అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 155
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 155) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
నిహతే రాక్షసే తస్మిన పునర నారాయణాశ్రమమ
అభ్యేత్య రాజా కౌన్తేయొ నివాసమ అకరొత పరభుః
2 స సమానీయ తాన సర్వాన భరాతౄన ఇత్య అబ్రవీథ వచః
థరౌపథ్యా సహితాన కాలే సంస్మరన భరాతరం జయమ
3 సమాశ చతస్రొ ఽభిగతాః శివేన చరతాం వనే
కృతొథ్థేశశ చ బీభత్సుః పఞ్చమీమ అభితః సమామ
4 పరాప్య పర్వతరాజానం శవేతం శిఖరిణాం వరమ
తత్రాపి చ కృతొథ్థేశః సమాగమథిథృక్షుభిః
5 కృతశ చ సమయస తేన పార్దేనామిత తేజసా
పఞ్చవర్షాణి వత్స్యామి విథ్యార్దీతి పురా మయి
6 తత్ర గాణ్డీవధన్వానమ అవాప్తాస్త్రమ అరింథమమ
థేవలొకాథ ఇమం లొకం థరక్ష్యామః పునరాగతమ
7 ఇత్య ఉక్త్వా బరాహ్మణాన సర్వాన ఆమన్త్రయత పాణ్డవః
కారణం చైవ తత తేషామ ఆచచక్షే తపస్వినామ
8 తమ ఉగ్రతపసః పరీతాః కృత్వా పార్దం పరథక్షిణమ
బరాహ్మణాస తే ఽనవమొథన్త శివేన కుశలేన చ
9 సుఖొథర్కమ ఇమం కలేశమ అచిరాథ భరతర్షభ
కషత్రధర్మేణ ధర్మజ్ఞ తీర్త్వా గాం పాలయిష్యసి
10 తత తు రాజా వచస తేషాం పరతిగృహ్య తపస్వినామ
పరతస్దే సహ విప్రైస తైర భరాతృభిశ చ పరంతపః
11 థరౌపథ్యా సహితః శరీమాన హైడిమ్బేయాథిభిస తదా
రాక్షసైర అనుయాతశ చ లొమశేనాభిరక్షితః
12 కవ చిజ జగామ పథ్భ్యాం తు రాక్షసైర ఉహ్యతే కవ చిత
తత్ర తత్ర మహాతేజా భరాతృభిః సహ సువ్రతః
13 తతొ యుధిష్ఠిరొ రాజా బహూన కలేశాన విచిన్తయన
సింహవ్యాఘ్ర గజాకీర్ణామ ఉథీచీం పరయయౌ థిశమ
14 అవేక్షమాణః కైలాసం మైనాకం చైవ పర్వతమ
గన్ధమాథన పాథాంశ చ మేరుం చాపి శిలొచ్చయమ
15 ఉపర్య ఉపరి శైలస్య బహ్వీశ చ సరితః శివాః
పరస్దం హిమవతః పుణ్యం యయౌ సప్త థశే ఽహని
16 థథృశుః పాణ్డవా రాజన గన్ధమాథనమ అన్తికాత
పృష్ఠే హిమవతః పుణ్యే నానాథ్రుమలతా యుతే
17 సలిలావర్త సంజాతైః పుష్పితైశ చ మహీరుహైః
సమావృతం పుణ్యతమమ ఆశ్రమం వృషపర్వణః
18 తమ ఉపక్రమ్య రాజర్షిం ధర్మాత్మానమ అరింథమాః
పాణ్డవా వృషపర్వాణమ అవన్థన్త గతక్లమాః
19 అభ్యనన్థత స రాజర్షిః పుత్రవథ భరతర్షభాన
పూజితాశ చావసంస తత్ర సప్తరాత్రమ అరింథమాః
20 అష్టమే ఽహని సంప్రాప్తే తమ ఋషిం లొకవిశ్రుతమ
ఆమన్త్ర్య వృషపర్వాణం పరస్దానం సమరొచయన
21 ఏకైకశశ చ తాన విప్రాన నివేథ్య వృషపర్వణే
నయాసభూతాన యదాకాలం బన్ధూన ఇవ సుసత్కృతాన
22 తతస తే వరవస్త్రాణి శుభాన్య ఆభరణాని చ
నయథధుః పాణ్డవాస తస్మిన్న ఆశ్రమే వృషపర్వణః
