అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 148
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 148) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
ఏవమ ఉక్తొ మహాబాహుర భీమసేనః పరతాపవాన
పరనిపత్య తతః పరీత్యా భరాతరం హృష్టమానసః
ఉవాచ శలక్ష్ణయా వాచా హనూమన్తం కపీశ్వరమ
2 మయా ధన్యతరొ నాస్తి యథ ఆర్యం థృష్టవాన అహమ
అనుగ్రహొ మే సుమహాంస తృప్తిశ చ తవ థర్శనాత
3 ఏవం తు కృతమ ఇచ్ఛామి తవయార్యాథ్య పరియం మమ
యత తే తథాసీత పలవతః సాగరం మకరాలయమ
రూపమ అప్రతిమం వీర తథ ఇచ్ఛామి నిరీక్షితుమ
4 ఏవం తుష్టొ భవిష్యామి శరథ్ధాస్యామి చ తే వచః
ఏవమ ఉక్తః స తేజొ వీ పరహస్య హరిర అబ్రవీత
5 న తచ ఛక్యం తవయా థరష్టుం రూపం నాన్యేన కేన చిత
కాలావస్దా తథా హయ అన్యా వర్తతే సా న సాంప్రతమ
6 అన్యః కృతయుగే కాలస తరేతాయాం థవాపరే ఽపరః
అయం పరధ్వంసనః కాలొ నాథ్య తథ రూపమ అస్తి మే
7 భూమిర నథ్యొ నగాః శైలాః సిథ్ధా థేవా మహర్షయః
కాలం సమనువర్తన్తే యదా భావా యుగే యుగే
బలవర్ష్మ పరభావా హి పరహీయన్త్య ఉథ్భవన్తి చ
8 తథ అలం తవ తథ రూపం థరష్టుం కురుకులొథ్వహ
యుగం సమనువర్తామి కాలొ హి థురతిక్రమః
9 [భమ]
యుగసంఖ్యాం సమాచక్ష్వ ఆచారం చ యుగే యుగే
ధర్మకామార్ద భావాంశ చ వర్ష్మ వీర్యం భవాభవౌ
10 [హ]
కృతం నామ యుగం తాత యత్ర ధర్మః సనాతనః
కృతమ ఏవ న కర్తవ్యం తస్మిన కాలే యుగొత్తమే
11 న తత్ర ధర్మాః సీథన్తి న కషీయన్తే చ వై పరజాః
తతః కృతయుగం నామ కాలేన గుణతాం గతమ
12 థేవథానవగన్ధర్వయక్షరాక్షస పన్నగాః
నాసన కృతయుగే తాత తథా న కరయ విక్రయాః
13 న సామయజుృగ్వర్ణాః కరియా నాసీచ చ మానవీ
అభిధ్యాయ ఫలం తత్ర ధర్మః సంన్యాస ఏవ చ
14 న తస్మిన యుగసంసర్గే వయాధయొ నేన్థ్రియ కషయః
నాసూయా నాపి రుథితం న థర్పొ నాపి పైశునమ
15 న విగ్రహః కుతస తన్థ్రీ న థవేషొ నాపి వై కృతమ
న భయం న చ సంతాపొ న చేర్ష్యా న చ మత్సరః
16 తతః పరమకం బరహ్మ యా గతిర యొగినాం పరా
ఆత్మా చ సర్వభూతానాం శుక్లొ నారాయణస తథా
17 బరాహ్మణాః కషత్రియా వైశ్యాః శూథ్రాశ చ కృతలక్షణాః
కృతే యుగే సమభవన సవకర్మనిరతాః పరజాః
18 సమాశ్రమం సమాచారం సమజ్ఞానమతీ బలమ
తథా హి సమకర్మాణొ వర్ణా ధర్మాన అవాప్నువన
