమన్తం మహాబలమ
65 థీప్యమానం మహాశూలం పరహృహ్య మణిమాన అపి
పరాహిణొథ భీమసేనాయ వేగేన మహతా నథన
66 భఙ్క్త్వా శూలం గథాగ్రేణ గథాయుథ్ధవిశారథః
అభిథుథ్రావ తం తూర్ణం గరుత్మాన ఇవ పన్నగమ
67 సొ ఽనతరిక్షమ అభిప్లుత్య విధూయ సహసా గథామ
పరచిక్షేప మహాబాహుర వినథ్య రణమూర్ధని
68 సేన్థ్రాశనిర ఇవేన్థ్రేణ విసృష్టా వాతరంహసా
హత్వా రక్షః కషితిం పరాప్య కృత్యేవ నిపపాత హ
69 తం రాక్షసం భీమబలం భీమసేనేన పాతితమ
థథృశుః సర్వభూతాని సింహేనేవ గవాం పతిమ
70 తం పరేక్ష్య నిహతం భూమౌ హతశేషా నిశాచరాః
భీమమ ఆర్తస్వరం కృత్వా జగ్ముః పరాచీం థిశం పరతి