23 అతీతానాగతే విథ్వాన కుశలః సర్వధర్మవిత
అన్వశాసత స ధర్మజ్ఞః పుత్రవథ భరతర్షభాన
24 తే ఽనుజ్ఞాతా మహాత్మానః పరయయుర థిశమ ఉత్తరామ
కృష్ణయా సహితా వీరా బరాహ్మణైశ చ మహాత్మభిః
తాన పరస్దితాన అన్వగచ్ఛథ వృషపర్వా మహీపతిః
25 ఉపన్యస్య మహాతేజా విప్రేభ్యః పాణ్డవాంస తథా
అనుసంసాధ్య కౌన్తేయాన ఆశీర్భిర అభినన్థ్య చ
వృషపర్వా నివవృతే పన్దానమ ఉపథిశ్య చ
26 నానామృగగణైర జుష్టం కౌన్తేయః సత్యవిక్రమః
పథాతిర భరాతృభిః సార్ధం పరాతిష్ఠత యుధిష్ఠిరః
27 నానాథ్రుమనిరొధేషు వసన్తః శైలసానుషు
పర్వతం వివిశుః శవేతం చతుర్దే ఽహని పాణ్డవాః
28 మహాభ్రఘనసంకాశం సలిలొపహితం శుభమ
మణికాఞ్చనరమ్యం చ శైలం నానా సముచ్ఛ్రయమ
29 తే సమాసాథ్య పన్దానం యదొక్తం వృషపర్వణా
అనుసస్రుర యదొథ్థేశం పశ్యన్తొ వివిధాన నగాన
30 ఉపర్య ఉపరి శైలస్య గుహా పరమథుర్గమాః
సుథుర్గమాంస తే సుబహూన సుఖేనైవాభిచక్రముః
31 ధౌమ్యః కృష్ణా చ పార్దాశ చ లొమశశ చ మహాన ఋషిః
అగమన సహితాస తత్ర న కశ చిథ అవహీయతే
32 తే మృగథ్విజసంఘుష్టం నానాథ్విజ సమాకులమ
శాఖామృగగణైశ చైవ సేవితం సుమనొహరమ
33 పుణ్యం పథ్మసరొపేతం సపల్వల మహావనమ
ఉపతస్దుర మహావీర్యా మాల్యవన్తం మహాగిరిమ
34 తతః కింపురుషావాసం సిథ్ధచారణసేవితమ
థథృశుర హృష్టరొమాణః పర్వతం గన్ధమాథనమ
35 విథ్యాధరానుచరితం కింనరీభిస తదైవ చ
గజసింహసమాకీర్ణమ ఉథీర్ణశరభాయుతమ
36 ఉపేతమ అన్యైశ చ తథా మృగైర మృథు నినాథిభిః
తే గన్ధమాథన వనం తన నన్థనవనొపమ
37 ముథితాః పాణ్డుతనయా మనొ హృథయనన్థనమ
వివిశుః కరమశొ వీరా అరణ్యం శుభకాననమ
38 థరౌపథీ సహితా వీరాస తైశ చ విప్రైర మహాత్మభిః
శృణ్వన్తః పరీతిజననాన వల్గూన మథకలాఞ శుభాన
శరొత్రరమ్యాన సుమధురాఞ శబ్థాన ఖగ ముఖేరితాన
39 సర్వర్తుఫలభారాఢ్యాన సర్వర్తుకుసుమొజ్జ్వలాన
పశ్యన్తః పాథపాంశ చాపి ఫలభార వనామితాన
40 ఆమ్రాన ఆమ్రాతకాన ఫుల్లాన నారికేలాన సతిన్థుకాన
అజాతకాంస తదా జీరాన థాడిమాన బీజపూరకాన
41 పనసాఁల లికుచాన మొచాన ఖర్జూరాన ఆమ్రవేతసాన
పారావతాంస తదా కషౌథ్రాన నీపాంశ చాపి మనొరమాన
42 బిల్వాన కపిత్దాఞ జమ్బూంశ చ కాశ్మరీర బథరీస తదా
లపక్షాన ఉథుమ్బర వటాన అశ్వత్దాన కషీరిణస తదా
భల్లాతకాన ఆమకలాన హరీతకబిభీతకాన
43 ఇఙ్గుథాన కరవీరాంశ చ తిన్థుకాంశ చ మహాఫలాన
ఏతాన అన్యాంశ చ వివిధాన గన్ధమాథన సానుషు
44 ఫలైర అమృతకల్పైస తాన ఆచితాన సవాథుభిస తరూన
తదైవ చమ్పకాశొకాన కేతకాన బకులాంస తదా
45 పుంనాగాన సప్తపర్ణాంశ చ కర్ణికారాన సకేతకాన
పాటలాన కుటజాన రమ్యాన మన్థారేన్థీవరాంస తదా
