అరణ్యకాండము - సర్గము 67
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౩-౬౭|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
పూర్వజో అపి ఉక్త మాత్రః తు లక్ష్మణేన సుభాషితం |
సార గ్రాహీ మహాసారం ప్రతిజగ్రాహ రాఘవః |౩-౬౭-౧|
స నిగృహ్య మహాబాహుః ప్రవృద్ధం రోషం ఆత్మనః |
అవష్టభ్య ధనుః చిత్రం రామో లక్ష్మణం అబ్రవీత్ |౩-౬౭-౨|
కిం కరిష్యావహే వత్స క్వ వా గచ్ఛావ లక్ష్మణ |
కేన ఉపాయేన పశ్యేయం సీతాం ఇహ విచింతయ |౩-౬౭-౩|
తం తథా పరితాప ఆర్తం లక్ష్మణో రామం అబ్రవీత్ |
ఇదం ఏవ జనస్థానం త్వం అన్వేషితుం అర్హసి |౩-౬౭-౪|
రాక్షసైః బహుభిః కీర్ణం నానా ద్రుమ లతా ఆయుతం |
సంతి ఇహ గిరి దుర్గాణి నిర్దరాః కందరాణి చ |౩-౬౭-౫|
గుహాః చ వివిధా ఘోరా నానా మృగ గణ ఆకులాః |
ఆవాసాః కిన్నరాణాం చ గంధర్వ భవనాని చ |౩-౬౭-౬|
తాని యుక్తో మయా సార్ధం సమన్వేషితుం అర్హసి |
త్వత్ విధా బుద్ధి సంపన్నా మాహాత్మానో నరర్షభ |౩-౬౭-౭|
ఆపత్సు న ప్రకంపంతే వాయు వేగైః ఇవ అచలాః |
ఇతి ఉక్తః తత్ వనం సర్వం విచచార స లక్ష్మణః |౩-౬౭-౮|
క్రుద్ధో రామః శరం ఘోరం సంధాయ ధనుషి క్షురం |
తతః పర్వత కూట ఆభం మహా భాగం ద్విజ ఉత్తమం |౩-౬౭-౯|
దదర్శ పతితం భూమౌ క్షతజ ఆర్ద్రం జటాయుషం |
తం దృష్ట్వా గిరి శృంగ ఆభం రామో లక్ష్మణం అబ్రవీత్ |౩-౬౭-౧౦|
అనేన సీతా వైదేహీ భక్షితా న అత్ర సంశయః |
గృధ్ర రూపం ఇదం వ్యక్తం రక్షో భ్రమతి కాననం |౩-౬౭-౧౧|
భక్షయిత్వా విశాలాక్షీం ఆస్తే సీతాం యథా సుఖం |
ఏనం వధిష్యే దీప్త అగ్రైః ఘోరైః బాణైః అజిహ్మగైః |౩-౬౭-౧౨|
ఇతి ఉక్త్వా అభ్యపతత్ గృధ్రం సంధాయ ధనుషి క్షురం |
క్రుద్ధో రామః సముద్ర అంతాం చాలయన్ ఇవ మేదినీం |౩-౬౭-౧౩|
తం దీన దీనయా వాచా స ఫేనం రుధిరం వమన్ |
అభ్యభాషత పక్షీ తు రామం దశరథ ఆత్మజం |౩-౬౭-౧౪|
యాం ఓషధిం ఇవ ఆయుష్మన్ అన్వేషసి మహా వనే |
సా దేవీ మమ చ ప్రాణా రావణేన ఉభయం హృతం |౩-౬౭-౧౫|
త్వయా విరహితా దేవీ లక్ష్మణేన చ రాఘవ |
హ్రియమాణా మయా దృష్టా రావణేన బలీయసా |౩-౬౭-౧౬|
సీతాం అభ్యవపన్నో అహం రావణః చ రణే మయా |
విధ్వంసిత రథః చ అత్ర పాతితో ధరణీ తలే |౩-౬౭-౧౭|
ఏతత్ అస్య ధనుః భగ్నం ఏతత్ అస్య శరావరం |
అయం అస్య రణే రామ భగ్నః సాంగ్రామికో రథః |౩-౬౭-౧౮|
అయం తు సారథిః తస్య మత్ పక్ష నిహతో భువిః |
పరిశ్రాంతస్య మే పక్షౌ ఛిత్త్వా ఖడ్గేన రావణః |౩-౬౭-౧౯|
సీతాం ఆదాయ వైదేహీం ఉత్పపాత విహాయసం |
రక్షసా నిహతం పూర్వం న మాం హంతుం త్వం అర్హసి |౩-౬౭-౨౦|
రామః తస్య తు విజ్ఞాయ సీతా సక్తాం ప్రియాం కథాం |
గృధ్ర రాజం పరిష్వజ్య పరిత్యజ్య మహత్ ధనుః |౩-౬౭-౨౧|
నిపపాత అవశో భూమౌ రురోద సహ లక్ష్మణ |
ద్విగుణీకృత తాప ఆర్తో రామో ధీరతరో అపి సన్ |౩-౬౭-౨౨|
ఏకం ఏక అయనే కృచ్ఛ్రే నిఃశ్వసంతం ముహుర్ ముహుః |
సమీక్ష్య దుఃఖితో రామః సౌమిత్రిం ఇదం అబ్రవీత్ |౩-౬౭-౨౩|
రాజ్యం భ్రష్టం వనే వాసః సీతా నష్టా మృతే ద్విజః |
ఈదృశీ ఇయం మమ అలక్ష్మీః దహేత్ అపి పావకం |౩-౬౭-౨౪|
సంపూర్ణం అపి చేత్ అద్య ప్రతరేయం మహోదధిం |
సో అపి నూనం మమ అలక్ష్మ్యా విశుష్యేత్ సరితాం పతిః |౩-౬౭-౨౫|
న అస్తి అభాగ్యతరో లోకే మత్తో అస్మిన్ స చరాచరే |
యేన ఇయం మహతీ ప్రాప్తా మయా వ్యసన వాగురా |౩-౬౭-౨౬|
అయం పితృ వయస్యో మే గృధ్ర రాజో జరా అన్వితః |
శేతే వినిహతో భూమౌ మమ భాగ్య విపర్యయాత్ |౩-౬౭-౨౭|
ఇతి ఏవం ఉక్త్వా బహుశో రాఘవః సహ లక్ష్మణః |
జటాయుషం చ పస్పర్శ పితృ స్నేహం నిదర్శయన్ |౩-౬౭-౨౮|
నికృత్త పక్షం రుధిర అవసిక్తం
తం గృధ్ర రాజం పరిరభ్య రామః |
క్వ మైథిలి ప్రాణ సమా మమ ఇతి
విముచ్య వాచం నిపపాత భూమౌ |౩-౬౭-౨౯|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౩-౬౭|