అరణ్యకాండము - సర్గము 59

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ఏకోనషష్ఠితమః సర్గః |౩-౫౯|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

అథ ఆశ్రమాత్ ఉపావృత్తం అంతరా రఘునందనః |

పరిపప్రచ్ఛ సౌమిత్రిం రామో దుఃఖ అర్దితః పునః |౩-౫౯-౧|

తం ఉవాచ కిం అర్థం త్వం ఆగతో అపాస్య మైథిలీం |

యదా సా తవ విశ్వాసాత్ వనే విహరితా మయా |౩-౫౯-౨|

దృష్ట్వా ఏవ అభ్యాగతం త్వాం మే మైథిలీం త్యజ్య లక్ష్మణ |

శంకమానం మహత్ పాపం యత్ సత్యం వ్యథితం మనః |౩-౫౯-౩|

స్ఫురతే నయనం సవ్యం బాహుః చ హృదయం చ మే |

దృష్ట్వా లక్ష్మణ దూరే త్వాం సీతా విరహితం పథి |౩-౫౯-౪|

ఏవం ఉక్తః తు సౌమిత్రిః లక్ష్మణః శుభ లక్షణః |

భూయో దుఃఖ సంఆవిష్టో దుఃఖితం రామం అబ్రవీ|౩-౫౯-౫|

న స్వయం కామ కారేణ తాం త్యక్త్వా అహం ఇహ ఆగతః |

ప్రచోదితస్తయైవోగ్రైత్వత్సకాశమిహాగతః - యద్వా -

ప్రచోదితః తయా ఏవ ఉగ్రైః త్వత్ సకాశం ఇహ ఆగతః |౩-౫౯-౬|

ఆర్యేణ ఏవ పరిక్రుష్టం - పరాక్రుష్టం - హా సీతే లక్ష్మణ ఇతి చ |

పరిత్రాహి ఇతి యత్ వాక్యం మైథిల్యాః తత్ శ్రుతిం గతం |౩-౫౯-౭|

సా తం ఆర్త స్వరం శ్రుత్వా తవ స్నేహేన మైథిలీ |

గచ్ఛ గచ్ఛ ఇతి మాం ఆహ రుదంతీ భయ - విక్లవా - విహ్వలా |౩-౫౯-౮|

ప్రచోద్యమానేన మయా గచ్ఛ ఇతి బహుశః తయా |

ప్రత్యుక్తా మైథిలీ వాక్యం ఇదం తత్ ప్రత్యయ అన్వితం |౩-౫౯-౯|

న తత్ పశ్యామి అహం రక్షో యత్ అస్య భయం ఆవహేత్ |

నిర్వృతా భవ న అస్తి ఏతత్ కేన అపి ఏవం ఉదాహృతం |౩-౫౯-౧౦|

విగర్హితం చ నీచం చ కథం ఆర్యో అభిధాస్యతి |

త్రాహి ఇతి వచనం సీతే యః త్రాయేత్ త్రిదశాన్ అపి |౩-౫౯-౧౧|

కిం నిమిత్తం తు కేన అపి భ్రాతుః ఆలంబ్య మే స్వరం |

విస్వరం వ్యాహృతం వాక్యం లక్ష్మణ త్రాహి మాం ఇతి |౩-౫౯-౧౨|

రాక్షసేన ఈరితం వాక్యం త్రసాత్ త్రాహి ఇతి శోభనే |

న భవత్యా వ్యథా కార్యా కునారీ జన సేవితా |౩-౫౯-౧౩|

అలం వైక్లవతాం గంతుం స్వస్థా భవ నిర్ ఉత్సుకా |

న చ అస్తి త్రిషు లోకేషు పుమాన్ యో రాఘవం రణే |౩-౫౯-౧౪|

జాతో వా జాయమానో వా సంయుగే యః పరాజయేత్ |

అజేయో రాఘవో యుద్ధే దేవైః శక్ర పురోగమైః |౩-౫౯-౧౫|

ఏవం ఉక్తా తు వైదేహీ పరిమోహిత చేతనా |

ఉవాచ అశ్రూణి ముంచంతీ దారుణం మాం ఇదం వచః |౩-౫౯-౧౬|

భావో మయి తవ అత్యర్థం పాప ఏవ నివేశితః |

వినష్టే భ్రాతరి ప్రాప్తుం న చ త్వం మాం అవాప్స్యసి |౩-౫౯-౧౭|

సంకేతాత్ భరతేన త్వం రామం సమనుగచ్ఛసి |

క్రోశంతం హి యథా అత్యర్థం న ఏనం అభ్యవపద్యసే |౩-౫౯-౧౮|

రిపుః ప్రచ్ఛన్న చారీ త్వం మత్ అర్థం అనుగచ్ఛసి |

రాఘవస్య అంతర ప్రేప్సుః తథా ఏనం న అభిపద్యసే |౩-౫౯-౧౯|

ఏవం ఉక్తో హి వైదేహ్యా సంరబ్ధో రక్త లోచనః |

క్రోధాత్ ప్రస్ఫురమాణ ఓష్ఠ ఆశ్రమాత్ అభినిర్గతః |౩-౫౯-౨౦|

ఏవం బ్రువాణం సౌమిత్రిం రామః సంతాప మోహితః |

అబ్రవీత్ దుష్కృతం సౌమ్య తాం వినా యత్ త్వం ఆగతః |౩-౫౯-౨౧|

జానన్ అపి సమర్థం మాం రక్షసాం అపవారణే |

అనేన క్రోధ వాక్యేన మైథిల్యా నిర్గతో భవాన్ |౩-౫౯-౨౨|

న హి తే పరితుష్యామి త్యక్త్వా యత్ యాసి మైథిలీం |

క్రుద్ధాయాః పరుషం శ్రుత్వా స్త్రియా యత్ త్వం ఇహ ఆగతః |౩-౫౯-౨౩|

సర్వథా తు అపనీతం తే సీతయా యత్ ప్రచోదితః |

క్రోధస్య వశం ఆగమ్య న అకరోః శాసనం మమ |౩-౫౯-౨౪|

అసౌ హి రాక్షసః శేతే శరేణ అభిహతో మయా |

మృగ రూపేణ యేన అహం ఆశ్రమాత్ అపవాహితః |౩-౫౯-౨౫|

వికృష్య చాపం పరిధాయ సాయకం

స లీల బాణేన చ తాడితో మయా |

మార్గీం తనుం త్యజ్య చ విక్లవ స్వరో

బభూవ కేయూర ధరః స రాక్షసః |౩-౫౯-౨౬|

శర ఆహతేన ఏవ తదా ఆర్తయా గిరా

స్వరం మమ ఆలంబ్య సు దూర సు శ్రవం |

ఉదాహృతం తత్ వచనం సు దారుణం

త్వం ఆగతో యేన విహాయ మైథిలీం |౩-౫౯-౨౭|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ఏకోనషష్ఠితమః సర్గః |౩-౫౯|