అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 12

వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 12)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
కిర్మీరస్య వధం కషత్తః శరొతుమ ఇచ్ఛామి కద్యతామ
రక్షసా భీమసేనస్య కదమ ఆసీత సమాగమః
2 [వి]
శృణు భీమస్య కర్మేథమ అతిమానుష కర్మణః
శరుతపూర్వం మయా తేషాం కదాన్తేషు పునః పునః
3 ఇతః పరయాతా రాజేన్థ్ర పాణ్డవా థయూతనిర్జితాః
జగ్ముస తరిభిర అహొరాత్రైః కామ్యకం నామ తథ వనమ
4 రాత్రౌ నిశీదే సవాభీలే గతే ఽరదసమయే నృప
పరచారే పురుషాథానాం రక్షసాం భీమకర్మణామ
5 తథ వనం తాపసా నిత్యం శేషాశ చ వనచారిణః
థూరాత పరిహరన్తి సమ పురుషాథ అభయాత కిల
6 తేషాం పరవిశతాం తత్ర మార్గమ ఆవృత్య భారత
థీప్తాక్షం భీషణం రక్షః సొల్ముకం పరత్యథృశ్యత
7 బాహూ మహాన్తౌ కృత్వా తు తదాస్యం చ భయానకమ
సదితమ ఆవృత్య పన్దానం యేన యాన్తి కురూథ్వహాః
8 థష్టౌష్ఠ థంష్ట్రం తామ్రాక్షం పరథీప్తొర్ధ్వ శిరొరుహమ
సార్కరశ్మితడిచ చక్రం సబలాకమ ఇవామ్బుథమ
9 సృజన్తం రాక్షసీం మాయాం మహారావ విరావిణమ
ముఞ్చన్తం విపులం నాథం సతొయమ ఇవ తొయథమ
10 తస్య నాథేన సంత్రస్తాః పక్షిణః సర్వతొథిశమ
విముక్తనాథాః సంపేతుః సదలజా జలజైః సహ
11 సంప్రథ్రుత మృగథ్వీపిమహిషర్క్ష సమాకులమ
తథ వనం తస్య నాథేన సంప్రస్దితమ ఇవాభవత
12 తస్యొరువాతాభిహతా తామ్రపల్లవ బాహవః
విథూర జాతాశ చ లతాః సమాల్శిష్యన్త పాథపాన
13 తస్మిన కషణే ఽద పరవవౌ మారుతొ భృశథారుణః
రజసా సంవృతం తేన నష్టర్ష్కమ అభవన నభః
14 పఞ్చానాం పాణ్డుపుత్రాణామ అవిజ్ఞాతొ మహారిపుః
పఞ్చానామ ఇన్థ్రియాణాం తు శొకవేగ ఇవాతులః
15 స థృష్ట్వా పాణ్డవాన థూరాత కృష్ణాజినసమావృతాన
ఆవృణొత తథ వనథ్వారం మైనాక ఇవ పర్వతః
16 తం సమాసాథ్య విత్రస్తా కృష్ణా కమలలొచనా
అథృష్టపూర్వం సంత్రాసాన నయమీలయత లొచనే
17 థుఃశాసన కరొత్సృష్టవిప్రకీర్ణశిరొరుహా
పఞ్చ పర్వతమధ్యస్దా నథీవాకులతాం గతా
18 మొముహ్యమానాం తాం తత్ర జగృహుః పఞ్చ పాణ్డవాః
ఇన్థ్రియాణి పరసక్తాని విషయేషు యదా రతిమ
19 అద తాం రాక్షసీం మాయామ ఉత్దితాం ఘొరథర్శనామ
రక్షొఘ్నైర వివిధైర మన్త్రైర ధౌమ్యః సమ్యక పరయొజితైః
పశ్యతాం పాణ్డుపుత్రాణాం నాశయామ ఆస వీర్యవాన
20 స నష్టమాయొ ఽతిబలః కరొధవిస్ఫారితేక్షణః
కామమూర్తి ధరః కషుథ్రః కాలకల్పొ వయథృశ్యత
21 తమ ఉవాచ తతొ రాజా థీర్ఘప్రజ్ఞొ యుధిష్ఠిరః
కొ భవాన కస్య వా కిం తే కరియతాం కార్యమ ఉచ్యతామ
22 పరత్యువాచాద తథ రక్షొ ధర్మరాజం యుధిష్ఠిరమ
అహం బకస్య వై భరాతా కిర్మీర ఇతి విశ్రుతః
23 వనే ఽసమిన కామ్యకే శూన్యే నివసామి గతజ్వరః
యుధి నిర్జిత్య పురుషాన ఆహారం నిత్యమ ఆచరన
24 కే యూయమ ఇహ సంప్రాప్తా భక్ష్యభూతా మమాన్తికమ