46 పారిజాతాన కొవిథారాన థేవథారు తరూంస తదా
శాలాంస తాలాంస తమాలాంశ చ పరియాలాన బకులాంస తదా
శాల్మలీః కింశుకాశొకాం శింశపాంస తరలాంస తదా
47 చకొరైః శతపత్రైశ చ భృఙ్గరాజైస తదా శుకైః
కొకిలైః కలవిఙ్కైశ చ హారీతైర జీవ జీవకైః
48 పరియవ్రతైశ చాతకైశ చ తదాన్యైర వివిధైః ఖగైః
శరొత్రరమ్యం సుమధురం కూజథ్భిశ చాప్య అధిష్ఠితాన
49 సరాంసి చ విచిత్రాణి పరసన్నసలిలాని చ
కుముథైః పుణ్డరీకైశ చ తదా కొకనథొత్పలైః
కహ్లారైః కమలైశ చైవ ఆచితాని సమన్తతః
50 కథమ్బైశ చక్రవాకైశ చ కురరైర జలకుక్కుటైః
కారణ్డవైః పలవైర హంసైర బకైర మథ్గుభిర ఏవ చ
ఏతైశ చాన్యైశ చ కీర్ణాని సమన్తాజ జలచారిభిః
51 హృష్టైస తదా తామరస రసాసవ మథాలసైః
పథ్మొథర చయుత రజః కిఞ్జల్కారుణ రఞ్జితైః
52 మధురస్వరైర మధుకరైర విరుతాన కమలాకరాన
పశ్యన్తస తే మనొరమ్యాన గన్ధమాథన సానుషు
53 తదైవ పథ్మషణ్డైశ చ మణ్డితేషు సమన్తతః
శిఖణ్డినీభిః సహితాఁల లతా మణ్డపకేషు చ
మేఘతూర్య రవొథ్థామ మథనాకులితాన భృశమ
54 కృత్వైవ కేకా మధురం సంగీత మధురస్వరమ
చిత్రాన కలాపాన విస్తీర్య సవిలాసాన మథాలసాన
మయూరాన థథృశుశ చిత్రాన నృత్యతొ వనలాసకాన
55 కాన్తాభిః సహితాన అన్యాన అపశ్యన రమతః సుఖమ
వల్లీ లతా సంకటేషు కటకేషు సదితాంస తదా
56 కాంశ చిచ ఛకున జాతాంశ చ విటపేషూత్కటాన అపి
కలాప రచితాటొపాన విచిత్రముకుటాన ఇవ
వివరేషు తరూణాం చ ముథితాన థథృశుశ చ తే
57 సిన్ధువారాన అదొథ్థామాన మన్మదస్యేవ తొమరాన
సువర్ణకుసుమాకీర్ణాన గిరీణాం శిఖరేషు చ
58 కర్ణికారాన విరచితాన కర్ణ పూరాన ఇవొత్తమాన
అదాపశ్యన కురబకాన వనరాజిషు పుష్పితాన
కామవశ్యొత్సుక కరాన కామస్యేవ శరొత్కరాన
59 తదైవ వనరాజీనామ ఉథారాన రచితాన ఇవ
విరాజమానాంస తే ఽపశ్యంస తిలకాంస తిలకాన ఇవ
60 తదానఙ్గ శరాకారాన సహకారాన మనొరమాన
అపశ్యన భరమరారావాన మఞ్జరీభిర విరాజితాన
61 హిరణ్యసథృశైః పుష్పైర థావాగ్నిసథృశైర అపి
లొహితైర అఞ్జనాభైశ చ వైడూర్య థథృశైర అపి
62 తదా శాలాంస తమాలాంశ చ పాటల్యొ బకులాని చ
మాలా ఇవ సమాసక్తాః శైలానాం శిఖరేషు చ
63 ఏవం కరమేణ తే వీరా వీక్షమాణాః సమన్తతః
గజసంఘ సమాబాధం సింహవ్యాఘ్ర సమాయుతమ
64 శరభొన్నాథ సంఘుష్టం నానారావ నినాథితమ
సర్వర్తుఫలపుష్పాఢ్యం గన్ధమాథన సానుషు
65 పీతా భాస్వరవర్ణాభా బభూవుర నరరాజయః
నాత్ర కణ్టకినః కే చిన నాత్ర కే చిథ అపుష్పితాః
సనిగ్ధపత్ర ఫలా వృక్షా గన్ధమాథన సానుషు
66 విమలస్ఫటికాభాని పాణ్డురఛథనైర థవిజైః
రాజహంసైర ఉపేతాని సారసాభిరుతాని చ