19 ఏకవేథ సమాయుక్తా ఏకమన్త్రవిధిక్రియాః
పృదగ ధర్మాస తవ ఏకవేథా ధర్మమ ఏకమ అనువ్రతాః
20 చాతురాశ్రమ్యయుక్తేన కర్మణా కాలయొగినా
అకామ ఫలసంయొగాత పరాప్నువన్తి పరాం గతిమ
21 ఆత్మయొగసమాయుక్తొ ధర్మొ ఽయం కృతలక్షణః
కృతే యుగే చతుష్పాథశ చాతుర్వర్ణ్యస్య శాశ్వతః
22 ఏతత కృతయుగం నామ తరైగుణ్యపరివర్జితమ
తరేతామ అపి నిబొధ తవం యస్మిన సత్రం పరవర్తతే
23 పాథేన హరసతే ధర్మొ రక్తతాం యాతి చాచ్యుతః
సత్యప్రవృత్తాశ చ నరాః కరియా ధర్మపరాయణాః
24 తతొ యజ్ఞాః పరవర్తన్తే ధర్మాశ చ వివిధాః కరియాః
తరేతాయాం భావసంకల్పాః కరియా థానఫలొథయాః
25 పరచలన్తి న వై ధర్మాత తపొ థానపరాయణాః
సవధర్మస్దాః కరియావన్తొ జనాస తరేతాయుగే ఽభవన
26 థవాపరే ఽపి యుగే ధర్మొ థవిభాగొనః పరవర్తతే
విష్ణుర వై పీతతాం యాతి చతుర్ధా వేథ ఏవ చ
27 తతొ ఽనయే చ చతుర్వేథాస తరివేథాశ చ తదాపరే
థవివేథాశ చైకవేథాశ చాప్య అనృచశ చ తదాపరే
28 ఏవం శాస్త్రేషు భిన్నేషు బహుధా నీయతే కరియా
తపొ థానప్రవృత్తా చ రాజసీ భవతి పరజా
29 ఏకవేథస్య చాజ్ఞానాథ వేథాస తే బహవః కృతాః
సత్యస్య చేహ విభ్రంశాత సత్యే కశ చిథ అవస్దితః
30 సత్యాత పరచ్యవమానానాం వయాధయొ బహవొ ఽభవన
కామాశ చొపథ్రవాశ చైవ తథా థైవతకారితాః
31 యైర అర్థ్యమానాః సుభృశం తపస తప్యన్తి మానవాః
కామకామాః సవర్గకామా యజ్ఞాంస తన్వన్తి చాపరే
32 ఏవం థవాపరమ ఆసాథ్య పరజాః కషీయన్త్య అధర్మతః
పాథేనైకేన కౌన్తేయ ధర్మః కలియుగే సదితః
33 తామసం యుగమ ఆసాథ్య కృష్ణొ భవతి కేశవః
వేథాచారాః పరశామ్యన్తి ధర్మయజ్ఞక్రియాస తదా
34 ఈతయొ వయాధయస తన్థ్రీ థొషాః కరొధాథయస తదా
ఉపథ్రవాశ చ వర్తన్తే ఆధయొ వయాధయస తదా
35 యుగేష్వ ఆవర్తమానేషు ధర్మొ వయావర్తతే పునః
ధర్మే వయావర్తమానే తు లొకొ వయావర్తతే పునః
36 లొకే కషీణే కషయం యాన్తి భావా లొకప్రవర్తకాః
యుగక్షయకృతా ధర్మాః పరార్దనాని వికుర్వతే
37 ఏతత కలియుగం నామ అచిరాథ యత పరవర్తతే
యుగానువర్తనం తవ ఏతత కుర్వన్తి చిరజీవినః
38 యచ చ తే మత్పరిజ్ఞానే కౌతూహలమ అరింథమ
అనర్దకేషు కొ భావః పురుషస్య విజానతః
39 ఏతత తే సర్వమ ఆఖ్యాతం యన మాం తవం పరిపృచ్ఛసి
యుగసంఖ్యాం మహాబాహొ సవస్తి పరాప్నుహి గమ్యతామ