యుధి నిర్జిత్య వః సర్వాన భక్షయిష్యే గతజ్వరః
25 యుధిష్ఠిరస తు తచ ఛరుత్వా వచస తస్య థురాత్మనః
ఆచచక్షే తతః సర్వం గొత్ర నామాథి భారత
26 పాణ్డవొ ధర్మరాజొ ఽహం యథి తే శరొత్రమ ఆగతః
సహితొ భరాతృభిః సర్వైర భీమసేనార్జునాథిభిః
27 హృతరాజ్యొ వనేవాసం వస్తుం కృతమ ఇతస తతః
వనమ అభ్యాగతొ ఘొరమ ఇథం తవ పరిగ్రహమ
28 కిర్మీరస తవ అబ్రవీథ ఏనం థిష్ట్యా థేవైర ఇథం మమ
ఉపపాథితమ అథ్యేహ చిరకాలాన మనొగతమ
29 భీమసేనవధార్దం హి నిత్యమ అభ్యుథ్యతాయుధః
చరామి పృదివీం కృత్స్నాం నైనమ ఆసాథయామ్య అహమ
30 సొ ఽయమ ఆసాథితొ థిష్ట్యా భరాతృహా కాఙ్క్షితశ చిరమ
అనేన హి మమ భరాతా బకొ వినిహతః పరియః
31 వేత్రకీయ గృహే రాజన బరాహ్మణచ ఛథ్మ రూపిణా
విథ్యా బలమ ఉపాశ్రిత్య న హయ అస్త్య అస్యౌరసం బలమ
32 హిడిమ్బశ చ సఖా మహ్యం థయితొ వనగొచరః
హతొ థురాత్మనానేన సవసా చాస్య హృతా పురా
33 సొ ఽయమ అభ్యాగతొ మూఢ మమేథం గహనం వనమ
పరచార సమయే ఽసమాకమ అర్ధరాత్రే సమాస్దితే
34 అథ్యాస్య యాతయిష్యామ తథ వైరం చిరసంభృతమ
తర్పయిష్యామి చ బకం రుధిరేణాస్య భూరిణా
35 అధ్యాహమ అనృణొ భూత్వా భరాతుః సఖ్యుస తదైవ చ
శాన్తిం లబ్ధాస్మి పరమాం హత్వ రాక్షసకణ్టకమ
36 యథి తేన పురా ముక్తొ భీమసేనొ బకేన వై
అథ్యైనం భక్షయిష్యామి పశ్యతస తే యుధిష్ఠిర
37 ఏనం హి విపులప్రాణమ అథ్య హత్వా వృకొథరమ
సంభక్ష్య జరయిష్యామి యదాగస్త్యొ మహాసురమ
38 ఏవమ ఉక్తస తు ధర్మాత్మా సత్యసంధొ యుధిష్ఠిరః
నైతథ అస్తీతి సక్రొధొ భర్త్సయామ ఆస రాక్షసమ
39 తతొ భీమొ మహాబాహుర ఆరుజ్య తరసా థరుమ
థశవ్యామమ ఇవొథ్విథ్ధం నిష్పత్రమ అకరొత తథా
40 చకార సజ్యం గాణ్డీవం వజ్రనిష్పేష గౌరవమ
నిమేషాన్తరమాత్రేణ తదైవ విజయొ ఽరజునః
41 నివార్య భీమొ జిష్ణుం తు తథ రక్షొ ఘొరథర్శనమ
అభిథ్రుత్యాబ్రవీథ వాక్యం తిష్ఠ తిష్ఠేతి భారత
42 ఇత్య ఉక్త్వైనమ అభిక్రుథ్ధః కక్ష్యామ ఉత్పీడ్య పాణ్డవః
నిష్పిష్య పాణినా పాణిం సంథష్టౌష్ఠ పుటొ బలీ
తమ అభ్యధావథ వేగేన భీమొ వృక్షాయుధస తథా
43 యమథణ్డప్రతీకాశం తతస తం తస్య మూర్ధని
పాతయామ ఆస వేగేన కులిశం మఘవాన ఇవ
44 అసంభ్రాన్తం తు తథ రక్షః సమరే పరత్యథృశ్యత
చిక్షేప చొల్మికం థీప్తమ అశనిం జవలితామ ఇవ
45 తథ ఉథస్తమ అలాతం తు భీమః పరహరతాం వరః
పథా సవ్యేన చిక్షేప తథ రక్షః పునర ఆవ్రజత
46 కిర్మీరశ చాపి సహసా వృక్షమ ఉత్పాట్య పాణ్డవమ
థణ్డపాణిర ఇవ కరుథ్ధః సమరే పరత్యయుధ్యత
47 తథ వృక్షయుథ్ధమ అభవన మహీరుహ వినాశనమ
వాలిసుగ్రీవయొర భరాత్రొర యదా శరీకాఙ్క్షిణొః పురా
48 శీర్షయొః పతితా వృక్షా బిభిథుర నైకధా తయొః
యదైవొత్పల పథ్మాని మత్తయొర థవిపయొస తదా
49 ముఞ్జవజ జార్జరీ భూతా బహవస తత్ర పాథపాః
చీరాణీవ వయుథస్తాని రేజుస తత్ర మహావనే
50 తథ వృక్షయుథ్ధమ అభవత సుముహూర్తం విశాం పతే