సరాంసి సరితః పార్దాః పశ్యన్తః శైలసానుషు
67 పథ్మొత్పలవిచిత్రాణి సుఖస్పర్శ జలాని చ
గన్ధవన్తి చ మాల్యాని రసవన్తి ఫలాని చ
అతీవ వృక్షా రాజన్తే పుష్పితాః శైలసానుషు
68 ఏతే చాన్యే చ బహవస తత్ర కాననజా థరుమాః
లతాశ చ వివిధాకారాః పత్రపుష్పఫలొచ్చయాః
69 యుధిష్ఠిరస తు తాన వృక్షాన పశ్యమానొ నగొత్తమే
భీమసేనమ ఇథం వాక్యమ అబ్రవీన మధురాక్షరమ
70 పశ్య భీమ శుభాన థేశాన థేవాక్రీడాన సమన్తతః
అమానుష గతిం పరాప్తాః సంసిథ్ధాః సమ వృకొథర
71 లలాభిశ చైవ బహ్వీభిః పుష్పితాః పాథపొత్తమాః
సంశ్లిష్టాః పార్ద శొభన్తే గన్ధమాథన సానుషు
72 శిఖణ్డినీభిశ చరతాం సహితానాం శిఖణ్డినామ
నర్థతాం శృణు నిర్ఘొషం భీమ పర్వతసానుషు
73 చకొరాః శతపత్రాశ చ మత్తకొకిల శారికాః
పత్రిణః పుష్పితాన ఏతాన సంశ్లిష్యన్తి మహాథ్రుమాన
74 రక్తపీతారుణాః పార్ద పాథపాగ్ర గతా థవిజాః
పరస్పరమ ఉథీక్షన్తే బహవొ జీవ జీవకాః
75 హరితారుణవర్ణానాం శాథ్వలానాం సమన్తతః
సారసాః పరతిథృశ్యన్తే శైలప్రస్రవణేష్వ అపి
76 వథన్తి మధురా వాచః సర్వభూతమనొ ఽనుగాః
భృఙ్గరాజొపచక్రాశ చ లొహపృష్ఠాశ చ పత్రిణః
77 చతుర్విషాణాః పథ్మాభాః కుఞ్జరాః సకరేణవః
ఏతే వైడూర్య వర్ణాభం కషొభయన్తి మహత సరః
78 బహుతాలసముత్సేధాః శైలశృఙ్గాత పరిచ్యుతాః
నానా పరస్రవణేభ్యశ చ వారిధారాః పతన్త్య అమూః
79 భాస్కరాభ పరభా భీమ శారథాభ్రఘనొపమాః
శొభయన్తి మహాశైలం నానా రజతధాతవః
80 కవ చిథ అఞ్జన వర్ణాభాః కవ చిత కాఞ్చనసంనిభాః
ధాతవొ హరితాలస్య కవచిథ ధి గులకస్య చ
81 మనఃశిలా గుహాశ చైవ సంధ్యాభ్రనికరొపమాః
శశలొహిత వర్ణాభాః కవ చిథ గౌరిక ధాతవః
82 సితాసితాభ్ర పరతిమా బాలసూర్యసమప్రభాః
ఏతే బహువిధాః శైలం శొభయన్తి మహాప్రభాః
83 గన్ధర్వాః సహ కాన్తాహిర యదొక్తం వృషపర్వణా
థృశ్యన్తే శైలశృఙ్గేషు పార్ద కింపురుషైః సహ
84 గీతానాం తలతాలానాం యదా సామ్నాం చ నిస్వనః
శరూయతే బహుధా భీమ సర్వభూతమనొహరః
85 మహాగఙ్గామ ఉథీక్షస్వ పుణ్యాం థేవ నథీం శుభామ
కలహంస గణైర జుష్టామ ఋషికింనరసేవితామ
86 ధాతుభిశ చ సరిథ్భిశ చ కింనరైర మృగపక్షిభిః
గన్ధర్వైర అప్సరొభిశ చ కానకైశ చ మనొరమైః
87 వయాలైశ చ వివిధాకారైః శతశీర్షైః సమన్తతః
ఉపేతం పశ్య కౌన్తేయ శైలరాజమ అరింథమ
88 తే పరీతమనసః శూరాః పరాప్తా గతిమ అనుత్తమామ
నాతృప్యన పర్తతేన్థ్రస్య థర్శనేన పరంతపాః
89 ఉపేతమ అద మాల్యైశ చ ఫలవథ్భిశ చ పాథపైః
ఆర్ష్టిషేణస్య రాజర్షేర ఆశ్రమం థథృశుస తథా
90 తతస తం తీవ్రతపసం కృశం ధమని సంతతమ
పారగం సర్వధర్మాణామ ఆర్ష్టిషేణమ ఉపాగమన