అరణ్యకాండము - సర్గము 2

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ద్వితీయః సర్గః |౩-౨|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

కృత ఆతిథ్యోఽథ రామస్తు సూర్యస్య ఉదయనం ప్రతి |

ఆమంత్ర్య స మునీం తత్ సర్వాన్ వనం ఏవ అన్వగాహత |౩-౨-౧|

నానా మృగ గణ ఆకీర్ణం ఋక్ష శార్దూల సేవితం |

ధ్వస్త వృక్ష లతా గుల్మం దుర్దర్శ సలిలాశయం |౩-౨-౨|

నిష్కూజమానా శకుని ఝిల్లికా గణ నాదితం |

లక్ష్మణ అనుచరోఓ రామో వన మధ్యం దదర్శ హ |౩-౨-౩|

సీతాయా సహ కాకుత్స్థః తస్మిన్ ఘోర మృగ ఆయుతే |

దదర్శ గిరి శృఙ్గ ఆభం పురుషాదం మహాస్వనం |౩-౨-౪|

గంభీర అక్షం మహావక్త్రం వికటం వికటోదరం |

బీభత్సం విషమం దీర్ఘం వికృతం ఘోర దర్శనం |౩-౨-౫|

వసానం చర్మ వైయాఘ్రం వస ఆర్ద్రం రుధిరోక్షితం |

త్రాసనం సర్వ భూతానాం వ్యాదితాస్యం ఇవ అంతకం |౩-౨-౬|

త్రీన్ సింహాన్ చతురో వ్యాఘ్రాన్ ద్వౌ వృకౌ పృషతాన్ దశ |

సవిషాణం వసాదిగ్ధం గజస్య చ శిరో మహత్ |౩-౨-౭|

అవసజ్య ఆయసే శూలే వినదంతం మహాస్వనం |

స రామం లక్ష్మణం చైవ సీతాం దృష్ట్వా చ మైథిలీం |౩-౨-౮|

అభ్య ధావత్ సుసంక్రుద్ధో ప్రజాః కాల ఇవ అంతకః |

స కృత్వా భైరవం నాదం చాలయన్ ఇవ మేదినీం |౩-౨-౯|

అఙ్కేన ఆదాయ వైదేహీం అపక్రమ్య తదా అబ్రవీత్ |

యువాం జటా చీర ధరౌ సభార్యౌ క్షీణ జీవితౌ |౩-౨-౧౦|

ప్రవిష్టౌ దణ్డకారణ్యం శర చాప అసి పాణినౌ |

కథం తాపసయోః యువాం చ వాసః ప్రమదయా సహ |౩-౨-౧౧|

అధర్మ చారిణౌ పాపౌ కౌ యువాం ముని దూషకౌ |

అహం వనం ఇదం దుర్గం విరాఘో నామ రాక్షసః |౩-౨-౧౨|

చరామి సాయుధో నిత్యం ఋషి మాంసాని భక్షయన్ |

ఇయం నారీ వరారోహా మమ భార్యా భవిష్యతి |౩-౨-౧౩|

యువయోః పాపయోః చ అహం పాస్యామి రుధిరం మృధే |

తస్య ఏవం బ్రువతో దుష్టం విరాధస్య దురాత్మనః |౩-౨-౧౪|

శ్రుత్వా సగర్వితం వాక్యం సంభ్రాంతా జనకాత్మజా |

సీతా ప్రావేపితా ఉద్వేగాత్ ప్రవాతే కదలీ యథా |౩-౨-౧౫|

తాం దృష్ట్వా రాఘవః సీతాం విరాధ అఙ్కగతాం శుభాం |

అబ్రవీత్ లక్ష్మణం వాక్యం ముఖేన పరిశుష్యతా |౩-౨-౧౬|

పశ్య సౌమ్య నరేంద్రస్య జనకస్య అత్మ సంభవాం |

మమ భార్యాం శుభాచారాం విరాధాఙ్కే ప్రవేశితాం |౩-౨-౧౭|

అత్యంత సుఖ సంవృద్ధాం రాజపుత్రీం యశస్వినీం |

యత్ అభిప్రేతం అస్మాసు ప్రియం వర వృతం చ యత్ |౩-౨-౧౮|

కైకేయ్యాస్తు సుసంవృత్తం క్షిప్రం అద్య ఏవ లక్ష్మణ |

యా న తుష్యతి రాజ్యేన పుత్రార్థే దీర్ఘ దర్శినీ |౩-౨-౧౯|

యయాఽహం సర్వభూతానాం ప్రియః ప్రస్థాపితో వనం |

అద్య ఇదానీం సకామా సా యా మాతా మమ మధ్యమా |౩-౨-౨౦|

పర స్పర్శాత్ తు వైదేహ్యా న దుఃఖతరం అస్తి మే |

పితుర్ వినాశాత్ సౌమిత్రే స్వ రాజ్య హరణాత్ తథా |౩-౨-౨౧|

ఇతి బ్రువతి కాకుత్స్థే బాష్ప శోక పరిప్లుతః |

అబ్రవీత్ లక్ష్మణః క్రుద్ధో రుద్ధో నాగ ఇవ శ్వసన్ |౩-౨-౨౨|

అనాథ ఇవ భూతానాం నాథః త్వం వాసవోపమః |

మయా ప్రేష్యేణ కాకుత్స్థః కిం అర్థం పరితప్యసే |౩-౨-౨౩|

శరేణ నిహతస్య అద్య మయా క్రుద్ధేన రక్షసః |

విరాధస్య గత అసోః హి మహీ పాస్యతి శోణితం |౩-౨-౨౪|

రాజ్య కామే మమ క్రోధో భరతే యో బభూవ హ |

తం విరాధే విమోక్ష్యామి వజ్రీ వజ్రం ఇవ అచలే |౩-౨-౨౫|

మమ భుజ బల వేగ వేగితఃపతతు శరోఽస్య మహాన్ మహోరసి |

వ్యపనయతు తనోః చ జీవితంపతతు తతః చ మహీం విఘూర్ణితః |౩-౨-౨౬|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ద్వితీయః సర్గః |౩-౨|