రాక్షసానాం చ ముఖ్యస్య నరాణామ ఉత్తమస్య చ
51 తతః శిలాం సముత్క్షిప్య భీమస్య యుధి తిష్ఠతః
పరాహిణొథ రాక్షసః కరుథ్ధొ భీమసేనశ చచాల హ
52 తం శిలా తాడనజడం పర్యధావత స రాక్షసః
బాహువిక్షిప్త కిరణః సవర్భానుర ఇవ భాస్కరమ
53 తావ అన్యొన్యం సమాశ్లిష్య పరకర్షన్తౌ పరస్పరమ
ఉభావ అపి చకాశేతే పరయుథ్ధౌ వృషభావ ఇవ
54 తయొర ఆసీత సుతుములః సంప్రహారః సుథారుణః
నఖథంష్ట్రాయుధవతొర వయాఘ్రయొర ఇవ థృట్తయొః
55 థుర్యొధన నికారాచ చ బాహువీర్యాచ చ థర్పితః
కృష్ణా నయనథృష్టశ చ వయవర్ధత వృకొథరః
56 అభిపత్యాద బాహుభ్యాం పరత్యగృహ్ణాథ అమర్షితః
మాతఙ్గ ఇవ మాతఙ్గం పరభిన్నకరటా ముఖః
57 తం చాప్య ఆద తతొ రక్షః పరతిజగ్రాహ వీర్యవాన
తమ ఆక్షిపథ భీమసేనొ బలేన బలినాం వరః
58 తయొర భుజవినిష్పేషాథ ఉభయొర వలినొస తథా
శబ్థః సమభవథ ఘొరొ వేణుస్ఫొట సమొ యుధి
59 అదైనమ ఆక్షిప్య బలాథ గృహ్య మధ్యే వృకొథరః
ధూనయామ ఆస వేగేన వాయుశ చణ్డ ఇవ థరుమమ
60 స భీమేన పరామృష్టొ థుర్బలొ బలినా రణే
వయస్పన్థత యదాప్రాణం విచకర్ష చ పాణ్డవమ
61 తత ఏనం పరిశ్రాన్తమ ఉపలభ్య వృకొథరః
యొక్త్రయామ ఆస బాహుభ్యాం పశుం రశనయా యదా
62 వినథన్తం మహానాథం భిన్నభేరీ సమస్వనమ
భరామయామ ఆస సుచిరం విస్ఫురన్తమ అచేతసమ
63 తం విషీథన్తమ ఆజ్ఞాయ రాక్షసం పాణ్డునన్థనః
పరగృహ్య తరసా థొర్భ్యాం పశుమారమ అమారయన
64 ఆక్రమ్య స కటీ థేశే జానునా రాక్షసాధమమ
అపీడయత బాహుబ్భ్యాం కణ్ఠం తస్య వృకొథరః
65 అద తం జడ సర్వాఙ్గం వయావృత్తనయనొల్బణమ
భూతలే పాతయామ ఆస వాక్యం చేథమ ఉవాచ హ
66 హిడిమ్బబకయొః పాపన తవమ అశ్రుప్రమార్జనమ
కరిష్యసి గతశ చాసి యమస్య సథనం పరతి
67 ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా పురుషప్రవీరస; తం రాక్షసం కరొధవివృత్త నేత్రః
పరస్రస్తవస్త్రాభరణం సఫురన్తమ; ఉథ్బ్భ్రాన్త చిత్తం వయసుమ ఉత్ససర్జ
68 తస్మిన హతే తొయథతుల్యరూపే; కృష్ణాం పురస్కృత్య నరేన్థ్రపుత్రాః
భీమం పరశస్యాద గుణైర అనేకైర; హృష్టాస తతొ థవైతవనాయ జగ్ముః
69 ఏవం వినిహతః సంఖ్యే కిర్మీరొ మనుజాధిప
భీమేన వచనాథ అస్య ధర్మరాజస్య కౌరవ
70 తతొ నిష్కణ్టకం కృత్వా వనం తథ అపరాజితః
థరౌపథ్యా సహధర్మజ్ఞొ వసతిం తామ ఉవాస హ
71 సమాశ్వాస్య చ తే సర్వే థరౌపథీం భరతర్షభాః
పరహృష్టమనసః పరీత్యా పరశశంసుర వృకొథరమ
72 భీమ బాహుబలొత్పిష్టే వినష్టే రాక్షసే తతః
వివిశుస తథ వనం వీరాః కషేమం నిహతకణ్టకమ
73 స మయా గచ్ఛతా మార్గే వినికీర్ణొ భయావహః
వనే మహతి థుష్టాత్మా థృష్టొ భీమబలాథ ధతః
74 తత్రాశ్రౌషమ అహం చైతత కర్మ భీమస్య భారత
బరాహ్మణానాం కదయతాం యే తత్రాసన సమాగతాః
75 ఏవం వినిహతం సంఖ్యే కిర్మీరం రాక్షసొత్తమమ
శరుత్వా ధయానపరొ రాజా నిశశ్వాసార్తవత తథా